بحث در مورد «پورشه» و «سینما» در «هفت» دیشب

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم شب گذشته مباحث زیادی در برنامه «هفت» مطرح شد، اما بیشتر حول محور این دو مبحث بود؛  نقد فیلم «خط ویژه» با حضور دو منتقد سینمای ایران «رضا درستکار» و «رامتین شهبازی». میزگرد و بحثی درباره اقتصاد و سینما با حضور  « سید ضیاءالدین دری» و «مسعود مجیدی جوزانی». گزارش مفصل خبرنگار فرهنگی خبرگزرای تسنیم را از دویست و ‌هشتمین برنامه «هفت» بخوانید.

آنچه در برنامه «هفت» مطرح شد

مدیریت سینما با عزم ملی و مدیریت جهادی

• جعفری جوزانی: اقتصاد، اسلامی در زمینه فرهنگ اسلامی شکل می‌گیرد؛ محور آن عدالت است

• سید ضیاءالدین دری: برای بررسی سینما از منظر اقتصاد باید ببینیم نقطه تلاقی اقتصاد و فرهنگ کجا است

• مصطفی کیایی: دلیل فروش کم «خط ویژه» تعداد سینماهایی است که به این فیلم تعلق گرفته است

• محمد رضا صابری: سالیان سال دنبال اجرای طرح «بلیط شناور» بودیم

• مازیار میری: «امیدوارم در کنار یکدیگر اختلافات رو کنار بگذاریم و به آینده سینما فکر کنیم»

مدیریت سینما با عزم ملی و مدیریت جهادی

در ابتدای برنامه گبرلو (سردبیر و مجری هفت) گفت: اکران نوروزی 93 به سالن‌های سینمای کشور رونق نسبی داد. اما چه کنیم که مردم بیش از این به سمت سالنهای سینما جذب بشوند و به جای این که در انتظار استثناها باشیم، رونق مردمی و اقتصادی سینما به یک قاعده بدل شود. چه باید کرد تا دیگر خبر تعطیلی سالنهای سینمایی به تیتر رسانه‌ها بدل نشود. چگونه باید عمل کرد تا نهضت سالن‌سازی و ایجاد پردیسهای سینمایی مجهز در همه شهرهای کشور گسترش بیابه و همه شعارها به عمل تبدیل بشه. و مهمتر از این جریان تولید فیلم ایرانی باید به کدام سمت حرکت کند که در هر فصل اکران بتوان شاهد چند فیلم جذاب و  پر مخاطب بود. استقبال مردم ثابت می‌کند که مردم ایران همیشه سینما را  دوست داشتند و به سینما «سلام» گفتند، اما باید عادت به سینما رفتن را با مدیریت تدبیر در مردم به وجود آورد. اگر می‌‌خواهیم به علاقه مردم به سینمای ایران احترام بگذاریم، باید بهترین شرایط را برای آنها رقم بزنیم، تا این سینمای فرهنگ‌ساز و سرگرم‌ساز رو به روزهای آرمانی نزدیکتر کنیم. آنچه که اهمیت دارد نزدیکتر شدن قصه فیلمها به مردم، توجه به ارتقای کیفی فیلمها و پرهیز از بی‌تفاوتی وجه صنعتی سینما، ساخت سالن مجهز بر اساس افزایش جمعیت شهرها و تراکم جمعیتی در یک کفه این ترازو قرار دارد و تولید فیلم خوب و تاثیر گذار در کفه دیگر این ترازو قرار دارد و در این راستا مدیریت سینما باید بتواند هر دو کفه ترازو را، البته با عزم ملی و مدیریت جهادی در شرایطی قرار بده تا شاهد رونق و آرامش و تعالی در سینمای ایران باشیم.

در ادامه مجری برنامه گفت: از سال 93 هنرمندان به همراه خیرین و مردم حرکتهایی آغاز کردند و درصدد هستند که در مراسم های مختلف به کمک زندانی‌هایی بشتابند که در بند هستند با کمکهای خودشون بتوانند آنها رو به آغوش خانواده‌ برگردانند. شنیدم که فردا در ساعت هفت‌ونیم بعدازظهر در سینما «عصرجدید» گروه بازیگران فیلم «طبقه هسّاث»، به همراه خیرین و بازیگران حضور خواهند داشت. تا کمک بکنند برای دیه دو جوانی که محکوم به اعدام هستند. امیدوارم که دوستداران سینما، هنرمندان سینما و علاقه‌مندان فیلم و همه کسانی که به جوانان این مرز‌وبوم بیایند، کمک بکنند، همکاری بکنند.

