از شانه خالی کردن مسئولان زیر بار مشکلات چاپ تا کمر خم کردن چاپ زیر فشار نبود نقدینگی


خبرگزاری تسنیم: رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران با اشاره به مهمترین مشکل صنعت چاپ یعنی نبود متولی مشخص به اقدامات متعدد انجام شده برای جلب حمایت‌های دولتی از چاپ و رفع این مشکلات اشاره کرد و گفت:‌ متأسفانه تاکنون مسئولان از مسئولیت خود فرار کرده‌اند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ صنعت چاپ یکی از ده صنعت برتر چهان به شمار می‌رود که همه ساله سرمایه‌های بی‌شماری را روانه کشور مقصد می‌کند،‌ چاپ امروزه با رشد تکنولوژی‌ها ابعاد بسیار گسترده‌تری را به خود گرفته و به نوعی برای همه صنایع به عنوان یک ضرورت وجود دارد. بیش از 80 درصد فعالیت در حوزه چاپ امروزه به چاپ بسته‌بندی اختصاص پیدا کرده است که این حوزه علاوه بر ابعاد فرهنگی صنعت چاپ،‌ ابعاد اجتماعی‌، اقتصادی‌، بین‌الملل و تجاری را نیز نمایان کرده است.

صنعت چاپ اما در کشور ما علی‌رغم رشدی که درسال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی با آن روبرو بوده است‌، نتوانسته آنچنان که باید و شاید جایگاه خود را پیدا کند و هنوز پس از این همه سال از ورود این صنعت به کشور‌،  به عنوان یک صنعت به رسمیت شناخته نمی‌شود. این مهم در کنار همه مشکلات ریز و درست این سال‌ها از عدم نقدینگی گرفته تا مشکلات موجود بر سر راه تأمین مواد اولیه و ...موجب شد تا جرخه رشد صنعت چاپ به کندی به گردش خود ادامه دهد.

اتحادیه چاپخانه‌داران تهران به عنوان مهمترین اتحادیه فعال در حوزه صنعت چاپ‌، شناخته می‌شود،‌ علی نیکوسخن 67 ساله و از پیشکسوتان صنعت چاپ به شمار می‌رود که چند سالی است، سکان این اتحادیه را در دست دارد،‌ با نیکوسخن درباره فعالیت‌هایش در اتحادیه،‌ مشکلات و موانع صنعت چاپ و ... گفت‌وگو کردیم،‌ مشروح این گفت‌وگو به شرح ذیل است:

مشکل اصلی چاپ نبود متولی است،‌ تا حل نشود‌، اتفاقی نمی‌افتد

* تسنیم: چند وقتی است که به نظر می‌رسد،‌ اتحادیه چاپخانه‌داران تهران چندان در مسائل و مشکلات موجود در عرصه صنعت چاپ حضور ندارد و به نوعی کمرنگ شده است،‌ شما این را می‌پذیرید؟

خیر،‌ ما نه کمرنگ هستیم  و نه بی‌حضور،‌ اما گاهی اوقات شرایط کاری ایجاب می‌کند که به برخی مسائل حاشیه‌ای توجه نکنیم‌، این عدم توجه به مسائل حاشیه‌ای موجب شده تا برخی گمان کنند که اتحادیه فعالیت چندان روشنی ندارد و در حال درجا زدن است.

از طرف دیگر چاپ یک مشکل اصلی و کلی دارد که تا حل نشود،‌ مسائل و مشکلات جانبی نیز هم‌چنان به قوت خود باقی هستند،‌ این مشکل اساسی نبود متولی مشخص برای این صنعت است،‌ در نتیجه این مشکل‌، مسائل و معضلات چاپ سالیان سال است که به گوش مسئولان رسیده، اما گوش شنوایی برای حل آن وجود نداشته است،‌ ما نیز بارها تکرار کرده‌ایم، اما خب تکرار هم تا یک جایی می‌تواند اثر داشته باشد و از یک حدی که بگذرد خاصیت خود را از دست می‌دهد، دبنابراین تلاش می‌کنیم به جای اینکه بیشتر سخن بگوییم به سوی مسائلی برویم که بتوانیم از این صنعت رفع مشکل کنیم.

