شناسایی بیسوادان زیر ۲۰ سال و اولیای بیسواد دانش‌آموزان در سال ۹۳

علی باقرزاده در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: متاسفانه به دلیل اینکه سازمان نهضت سوادآموزی و دستگاه‌های اجرایی مربوطه  در طول 30 سال گذشته نتوانسته‌اند مشخصات و فهرست دقیقی از افراد بیسواد تهیه و ارائه کنند، سازمان نهضت سوادآموزی هر 10 سال منتظر انتشار نتایج سرشماری نفوس و مسکن بوده است و فعالیت های خود را براساس نتایج سرشماری سازماندهی کرده است .

وی افزود: از آنجائیکه مبنای این سرشماری خوداظهاری است. لذا همیشه بین اظهارات افراد و آمارهای ثبتی اختلافی وجود دارد مخصوصا در رابطه با سطح حداقل سواد افراد، این اختلافات مشهود بوده است.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی گفت: افراد مختلف از حداقل سواد تعاریف متفاوتی دارند در صورتیکه مرکز آمار و بسیاری از اسناد جهانی مرز باسواد و بیسواد را به روشنی تعریف کرده‌اند به همین دلیل در سرشماری‌ها همیشه مواجه با کم شماری یا پرشماری جمعیت افراد باسواد و کم سواد بوده‌ایم و مشکل مضاعف این است که اطلاعات و مشخصات این افراد در اختیار نهضت سوادآموزی قرار نمی گرفت. بنابراین به این نتیجه رسیدیم که به عنوان دستگاه مسئول سوادآموزی در کشور باید این سازوکار را فراهم کنیم که در هر زمان از سال امکان ارائه آمار، مشخصات و آدرس دقیق افراد بیسواد کشور انجام پذیر باشد.

** 9 میلیون نفر در گروه سنی بالای 6 سال بیسوادند

باقرزاده گفت: درحال حاضر ، بر اساس سرشماری سال 1390، 9 میلیون و 719 هزار نفر در گروه سنی بالای 6 سال خود را بیسواد ثبت کرده اند . در گروه سنی 10 تا 49 سال نیز 3 میلیون و 456 هزار نفر درواقع بیسواد ی ثبت شده است . وقتی وارد مشخصات این  افراد می شویم . گزینه‌های مختلفی مشاهده می شود.عده‌ای بر اساس سوابق ثبتی باسوادند اما بیسواد ثبت شده‌اند و عده‌ای دیگر واقعا بیسوادند اما در بانک‌های اطلاعاتی آماری به عنوان باسواد ثبت شده‌اند به هر حال این مسائل باعث شد تا وارد موضوعی شویم و شناسنامه تحصیلی هر کدام از شهروندان کشور را بر اساس آمار ثبتی تهیه کنیم.

وی بیان کرد: یکی از مهمترین کارهایی که در دو سال اخیر انجام گرفته است تهیه پایگاه اطلاعاتی متشکل از کل جمعیت زیر 50 سال کشور و تعیین وضعیت سواد آنها بر اساس سوابق ثبتی است. (منظور از سوابق ثبتی، اسناد و مدارکی است که نشان دهنده تحصیل این فرد تا پایه و دوره مشخصی در نظام آموزشی است).

** تهیه ماتریسی از سطح سواد افراد زیر 50 سال

رئیس سازمان نهضت سواد‌آموزی گفت: در این بانک ، ماتریسی ساخته شده است  که یک ستون آن مشخصات افراد زیر 50 سال کشور و یک ستون نیز سطح تحصیلات ثبتی آنهاست.سعی کرده ایم ،  مثل گذشته به دنبال افراد صرفا بیسواد نباشیم بلکه افراد باسواد را شناسایی می‌کنیم تا تعداد افراد بیسواد مشخص شود.برای تهیه یک بانک، دستگاه‌های مسئول  همکاری خوبی با ما انجام دادند آموزش و پرورش امسال حدود 12 میلیون دانش‌اموز داشت و در دو سال گذشته بخش زیادی فارغ التحصیل از مدارس داشته‌ایم که جمع این موارد با یکدیگر حدود 15 میلیون نفر می‌شود و این قطعیت برای ما وجود دارد که این جمعیت 15 میلیونی یا دانش‌آموز بوده و در مدارس مشغول تحصیل هستند یا از آموزش و پرورش فارغ التحصیل شد‌ه‌اند و اگر این افراد به عنوان بیسواد مشخصاتشان در جایی ثبت شده باشد آن را نمی‌پذیریم.