مازیار میری: «امیدوارم در کنار همدیگه اختلافات را کنار بگذاریم و به آینده سینما فکر کنیم.»

  «مازیار میری» که  دبیر «پنجمین شب کانون کارگردانان» است، اولین مهمان تلفنی برنامه بود.

گبرلو: بیست‌وسوم اردیبهشت فکر می‌کنم شب کانون کارگردانها باشد؟

میری: بله، همزمان با شب تولد حضرت امیر هشتمین شب کانون کارگردنها در «فرهنگ‌سرای نیاوران» با وقفه دو ساله برگزار می‌شود.

گبرلو: چه برنامه‌هایی را در نظر گرفتید؟

‌میری: طبق روال سالهای گذشته از سه نسل سینمایی تقدیر خواهد شد. یک بزرگداشت  از  یکی  دوستان سینما که اهالی  سینما به شدت معتقد بوند که کار مهم صنفی کرده و قدمهایی که برای سینما برداشته، مهم و مفید بوده، و به دلیل حضور نسل جدیدی که وارد سینما شده، یک دیپلم خوشامد برای یکی از اهالی تازه سینما  اهدا خواهد شد.

گبرلو: یکی دو سال گذشته بالاخره یک اختلافهایی بود، فکر می‌کنید این اختلافها در این جشن برطرف شود؟

میری:  من فکر می‌کنم که اصلا بهانه این شبها در کنار هم بودن هست، من در آخرین گفت‌وگویی هم که با یکی خبرگزاری ها داشتم گفتم که، در واقع این بهانه‌ای است که همه در کنار هم بشینیم و در کنار هم اختلافات رو  کنار بذاریم. من به عنوان مسئول این بخش از همه اهالی صنف و اعضایی که عضو کانون کارگردانان هستند دعوت خواهم کرد که در کنار هم باشند و به بهانه تقدیر از پنج تن از همکاران سینمایی، در کنار همدیگر اختلافات را کنار بگذاریم و به آینده سینما امیدوار باشیم و به آینده سینما فکر کنیم.

گبرلو: این نکته خیلی مهمی است که که به آینده سینما فکر بکنیم، اگر همه دست به دست هم بدهیم و  به آینده فکر کنیم، شاهد شوکوفایی هر چه بیشتر سینما خواهیم بود.

میری: اجازه بدین من اینجا از همه اهالی سینما و دوستانمون با هر گرایش و نظری که هستند و داشتند و در این سالها به دلیل تمام مسائلی که می‌دونیم و امیدوارم که همه در کنار هم باشیم و به آینده سینما فکر کنیم.

«خط ویژه» زیر تیغ منتقدان / کیایی: دلیل فروش کم «خط ویژه» تعداد سینماهایی است که به این فیلم تعلق گرفته است

این هفته فیلم "خط ویژه" زیر تیغ جراحی منتقدان رفت. کیایی قبل از این با فیلمهای "بعد از ظهر سگی سگی" و " ضد گلوله" در سینما فعالیت داشته است.خط ویژه داستان دستیابی چند جوان به پول هنگفتی با هک کردن حساب یک شخص دیگر است که توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را در جشنواره فجر به خود اختصاص داد. رضا درستکار و رامتین شهبازی دو منتقدی بودند که دیشب سومین ساخته مصطفی کیایی را مورد نقد و بررسی قرار دادند.

درستکار با بیان اینکه "خط ویژه" از معدود فیلمهایی است که هم مورد استقبال مردم و هم منتقدان قرار گرفته گفت: این فیلم به دلیل خرق عادت که کمتر در سینمای ما وجود دارد و همچنین به دلیل تعادل خوبی که در تمام ابعاد فیلم مشاهده می شود، فیلمی دلنشین و جذاب است. فیلم ضرب و دینامیسم خوبی دارد و جوان پسند و در راستای نقد جامعه است و به طور کلی خط ویژه را می توان فیلم زمانه خود دانست که آغاز دوره جدیدی را نوید می دهد. 

