کویر خور گنجینه‌ای از جاذبه‌های گردشگری + تصاویر
خبرگزاری تسنیم: کویر معروفترین و در عین حال ناشناخته‌ترین پدیده جغرافیائی ایران است که با فرهنگ و تاریخ این مرز و بوم یکی شده است زیرا برای یک ایرانی زندگی، فرهنگ، هنر، شعر و در یک کلام هویت است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، با توجه به روزهای پایانی تعطیلات نوروزی و نزدیک شدن به فصل جدید گردشگری در ایام بهار و تابستان سفری به یکی از زیباترین مکان‌های ایران عزیر، کویر داریم.
اگر چه طبیعت سبز کوهای بلند و سواحل نیلگون زیباست اما در کویر مناظر زیبا وشگفت انگیز وجود دارد که در هچ جای دیگر نمی‌توان دید بیابانهای پوشیده از نمک، تپه‌های طلائی شن‌های روان، آسمانی پر از ستاره که کمتر می‌توان همانندش را جای دیگر تماشا کرد، همه اینها گوشه‌ای از چشم اندازهای بی نظیر کویر است. حالا دیگر وقت سفر به کویر است .
کویر معروفترین و در عین حال ناشناخته ترین پدیده جغرافیائی ایران است که با فرهنگ و تاریخ این مرز و بوم یکی شده است زیرا برای یک ایرانی زندگی، فرهنگ، هنر، شعر و در یک کلام هویت است، ما عظمت تنهایی را در شب های کویر می آموزیم وقتی که بر دامنه تپه هایش بنشینم و در دنیای ستاره ها غرق شویم.
اعجاب انگیز و شگفت آور، نخستین صفاتی که به ذهنمان خطور می کند تا در لحظات نخستین دیدار با کویر به آن نسبت می‌دهیم، شاید هم شبهای ستاره باران کویر است که ما را بر این می‌دارد که حتی در دل هر تاریکی به روشنایی دل ببندیم.
اینجا کویر خور است مامنی از شن های روان، جایی که می‌توانید ساعتها با خودتان خلوت کنید.
کویر خور با داشتن روستاهای زیبا دردل خود توانسته جاذبه های گردشگری بسیاری برای خودرقم بزند و در جدب گردشگران داخلی و خارجی موفق باشد، نام خور با منطقه بیابانک گره خورده است، خور شرقی‌ترین نقطه استان اصفهان است و با استان‌های خراسان و یزد و سمنان نیز همسایه است .
در کتاب‌های جغرافیائی قرن 4و5 فقط از 3 روستای منطقه خور و بیابانک یعنی جرمق (گرمه) بیادق (بیاضه) و ارابه (ایراج) تحت عنوان سه ده یاد شده است، از عهد سلجوقی تا اواخر دوره فتحعلی شاه خور و بیابانک جزء یزد بود اما در سال 1240 به سمنان پیوست.
خور و بیابانک که امروزه شهرستان شده است، در سال 1336 قمری ضمیمه خراسان و سیستان و طبس شد از سال 1301 تا 1305 منطقه ای مستقل به شمار می‌رفت و از این سال بار دیگر به سمنان و یزد ضمیمه شد، در سال 1327 با شهرستان شدن نایین از یزد جدا و به صورت بخشی از شهرستان نایین به استان اصفهان پیوست، در سال 1388 خور به شهرستان ارتقاء یافت.
خور فرشته نگهبان آفتاب
مصطفی احمدی کارشناس گردشگری در مورد نام خور می گوید: خور در فرهنگ‌ها به معنای خورشید است، همچنین در ایران باستان هر روز از هر ماه شمسی نامی داشته و روز یازدهم از هر ماه شمسی خور نام داشته و خور فرشته نگهبان آفتاب بوده است، ناحیة بیابانک، ناحیه‌ای قدیمی (تقریبا برابر با بخش خور و بیابانک امروزی) در حاشیة جنوبی دشت کویر که در گذشته بر سر راه اصفهان (نایین) به خراسان (نیشابور) قرار داشت.
وی در مورد بیابانک گفت: بیابانک ناحیه‌ای قدیمی در دشت کویراست در اصل ناحیه بیابانک قسمتی از بیابان بزرگ و قدیمی است .
بیابانک به عنوان یک اصطلاح جغرافیایی به معنای بیابان کوچک یا نیمه کویر است، اما حالا منطقه خور و بیابانک جاذبه های بسیاری برای گردشگری دارد، خور و بیابانک گنجینه‌ای از جاذبه‌های گردشگری کوه و دشت کویر است .
