شهادت عالم مجاهد، آگاه و اندیشمند بزرگ اسلام استاد «مرتضی مطهری»


خبرگزاری تسنیم: استاد مطهری چه پیش از پیروزی انقلاب و چه پس از آن، به عنوان یکی از چهره‏های برجسته علمی، مذهبی و سیاسی در پیروزی انقلاب و استقرار حکومت اسلامی نقش به سزایی داشت.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مهمترین رویدادهای تاریخی روز 12 اردیبهشت ماه به شرح زیر است:

رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی ( 12 اردیبهشت 1393 )

• روز معلم

استاد مطهری پس از عمری مجاهدت در راه خدا و تلاش خستگی‏ناپذیر در زمینه‏های فرهنگی، سیاسی و مذهبی به دست جاهل‏ترین و جنایتکارترین دشمنان اسلام به ملکوت اعلی پیوست. او که معلم اخلاق، فلسفه، عرفان و مسائل اقتصادی بود در تمامی این زمینه‏ها کارهای تحقیقاتی و بنیادی شایسته‏ای انجام داده است.

به همین مناسبت 12 اردیبهشت، سالروز شهادت این معلم نمونه و اسوه تقوا در نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان روز معلم نامگذاری شده است تا همواره و همه ساله ضمن بزرگداشت خاطره آن رادمرد بزرگ و مجتهد و فیلسوف بلندآوازه، از زحمات بی‏شائبه و ایثارگرانه طبقه عظیم معلمان که وظیفه سنگین آموزش و پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان این مرز و بوم را برعهده دارند، قدردانی گردد.

• تشکیل دولت دکتر "محمد مصدق" (1330ش)

در انتخابات مجلس شانزدهم با همه تقلبات و مداخلات شاه و دربار، صندوقهای ساختگی آراء تهران باطل شد. عبدالحسین هژیر وزیر دربار توسط جمعیت فداییان اسلام ترور شد و در نوبت دوم انتخابات، دکتر مصدق به مجلس راه یافت.

پس از ترور نخست‌وزیر وقت سپهبد حاجیعلی رزم‌آرا، طرح ملی شدن صنایع نفت به رهبری دکتر مصدق در مجلس تصویب شد. پس از استعفای حسین علاء که بعد از رزم‌آرا نخست وزیر شده بود، مصدق به نخست وزیری رسید و برنامه خود را اصلاح قانون انتخابات و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت اعلام کرد. دکتر مصدق بلافاصله پس از نخست وزیری اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت را در دستور کار خود قرار داد و بدین ترتیب در 27 اسفند 1329 قانون ملی شدن صنعت نفت به تصویب مجلس شورای ملی و در 29 اسفند همان سال به تصویب مجلس سنا و امضای شاه رسید.

این روز از همان زمان به نام روز ملی شدن صنعت نفت نامگذاری شده‌است. دکتر مصدق پس از به تصویب رسیدن قانون ملی شدن صنعت نفت حسین مکی و مهدی بازرگان را برای «خلع ید» شرکت نفت انگلیس و ایران به آبادان فرستاد. بیرون راندن شرکت انگلیسی باعث اعتراض دولت بریتانیا شد. پس از شکایت دولت انگلیس از دولت ایران و طرح این شکایت در شورای امنیت سازمان ملل، دکتر مصدق عازم نیویورک شد و به دفاع از حقوق ایران پرداخت.

سپس به دادگاه لاهه رفت و با توضیحاتی که در مورد قرارداد نفت و شیوه انعقاد و تمدید آن داد، دادگاه بین‌المللی خود را صالح به رسیدگی به شکایت بریتانیا ندانست و مصدق در احقاق حق ملت ایران به پیروزی دست یافت. (قاضی اختصاصی ایران در آن دادگاه، دکتر کریم سنجابی بود) وکالت ایران در این پرونده را دکتر هانری رولن رییس سابق مجلس سنای بلژیک بر عهده گرفت و برای این کار از دولت ایران دستمزدی دریافت نکرد. دکتر حسین علی آبادی از دانشکده حقوق دانشگاه تهران نیز وی را در این کار همراهی می‌کرد. در جریان این پیروزی، قاضی انگلیسی سر آرنولد مک نایر که ریاست دادگاه را برعهده داشت به نفع ایران و بر خلاف منافع دولت بریتانیا رای داد. نطق‌های دفاعیه ایران در این دادگاه توسط دکتر مصدق ایراد شد.