* تسنیم: شما به مهمترین مشکلی که صنعت چاپ درگیر آن است،‌  اشاره داشتید،‌ پیشنهادهایی برای رفع این مشکلات مطرح شده است که یکی از آن‌ها تشکیل یک اتحادیه واحد و سراسری برای صنعت چاپ است،‌ به جای اینکه هر شهر یا استان برای خود اتحادیه داشته باشد و یا صنوف زیرمجموعه چاپ نیز برای خود اتحادیه داشته باشند‌، اخیراً‌ نیز بحث تشکیل سازمان چاپ و فراکسیون چاپ مطرخ شده است،‌ شما چه اندازه اینگونه پیشنهادات را در برطرف شدن مشکلات صنعت چاپ و ارتقای این صنعت مثمرثمر می‌دانید؟

با حرف همه کار می‌توان کرد، ما باید از شعار و حرف کنار برویم و وارد عمل بشویم، حداقل در این 10 تا 15 سال اخیر می‌توانیم بگویم که همیشه یکسری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نمایشگاه چاپ رفته و دردل‌ها را شنیده و مکاتباتی را برای رفع انجام داده‌اند‌، قول‌هایی داده شده اما هیچ کدام جامه عمل به خود ندیده است،‌ ما طی چند سال گذشته بارها به آقای احمدی نژاد و آقای غضنفری که وزیر صنعت و معدن بود،‌ نامه نوشتیم، اما مشکلات رفع نشد.

وظایف وزارت صنعت در حوزه چاپ تاکنون عملی نشده است

وقتی هنوز دولت صنعت چاپ را به رسمیت نمی‌شناسد،‌ چه انتظاری باید داشت،‌ در جریان عملی شدن این پیشنهادات نیز باز به همان مشکل اصلی برخواهیم خورد،‌ نبود متولی مشخص،‌ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به لحاظ قانونی وظیفه صدور پروانه تأسیس و نظارت بر محتوای کار چاپی را بر عهده دارد،‌ وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز وظیفه‌اش ساماندهی اصناف است، رسیدگی به امور صنفی‌، گره‌گشایی و رونق اقتصادی از جمله وظابف این وزارت است،‌  اما هیچ کدام از این وظایف در حوزه صنعت چاپ تاکنون عمل نشده است. ما چندی پیش پیشنهاد دادیم که چاپ خود نیازمند یک وزارتخانه است و اگر امکان آن نیست،‌ حداقل یک معاونت برای چاپ در وزارت ارشاد راه‌اندازی شود،‌ مکاتباتی با شخص وزیر ارشاد داشتیم که متأسفانه به هیچ کدام توجهی نشد.

ادغام اتحادیه‌های چاپ منتفی است

اما در مورد ادغام اتحادیه‌های چاپ استان‌ها نیز باید بگویم که این مسأله در زمانی مطرح شد، اما فعلا منتفی است و امکان اجرایی شدن آن وجود ندارد، در مورد ادغام‌ها، اولاً مسئله کشوری منتفی است،زیرا وقتی که  ما اتاق اصناف داریم، و قبلا شورای اصناف کشوری داشتیم، اصلا نیازی به اتحادیه سراسری نمی‌باشد، ادغام اتحادیه پیشنهادی بود که بنده در در شورای سیاست گذاری در سال 90 پیشنهاد دادم،‌ تا بتوانیم  مشکلاتی را که از ناحیه کم توجهی دولت ایجاد می‌شود،‌ زودتر رسیدگی کنیم و دولت هم روی این مسئله بیشتر حساسیت داشته باشد،  اما این مسأله الزاماتی دارد که زمان‌بر است،‌ هم‌چنین تا زمانی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت‌، معدن و تجارت با هم هماهنگ نشوند و هر کدام مسئولیت‌ها و حیطه کاری خود را مشخص نکنند، هیچ اقدامی نمی‌توان انجام داد.