دریاچه نمک خور بزرگترین دریاچه فصلی نمک جهان در کویر خور یک دریاچه نمک وجود دارد جالب است بدانید که دریاچه نمک خور بزرگترین دریاچه فصلی نمک جهان (پلایا) است.
این دریاچه در قسمت مرکزی تا جنوبی کویر مرکزی ایران گسترش دارداما از همه جالبتر اینکه عمق نمک در این دریاچه بر خلاف سایر دریاچه‌های نمک مشابه در فلات مرکزی ایران بسیار نازک بوده که از 5 سانتیمتر تا 10 متر متغیر است، این دریاچه در فصل‌های بارش به صورت مخلوطی از گل رس و نمک در می‌آید و در فصل‌های خشک به صورت دریایی سفید از نمک تبدیل میشود.
روستای ایراج با قدمتی 4هزار ساله
ایراج، یکی از روستاهای جنوبی خورو بیابانک است، این روستا دارای قدمتی بیش از 4000 سال است، ساکنان قدیم آن از گبرها و از اقوامی که به این روستا آمدند، ایراج در دل کویر و در میان چندین روستای دیگر در دل بیابان قرار دارد و دارای یک قلعه بسیار قدیمی و درخت سرو قدیمی با قدمت بیش از 600 سال است.
منک مزرعه‌ای زیبا در دل کویر
اما چیزی که روستای ایراج را زیبا کرده منک است، " منک " مزرعه‌ای است نسبتاً بزرگ که در 10 کیلو متری جنوب روستای ایراج واقع شده است، این مزرعه از شمال به کوه بلند و زیبای سلیمان و از جنوب به کوه صوفه و از غرب به مزرعه و از شرق به مزرعه دادکین خنج منتهی میشود، این منطقه کاملاً کوهستانی است که دنباله سلسله جبال زاگرس مرکزی ایران است.
با ورود به مزرعه منک می توان به سرچشمه آب رفت و از آب گوارا و شیرین آن نوشید وساعاتی را در کنار این چشمه و استخر زیبا و درختان اطراف آن گذراند و از زیبایی طبیعت و کوه های سر به فلک کشیده آنجا و نغمه پرندگان لذت برد .
غارصوفه پناهگاه پروانه‌ها
امید یکی از همشهریان اصفهانی است که از دوستداران طبیعت است که بخاطر تجربه‌هایش برای خودش یک راهنمای گردشگری محسوب میشود، او سالی یک بار را حتما به کویر خور و بیابانک می‌آید این گردشگرغار صوفه را به دیگران پیشنهاد می‌کند.
این غار اطراف روستای ایراج در بالای کوهی به همین نام قرار گرفته است، هرچند بالا رفتن از این کوه کمی دشوار است، اما وقتی وارد این غار می شوید چشم اندازی بسیار زیبا دارد که از آنجا می‌توان صدها کیلومتر مناطق دوردست روبروی غار را دید .
وی افزود: از عجایب این غار، ارتفاع دهانه آن است که به بیش از 20 متر می‌رسد و جالبتر اینکه در بالاترین ارتفاع آن یک درخت انجیر روئیده است.
هر چه به انتهای غار می‌رویم از ارتفاع آن کاسته می شود تا جایی که به 10 سانتیمتر می‌رسد و همچنین طول غار بیش از50 متر است که انتهای آن بسیار مرطوب است ونوعی گل وجود دارد که به هیچ عنوان آب از آن عبور نمی‌کند، در این غار پروانه‌های بزرگ و زیبائی زندگی می‌کنند که تعداد آنها به هزاران عدد می‌رسد، همچنین در اطراف غار معدن سنگ باریت وجود دارد .
روستای مصرجزیره‌ای در میان شن های روان
این روستا در 40 کیلومتری شرق شهر جندق و 50 کیلومتری شمال شهر خور واقع است، مصربا دو روستای بسیار کوچک دیگر به نامهای امیرآباد و فرحزاد دریک خط شمالی– جنوبی به طول حدود 6 کیلومتر واقع شده اند. روستای فرحزاد در 2 کیلومتری شمال روستای مصر قرار دارد، مصر به عنوان جزیره‌ای در میان شن‌های روان معروف است .
شن‌های روان این منطقه که محلی ها باترکیب زیبای فارسی ماسه بادی، رمل ازآن نام می‌برند همانند دریائی است که مصر درون آن شبیه یک جزیره است .
بد نیست بدانید که فیلم سینمایی خیلی دور ، خیلی نزدیک در سال 1383 توسط رضا میرکریمی کارگردان سینمای ایران در همین روستا ساخته شده است .
