پیام‌های رژه شرقی اوباما برای اروپا


خبرگزاری تسنیم: باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا، بعد از سفر به ژاپن و دیدار با آکی‌هیتو، امپراتور و شینزو آبه، نخست وزیر، وارد کره جنوبی شد. این دو سفر در مجموع سفر دوره‌ای اوباما به شرق آسیا است که بعد از کره جنوبی نوبت به مالزی و فیلیپین می‌رسد.

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا، بعد از سفر به ژاپن و دیدار با آکی‌هیتو، امپراتور و شینزو آبه، نخست وزیر، وارد کره جنوبی شد. این دو سفر در مجموع سفر دوره‌ای اوباما به شرق آسیا است که بعد از کره جنوبی نوبت به مالزی و فیلیپین می‌رسد. قرار بود اوباما این سفر را در اکتبر سال گذشته میلادی انجام بدهد اما او در آن زمان درگیر منازعه سیاسی با نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره بر سر بودجه بود. آن منازعه منجر به تعطیلی دولت فدرال شده بود و همین موضوع مانع سفر رئیس‌جمهور امریکا به شرق آسیا شد.

حالا که اوباما درگیر منازعه‌ای تا آن حد با رقبای جمهوری‌خواه خود نیست، فرصت پیدا کرده تا سری به متحدان آسیایی خود بزند اما در همین موقع هم امریکا درگیر بحران دیگری است. جان کری، وزیر خارجه امریکا، هم‌زمان با سفر اوباما بیانیه‌ای را در مورد بحران اوکراین صادر کرد و در آن تندترین عبارات را علیه روسیه به کار برد. او در این بیانیه روسیه را به تفرقه‌افکنی، فریبکاری و بی‌ثباتی در بحران اوکراین متهم کرد و مدعی شد که رسانه‌های روسی به صورت دائم «خیال‌بافی‌ها»ی ولادیمیر پوتین در مورد اوکراین را پخش می‌کنند.

به این ترتیب، نوعی تقسیم کار بین رئیس‌جمهور و وزیر خارجه امریکا دیده می‌شود. در حالی که اوباما به شرق آسیا رفته تا سری به زنجیره سیاسی از متحدان خود در آن منطقه بزند، کری همراه با او نشده تا همچنان موضوع اوکراین را دنبال کند. مقام‌های  امریکایی با این تقسیم دو هدف را دنبال می‌کنند که در هر دو هدف توجه به دو نوع متحد وجود دارد. هدف نخست مربوط می‌شود به بحران اوکراین و توجه به متحدان سنتی امریکا در قاره اروپا. این نکته حائز اهمیت است که کری درست یک روز بعد از ورود اوباما به توکیو شدیدترین عبارات را علیه روسیه به کار برده در حالی که طی چند هفته اخیر بارها با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، دیدار داشته و تا کنون از چنین عباراتی استفاده نکرده بود.

این تندگویی‌های کری علیه روسیه در وهله نخست قوت قلبی است برای دولت موقت اوکراین که عملیات نظامی علیه جدایی‌طلبان در شرق اوکراین را آغاز کرده و سپس اطمینان خاطری به متحدان سنتی اروپایی می‌دهد که سفر اوباما به شرق به معنای کاهش توجه امریکا به آنها نیست و کاخ سفید همچنان نیازهای امنیتی قاره اروپا و به خصوص شرق این قاره در برابر روسیه را مد نظر دارد. در مقابل، سفر اوباما به متحدان آسیایی نیز بر همین محور اما از جهت جبهه‌بندی سیاسی در آن منطقه است.

اوباما در اوج بحران اوکراین به شرق آسیا رفته تا به متحدان آسیایی خود نشان دهد که بحران اروپایی موجب نمی‌شود تا او نیازهای امنیتی این منطقه در برابر چین را نادیده بگیرد، بلکه برعکس، نیازهای این منطقه برای او اولویت خاصی دارد، به همین جهت است که اوباما در دیدار خود با شینزو آبه اشاره صریحی به منازعه ژاپن با چین داشت و در اشاره‌اش به تمامیت ارضی ژاپن حتی جزایر سه گانه را نیز ذکر کرد و گفت که در صورت هر گونه تهدیدی علیه ژاپن، امریکا در کنار این کشور خواهد بود. نکته جالب توجه اینجا است که دو روز قبل از ورود اوباما به توکیو، چین یک کشتی باری ژاپنی را به حکم دادگاه و در ارتباط به پرونده‌ای مربوط به سال 1936 ضبط کرده بود.

ضبط این کشتی و ساخت مجموعه راداری توسط ژاپن در نزدیکی جزایر مورد مناقشه با چین از جمله اتفاقات قبل از سفر اوباما به توکیو بود که نشان می‌دهد تنش ژاپن و چین هم‌چنان به قوت خود باقی است و ورود اوباما به ژاپن در این موقع به معنای حمایت جدی واشنگتن از توکیو در برابر پکن است.  اکنون، چین و تا اندازه‌ای متحدان اروپایی امریکا در برابر این رژه سیاسی اوباما قرار دارند و به نظر می‌رسد که باید مواضع خود را با آن تنظیم کنند.

چین در برابر قطعنامه شورای امنیت در مورد اوکراین رأی ممتنع داد و به این صورت موضع میانه‌ای در برابر روسیه و غرب گرفت. شاید چین در آن موقع تصور می‌کرد که بحران اوکراین موجب کم‌توجهی کاخ سفید به شرق آسیا می‌شود اما سفر اوباما و اظهارنظرش در توکیو نشان داد که جبهه‌بندی شرق آسیا همچنان از اولویت‌های اصلی کاخ سفید است و هیچ چیز حتی بحران اوکراین خدشه‌ای بر این امر وارد نمی‌کند.

از سوی دیگر، لفاظی‌های کری در بیانیه‌اش بیشتر یک نمایش سیاسی است و به پای حمایت‌های جدی امریکا از متحدان آسیایی نمی‌رسد. این امر بدان معنا است که متحدان اروپایی امریکا باید در اصل توجه به تغییر استراتژی امریکا از آتلانتیک به پاسفیک داشته باشند و دیگر نمی‌توانند در موازنه خود با روسیه تکیه به امریکا داشته باشند بلکه باید این موازنه را به وسیله تعامل سیاسی با روسیه ایجاد کنند تا تنش بیشتر. به هر صورت، سفر اوباما به شرق آسیا در وضعیت فعلی چشم‌اندازی از سیاست خارجی امریکا در آینده نشان می‌دهدکه بیشتر از هر کشوری، باید چین و کشورهای اروپایی به آن توجه داشته باشند تا در برابر این چشم‌انداز، اهداف و برنامه‌های خود را تعریف کنند.

منبع: روزنامه جوان

انتهای پیام/

خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به‌معنای تأیید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.