باقرزاده تصریح کرد:‌حدود 20 میلیون نفر سابقه تحصیلی سال‌های گذشته داشتند یعنی متولدین سال 1365 به بعد از آموزش و پرورش در سطوح مختلف فارغ التحصیل شده‌اند که الان کارنامه و دفتر امتحانات دارند که مشخص می‌کند این فرد در یک پایه ودوره  و در یک سال تحصیلی مشخص درس خوانده است .لذا ثبیت این افراد بعنوان بی سواد قابل قبول نخواهد بود.اطلاعاتی را سازمان سنجش از داوطلبان آزمون‌های سراسری در اختیار ما گذاشتند ،که این افراد به طور طبیعی باسواد هستند و مدارک تحصیلی آنها کنترل شده است بنابراین این افراد را نیز جزء گروه باسوادان ثبت کردیم.

وی گفت: کارمندان دولت را نیز تا جایی که امکان پذیر بود سطح سوادشان را بررسی کردیم و دستگاه‌های اجرایی دیگر از جمله سازمان فنی و حرفه‌ای، سازمان نظام وظیفه و سازمان زندان‌ها سطح سواد افراد را در اختیار ما خواهند گذاشت  که تمام این اطلاعات در ماتریسی که طراحی کرده‌ایم ثبت می شود به گونه‌ای که در جمعیت 67 میلیونی زیر 50 سال به تدریج باسوادها را از بقیه جدا می‌کنیم و عددی باقی می‌ماند که پس از پالایش نهایی بعنوان بی سواد، در برنامه‌ریزی‌ها مورد توجه قرار می گیرند.

** باسوادها را شناسایی می‌کنیم تا تعداد بیسوادان مشخص شود

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی افزود: برخی افراد متاسفانه دچار  معلولیت  ذهنی حرکتی بوده و القاعده  آموزش پذیرنیستند ولازم است اطلاعات آنها را استخراج کرده و از جمعیت بیسوادان خارج می‌کنیم و بر روی جمعیتی که باقی مانده متمرکز می‌شویم .یکی از مهمترین پایگاه‌های ما برای جمع آوری اطلاعات سوابق تحصیلی افراد مدارک موجود مدرسه است. هم‌اکنون طرحی را به صورت آزمایشی در دست اجرا داریم که سوابق تحصیلی متولدین 1342تا 1365از دفاتر امتحانات استخراج ودر سامانه ثبیت می شود لازم به ذکر است که اطلاعات مکانیزه تحصیلی افراد متولد 65 به بعد را درسامانه ای  آموزش و پرورش داریم و افرادی که زیر 50 سال هستند.اگر فردی در آموزش و پرورش درس خوانده باشد، سابقه تحصیلی آن وجود دارد حتی  از ابتدای تاسیس وزارت آموزش و پرورش سوابق تحصیلی افراد وجود دارد و مبنای قابل قبولی برای تعیین سطح سواد افراد است.

وی ادامه داد: در این سامانه حداقل سواد را معادل پنجم ابتدایی درنظر گرفته ایم  و اگر فردی مدرک قبولی پنجم ابتدایی را داشته باشد با اطمینان می‌توانیم بگوییم که این فرد باسواد است علی رغم اینکه ممکن است بازگشت به بیسوادی وجود داشته باشد اما این افراد سواد خواندن و نوشتن را به طور قطع خواهند داشت. سطح سواد افرادی که مدرک کمتر از پنجم ابتدایی دارند  از طریق مراجعه مجدد این افراد و کنترل سطح سواد آنها تعیین می شود .

باقرزاده با اشاره به اینکه سازمان نهضت سوادآموزی مانند بقیه دستگاه‌های اجرایی که مامور اجرای یک طرح بزرگ هستند خود را موظف می‌داند دقیقا آمار، مشخصات و ویژگی‌های افراد بیسواد را ارائه کند البته در این زمینه مرکز آمار ایران و سازمان ثبت احوال برای کسب اطلاعات دقیق همکاری موثری با ما داشتند، بیان کرد:‌سال 93 سال اقتصاد و فرهنگ است که از طریق عزم ملی و مدیریت جهادی باید تحقق یابد. هر دستگاهی که بخواهد در زمینه فرهنگی کار کند احتیاج به اطلاعات پایه دارد که در سطح سوادآموزی در حال تکمیل اطلاعات افراد بیسواد هستیم تا بر اساس این اطلاعات دقیق سایر دستگاه‌ها بتوانند برنامه ریزی کنند.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی اضافه کرد:‌جمعیت زیر 50 سال به لحاظ سطح تحصیلات با یکدیگر تفاوت دارند اگر یک دستگاه بخواهد کار فرهنگی کند نیازمند اطلاعات است،‌چقدر از جمعیت تحصیلاتش زیر سوم راهنمایی یا زیر دیپلم است این اطلاعات در برنامه ریزی‌ها مهم است که در حال تکمیل این اطلاعات هستیم.به این نتیجه رسیدیم که برنامه ریزی یکسان برای تمام گروه‌های جمعیتی نتیجه مطلوب واثر بخشی ندارد. بیش از 30 سال است که کار سوادآموزی را انجام می‌دهیم اما کتاب شهر و روستا، زن و مرد، شاغل و بیکار همه یکسان است در صورتیکه سواد باید بتواند نیازمندی افراد را برای زندگی مطلوب متناسب با شرایط زمان برطرف کند به همین دلیل گروه هدفمان را به چند گروه اصلی تقسیم کردیم.