نیزار مصر در 6 کیلومتری شمال شرقی روستای مصر و شرق روستای فرحزاد واقع شده است، محصور شدن نیزار توسط تپه‌های ماسه‌ای، جلوه منحصر به فردی به آن داده است.
این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش منطقه است، ارتفاع نی‌ها در پاره ای از موارد به 4 متر می‌رسد، نیزار مصر مکان مناسبی برای عکاسی از حیات وحش کویر است. پوشش گیاهی منطقه بدلیل وجود منابع آب نسبت به سایر مناطق اطراف بسیار غنی است.
سنگ آب‌های طبیعی کویر در کوههای جنوب خوریکی از شگفت انگیزترین سازه های دست طبیعت به چشم می‌خورد که در میان دره ها و کوههای این منطقه دیده میشود.این پدیده طبیعی سنگ آب است.
احمدی کارشناس گردشگری در مورد سنگ آبها بیان کرد: سنگ آبها که بر اثر فرسایش آبی در طی میلیون ها سال در میان دره ها به وجود آمده اندبه صورت پلکانی وطبقاتی از بالاترین نقطه دره شروع شده و تا پائین‌ترین نقطه دره ادامه دارد .
وی افزود: شکل ظاهری این حوضچه‌های طبیعی به صورت بیضی است که در اندازه های مختلف دیده می شود به صورتی که بعضی از آنها از گنجایش 10لیتر آب بعضی دیگر گنجایش بیش از 10 هزار لیتر آب را دارد در فصول بارندگی این سنگ آبها پر آب و بسیار زیباست به گونه ای که کمتر کسی وجود چنین چشم اندازی را از یک منطقه ای کویری دارد تعدادی از این سنگ آبها که از گنجایش بالای برخوردارند آب موجود در خود را چندین ماه ذخیره می‌کنند که این منابع طبیعی آب ذخیره بسیار مناسبی برای حیات وحش کویر است.
بیاضه روستایی با ایوان هایی با طاق‌های بلند
این روستا علاوه بر قلعه‌ای زیبا و مشهور، دارای چشم انداز بسیار دل‌انگیز است، بافت روستایی آن با خانه‌های ایوان‌دار و ایوان‌های کنگره‌ای، منحصر به فرد بوده و هم از نظر معماری و هم به لحاظ رعایت جنبه‌های دفاعی دیدنی است.
روستای بیاضه در 53 کیلومتری جنوب شرقی خور و بیابانک در بخش نایین قرار دارد. وجود ارگ قدیمی و ساباط‌ها، پایاب‌های سرپوشیده، قنات‌ها، حسینیه و مسجد جامع قدیمی و امام‌زاده و نخلستان‌های انبوه از جمله جاذبه‌های گردشگری این روستا است. خانه‌های قدیمی این روستا عموماً از خشت و دارای حوض‌های بزرگ، ایوان‌هایی با طاق بلند که در تابستان خنک هستند و دارای اتاق‌های زمستانی و تابستانی هستند.
روستای اردیب با یک زندان کویری
نام این روستا مخفف اردیبهشت است و ایرانیان در این ماه نیکوترین روز را برای رفتن به آتشکده‌ها جهت نیایش انتخاب می‌کردند و اردی، تمثیلی از درستی و پاکی آتش مقدس بوده است، امیر اسماعیل خان عرب عامری یکی از حکام جندق و بیابانک، دیوانخانه اردیب را مقر فرمانروایی خود قرار داده بود، در اردیب زندانی معروف به دیوان‌خانة مسعود لشکر یاغی حاج ابراهیم بیک پسر قدرت الله نایب الحکومه جندق و بیابانک قرار دارد که بنای آن از ساروج است.
گرمه روستائی شگفت انگیز در قلب کویر
این روستا در 30 کیلومتری جنوب خور قرار دارد و ناصر خسرو در سفرنامه خود نامی از آن برده است، مردمان گرمه دارای زبان قدیمی هستند و خور را «هسب» می‌گویند، قلعه، قبرستان کشته‌ها، امامزادگان و استودان گبرها، چشمه آب معدنی و خانه های گرمه از جمله آثار تاریخی روستای گرمه محسوب می‌شوند.
کویرخور و بیابانک اقلیمی زیبا از طراحی خداوند یکتا است . طرحی شگرف و اعجاب انگیز که جذابیت خود را هیچ گاه از دست نخواده داد. اما خوب است که به این مناطق و شگفتی های آن توجه بیشتری شود.
به گفته احمدی کارشناس گردشگری، آمدن گردشگران به این مناطق دورافتاده دارای اقلیم های خاص با توجه به اینکه باعث رونق صنعت توریست در استان میشود نیاز به حمایت دارند.
انتهای پیام/ ب