حسنی: بودجه پژوهش در بنیاد ادبیات داستانی کمتر از دستمزد یک بازیکن فوتبال است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از تازه‌ترین کتاب علی مؤذنی با عنوان «دوازدهم» عصر امروز سه‌شنبه 2 اردیبهشت با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سید مجید پورطباطبایی کارشناس مذهبی، فیروز زنوزی جلالی نویسنده و منتقد ادبی، محمدرضا گودرزی منتقد و علی مؤذنی نویسنده در بنیاد ادبیات داستانی برگزار شد.

فرم‌گرایی و محتواگرایی در رمان «دوازدهم»‌ دیده می‌شود

محمدرضا گودرزی نویسنده و منتقد ادبی در این مراسم در سخنانی گفت: اگر نویسنده‌ای متن را درونی ننویسد، مخاطب حس می‌کند با متنی تصنعی روبه‌رو است، متن‌های مؤذنی همه درونی شده‌اند. هم‌چنین اکر گونه یک کتاب روشن شود، خواننده تکلیف خود را با متن می‌داند، به‌نظر من این رمان، آمیزه‌ای از گونه‌های تاریخ، فیلم‌نامه و رمان است که در مجموع زیر عنوان رمان دینی قرار می‌گیرد. در این رمان هم فرم‌گرایی و هم محتوا‌گرایی دیده می‌شود.

«دوازدهم» هم یک رمان است و هم یک فیلم‌نامه

وی ادامه داد: رمان «دوازدهم» مخاطب تلویحی دارد و این به این معنی است که مخاطب مشخصی مد‌نظر نویسنده نیست. در این رمان، کسی که به مباحث دینی علاقه‌مند است کنار کسی که به مباحث فرمی توجه دارد، از کتاب استفاده می‌کند. نویسنده با دستمایه قراردادن فیلم‌نامه‌ای درباره امام رمانی نوشته است که قابلیت هر دو را دارد، هم یک رمان است و هم یک فیلم‌نامه.

این منتقد ادبی اضافه کرد: در این کتاب علاوه بر ترکیب گونه‌ها، ترکیب راوی را نیز می‌بینیم ، ترکیب راوی اول شخص و راوی سوم شخص. نام «دوازدهم» ایهام دارد زیرا هم راجع به امام دوازدهم است و هم در کلاس درس استاد داستان‌نویسی، دوازده هنرجو وجود دارد و از سوی دیگر، رمان حالت فراداستان دارد و نویسنده در نوشته حضور دارد و از سبک‌های جدید نوشتن بهره جسته است.

گودرزی افزود: راوی کنار روایت داستانی مذهبی، به‌طور ظریف یک داستان لطیف و عاشقانه را روایت می‌کند و با اینکه مستقیماً به مسئله داستان ربطی ندارد، اما اضافی نیست که امروزه به این‌گونه روایت‌ها، واحد تکمیلی روایی می‌گویند که در پس‌زمینه جریان دارد و کارکرد خود را دارد، ساختار این رمان، قصه در قصه و اصطلاحات هزار و یک شبی است و در قصه‌هایی که هنرجویان می‌خوانند این مسئله مشخص است.

وی گفت: خواننده برای خواندن «دوازدهم» نیازی به زمینه خاصی ندارد و هرکسی می‌تواند از وجه مد نظر خود به داستان نزدیک شود. در کل رمان یک کشمکش فرمی وجود دارد که آیا حدیثه راوی باشد یا جعفر کذاب و در نهایت جعفر انتخاب می‌شود، زیرا می‌تواند به هرجایی در جهان داستان سرک بکشید و دیگر نکته مهم این کتاب، استفاده از تجربیات شخصی نویسنده است.

