افق قیمت گذاری بنزین را مشخص کنید

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، روزنامه خراسان در سرمقاله امروز خود نوشت: البته در روزهای پایانی سال گذشته،نرخ دیگر فرآورده ها مانند آب(20)درصد، گاز(30)درصد وبرق(24)در صد گران شده بود اما به دلیل حساسیت قیمتی بنزین و ترس از پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن مانند داشتن پتانسیل برای افزایش تورم، بالا رفتن هزینه های تولید، والبته نیم نگاهی به میزان انصرافی ها از دریافت یارانه نقدی، نرخ گذاری این فرآورده پراهمیت نفتی در پله آخر هدف گذاری شده بود.ناگفته پیداست وضعیت مصرف انرژی درایران وتداوم سیاست های اقتصادی موجود علاوه بر اینکه افزایش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی، استفاده غیر بهینه واتلاف منابع انرژی،آلودگی و تخریب محیط زیست،کسری بودجه گسترده ( به طور مثال کسری 14هزارمیلیارد تومانی دولت برای پرداخت یارانه نقدی درسال92) وبه دنبال آن تعطیلی پروژه های عمرانی را بر اقتصاد ایران تحمیل کرد،روز به روز پیامدهای ناگوار وسیع تری نیز پیدا کرد. طبیعی است اگر اهداف طرح هدفمندی یارانه ها که از آن به عنوان بزرگترین جراحی اقتصادی کشور نام می برند،طی مدت 5ساله مقرر درقانون مانند کنترل مصرف انرژی ،نزدیک شدن قیمت حامل های انرژی به قیمت بین المللی و کاهش کسری بودجه دولت محقق می شد،دیگر نیازی به اصلاح قیمت مجدد نمی بود اما به دلیل اجرای ناقص هدفمندی در مرحله اول که موجب بر هم خوردن تناسب بین منابع حاصل از افزایش قیمت هاو پرداخت نقدی به مردم بود وایجادمشکلات بسیاری که به برخی ازآنها اشاره شد ،مجلس ادامه این روند را متوقف کرد.

با نگاهی به میزان افزایش قیمت بنزین در مرحله دوم ومقایسه آن با مرحله اول هدفمندی یارانه ها در سال89که شاهد افزایش 400درصدی نرخ سهمیه ای این فرآورده استراتژیک بودیم، می توان پی برد که دولت همانطور که وعده آن را داده بود، با شیب کندی قیمت گذاری بنزین را انجام داده است و به اصطلاح به دنبال شوک درمانی نرفته است، اما دو نکته باید مورد توجه قرارگیرد:1- تا چه میزان براساس نرخ گذاری کنونی به 95درصد قیمت فوب خلیج فارس که در قانون هدفمندی بدان اشاره شده است،نزدیک شده ایم و2- با افزایش قیمت جدید بنزین چقدر پیامد های ناشی از انرژی ارزان در ایران کاسته می شود؟ و یا به عبارت ساده تر چقدر میزان مصرف به دلیل این میزان افزایش قیمت کاهش خواهدیافت؟ در پاسخ به سوال اول باید گفت قیمت بنزین در مرحله اول هدفمندی یارانه ها، با افزایش4برابری که پیدا کرد، نسبت خود را با قیمت های فوب خلیج فارس به 47درصد رساند و فاصله بین قیمت های دا خلی وخارجی را به نحو معناداری کاهش داد،در واقع دولت دهم به طور خاص از نظر تغییر قیمتی موفق بود،اما در فاصله سال89تابه امروز به دلیل افزایش تورم حاصل ازاجرای نادرست مرحله اول هدفمندی توسط دولت دهم به دلیل چاپ اسکناس برای توزیع یارانه در بین مردم که در اقتصادکلان تورم ناشی از فشار تقاضا نام دارد،( البته خبرهایی از برداشت غیرقانونی بیش از1/4میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی دراواخر سال پیش توسط دولت یازدهم هم به گوش می رسد،که در صورت صحت آن؛خود دلیلی است بر این که درآمدهای ناشی از اجرای این طرح،کفاف هزینه های آن را نمی دهد) و همچنین افزایش قابل ملاحظه نر خ ارز،میان قیمت انرژی در داخل و خارج کشور فاصله افتاده است،به گونه ای که دوباره زمینه را برای قاچاق موادسوختی به خارج از کشور تشدیدکرده است.

درباره سوال دوم نیزبه باور نگارنده این میزان افزایش قیمت بنزین شعار اصلاح الگوی مصرف را محقق نمی کند،پیامد های منفی انرژی ارزان را از بین نمی بردومشکلات ذکر شده همچنان در اقتصاد ایران باقی خواهد ماند.(شاهد گفتارم تجربه فاز نخست هدفمندی درباره مصرف بنزین است که هرچند درماه های اولیه افزایش چندبرابری فاز اول هدفمندی کاهش مصرف داشتیم ،امادیری نپایید که به جای اولیه خود بازگشت)شاید مخالفان نظر من بگویند شرایط اقتصادی موجود جامعه دیگر توان افزایش چندبرابری قیمت حامل های انرژی را ندارد،که البته پاسخ خواهم داد متوجه وضعیت اقتصادی موجود ورکود همراه با تورمی که تازه بوی بهبود از آن پدیدارشده است هستم واز طرفی به هیچ وجه معتقد به افزایش دفعی و یکباره بنزین نیستم اما تداوم وضع موجود هم فقط به پیچیده تر شدن مشکل در سال های آینده منجر خواهدشد، حتی حذف پردرآمدها از دریافت یارانه نقدی هم تنها بخش کمی از مشکلات را حل می کند،بنابراین پیشنهاد می کنم برای جلوگیری از التهابات و مشغولیت های ذهنی هرساله که آینده هدفمندی چه خواهدشد، دولت ومجلس با تدوین طرحی حد اکثر 4ساله(به مدت عمر یک دولت، تا دچار انحراف در اجرا نشود)قیمت حامل های انرژی را تازمانی که به 95درصد قیمت فوب خلیج فارس(هدف گذاری قانون) برسد،به صورت تدریجی افزایش داده تا دولت منابع حاصل شده را در همان جاهایی که بارها وعده آن را داده است،خرج کند.

انتهای پیام/

خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.