چرا عربستان درخواست نشست فوق العاده اتحادیه عرب را پس گرفت

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری شبکه العالم، "عبدالباری عطوان" نویسنده و تحلیلگر بارز عرب در مقاله خود در روزنامه اینترنتی "رأی الیوم" به بررسی اقدام ناگهانی عربستان سعودی در صرف نظر کردن از درخواست خود برای برگزاری نشست فوق العاده اتحادیه عرب پرداخته و نوشت: این سئوال مطرح است که چرا عربستان درخواست خود برگزاری جلسه فوق العاده وزیران خارجه اتحادیه عرب را به طور ناگهانی و شتاب زده  و در فاصله چند ساعت - بدون ارائه هرگونه دلیلی- پس گرفت؛ بدون اینکه تاریخ جایگزینی برای آن تعیین کند، کاری که معمولا در این گونه موارد صورت می گیرد.

قطعا تحول مهمی، پشت پرده این چرخش در تصمیم گیری بوده است که برای دانستن آن باید چند روزی صبر کرد و چه بسا با توجه به بایکوت خبری حاکم بر عربستان، هیچ گاه نتوانیم علت آن را بفهمیم. به همین سبب چاره ای جز گمانه زنی باقی نمی ماند؛ گمانه زنی هایی نظیر اعتراض برخی از وزیران خارجه دیگر کشورهای عرب یا خودداری آنها از شرکت در این جلسه به سبب داشتن برنامه های دیگر و جایگزین کردن شخصی دیگر به جای خودشان، به ویژه که جلسه گروه (باصطلاح) دوستان سوریه پنج شنبه آینده در لندن با حضور پنج وزیر خارجه عرب (عربستان، مصر، قطر، اردن و امارات) و همچنین وزرای خارجه آمریکا، انگلیس، فرانسه، ترکیه و آلمان برای بررسی اوضاع سوریه برگزار خواهد شد.

در این میان، احتمالی که می تواند به واقعیت نزدیک تر باشد؛ دو مساله اساسی است که عربستان را به درخواست لغو برگزاری اجلاس فوق العاده وزیران خارجه اتحادیه عرب واداشته است.

- نخست: پافشاری بشار اسد رئیس جمهوری سوریه بر ادامه روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور در اواخر ماه جاری میلادی.

- دوم: توافقنامه آتش بس در شهر حمص که میان دولت سوریه و گروههای مسلح بسته شد و در نهایت به پایان محاصره عناصر مسلح و خروج آنان از این شهر منجر شد؛ قراردادی که به آزاد شدن مردم سوریه و طرفداران دولت این کشور از یک سو و رسیدن مواد غذایی و دارویی به ساکنان دو شهر نبل و الزهراء در نزدیکی شهر حلب انجامید زیرا این دو شهر توسط عناصر مسلح تروریست محاصره شده اند و ساکنان آنها را هواداران دولت سوریه تشکیل می دهند.

پافشاری بر ادامه فرایند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سوریه به نوعی به چالش طلبیدن کشورهای حامی گروه های مسلح در سوریه است زیرا برگزاری این انتخابات، به معنی نابود کردن نتایج کنفرانس ژنو و مدفون کردن مصوبات آن بویژه مفادی است که خواهان ایجاد یک هیئت حاکمه انتقالی با صلاحیت های کامل از میان اعضای دولت و مخالفان به استثنای بشار اسد قائل است و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سوریه، هرگونه احتمال درباره کناره گیری اسد را از بین می برد.

اما درخصوص توافقنامه آتش بس در شهر حمص باید گفت که در این توافقنامه، پیام ها و رازهای بسیار مهمی نهفته است چرا که این توافقنامه تحت نظارت سازمان ملل و بدون هرگونه ایفای نقش مخالفان خارجی سوریه یا حتی نماینده ای از سوی گروه موسوم به "ائتلاف ملی مخالفان سوری" انجام گرفت؛ تا جایی که مخالفان خارجی، از جزئیات آن بی اطلاع بودند و آنها نیز مانند سایر مردم، این خبر را از رسانه ها و مطبوعات شنیدند. از آن مهم تر اینکه نه اتحادیه عرب و نه کشورهای عربی که میلیاردها دلار خرج حمایت از گروه های مخالف در سوریه می کنند و در سه سال گذشته حمایت تسلیحاتی از آنان را هم به عهده داشتند، هیچ نقشی در اجرای این توافقنامه نداشتند.

عربستان سعودی به عنوان بزرگ ترین حامی مخالفان در سوریه، از این تحول به وجود آمده به شدت هراس دارد و نگران آن دارد که مذاکرات مستقیم میان برخی گروه های مخالف و دولت سوریه در شهر حمص به دیگر شهرها و فرماندهان میدانی گروه های مسلح سرایت کند زیرا این روند، عملا چتر سیاسی ائتلاف ملی از این گروههای مسلح را از بین می برد و ساختار پوسیده این چتر سیاسی را آشکار می کند.

موفقیت دولت سوریه در بازیابی کامل کنترل شهر حمص که به عنوان "پایتخت و منشأ مخالفان مسلح دولت سوریه" به شمار می رود، ضربه ای سه منظوره بر پیکر گروههای مخالف و حامیان آن ها به شمار می رود؛ یعنی ضربه ای سیاسی و نظامی و روحی به گروه های مسلح و حامیان آنها اعم از کشورهای عربی یا غربی. این موفقیتها - پس از بازپس گیری مناطق القلمون و القصیر و یبرود- به مثابه تغییری بزرگ به نفع دولت سوریه در معادله قدرت و نفوذ میدانی به شمار می رود.

مشخص است که در چنین شرایطی، عربستان به مثابه آتشفشانی از خشم و غضب است و از موفقیت های دولت سوریه و شکست های عناصر مسلح در سطح میدانی از یک سو و گسترش اختلافات و دودستگی ها و انتقامجویی ها در میان گروه های مسلح از سوی دیگر به شدت خشمیگن می باشد.

نشست (به اصطلاح) دوستان سوریه که قرار است اواخر هفته آینده در لندن برگزار شود، این بار در فضایی متفاوت برگزار خواهد شد و می توان آن را نشست "شکست خوردگان ِ خشمگین" دانست.

انتهای پیام/ر