حسنی:‌ «دوازدهم»  از بهترین کارهای منتشره بنیاد ادبیات داستانی بوده است

محمد حسنی مدیرعامل بنیاد ادبیات داستانی نیز در ادامه این مراسم در سخنانی گفت:‌ خوشحالم که روزهای آخر حضورم در بنیاد ادبیات داستانی ایران با انتشار یکی از بهترین آثاری که خوانده‌ام همراه شده است،‌ من به‌شدت معتقدم که حرف خوب را باید خوب زد و آقای مؤذنی در این زمینه که حرف‌های خوب را خوب ارائه کنند، تجربه و قدرت خوبی دارند. در بنیاد ادبیات داستانی ایران، کارهای متوسط و خوبی داشته‌ایم، اما این کار یکی از بهترین کارهایی بوده است که در بنیاد ادبیات داستانی ایران منتشر شده است و کاری چندوجهی است.

مدیرعامل بنیاد ادبیات داستانی ایران تصریح کرد: «دوازدهم» رمانی مذهبی است اما می‌توان آن را به یک انسان غیرمذهبی و غیرمعتقد داد تا بخواند و لذت ببرد و از سوی دیگر، همین اثر، به‌طور غیرمستقیم، یک کارگاه داستان نویسی و فیلم‌نامه نویسی است که هم مخاطب از آن راضی است و هم هنرجویان می‌توانند از آن استفاده کنند. کاش جامعه ما به‌شکلی بود که در رونمایی از آثار فاخر این‌چنینی، به‌گونه‌ای متفاوت عمل می‌کردیم، این در حالی است که قراردادهای فصل فوتبالیست‌های ما بسیار کلان است.

حسنی:‌ دستگاه‌های مسئول از ادبیات داستانی حمایت نمی‌کنند

حسنی با اشاره به دلخوری‌های خود از فعالیت در حوزه فرهنگ، تصریح کرد: آن توجهی که باید به آثار فاخری چون «دوازدهم» شود، صورت نمی‌گیرد و من از این مسئله بسیار دلخور هستم. جای این سؤال باقی است که دستگاه‌های مسئول کجا هستند و چرا اثری این‌چنین را به جامعه عرضه نمی‌کنند‌، گله‌های مختلفی از ضعف فیلم‌نامه در تلویزیون و توجه بیشتر به آثار ترجمه به‌جای آثار تألیفی وجود دارد،‌ اما از اثرگذاران این عرصه قدردانی و از آثار فاخر استفاده نمی‌شود،‌ این در حالی است که این افراد، ثروت حقیقی ما هستند.

وی با بیان این مطلب که 50 قرارداد آفرینش و پژوهش در بنیاد ادبیات داستانی بسته شده است،‌ گفت:‌ هزینه مجموع اینها کمتر از یک‌چهارم دستمزد یک فصل یک بازیکن فوتبال است. ناشران خصوصی از ما می‌پرسند: چرا به نویسنده مبلغ حق‌التألیف زیادی می‌دهید؟ و از نظر ایشان، باید به آثار فاخر داستانی بعد از چند سال زحمت کشیده شدن، مبلغ اندکی داده شود. کسانی که در زمینه ادبیات اهلیت دارند، باید مورد استفاده قرار گیرند. هرکسی که با جایی قرارداد می‌بندد، می‌گویند سفارشی نوشته است، این در حالی است که اگر نویسنده قلم نوشتن داشته باشد و آن مرکز بداند چطور عمل کند، در افق مشترک به آثار فاخری می‌رسند. اثر آقای مؤذنی به‌شکلی است که بعد از شروع، نمی‌توان آن را زمین گذاشت و این مسئله قابل تقدیر است.

علی مؤذنی نویسنده رمان «دوازدهم»‌‌ آخرین سخنران این مراسم بود که از اظهارات پورطباطبایی اظهار شگفتی کرد و گفت:‌ اسامی نویسندگانی که برده شد، شأنشان اجل است،‌ داستان‌نویسی کار شاقی است و باید قدر بدانیم،‌ هرکس داستان می‌نویسد،‌ با هر زمینه فکری شأنیت خود را دارد.

در انتهای مراسم نیز از رمان «دوازدهم» رونمایی شد.

انتهای پیام/*