** تقسیم بندی مخاطبان سوادآموزی به 3 گروه زنان، کارگران و کشاورزان

وی گفت:‌نخستین گروه ما زنان هستند و نزدیک به 80 درصد فعالیت‌های نهضت سوادآموزی متمرکز بر این گروه است، بیسوادی زنان بیشتر از مردان است. گروه دوم کارگران، متصدیان بخش‌های خدماتی و اصناف هستند. گروه سوم نیز کشاورزان هستند که این 3 گروه، هدف اصلی ما هستند که جمعیت زیادی دارند ضمن اینکه سربازان نیز گروه دیگری هستند که جمعیت هدف آن کم است اما کتاب خاص خود را دارند و زندانیان نیز گروه دیگر هستند. باید گفت که 3 گروه اصلی و 2 گروه فرعی سربازان و زندانیان را داریم که فعالیت‌های سوادآموزی برای آنها در قالب طرح انجام می‌شود مثلا برای زندانیان کتاب‌های خاصی را تولید می‌کنیم که این کتاب‌ها در مفاهیم با یکدیگر متفاوت هستد.

** تمرکز بر روی دو گروه زیر 20 سال و اولیای بیسواد دانش‌آموزان در سال 93

باقرزاده تصریح کرد: اطلاعاتی را که یک فردکارگر  در جریان سوادآموزی باید کسب کند با اطلاعات یک کشاورز نیاز دارد  متفاوت است باید باروش علمی از گروههای مختلف نیاز سنجی کنیم و سوادآموزی را متناسب با شرایط آنها کنیم.انشالله در سال 93 بر روی دو گروه جمعیتی متمرکز خواهیم شد وبی سوادان گروه  زیر 20 سال و اولیای بیسواد دانش‌آموزان تلاش می‌کنیم در پایان اجرای طرح در  در گروه سنی زیر 20 سال فرد آموزش پذیر بیسواد نداشته باشیم .

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی  ادامه داد: در طرح اول سازمان خودرا موظف کرده است که تمام افراد ی را  که سابقه تحصیلی در مدرسه ندارد و خود را بیسواد ثبت کرده و آموزش پذیرند  مهارت‌های سواد را به وی آموزش دهد. در سال 93 برای حدود 106 هزار نفر هدف گذاری کرده‌ایم که باید شناسایی و جذب آموزش داده شوند .البته  برخی از این افراد ممکن است به دلیل شرایط زندگی درگیر اشتغال باشند و کار و کسب درآمد یکی از دلایل عدم حضور این افراد در برنامه‌های آموزشی تشخیص داده شود. کارگروهی در هر استان شکل می‌گیرد که می‌تواند معادل ساعات حضور این فرد در کلاس‌های سوادآموزی را محاسبه کرده و متناسب با حقوقی که از محل کار دریافت می‌کند به فرد حق الزحمه پرداخت کند.

وی گفت: مثلا یک نوجوان 17 ساله داریم که در یک کارگاه کار می‌کند و دوست دارد باسواد شود اما ادعا می‌کند که با حضور در کلاس‌های سوادآموزی بخشی از درآمدش از بین می‌رود که ما با کارفرما مذاکره کرده و ساعاتی را که سرکار نمی‌رود را هزینه‌اش را پرداخت می‌کنیم.این موضوع را به عنوان هزینه تلقی نمی کنیم بلکه سرمایه‌گذاری است که کشور بر روی جمعیت جوان انجام می‌دهد.باسواد کردن افراد زیر 20 سال برای ما در مقایسه با باسوادی افراد بالای 30 سال اهمیت بیشتری دارد.چون ارزش افزوده با سواد کردن افراد جوان به دلیل طول مدت فعالیت موثر آنها ونحوه حضور در اجتماع بسیار بالاتر است.