رامتین شهباری نیز با اشاره به این مسئله که آقای کیایی در حوزه فیلمنامه نویسی به نراتب بهتر از حوزه کارگزدانی است گفت: آقای کیایی در فیامهای قبلی هم این امر را نسان داده ایند که فیلمنامه نویس بعتری هستند و در این اثر هم فیلمنامه دارای اصول و قواعد خوبی است اما در حوزه هایی مانند بازیگری و کارگردانی دارای ضعف است که بخش فیلمنامه را تحت تأثیر قرار می دهد.

در ادامه درستکار اظهار داشت: برخی از فیلمهایی که من تاکنون در این برنامه نقد می کردم دارای ساختمان سستی بودند که اجازه ورود به  محتوا و معنای فیلم را نمی داد اما فیلم خط ویژه اتفاقاً دارای چارچوب درستی است ودر یک تعادل خوبی به سر می برد و به هریک از شخصیتها و قهرمانان در حد مناسبی پرداخته شده است. هدف این فیلم نشان دادن این مسئله است که جامعه و ساختارها است که فرد را تحت تأثیر قرار می دهد و به زندگی اش سمت وسو می دهد، و به نظر من به خوبی به این هدف دست یافته است.اجزا و شخصیتهای فیلم به خوبی کنار هم چیده شده اند و معنای اصلی فیلم یعنی جامعه گرایی را به خوبی انتقال می دهند و بیانگر این امر است که تلاطمهای اقتصادی و سیاسی که در جامعه ما وجود دارد باعث می شود افراد در جایگاه خود قرار نگیرند و به آنچه که می خواهند نرسند ،موفقیت فیلم هم به نظر من ابتدا از فلیمنامه و سپس از ساخت آن نشأت می گیرد.

شهبازی با بیان نظریه بارت مبنی بر اینکه یک اثر را باید از دو منظر توضیحی و ترکیبی مورد توجه قرار دهیم اظهار داشت: در منظر توضیحی با استفاده از رهیافت زیبایی شناسی که خود اثر به ما می دهد مضمون اثر را در می آوریم و درباره آن صحبت می کنیم. اما در منظر ترکیبی با توجه به موضوع و مضامینی که انتخاب می کنیم بخشهایی از فیلم را  کنار هم قرار می دهیم که ممکن است ما را به یک دید جامعه شناسانه ،فلسفی یا نشانه شناسانه و... برساند. شهباری در ادامه با ارائه نموداری به تشریح عناصر و ساختار فیلم پرداخت و به بخشی از نقاط عطف و اصلی آن هم اشاره کرد که این امر باعث شد تا کارگردان فیلم که پشت خط بود به لو دادن موضوع توسط شهبازی اعتراضی جزئی داشته باشد. نظرات مردم درباره این فیلم که در بخشی از برنامه دیشب پخش شد هم بیشتر بر این نکته تأکید داشت که فیلم جامعه ما را به خوبی نشان می داد.

درستکار با انتقاد از روش نقد شهبازی گفت: نئوفرمالیستها می گویند اگر شما تمام عناصر و امور را در فیلم به صورت تمام و کمال انجام دهید اما مخاطب با فیلم شما و اهداف فیلم شما همراه نباشد در واقع شما نتوانسته اید به خواسته و هدف خود دست یابید. نموداری که شما نشان دادید در واقع درباره همه فیلمهای کلاسیک صدق می کند، هرچند من خط ویژه را فیلمی کلاسیک نمی دانم بلکه دارای ساختاری کلاسیک است که بارویکردی مدرن پیش می رود؛ نقد آقای شهبازی نقد علمی است درحالیکه امروزه حرکت به سمت نقدهای تکثرگرا است.