وی در راه بازگشت به ایران به مصر رفت و مورد استقبال نخست وزیر ملی گرای آن زمان مصر سعد زغلول قرار گرفت. انتخابات دوره هفدهم مجلس بخاطر دخالتهای ارتشیان و دربار به تشنج کشید و کار بجایی رسید که پس از انتخاب 80 نماینده، دکتر مصدق دستور توقف انتخابات حوزه‌های باقی مانده را صادر کرد. دکتر مصدق برای جلوگیری از کارشکنیهای ارتش و دربار درخواست انتقال وزارت جنگ به دولت را از شاه نمود. این درخواست از طرف شاه رد شد. به همین دلیل دکتر مصدق در 25 تیرماه 1331 از مقام نخست‌وزیری استعفا کرد. مجلس قوام السلطنه را به نخست‌وزیری انتخاب کرد و او با صدور بیانیه شدید الحنی نخست وزیری خود را اعلام نمود.

تظاهرات دانشگاهیان که تبدیل به تظاهرات عمومی به نفع مصدق شد، اسفند 1331. مردم ایران که از برکناری دکتر مصدق خشمگین بودند، در پی چهار روز تظاهرات در پشتیبانی از دکتر مصدق، که به کشته شدن چندین نفر انجامید، موفق به برکنار کردن دولت قوام گردیدند. در 30 تیر 1331 دکتر مصدق بار دیگر به نخست‌وزیری ایران رسید.

• شهادت عالم مجاهد، آگاه و اندیشمند بزرگ اسلام استاد "مرتضی مطهری" (1358)

آیت ‏اللَّه مرتضی مطهری در سال 1299 ش در خانواده‏ای روحانی در شهرستان فریمان از توابع استان خراسان دیده به جهان گشود. دروس ابتدایی را در مکتب و نزد پدر فرا گرفت و در 12 سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد.

وی همچنین در 15 سالگی در قیام مردمی مسجد گوهرشاد مشهد در تیرماه 1314 حضور داشت و این حادثه، نقش عمیقی در شکل‏گیری تفکرش علیه نظام طاغوتی پهلوی بر جای گذاشت. استاد مطهری در سال 1315 برای ادامه تحصیلات حوزوی وارد حوزه علمیه قم شد. وی در آنجا از محضر استادان بزرگواری چون آیات عظام سید حسین بروجردی، سیدمحمدتقی خوانساری، امام خمینی، علامه طباطبایی، سید محمد حجت کوه‏کمره‏ای، سید محمد محقق داماد، میرزا مهدی آشتیانی، شیخ مهدی مازندرانی و میرزا علی آقا شیرازی بهره‏های وافر برد و به مقام اجتهاد نائل آمد. ایشان پس از مدتی به تهران مهاجرت کرد و به تدریس در دانشگاه اشتغال ورزید. استاد مطهری پلی میان حوزه و دانشگاه برقرار کرد و جوانان دانشجو را از غلتیدن به دام‏های الحاد و التقاط آگاهی بخشید.

وی در قیام 15 خرداد سال 1342 نقشی مؤثر و روشنگری داشت و به همراه تعدادی از علما و روشنفکران دستگیر و زندانی گردید. شهید مطهری پس از آزادی از زندان، نظر به قطع ارتباط مردم با امام خمینی(ره) به خاطر تبعید معظم‏له به ترکیه و عراق، مسؤولیت عظیم نمایندگی حضرت امام در میان اقشار جامعه را برعهده گرفت و در این راستا در رأس شورایی جهت نظارت بر حفظ خط فکری "هیئت‏های مؤتلفه" از سوی امام خمینی(ره) تعیین شد. استاد مطهری چه پیش از پیروزی انقلاب و چه پس از آن، به عنوان یکی از چهره‏های برجسته علمی، مذهبی و سیاسی در پیروزی انقلاب و استقرار حکومت اسلامی نقش بسزایی داشت و یکی از بنیان‏گذاران اصلی راه‏پیمایی‏های سراسری مردم علیه نظام طاغوتی پهلوی محسوب می‏شد. شهید مطهری در هنگام پیروزی انقلاب اسلامی، از سوی امام خمینی(ره) به عضویت شورای انقلاب اسلامی منصوب گردید و یکی از تصمیم‏گیرندگان و سیاستگزاران اصلی کشور انقلابی ایران به شمار می‏رفت.