باقرزاده بیان کرد:انسداد مبادی بیسوادی یک سیاست جدی در آموزش و پرورش است که شیوه نامه آن از سوی وزیر آموزش و پرورش ابلاغ شده است. اراده آموزش و پرورش در اینکه بیسواد جدید تولید نشود جدی است اما تولید بیسواد یک مسئله آموزشی صرف نیست. الان کودکان خارج از مدرسه در جاهایی هستند که مشکل مدرسه ومعلم و امکانات نداریم و عمدتأ ساکن شهرهای بزرگ هستند. شکل زندگی و توزیع ثروت و مسائل فرهنگی باعث می‌شود که یک عده به مدرسه نروند.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی افزود:‌تولید بیسواد ویژه نظام آموزشی ما نیست بلکه  در تمام نظام‌های آموزشی دنیا وجود دارد. در برخی کشورها آموزش اجباری است و اگر فرد به مدرسه نرود مجازات می‌شود در کشور ما آموزش رایگان است اما اجباری نیست و چون امری اختیاری است به هر حال برخی افراد به مدرسه نمی‌آیند. البته قوانین الزام آور داریم اما به صورت فراگیر اجرا نمی شود.

** نحوه باسواد کردن اولیای بیسواد دانش‌آموزان

باقرزاده بیان کرد: در رابطه با اولیای بیسواد دانش آموزان نیز باید بگویم چون دانش‌آموزان آنها در اختیار ما هستند می‌توانیم برای باسوادی این اولیا برنامه ریزی کنیم.اطلاعات مربوط به این افراد استخراج شده است و دستورالعمل باسوادی اولیا دانش‌اموزان نیز توسط وزیر آموزش و پرورش ابلاغ شده است.براساس این طرح مشخصات و اسامی اولیای بیسواد هر مدرسه را در اختیار مدیر مدرسه(اعم از دولتی وغیر دولتی ) قرار می‌دهیم.مدیر مدرسه مؤظف است این اولیا را دعوت کرده و اطلاعات موجود را پالایش کند چون ممکن است برخی از اولیا بگویند باسواد هستیم و در بانک‌های اطلاعاتی اشتباه ثبت شده است و اگر این ولی دانش‌آموز مدارک باسوادی خود را ارائه کرد سازمان نهضت سوادآموزی به مدیر مدرسه 50 هزار تومان هدیه می‌دهد.

وی گفت: در صورت اثبات بیسوادی، مدیر مدرسه موظف برای آموزش وی در طول یک سال برنامه ریزی کند. سازمان نهضت سوادآموزی، لوازم‌التحریر و هزینه تمام شده سوادآموزی والدین بیسواد را تامین وپرداخت می‌کند و برای آموزش از معلمانی که داوطلب همکاری هستند، استفاده می‌شود و در مرحله بعدی اعضای باسواد خانواده مسئول آموزش فرد بیسواد می‌شوند و چنانچه شرایط فراهم نشد، مدیر مدرسه مؤظف است با استفاده از افراد واجد شرایط داوطلب، آموزش ولی بیسواد را به عهده بگیرد و به صورت حق‌التدریس سازمان نهضت هزینه آموزشی را پرداخت خواهد کرد که این هزینه‌ها پس از اخذ معلمان و قبولی فرد به معلمان و یا اعضای خانواده پرداخت می‌شود.

باقرزاده اظهار داشت:‌مدیر مدرسه‌ای که ولی دانش‌آموز بیسواد داشته باشد، اما نتواند وی را باسواد کند، در هیچ طرحی به عنوان مدیر موفق معرفی نخواهد شد و علی‌رغم موفقیت در سایر بخش‌ها، به علت عدم باسواد کردن ولی بیسواد دانش‌آموز خود مورد مواخذه قرار خواهد گرفت. همچنین در این راستا برای معرفی و تشویق مدیران موفق نیز ساز و کارهای تشویقی  نظر گرفته شده است.

وی بیان کرد:‌در سازمان  نیز برای به روز کردن پایگاه اطلاعات اسمی و تولید محتوای خاص و تولید کتاب خاص برای گروه‌های خاص سوادآموزی متمرکز شده‌ایم. جشنواره‌ای برای تولید محتوای آموزشی در سطح کشور برگزار کرده ایم و از صاحب نظران خواسته ایم تا ایده‌های خود را برای کتاب‌های ساده و کاربردی ارائه کنند که برای ارائه آثار به این جشنواره تا پایان اردیبهشت فرصت دارند.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی ادامه داد: موضوع دیگر که در ستاد بر روی آن متمرکز هستیم تعامل با سایر دستگاه‌هاست. دستگاه‌ها ظرفیت خوبی دارند که باید با همراهی آنها به فعالیت‌های سوادآموزی سرعت ببخشیم.  با سازمان فنی و حرفه‌ای جلسات مشترکی برگزار کرده‌ایم و الان کارگروه مشترکی تشکیل شده که نحوه استفاده از ظرفیت‌های دو دستگاه را مطالعه می‌کند یکی از موضوعات مدنظر تعریف استاندارد جدید مهارتی برای افراد بیسواد و کم سواد است.دراین استاندارد افراد داوطلب دریافت گواهی مهارت مؤظف به طی دوره های آموزشی سواد آموزی خواهد بود.

انتهای پیام/