در نقد کارگردانی فیلم خط ویژه، رامتین شهبازی با تکرار گفته خود مبنی بر ضغف کارگردانی و قوت فیلمنامه تأکید کرد که: در فیلمهای ایرانی این مسئله به یک اپیدمی تبدیل شده است و دلیل آن هم گرایش افراد فیلمساز به استفاده از تله فیلمها در سینماست.نوع چینش بازیگرها، میزانسن و قاب بندیها هم از انتقادات دیگری بود که شهبازی به کارگردانی فیلم وارد کرد. کیایی هم در پاسخ گفت: من معتقد هستم که قهرمان فیلم تمام شخصیتها هستند و به همین دلیل از تصاویر بسته و شخصیت محور کمتر استفاده کردم. 

درستکار هم با اشاره به گرفتن فضای عمل بازیگر توسط کارگردان افزود: کارگردان با بیرحمی تمام اجازه نداده است تا بازیگر مطرح شود به جز یکی دو صحنه که در آنها هم هومن سیدی با قریحه خودش توانسته عرصه را به دست گیرد. وی در ادامه باز هم از رامتین شهبازی انتقاد کرد و گفت: نماهایی که در این فیلم گرفته شده به این دلیل است که روایت مسیر عادی خود را طی کند و کارگردان برای اینکه خودش را حذف کند از این تمها و نماها بهره برده است. اگر ما نقد علمی می کنیم باید تا انتها این شیوه را در پیش بگیریم و نباید منتقد خود را متر و معیار قرار دهد و آنچه برخلاف آن متر باشد را قبول نکند.در بخش پایانی نقد فیلم، مصطفی کیایی با بیان این مطلب که  گاهی اوقات پرداختن بیش از حد به نئودیها و نظریه ها باعث غافل شدن از دیگر جنبه های فیلم شده و روح آن را سلب می کند افزود: دلیل فروش کم «خط ویژه» نعداد سینماهایی است که به این فیلم تعلق گرفته است.

صابری: سالیان سال دنبال اجرای طرح «بلیط شناور» بودیم ‍| دو سانس اول در تابستان نیم‌بهاء شد

در ادامه برنامه«محمدرضا صابری» دبیر  و سخنگوی انجمن سینماداران، پشت خط آمد و  با اشاره به این که فیلم خوب زمان نمی‎شناسد گفت: ما طرح شناور بلیت سینما را چندین سالی هست که دنبالش هستیم، مثل اکثر کشورهای جهان. بلیط شناور یعنی اینکه در سانسهای مختلف بهای بلیط متغیر هست، یعنی ما صبح، بعدازظهر و سانسهای پایانی‌یک قیمت متفاوت داریم. چون مخاطب ما فرق می‌کنه، مثل قشر دانشجو که بیشتر تمایل داره صبح بیاد و فیلم ببیند، پس باید یه انگیزه‌ای به وجود بیاریم و به همین دلیل سالیان سال دنبال این طرح بودیم.

وی در ادامه در مورد بهای بلیط گفت: ما تصمیم گرفتیم دو سانس ابتدائی، یعنی تا ساعت سه بعدازظهر نیم بهاء باشد در سراسر کشور و همه سینماهای کشور موظفند این طرح را  اجرا کنند و  بعد ازظهر تمام بهاء در خدمت مخاطبان خوب سینما باشیم.

گبرلو در شروع میزگرد اقتصاد و سینما: ما برای اینکه سینما بتواند ابزاری برای توسعه باشد، چه کار کردیم؟

مجری برنامه به عنوان مقدمه، درباره اقتصاد و سینما گفت: سینما یکی از ابزارهای توسعه در جامعه محسوب می‌شود. ما باید ببینیم تو این سالهای گذشته وقتی این شعار را داریم که «سینما می‌تواند ابزاری برای توسعه باشد» چیکار کردیم؟ طبیعتا زیرساختها، نرم‌افزارهایی را برای این سینما باید فراهم بکنیم، یکی از مسائل آن، بودجه، اقتصاد و سینما است. یعنی اگر حرکت فرهنگی بدون پایه‌گذاری اقتصادی انجام شود ممکن است به نتیجه مطلوبی نرسد. ما می‌خواهیم بحثهایی را در «هفت» مطرح کنیم تا به رونق اقتصادی سینما کمک کنیم.و منجر به، توسعه‌یافتگی سینمای ایران شود. دولت و همه به سینما علاقه‌مند هستند، اما وقتی پای عمل میرسد، می‌خواهیم بگوییم بیایید برای سینما گام برداریم ؛نمی‌دانیم چه وظایفی دارند؟ چه هدفی دارند؟ چه برنامه‌ای دارند؟ بحثهای کارشناسی، کارشناسانی مثل شما باعث می‌شود، ذهنها آماده شود، تا از سینما به نحو مطلوب استفاده کنیم.