این مجاهد سترگ سرانجام در پایان یکی از جلسات که به تنهایی راهی خانه‌‏اش بود، مورد سوءقصد یکی از اعضای منحرف گروهک فرقان قرار گرفت و به لقاءاللَّه پیوست و پس از تشییع باشکوه در تهران و قم، در جوار حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد. از استاد شهید مرتضی مطهری، قریب به 80 کتاب ارزنده برجای مانده است که امام خمینی(ره) همگان را به پاس داشتن آنها سفارش کرده است. ایشان فرمود: "من به دانشجویان و طبقه روشنفکران متعهد توصیه می‏کنم که کتاب‏های این استاد عزیز را نگذارند با دسیسه‏های غیراسلامی فراموش شود".

رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 2 رجب 1435 )

• میلاد امام "علی ‏النقی"(ع) به روایتی(212 ق)

• تولد "ابن رومی" شاعر مشهور عرب در بغداد(221 ق)

علی بن عباس بغدادی معروف به ابن رومی از کودکی تحصیل علم را نزد پدرش آغاز کرد و سپس نزد اساتید برجسته‏ی آن زمان تحصیلات خود را ادامه داد. ابن رومی در جوانی در علوم رایج زمان به ویژه در ادبیات و سرودن شعر مهارت خوبی پیدا کرد.

وی را شاعر خاص امام حسن عسکری(ع) می‏دانند، زیرا اشعار بسیاری در مدح آن حضرت سروده است. از ابن‏رومی اشعار زیبایی برجای مانده که تسلط او بر شعر و وسعت اطلاعاتش را نشان می‏دهد. ابن‏رومی در 28 جمادی الاولی 283 در 62 سالگی وفات یافت و به قولی کشته شد.

• درگذشت "ابوریحان بیرونی" دانشمند بزرگ مسلمان(440 ق)

محمد بن احمد بن ریحان هروی خوارزمی بیرونی معروف به ابوریحان بیرونی، از مشاهیر حکمای نامی و اکابر فلاسفه‏ی اسلامی ایران زمین می‏باشد که در فنون ریاضی، طب، نجوم و سایر علوم زمان خود، متبحر بوده است.

وی نزدیک به چهل سال در هند اقامت گزید و علاوه بر تسلط کامل به زبان آن‏ها، افکار حکمای هند و فلاسفه‏ی یونان را ضمیمه‏ی معارف اسلامی نمود و علوم و معارف اسلامی را در بلاد هندوستان رواج کلی داد. هم‏چنین در ریاضیات، هیئت و جغرافیا فعالیت‏های علمی زیادی داشته و کتب گوناگونی نگاشته است. وی معاصر حکیم ابوعلی مسکویه، ابوسهل مسیحی و ابوعلی سینا، بوده است.

این فیلسوف و حکیم بزرگ مسلمان، قرن‏ها قبل از دانشمندان غربی، کروی بودن زمین را کشف کرد و بر اساس محاسبات خود به این نتیجه رسید که زمین هر روز یک بار به دور خود و هر سال یک بار به دور خورشید می‏چرخد. ابوریحان بیرونی به زبان‏های عربی، یونانی و سانسکریت تسلط داشت و با تکیه بر دانش گسترده‏ی خویش، کتاب‏های متعددی را ترجمه کرد. علاوه بر آن حدود نیمی از آثار با ارزش این دانشمند نامی مسلمان در علم ریاضیات و نجوم می‏باشد. الارشادُ فی احکامِ النجوم، زیج مسعودی و مالَلهِند از جمله تالیفات اوست.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 2 می 2014 )

• آغاز دوران حکومت تزاری خاندان رومانوف بر سرزمین پهناور روسیه (1613م)

سه سال پس از حمله لهستان به روسیه، یکی از سرداران روسی آنها را شکست داد و مسکو را از اشغال ارتش لهستان خارج کرد و میخائیل رومانوف به عنوان تزار جدید، بر تخت نشست.

از این زمان دوران حکومت 304 ساله خاندان رومانوف بر روسیه آغاز گردید. اگر چه کشور روسیه در زمان حکومت رومانوف‏ها گسترش یافت اما از لحاظ اقتصادی، پیشرفت چندانی نکرد و استبداد تزارها، مانع از شرکت مردم روسیه در سرنوشت خود بود.