البته من امیدوار هستم،‌ که این کار انجام شود، اما در حال حاضر بحث ادغام مطرح نیست، قرار است وقتی که دو مجمع امور صنفی تولیدی و توزیع ادغام شدند، یک کارگروهی مشخص شود برای ادغام و به طور کلی یک سری اتحادیه‌های همگن، با هم ادغام شوند،‌ در حالی حاضر بیش از 140 اتحادیه همگن وجود دارد که باید برخی از آن‌ها ادغام شوند. اکنون در حوزه‌های مختلف 66 اتحادیه وجود دارد که به احتمال بسیار بحدود 10 اتحادیه حذف خواهند شد. در حوزه صنعت چاپ ممکن است اتحادیه لیتوگراف‌ها با اتحادیه چاپ ادغام شود و...

بارها تقاضای اختصاص کد صنعتی به چاپ را مطرح کرده‌ایم

* تسنیم: با توجه به تشکیل جلسه در اتحادیه پیرامون تأسیس فراکسیون چاپ‌، تشکیل این فراکسیون و به دنبال آن سازمان چاپ را چه اندازه در رفع مشکلات موثر می‌دانید؟ 

اگر فراکسیونی تشکیل شود، نقطه عطف و مثبتی خواهد بود،‌ در این فراکسیون می‌توان  مشکلات را مطرح کرد و زمانی که در مجلس مطرح شود،‌ تأثیرات مثبت و سرنوشت‌سازی به همراه می‌آورد.اما  باید توجه داشت که مشکلات صنعت چاپ بسیاری جدی‌ است و ما بارها این موضوع را پیگیر شده‌ایم‌، سال گذشته نامه‌ای به وزیر صنعت و معدن و تجارت وقت نوشتیم و تقاضا کردیم که یک کد صنعتی به چاپ اختصاص پیدا کند،‌ در صورت محقق شدن این امر صنعت چاپ نیز می‌توانست از تمام امکانات و مزایایی که صنایع دیگر دارند،‌  استفاده کند،‌ که محقق نشد. البته برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی حسن نیت دارند و  اقداماتی انجام می‌دهند،‌ اما یک دست صدا ندارد و باید در هیأت دولت برنامه‌ریزی کرد،‌ باید در هیأت دولت گوش شنوایی وجود داشته باشد تا بتوان به نتیجه رسید.

* تسنیم: دلیل وزارت صنعت از عدم ارائه کد صنعتی چیست؟

هنوز صنعت چاپ را به رسمیت نمی‌شناسند،‌ وزارت صنعت می‌گوید،‌ متولی ارشاد است، ارشاد می‌گوید،‌ متولی وزارت صنعت و معدن. متأسفانه بخش نرم‌افزاری چاپ با وزارت ارشاد است و بخش سخت‌افزاری با وزارت صنعت. در نتیجه میان این دو تداخلی به وجود آمده و این تداخل‌ها موجب شده تا مسئولان از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند.

عدم نقدینگی صنعت چاپ را زمین‌گیر کرده است

*تسنیم: در صورت تشکیل سازمان چاپ،‌ این سازمان در کدام راستا باید فعالیت خود را آغاز کند و مهم ترین اولویت این سازمان چه باید باشد؟

این سازمان در وهله نخست باید تلاش کند که صنعت چاپ در کشور به رسمیت شناخته شود،‌  پس از آن باید به اولویت‌بندی اقدامات بپردازیم،‌ در حال حاضر بیشترین مشکلی که صعنت چاپ و سایر صنایع با آن روبرو هستند،‌ عدم نقدینگی است، که این صنعت را تا حدودی زمین‌گیر کرده است، صنعت چاپ نیازمند استفاده از تسهیلات بانکی بلندمدت و کم بهره است. صنعت چاپ یک صنعت هزینه‌بر است‌‌، ممکن است با 10 میلیون یا 50 میلیون تومان بتوان یک سوپرمارکت راه‌اندازی کرد و کلی هم درآمد داشت و‌لی برای ورود به صنعت چاپ باید چندین میلیارد سرمایه وارد کرد،‌ اگر برای تهیه این سرمایه بخواهیم از بانک کمک بگیریم،‌ با بهره‌های 25 درصد و 30 درصد امکان‌پذیر نیست‌. اگر تسهیلات بانکی طولانی مدت به صنعت چاپ اختصاص پیدا کند،‌ ما بتوانیم بخشی از چاپخانه‌ها را به تکنولوژی پیشرفته مجهز کنیم، اما اگر ایت تسهیلات اختصاص پیدا نکند،‌ باید منتظر جمع‌شدن چاپخانه‌ها باشیم.