سید ضیاءالدین دری: برای بررسی سینما از منظر اقتصاد باید ببینیم نقطه تلاقی اقتصاد و فرهنگ کجا است

بحث اقتصاد که امسال کنار فرهنگ از سوی مقام معظم رهبری طرح شد، ریشه دیرینه دارد. حتی، مثلا سال گذشته ما با پیام اکید ایشون با اقتصاد مقاومتی مواجه شدیم و بنابراین می‌بینیم که در کنار اقتصاد، فرهنگ هم ظاهر شده و در پیام ایشون وجود داشته.

به اعتقاد من اگر ما منطقی‌تر به مسئله اقتصاد توجه کنیم خیلی مهم است. شما ببینید طرح اقتصاد مقاومتی که مورد نظر آقا بود، بدرستی به اجرا در نیومده. یا آنطور که باید به اجرا در نیومده. خوب اینجا ما باید در سال 92 درک می‌کردیم، این چه تزی هست، که باید در سال 93 در کنارش فرهنگ هم  قرار بگیره. خوب اقتصاد مقاومتی یک تز هوشمندانه، استراتژیک که شاید اصلا مصلحت نباشه که راهکارهاشو حتی اگر بنده ضعیف اگر چیزی به ذهنم برسه در رسانه ملی بگم، چون ممکنه از طرحهای محرمانه مملکت باشه، چون وقتی ین تز استراتژیک رو مطرح می‌کنیم ،کشور همسایه می‌تواند بقاپد و استفاده کند.

وی در ادامه گفت: وقتی که ما در حوزه اقتصاد مشکل داشته باشیم طبیعی است که در بخش سینما که در حوزه تفنن و سرگرمی جامعه قرار می‌گیرد و اوقات فراغتشون رو می‌خواد پرکنه. یک اقتصاد موفقی نخواهد داشت.

کارگردان مجموعه «کلاه پهلوی» افزود: من تصورم بر این است که، اگر قرار بر این باشد که ما سینما را از منظر اقتصاد نگاه بکنیم، در واقع باید ببینیم  نقطه تلاقی اقتصاد و فرهنگ کجاست.

چرا رهبری در مورد فرهنک اینقدر نگران هستند و نظر می دهند؟ چرا در مورد سبک زندگی صحبت می کنند؟و در نهایت امسال را بدین عنوان نامگذاری می کنند؟ وقتی در اقتصاد ما ماشینهای آنچنانی وارد می شود مسلماً سینماگر هم برای اینکه به هدف سرگرمی خود برسد از اینها استفاده می کند تا به نوعی فلیمش بگیرد و هم نشان دهد که ایران عقب مانده نیست؛ در حالیکه نشان دادن این مسائل در سینما عقده های طبقاتی را در پی دارد که متأسفانه در تلویزیون ما هم این وضعیت در حال رشد است. در سینمای انتقادی و جدی ما هم نشان دادن این موضوعات به عنوان راهنمایی فقر و غنا عنوان می شود؛ پس نابسامانی اقتصادی که مصداقش همین ماشینها است که گفتیم باعث بیماری فرهنگی می شود و ما می خواهیم به وسیله سینما آن را نشان دهیم اگر سینمای تجاری باشد بدآموزی ایجاد می کند و اگر سینمای جدی باشد سیاه نمایی تلقی می شود.