در اثر چنین مشکلات سیاسی و اقتصادی، مردم در سال 1917م علیه تزار نیکلای دوم آخرین پادشاه خاندان رومانوف قیام کردند. با سرنگون شدن او، رژیم سوسیالیستی بر روسیه حاکم شد.

• در گذشت "لئوناردو داوینچی" نقاش، مجسمه ساز و معمار معروف ایتالیایی (1519م)

لئوناردو داوینچی هنرمند شهیر ایتالیایى، در 14 اوت 1452م در دهکده وینچی در نزدیک شهر فلورانس ایتالیا به دنیا آمد و به زودی نبوغش در زمینه‏های گوناگون هنری آشکار شد. وی از آغاز جوانی به مطالعه طبیعت و بررسی سنگ‏ها، رودها و کوه‏ها... می‏پرداخت.

علاوه بر این، لئوناردو از همان زمان به مجسمه‏سازی علاقه‏ای وافر داشت. لذا پدرش وی را به فلورانس فرستاد تا هنر مجسمه‏سازی و نقاشی را بیاموزد. داوینچی در مدت زمان کوتاهی نقاشی را فرا گرفت و به استادی رسید.

وی علاوه بر آن در رشته‏های مهندسی راه و ساختمان، اخترشناسی، زمین‏شناسی، کالبدشناسی و هواشناسی استاد بود و اختراعات متعددی در هر رشته به انجام رساند. وی در یادداشت‏های روزانه خود، طرح‏های جالبی از زیردریایى، تانک جنگی، لباس غواصی، چترنجات، نیروی جاذبه، اختراع دوربین، اختراع رطوبت سنج و بالگرد و... کشید که از جمله کارهای علمی و عملی این هنرمند و دانشمند بود.

داوینچی با این‏که فرزند قرون وسطی به شمار می‏رفت، با این حال، نوآوری و کارهای جالبش، وی را در زمره پیش‏قدمان رنسانس قرار داده است. اختراعات و اکتشافات او به قدری زیاد و متنوعند که به راستی انسان را به حیرت می‏اندازد. حتی گفته می‏شود که لئوناردو داوینچی در علم و هنر، از هم عصران خود، ده‏ها و گاهی صدها سال پیش افتاده بود و به جایى رسید که با مردم قرن بیستم، فاصله چندانی نداشت.

داوینچی پس از سفر به چند شهر ایتالیا، در سال 1506م به فرانسه رفت و نقاش دربار لویى دوازدهم پادشاه این کشور شد. وی با میکل آنژ دیگر نقاش و مجسمه ساز مشهور هموطن خود معاصر بود و این دو هنرمند نقش مهمی در تکوین هنر دوره رنسانس داشتند. داوینچی نقاشی بزرگ نیز، به شمار می‏رود که آثارش را با دیدی آینده‏نگر و ژرف به وجود می‏آوَرْد. از داوینچی آثار بسیاری برجای مانده ولی اکثراً ناقص و نیمه‏تمامند زیرا وی با چنان شتابی در عرصه علوم و فنون جولان می‏کرد که فرصت تکمیل آنها را نمی‏یافت. با این حال از جمله تابلوهای نقاشی او شام آخر و لبخند ژوکوند است که مهم‏ترین و زیباترین اثر اوست. هم‏چنین ساختمان کلیسای جامع میلان، از برجسته‏ترین آثار معماری داوینچی است. لئوناردو داوینچی سرانجام در 2 مه 1519م در 67 سالگی درگذشت.

• تولد "کاترین کبیر" ملکه مشهور روسیه (1729م)

کاترین کبیر، امپراتوریس روسیه، در دوم مه 1729م به دنیا آمد. وی در 15 سالگی با پتر سوم ازدواج کرد. اما پتر سوم، پادشاه روسیه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار می‏داد. کاترین با همدستی چند نفر از نزدیکان خود در نهم ژوئیه 1762م در 33 سالگی، هنگامی که پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتوریس و ملکه روسیه خواند. پتر که ناگهان، چنین ضربه هولناکی خورد، به کلی خود را باخته، بدون مقاومت چندانی، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت. در حقیقت او توسط نزدیکان کاترین مسموم شده بود.

