شعر فاطمی در کنار عاشورایی بیش از سایر اشعار آیینی مسیر رو به رشد داشته است


خبرگزاری تسنیم: حمیدرضا شکارسری معتقد است،‌ شعر فاطمی بیش از سایر حوزه‌های شعر آیینی در کنار شعر عاشورایی مسیر رو به رشدی را پیش رفته است،‌ هم‌چنین پیوند این حوزه با شعر انتظار نیز پیوندی عمیق است.

حمیدرضا شکارسری، شاعر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ با اشاره به تقسیم‌بندی‌های رایج در شعر آیینی تحت عنوان شعر فاطمی،‌ علوی‌، عاشورایی و مهدوی گفت: برخی بر این باور هستند که اساساً تقسیم‌بندی شعر آیینی امکان‌پذیر نیست، بلکه همه اشعاری که درباره ائمه معصوم(ع) سروده می‌شود،‌ از اشعار آیینی هستند و نباید این اشعار را دسته‌بندی کرد.

وی ادامه داد:‌ اما نمی‌توان گفت که تقسیم‌بندی موضوعی در شعر وجود ندارد،‌ چرا ما قطعاً امری تحت عنوان «موضوع» در شعر داریم و نمی‌توان آن را انکار کرد، به همین دلیل بسته به موضوعی که شاعر در شعر انتخاب می‌‌کند،‌ شعر تقسیم‌بندی می‌شود.

شکارسری تصریح کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به گفتمان مذهبی که در فضای ادبیات حاکم شد، بخشی از شعرهای فارسی در موضوعات مذهبی سروده شدند،‌ این اشعار اشارات و المان‌های روشنی  را داشتند که این اشارات و المان‌ها اشعار را تقسیم‌بندی می‌کرد؛ برای نمونه شعر عاشورایی،‌ شعر فاطمی و....

این شاعر با بیان این مطلب که شعر فاطمی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی کمتر مورد توجه شاعران قرار گرفته بود،‌ گفت:‌ پس از انقلاب  فضای حاکم بر جامعه برای گروهی از شعرا انگیزه سرایش اشعار آیینی به ویژه در حوزه شعر فاطمی را پدید آورد،‌ پس از آن  کنگره‌ها و جشنواره‌های شعری این انگیزه را بیشتر کردند و موجب بروز آفرینش‌های ادبی در حوزه شعر فاطمی شدند. مجموع این اتفاق‌ها موجب شکوفایی ادبیات فاطمی طی دو دهه پس از انقلاب شد.

خالق «هفتاد و دو اشک عاشورایی»‌ با بیان این مطلب که شعر فاطمی یکی از گونه‌های شعر آیینی است که توانسته طی سال‌های اخیر پابه پای شعر عاشورایی پیش رود، گفت:‌ با توجه به عظمت حادثه‌ای همچون عاشورا طبیعی است که شاعران آیینی بیشتر در این حوزه قلم بزنند،‌ بنابراین حوزه‌های دیگری همچون شعر انتظار،‌ علوی و فاطمی در سال‌های قبل کمتر مورد توجه قرار گرفتند،‌ اما خوشبختانه  برگزاری کنگره‌ها موجب شد توجه شاعران به این حوزه‌ها نیز جلب شود.

وی افزود: در این میان شعر فاطمی بیش از سایر حوزه‌های شعر آیینی در کنار شعر عاشورایی مسیر رو به رشدی را پیش رفته است،‌ از آنجایی که عاشورا و حوادث زندگی حضرت فاطمه(س) به نوعی با هم پیوند دارند و جنبه‌های پندآموز و دراماتیک هر دو بسیار است،‌ موجب شده تا شاهد کمیت قابل توجه اشعار در میزان سرایش باشیم.

شکارسری با اشاره به شعر انتظار تصریح کرد:‌ از این منظر شعر انتظار هم به توجه به گره‌خوردگی‌ای که با حضرت زهرا(س) و امام حسین(ع) دارد،‌ نسبت به دیگر گونه‌های شعر مذهبی رشد و شکوفایی بیشتری داشته است. رشد اندک شعر آیینی درباره سایر امامان معصوم(ع) به دلیل اطلاعات اندک تاریخی شاعران است،‌ برای نمونه شعر درباره امام هادی(ع) بسیار قلیل است و این مرتبط است با مطالعه تاریخی اندک شاعران.

شکارسری در ادامه کم بودن وجه دراماتیک در زندگانی سایر امامان معصوم به نسبت امام حسین(ع) و حضرت زهرا(س) را یکی دیگر از دلایل غفلت شاعران از سایر گونه‌های شعر مذهبی عنوان کرد و افزود:‌ بنابراین برای رشد و شکوفایی در عرصه‌های مغفول مانده در شعر آیینی نیازمند تحریک روزگار هستیم، که نمونه‌اش را در زمینه شعر امام هادی(ع) مشاهده کردیم.

شکارسری با بیان این مطلب که برخی از شاعران وجود محدودیت‌های و خط قرمز‌ها در شعرهای مذهبی به ویژه شعر فاطمی را مانعی برای ورود عنوان می‌کنند،‌ گفت: من به هیچ وجه با این منظر موافق نیستم،‌ چرا که شعر دینی به طور کلی دارای خط قرمز است،‌ شاعر وارد حوزه‌های مفاهیم قدسی می‌شود، بنابراین با نوعی محدودیت روبروست پس باید گفت،‌ شاعری که به حوزه‌های دینی وارد می‌شود،‌ ایثاری عاشقانه را انجام می‌دهد.

وی ادامه داد:‌ شاعر مذهبی با وجود محدودیت‌هایی که می‌داند در این عرصه وجود دارد،‌ اقدام به سرایش می‌کند، خود را آگاهانه از یکسری امکانات سرایش تخیلی محروم می‌کند و به عالم معنا و واقع می‌پردازد. طبیعی است که وقتی چنین ایثاری عاشقانه در کار باشد، حاصل کار اگر با پشتوانه مطالعاتی باشد‌، خوب از کار درخواهد آمد.

این شاعر تصریح کرد:‌ شعر فاطمی نیز از این قاعده مستثنی نیست و محدودیت‌های خاص خود را دارد،‌ اما این محدودیت‌ها هیچ‌گاه موجب نشده تا شاعرانی که عشق اهل بیت(ع) در دلشان جوانه دارد،‌ از سرودن شعر بازبمانند.
شکارسری در انتهای این گفت‌وگو شعر کوتاهی را که در وصف حضرت فاطمه زهرا(س) سروده بود قرائت کرد:

بانو نمی‌یابیمت، اما کنار تو گریه مرسوم است
مگر می‌توان پهلوی تو بود و شکسته نبود

انتهای پیام/