ضیاءالدین دری افرود: سیاستهای فرهنگی باید در مسیر و خط متعادلتری قرار گیرد و اینکه آیا در حوزه اقتصاد نیاز است که دروازه هایی این چنین باز باشد که ماشینهایی اینگونه وارد کشور گردد؟

جعفری جوزانی: اقتصاد، اسلامی در زمینه فرهنگ اسلامی شکل می‌گیرد؛ محور آن عدالت است

جفعری جوزانی در ابتدای صحبتهای خود گفت: اول لازم است در مورد فرهنگ اقتصاد یک بحث کوچک بکنیم. فرهنگ اقتصاد به این معنی که هر اقتصادی یک زمینه فرهنگی دارد. اقتصاد اسلامی در زمینه فرهنگ اسلامی شکل می‌گیرد؛ محور آن هم عدالت. اقتصاد سرمایه داری در زمینه لیبرالیسم و اومانیسم شکل می‌گیرد؛ محورش هم منافع فردی است. پس ما اقتصاد اسلامی را می‌خواهیم.

وی در ادامه گفت: امروزه فرهنگ در همه جوامع محور توسعه است. اگر یک کشور توسعه یافته وجود داشته باشه حتما در زمینه فرهنگی فعالیت کرده است.

این فیلمساز و کارگردان سینمای ایران در مورد اقتصاد و فرهنگ گفت: فرهنگ مثل سایر بخشها ( کشاورزی، صنعت و ...) اقتصاد خودش را دارد. به این مفهوم که اقتصاد-فرهنگ مناسباتش مبتنی بر عرضه و تقاضا است.

او بیان داشت: ای کاش نفر سومی هم از حوزه دولت به جمع ما اضافه می‌شد، برای اینکه، ببنید وقتی مقام معظم رهبری در این حوزه صحبت می‌کنند؛ اولا می‌فرمایند اقتصاد و فرهنگ، بعد بلافاصله می‌آورد، مدیریت جهادی و عزم ملی؛ عزم ملی مال همه مردم است. اما این جا مدیران دو بار بدهکار می‌شن، هم جزء مردمند، هم مدیراند.

مجید جعفری جوزانی در ادامه شاخصهای اقتصاد-فرهنگ اعلام کرد: سرمایه، نیروی انسانی، تکنولوژی و تجهیزات و عرضه و تقاضا. که با بررسی این شاخصها می‌توان سهم فرهنگ در تولید ناخالص ملی را به دست آورد.

جوزانی با اشاره به اینکه سیاستگذاری اقتصادی یعنی اینکه یک بخش قانونمند در کشور به سیاست گزاری می پردازد گفت: سیاستگزاری اقتصادی کار دولت است و دولت با توجه به فرمایشات رهبری و دیگر نخبگان جامعه سیاستها را تدوین می کند. سینما و فرهنگ می توانند بر اقتصادتأثیر داشته باشند به عنوان مثال وقتی در سینما ماشین پورشه نشان داده می شود در واقع تبدیل به ارزش می گردد در حالیکه ارزشهای ما چیز دیگری است و این به اقتصاد آسیب می زند. اما بحث من این است که بخش خصوصی می تواند با تزریق کردن سرمایه به فرهنگ درآمد تولید کند و فرهنگ اسلامی ایرانی هم توسعه یابد. برای این امر باید ضابطه ها مکتوب گردد و امیدوارم امسال که سال فرهنگ است همه بخشهای فرهنگی منشورهای ضابطه مند فرهنگی داشته باشند.

شاخص سوم مؤثر از نظر جوزانی نیروی انسانی است. وی دراین باره اینگونه ادامه داد: ما در کشور17 دانشکده هنر داریم،هنرمندان تجسمی داریم، متخصص و مجرب داریم اما این نیروی انسانی زمانی می تواند وارد بازار کار شود که شاخص قبلی رادرست ساماندهی کرده وامکان تولید را به آنها بدهیم.اما عده ای هم هستند که بدون استعداد  وارد این حوزه شده اند که دلیل این امر هم سیستم آموزشی ما است که به جای خلاقیت سنجی تست سنجی می کند. 

نظر سنجی برنامه

کدام گزینه بر رونق اقتصادی سینمایی ایران ‌تأثیرگذارتر است؟

مشارکت فعالانه بخش خصوصی در تولید
توزیع عادلانه بوجه
حمایت دولت از توسعه زیرساختها
بازخرید در قوانین مدیریتی سینما

در پایان برنامه نظر مردم روی گزینه اول بود با 35 درصد آراء .

انتهای‌پیام/