کاترین در دوران سلطنت خود علی‏رغم انجام برخی خدمات و اصلاحات، در زندگی مردم فقیر و ستم‏دیده، رفاه و بهبود به وجود نیاورد تا آن‏جا که شورش‏های فراوانی در زمان او برخاست. گفته شده است که در دوره سلطنت او که بیش از سه دهه به طول انجامید، شیوه کشاورزی، اصلاح شده و اصول بانک‏داری ترویج گردید، ارتش را سازمان داده و سامان بخشید، بیمارستانهایى بنا شده و به طور کلی اقتصاد کشور شکوفا شد.

هم‏چنین وی در تحکیم مسائل آموزش و فرهنگ روسیه تلاش نمود، اما از سوی دیگر، کاترین اگرچه ملکه روسیه به شمار می‏رفت اما از لحاظ شخصیتی دچار انحطاط شدید اخلاقی بود و به گفته مورخین با توجه به اینکه خود را یک موجود برتر می‏پنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابایى نداشت و فساد و تباهی بر دربار پادشاهی وی غلبه داشت. وی در سیاست خارجی، سیاست توسعه‏طلبی را دنبال می‏کرد و تا آن‏جا که می‏توانست برای این امر می‏کوشید. کاترین 33 سال سلطنت کرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796م در 66 سالگی درگذشت. وی دارای هوشی سرشار و جسارت و عزمی تمام و حرص و جاه‏طلبی زیادی بود.

• مرگ "آلفرد موسه" شاعر و نویسنده برجسته فرانسوی (1857م)

آلفرد دو موسه، شاعر و نمایش‏نامه‏نویس برجسته فرانسوی در یازدهم دسامبر 1810م در خانواده‏ای با فرهنگ در پاریس زاده شد. وی دوران کودکی را بسیار آرام و منظم گذراند و از آن زمان به سرودن شعر علاقه نشان داد.

موسه شعر می‏گفت، نقاشی می‏کرد، به موسیقی دلبستگی خاصی داشت و مصمم بود که در رشته حقوق یا پزشکی تحصیلات خود را به پایان رساند. در نهایتْ شعر را برگزید و عمر خود را به آن مصروف داشت. آلفرد منظومه‏های کوچکی ساخت که باب سلیقه مردم عصر بود؛ اشعار نخستین او رنگ خاصی نداشت. نه ملال در آن دیده می‏شد، نه عصیان و نه اندیشه‏ای اخلاقی و نه فلسفه خاص. تنها پرتوهایى بود که از قریحه شاعری پیش رس تراوش می‏کرد که با وجود سن کم او، دارای ترکیبی استادانه و بیانی روان و قالبی زیبا و لطیف بود و نشانه‏ای از مبتدی بودن شاعر در آنها به چشم نمی‏خورد.

موسه جوانی اجتماعی و خوش محضر بود و به زودی توانست به وسیله استقلال فکری و روحی و ژرف بینی در تحلیل روانی و دارا بودن هوش سرشار، مورد توجه ادبای وقت قرار گیرد. وی در 19 سالگی اولین دیوان شعر خود به نام قصه‏های اسپانیایى و ایتالیایى را انتشار داد که به سبب رهایى از قواعد بیان و به کار بردن لحن مسخره‏آمیز و گستاخانه مورد سرزنش قرار گرفت. در هر حال، موسه پس از انتشار این دیوان مقامی خاص در جامعه ادبی فرانسه یافت.

موسه در عالم تئاتر نیز با اولین نمایش‏نامه‏هایش غوغاها برانگیخت. وی در نمایش‏نامه‏های اولیه خود که در 22 سالگی بر صحنه برد، برجسته‏ترین اندیشه‏های ادبی و اطلاعاتی درباره الهام شاعرانه که پیش از او کسی درباره آن چیزی ننوشته بود، عرضه کرد. در این زمانْ موسه نظر بدبینانه‏ای درباره نهضت ادبی عصر خود بیان داشت و گفت: امروزه دیگر هنر وجود ندارد.

