اعتکاف؛ رویش اندیشه ها در عرصه تعالى معنوى
خبرگزاری تسنیم: مهمترین خاصیت اعتکاف، رویش اندیشه ها و تفکرات پاک در عرصه پیشرفت و تعالى معنوى مى باشد که با توجه به ویژگى هاى منحصر به فردى که دارد در ردیف رویشگرترین و تعالى بخش ترین ها تعریف مى گردد .
به گزارش خبرگزاری تسنیم، متن یادداشت حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیزاده معاون سیاسی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه با عنوان «اعتکاف، رویشگرترین رویش» به شرح ذیل است:
امام خامنه اى(مدظله العالى) در خصوص اعتکاف فرمودند: یکى از رویش هاى انقلاب اعتکاف است. اعتکاف که قلب ماه باکرامت رجب محسوب مى گردد، فرصتى است براى خلوت گزینى با حضرت دوست (خدای متعال )و البته چنانکه حضرت على(ع) فرمود: «من عرف نفسه فقد عرف ربه» مقدمه خلوت با پروردگار عالم نیز، خلوت با خویش است و لذا ایام البیض که هنگامه اعتکاف است، مىتواند فرصتى براى محاسبه نفس و تمرین مراقبت باشد. ماه رجب که ماه خدا نام گرفته است براى ورود به حریم وصل او باید ابتداء خویشتن خویش را یافت و در خلوت با خود نقشه خودسازى و طرح برنامه اصلاح و هدایت نفس را عملیاتى نمود و سپس در مقام درک فیض قرب الهى بر آمد.
از این روى اعتکاف فرصتى است براى تفکر و اندیشیدن بیشتر، آن هم در فضایى پاک و معنوى، در مسجد جامع و یا مسجد محورى شهر و دیار خویش که بهترین نقطه هاى زمین هستند، و تفکّر نیز اول گام سیر و سلوک و بزرگ راه معرفت است، از ایستگاه خودشناسى تا خداشناسى، مسیرى است که باید با روزه دارى روزها و شب زنده دارى و تهجّد و مناجات شب هایش، آنرا طى نمود. هرچند طى این مسیر دشواری هاى خاص خود را دارد و لذا از آن به جهاد اکبر یاد مى شود. ولى براى سالک الى الله که عزم را جزم نموده باشد، هر مسیر سختى هموار مى گردد.
مهم این است که گام نخست را چگونه بر داریم، گام نخست پا نهادن بر نفس امّاره و هواها و خواهش هاى مرموز آن است که هیچگاه سیرى بردار نبوده و نیست، مدیریت و کنترل و مهار آن، زمینه را براى گام هاى بعدى که تجلى نفس لوّامه و سپس نفس و قلب سلیم و در نهایت نفس مطمئنه است، فراهم مى نماید.
پایان این مسیر که تنها با ذکر و یاد خداى متعال امکانپذیر است (الا بذکر الله تطمئن القلوب) همان اطمینان قلب و آرامش روح و روان و قرار گرفتن در محضر حضرت حق است که البته ثمره تزکیه و تهذیب نفس و رسیدن به مقام ذکر است. ذکر یعنى لحظه به لحظه، مستمر و بى وقفه به یاد خدا بودن، تنها و تنها براى او و به خاطر رضا و جشنودى او در جهت عبودیت خالصانه، گام برداشتن و نفس کشیدن.
همه این زیبائی ها و موفقیت ها را در اعتکاف مى توان تمرین و یا درک کرد.
راغب اصفهانى در المفردات، اعتکاف را اینگونه تعریف نموده است: «الاعتکاف هو الاحتباس و الاقامة على شىءٍ بمکان» در لغت، به معنى توقف ماندگار و مقیم، بر پا داشتن چیزى در مکانى و در اصطلاح، درنگ کردن و متوقف شدن در مسجد به نیت انجام دادن یک عبادت، بنابراین اعتکاف که یک عبادت تلقى مى گردد، بهانه اى است براى بازگشت به خود و خدا، با دریدن حجاب هاى غفلت بین خود و خدا.
و اما چرا کمتر از سه روز نتوان اعتکاف داشت؟ زیرا جهاد بانفس و تزکیه و تهذیب آن، حداقل به 3 مرحله و پایه اصلى و اساسى نیاز دارد که از آنها به «تخلیه، تحلیه و تجلیه» یاد نموده اند.
اعتکاف رجبیون که در سه روز، مشهور به ایام البیض (13 و 14 و 15) ماه رجب، با شکوه ویژهاى صورت مى پذیرد از جمله کاملترین نقشه راه تعالى و معنوى است.
در شب و روز اول باید به امر تخلیه پرداخت یعنى گام اول که با ایجاد حالت سرزنشگرى و لوّامیت همراه است با صلابت و قدرت برداشته مى شود، در این مرحله سالک الى الله به وسیله توبه و استغفار و اشک و انابه به درگاه الهى، ضمن شستشوى جان و دل از پلشتى هاى گناه، موانع بین خود و خدا را بر مى دارد و بدین سان سرزمین نفس را از زنگارها و علف هاى هرز پاکسازى مى نماید و در شب و روز دوم، به وسیله جاذبه هاى معنوى توسل و ذکر و دعا و مناجات و تلاوت قرآن، خانه دل را زینت مى بخشد و در نهایت با الهام از با عظمتترین اعمال مستحبى یعنى اعمال امّداود در مقام گام سوم، و آخرین روز و شب اعتکاف، موفق به تجلى و آشکارسازى همه زیبائیها و حسنات در ظواهر رفتار و سبک زندگى مى گردد.
بنابراین اعتکاف توقف طولانى در یک مکان و ملازمت داشتن بر چیزى همچون اصلاح و هدایت نفس است و لذا شرایط و الزامات خاص خودش را نیز طلب مى نماید که از آن جمله است:
الف - شرایط:
عقل، ایمان، قصد قربت، روزه داشتن و براى کسانى که تحت ولایت دیگرى هستند داشتن اجازه و اذن همچون اجازه فرزند از والدین و...
ب - الزامات:
- به لحاظ زمان از سه روز کمتر نباشد.
- به لحاظ مکان در مسجد جامع شهر یا محله باشد.
- تداوم و ماندن پیوسته در مسجد و خارج نشدن از آن.
- همراه با نیت باشد مثلاً نیت کند براى خود یا براى دیگرى (نیابتى) انجام دهد.
- پرهیز از امور دنیایى و مادى.
- تمرکز بر عبادات، و تفکر و تدبر در قرآن.
- مباحثه علمى، دینى، تربیتى، معرفتى، اخلاقى و سیاسى اجتماعى.
و...
در نتیجه: اعتکاف موجب ریزش گناهان و رویش نیکى ها و حسنات در انسان مى شود. چنانکه پیامبر رحمت(ص) مى فرمایند: «معتکف از گناهان باز مى ایستد و بدین وسیله اجرى مانند کسى که همه نیکى ها و حسنات را انجام مى دهد خواهد داشت.» (نقل از کتاب اعتکاف تطهیر صحیفه اعمال، ص16)
بنابراین مهمترین خاصیت اعتکاف، رویش اندیشه ها و تفکرات پاک در عرصه پیشرفت و تعالى معنوى مى باشد که با توجه به ویژگى هاى منحصر به فردى که دارد در ردیف رویشگرترین و تعالى بخش ترین ها تعریف مى گردد و لذا به لحاظ فرهنگى و تربیتى (کماً و کیفاً) باید مورد توجه خاص و عام قرار گیرد و البته با شکوهمندانه ترین شکل نیز به پاداشته بشود.
انتهای پیام/