* تسنیم: مطالبه‌ای برای دریافت این تسهیلات داشته‌اید؟

در زمان دولت نهم و دهم بارها این موضوع را مطرح کردیم، متاسفانه به جایی نرسید و همه مقامات مسئول به یکدیگر پاس دادند،‌ رئیس جمهور به معاون، معاون به مشاور، مشاور به بانک مرکزی، تا الی آخر که همه اینها مکتوب است. در اواخر دولت قبلی صندوق توسعه ملی یک وعده‌ای داد و ما هم یک اقدامی از طریق وزارت ارشاد کردیم و لازم است اینجا از وزارت ارشاد تشکر کنیم که در این 8 ماهه، یکسری از کارها را پیگیری کردند و امیداریم فرجی برای صنعت چاپ و نشر کشور بشود. تاکنون نزدیک به 40 چاپخانه از تهران اقدام به ثبت نام برای دریافت تسهیلات صندوق توسعه ملی کردند و برخی شهرستان‌ها نیز پیگیری‌های خود را آغاز کرده‌اند.

* تسنیم: شما در ابتدای فعالیت دولت،‌ نامه‌ای سرگشاده خطاب به وزیر ارشاد نوشته و نکاتی را مطرح کردید،‌ آیا این نامه بازخوردی هم داشته است؟  بله،‌ آقای وزیر گفتند،‌ صنعت چاپ باید به جایگاه بالای خود برسد و ما همه جوره حمایت می‌کنیم. درحال حاضر معاونین در تلاش هستند تا صنعت چاپ را از این وضعیتی که برایش ایجاد شده است،‌ نجات دهند.

این در گرو یک تفاهم نامه قوی در بین این دو وزارتخانه است، تا زمانی که این دو وزارتخانه دور یک میز نشسته و حد و مرز خود را مشخص نکنند، هرچه ما صحبت کنیم بیهوده است. در این مدتی که از انقلاب می‌گذرد یک بخشی از چاپخانه‌های ما زیر پوشش وزارت صنایع بوده‌اند و اکنون پروانه و کارت شناسایی از وزارت صنعت دارند، و از  تسهیلاتی و معافیتهای مربوطه استفاده می‌کنند، اما بخش دیگر نه در این بین سردرگم مانده‌اند.

سال 61 اعلام کردند، چاپخانه ها  زیر مجموعه صنایع سنگین و صنایع کوچک قرار گیرند، یک سری از چاپخانه‌ها رفتند و در صنایع کوچک ثبت نام کرده و کارت و پروانه هم گرفتند، مابقی نیز نتوانستند با شرایط وزارت صنایع کنار آمده و در زیر مجموعه صنایع کوچک قرار گیرند. یکی از شرایط وزارت صنایع می‌گوید، حتما باید در مرز 120 کیلومتری شهر تأسیس شده باشد،‌ در صورتی که این برای صنعت چاپ نمی‌تواند اعمال شود،‌ صنعت چاپ صنعت درون شهری است و برون شهری نیست.

* تسنیم:‌ تفاهم‌نامه‌ای در زمان مدیریت علمشاهی در دفتر چاپ به امضا رسید که همکاری بین وزارت ارشاد و وزرات صنعت در حوزه چاپ را به دنبال داشت؟ این تفاهم‌نامه هم‌اکنون نیز ادامه دارد؟

بله،‌ اما این نیاز به تکمیل دارد و هر کدام از مسئولان از زیر بار این موضوع شانه خالی می‌کنند.