وی در ادامه، نمایش‏نامه‏های متعددی نگاشت و هم‏زمان به سرودن شعر نیز پرداخت. فصاحت تغزُّلی، روانی بیان و مسائل عاطفی و احساس‏های درون موجب شد که شعرهای موسه دردل عامه مردم جای گیرد و او راشاعر بزرگ غنایى معرفی کند. موسه در سی سالگی به پیری زودرس رسید. از بلندپروازی‏ها در او نشانه‏ای باقی نماند، سرچشمه تخیلاتش خشک و حساسیتش ضعیف گشت و تا پایان عمر، جز چند منظومه ،چند قصه و چندکمدی که گاه در آنها خیال‏انگیزی، شور، ظرافت و خوش طبعیِ پیشین دیده می‏شد، اثر مهمی نیافرید. در واقعْ دوره خلاقه هنری موسه، ده سال بیشتر طول نکشید و آثار نمایشی وی پیروزی واقعی و گسترده را در حدود نیم قرن پس از مرگش به دست آورد.

نبوغ حقیقی موسه با هیجان‏های زندگی خصوصیش رابطه بسیار نزدیک داشت و هنگامی که سرچشمه‏های الهام بخش زندگی او خشک یا ضعیف گشت، خلق آثار هنری او نیز رو به کاهش نهاد. نمایش‏نامه‏های اخلاقی و معنوی موسه و استقلال اندیشه او موجب شد که از پایدارترین نویسندگان نیمه اول قرن نوزدهم به شمار آید. موسه از عصر خود پیش بود و آزادی فکر و قدرت تخیل و تیزبینی و ژرف نگری در آثار او درست همان چیزی بود که مردم عصر جدید انتظارش را داشتند. در میان آثار نمایشی آلفرد موسه، کمدیِ با عشق شوخی نمی‏کنند، لوران ساتچو و شمعدان قابل توجه‏اند و قطعه شب‏ها، امید به خداوند و یادگار از آثار مهم منظوم وی می‏باشند. آلفرد دو موسه سرانجام در دوم مه 1857م در 47 سالگی درگذشت.

• آغاز جنگ عراق و انگلستان بر سر ادامه سلطه انگلیس بر عراق و چاه‏های نفت آن (1941م)

با پایان یافتن جنگ جهانی اول و تجزیه امپراتوری عثمانی، عراق تحت سرپرستی و قیمومیت استعمار بریتانیا قرار گرفت. انگلیس نیز امیر فیصل پسر حسین حاکم مکه را به پادشاهی عراق برگزید.

اما به تدریج احزاب سیاسی در عراق فعال شدند و تلاش‏هایى برای استقلال عراق صورت گرفت. از جمله، رشید عالی گیلانی، که از استقلال طلبان عراق بود، در جریان جنگ جهانی دوم، مبارزه با استعمار انگلیس را به امید حمایت آلمان آغاز کرد و ریاست دولت را بر عهده گرفت.

ولی کمک آلمان به وی نرسید و انگلیس پس از شکست دادن استقلال طلبان، بار دیگر عراق را اشغال کرد. رشید عالی نیز پس از شکست به خارج از عراق گریخت. اما علت اصلی بروز این درگیری، ادامه سلطه انگلیس بر چاه‏های نفت عراق و هم‏چنین مداخله در امور داخلی این کشور بود.

• سقوط برلین پایتخت آلمان در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945م)

جنگ جهانی دوم در سال 1939م آغاز شد و اگرچه در ابتدای کار، نیروهای آلمانی با سرعت به پیش می‏رفتند و مناطق گسترده‏ای از اروپا را در اختیار می‏گرفتند اما از نیمه‏های جنگ به ویژه پس از ورود به جنگ طاقت‏فرسا با شوروی، نیروهای آلمانی تحلیل رفتند و از سوی دیگر متفقین نیز با بازسازی ارتش‏های خود و با کمک امریکا که دور از صحنه جنگ بود، توانستند سیر نزولی و روند اضمحلال رایش سوم را در آلمان رقم زنند.

پس از چندی، با حمله متفقین، فرانسه از اشغال آلمان خارج شد و این نیروها با گذشتن از رودخانه راین وارد خاک آلمان شدند. از اوایل سال 1945م نیروهای شوروی که موفق به اخراج آلمانی‏ها از خاک خود شده بودند، به سرعت به طرف شرق آلمان حرکت کردند. در اواخر آوریل همان سال بعد از بمباران‏های شدید هوایى، نیروهای زمینی شوروی وارد برلین شدند و در جریان جنگ شدید و خونین موفق به تصرف این شهر شدند.

در اول مه 1945م هیتلر، پیشوای نازی‏ها که به خیال تصرف جهان و اِعمال حاکمیت قدرت و اندیشه نژاد برتر، جهان را به کام جنگ خونین کشانیده بود، خودکشی نمود و با سقوط کامل نظام سیاسی آلمان، جنگ جهانی دوم به پایان رسید. اما کشور آلمان و شهر برلین در قسمت شرقی تحت سیطره نظام سوسیالیستی و در بخش غربی در چهارچوب نظام سرمایه‏داری قرار گرفت و تا اوایل دهه 1990م به صورت کشور و شهری دو پاره به حیات سیاسی خود ادامه داد.

• درگذشت "جیلبِرْتْ مورای" فیلسوف انگلیسی (1957م)

جیلبرت مورای، فیلسوف و محقق انگلیسی در دوم ژانویه 1866م در سیدنی استرالیا به دنیا آمد. وی در 11 سالگی راهی انگلستان شد و پس از تکمیل تحصیلات خود، از سی سالگی به عنوان استاد ادبیات و فلسفه یونانی در دانشگاه آکسفورد به تدریس پرداخت.

مورای هم‏زمان تعدادی از داستان‏ها و نمایش‏نامه‌‏های یونانی را به شعر انگلیسی ترجمه کرد و در باب فرهنگ دنیای قدیم درتطبیق با مشکلات دنیای جدید، رسالات و مقالات بسیار نگاشت. وی در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که دین یونانی، در اصل، صبغه و رنگ یکتاپرستی داشته و خدایان متعدد یونانی، جنبه‏ها و وجه‏های مختلف خدا هستند. مورای براین اعتقاد بود که در فرهنگ شرک‏آلود باستان، پایین‏ترین و بالاترین مرتبه فکر بشر را می‏توان دید.

او هم‏چنین عقیده داشت که از یک سو خرافات وحشت‏زا و ابتدایى و از سوی دیگر تعالی فکری جهانیان نشأت گرفته از ادبیات یونان باستان است. مورای پس از جنگ جهانی اول نیز خودش را صرف مسئله جامعه ملل کرد. از مورای آثاری برجای مانده که تاریخ ادبیات یونان، سنت کلاسیک در شعر و آزمایش این نسل از آن جمله‏اند. جیلبرت مورای سرانجام در دوم مه 1957م در 91 سالگی درگذشت.

• آغاز جنگ دریایی انگلیس و آرژانتین بر سر جزایر فالْکْ لَند (1982م)

جزایر فالْکْ‏لند (مالویناس) که در مجاورت آرژانتین و نزدیک قطب جنوب واقع شده‏اند، در سال 1832م به اشغال انگلستان درآمدند. با این حال، آرژانتین همواره این جزایر را متعلق به خود می‏دانست.

در دوم آوریل 1982م، حکومت ژنرال‏ها در آرژانتین هم که برای تحکیم موقعیت داخلی خود در پی یک ماجراجویی نظامی بودند، این جزایر را تصرف کردند. هرچند دولت آرژانتین به دلیل بی‏اهمیت بودن موقعیت این جزایر و بُعد مسافت انگلستان تا آرژانتین و نیز مخارج سنگین لشکرکشی به فالْکْ‏لند توقع واکنش خاصی از جانب انگلیس نداشت ولی عکس‏العمل مارگارت تاچر، نخست‏وزیر وقت انگلستان شدیدتر از حد مورد تصور ژنرال‏ها بود. خانم تاچر طی نطقی تهدید کرد که اگر آرژانتینْ این جزایر را ترک نکند و غرامت این عمل را نپردازد، از جانب انگلیس مورد تهاجم قرار خواهد گرفت.

با بی‏اعتنایی آرژانتین به این تهدید، خانم تاچر با بزرگ‏ترین و پرخرج‏ترین لشکرکشی نظامی انگلستان پس از جنگ جهانی دوم، به جنگ آرژانتینی‏ها رفت و پس از طی دوازده هزار کیلومتر، نبرد دریایی سختی از روز دوم مه 1982م بین ناوگان دریای دو طرف، در منطقه روی داد. در نهایت جنگ فالک لند پس از چهل روز با تسلیم باقی‏مانده نیروهای آرژانتینی در 14 ژوئن پایان یافت. جنگ فالک‏لند با وجود مخارج بسیار سنگین آن، باعث شد تا خانم تاچر در میان انگلیسی‏ها به بانوی آهنین ملقب گردد.

انتهای پیام/