نمی‌توان حوزه نظارت بر چاپ را از ارشاد خارج کرد،‌ چاپ از بمب اتم نیز خطرناک‌تر است

* تسنیم: برخی اعتقاد دارند صنعت چاپ به طور کل باید به وزارت صنعت منتقل شده و از زیرمجموعه وزارت ارشاد خارج شود،‌ چرا که  ارشاد استانداردهای لازم برای ارزیابی صنعت چاپ را ندارد، عده‌ای دیگر نیز می‌گوییند که نمی‌توان نقش ارشاد را نادیده گرفت،‌ عقیده شما در این زمینه چیست؟

این موضوع منطقی نیست، چاپ از بمب اتم نیز خطرناک‌تر است‌، صنعت چاپ دارای ابعاد اطلاعاتی، فرهنگی و ...است،‌  لذا صنعت چاپ نیازمند متولی است که نظاره‌گر آن باشد،‌ وزارت ارشاد طبق قانون باید نظارت بر محتوای کار ما داشته باشد. در حال حاضر وزارت ارشاد، در حوزه  نظارت، تأسیس و پلمپ  چاپ فعالیت می‌کند‌، البته همه این موارد باید چارچوب داشته باشد. که چارچوب‌های موجود جوابگو نیست و وزارت صنعت نیز از زیر بار ایجاد چارچوب‌های جدید شانه خالی می‌کند،‌ مثلا به چاپخانه‌ها می‌گوید که باید در  شعاع 120 کیلومتری،تهران چاپخانه تاسیس کنند،‌طبق این قانون من باید در قزوین چاپخانه بزنم‌.

* تسنیم:‌ به نظر شما رهکار برون‌رفت از این گونه ناهماهنگی‌ها چیست؟

به نظر من مجلس شورای اسلامی که بالاترین نهاد قانونگذار سه قوه محسوب می‌شود، باید با کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مرجع تصمیم‌گیری و با دولت هماهنگ کند، دولت نیز با وزارتخانه مربوطه آن را مطرح کرده و  مشکل را حل کند.

ساخت شهرک چاپ تهران 400 میلیارد سرمایه می‌خواهد

* تسنیم: یکی از اقدامات اتحادیه چاپخانه‌داران تهران تأسیس شهرک چاپ تهران است که سال‌هاست هنوز کلنگ آن بر زمین زده نشده است‌،  شهرک چاپ اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟

سال 86 در زمان وزارت صفارهرندی، زمینی نزدیک فرودگاه امام خمینی(ره) در اتوبان قم دیده شد، وزارت ارشاد وارد کار شد و ثبت نام از برخی چاپخانه‌داران انجام شد که نهایتاً  اجرا نشد،  برخی‌قیمت‌ها را غیرواقعی خواندند و برخی گفتند این محسط ریزگرد بسیار دارد و به دستگاه‌های چاپ آسیب می‌رساند‌، مشکل ما این است که کارها نهادینه نمی‌شود، به محض اینکه یک مسئول کنار می‌رود. همه کارها نصفه نیمه رها می‌شود،‌ ما در این سی و چندسال زیر 30 مدیرکل در دفتر چاپ وزارت ارشاد داشته‌ایم،‌ که هیچ یک نیز فعالیت مدیر پیشین را ادامه ندادند،‌ در نتیجه یک پرونده به بیست پرونده تبدیل شد و هیچ کدام نیز به یکدیگر ربط پیدا نکرد.

ما از سال 88  شناسایی برخی نقاط مناسب برای تأسیس شهرک چاپ را آغاز کردیم و قرار شد با چند اتحادیه دیگر  تحقیقات مورد نظر را آغاز کنیم، اما متأسفانه در میانه کار به دلیل عدم موافقت برخی مسئولان نیمه تمام ماند. تا اینکه محلی را در احمدآباد مستوفی دیدیم که مشکلات اداری داشت و باید برطرف می‌شد،‌ پس از آن بحث جدایی تهران از ری مطرح شد.درحال حاضر چند زمین مناسب دیدیم و منتظریم تا موافقت‌ها نهایی شود. ساخت و ساز این شهرک بدون حمایت دولت و موسسات اقتصادی امکان‌پذیر نیست‌، حدود 400 میلیارد سرمایه می‌خواهد،‌ بنابراین باید نهادی را از نظر سرمایه‌گذاری برای آغاز به کار به همکاری بگیریم.  اکنون نیز منتظرمعافیت‌های شهرداری و محیط زیست هستیم تا بتوانیم با مالکی که مربوط به بخش خصوصی است، به نتیجه برسیم.

ادامه دارد

انتهای پیام/