انجمن نمایشی مهم‌ترین عامل دگرگونی فضای تئاتر مشهد بود


خبرگزاری تسنیم: یک کارگردان تئاتر گفت: مهم‌ترین عاملی که سبب دگرگونی فضای تئاتر مشهد شد شکل گیری نخستین انجمن نمایشی در مشهد مقدس بود.

مسعود عقلی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در مشهد مقدس اظهار کرد: نخستین انجمن نمایشی مشهد فضای تئاتر در این شهر را متحول کرد و متأثر از موجی که در تئاتر مشهد ایجاد کرد عد‌ه‌ای وارد این حوزه شدند.

عقلی با اشاره به این که تا پیش از دهه 80 همه نمی‌توانستند به فضای تئاتر وارد شوند و راهیابی جوانان به این حوزه سخت و دشوار بود تصریح کرد: در دهه 70 به دلیل محدودیت‌هایی که در فضای تئاتر مشهد وجود داشت زمینه‌ها برای فعالیت در حوزه تئاتر بسیار محدود بود و این فضا با تشکیل نخستین انجمن نمایشی تا حدود زیادی گشایش یافت.

وی تأکید کرد: تئاتر بسیار واقعی است و در آن کارهای ضعیف خود به خود حذف می‌شوند و تنها آنهایی که با استمرار در کار خود به ارتقای خود می‌پردازند به تدریج در آن جا افتاده و مطرح می‌شوند.

عقلی تئاتر را به دو نوع متفاوت تقسیم کرد و افزود: بعضی از کارها هرگز تاریخ انقضاء ندارد و با وجود این که نمایش‌نامه‌هایی قدیمی هستند هنوز حاوی نکاتی است که می‌توان از آن برداشت کرد در حالی که برخی از نمایش‌ها محدود به شرایط زمانی و مکانی خاصی هستند و با گذشت زمان ذره ذره منسوخ می‌شوند.

کارگردان نمایش «نکات مهم خانه‌داری» بیان کرد: جریان تئاتر از سال 90 به بعد نیازمند یک مدیریت منسجم و قدرتمند است چون از یک طرف نمی‌شود جلوی نیروهای جدید را گرفت و از سوی دیگر هم نمی‌شود انتظارات فزاینده نسل جدید را تمام و کمال پاسخ گفت.

عقلی خاطرنشان کرد: کسانی که در دهه 90 شروع به کار کرده‌اند نباید انتظار داشته باشند که بتوانند در جایگاهی کسی قرار بگیرند که بیشتر از یک دهه در کار تئاتر فعالیت می‌کند و شرایط باید به گونه‌ای باشد که بر اساس نظام آزمون و خطا کارهای هنرمندان تئاتر محک بخورد تا مشخص شود آنچه مخاطب را جذب می‌کند کدام نوع تئاتر است.

وی از مطرح شده کارها و ایده‌های جدید استقبال کرد و افزود: خیلی با طرح کارهای جدید موافقم و معتقدم اگر نسل جدید تئاتر مشهد توقع زیادی از مسئولان و نسل پیش از خود نداشته باشد به طور حتم در کار خود موفق خواهد بود.

این کارگردان تئاتر بیان کرد: نسل‌های جدید در یک دیدگاه کلی نسبت به نسل‌های گذشته اطلاعات بیشتر و سواد هنری بیشتری دارند و تنها باید با قرار گرفتن در شرایط مناسب به تجربیات خود بیفزایند.

عقلی با اشاره به این که سفارش به خودی خود چیز بدی نیست و تنها شرط آن این است که سفارش دهنده باهوش باشد تأکید کرد: تمام ضربه‌ای که هنر می‌خورد از اینجاست که سفارش‌دهنده‌ها از آن هوش کافی برخوردار نیستند و چیزهایی را از هنرمند می‌خواهند که صرف بودن آنها چیزی را دوا نمی‌کند.

وی تصریح کرد: متأسفانه تئاتر سفارشی با تمایل به سمت موضوعات کلیشه‌ای خلاقیت کافی از هنرمندان تئاتر را می‌گیرد و آنها را به سمت و سوی کلیشه‌هایی تکراری که دیگر اثربخش هم نیست می‌کشاند و به همین خاطر کارهای سفارشی اغلب قدرتمند نیستند.

کارگردان نمایش نکات مهم خانه‌داری افزود: مسئولان از سال‌های گذشته تاکنون احساس می‌کنند که هنرمندان تئاتر بسیار تیره نگاه می‌کنند و باید کارهایی را بسازند که در آن امید باشد در حالی که پس از مطالعاتی که داشتم متوجه شدم که تأثیرگذارترین متون باستانی تراژدی‌ها هستند و متأسفانه غم و اندوه ناشی از تراژدی را بسیاری سیاه‌نمایی می‌دانند.

عقلی با بیان این که اگر از این منظر به ادبیات فارسی نگاه کنیم آن نیز یک سده سیاه نمایی است گفت:متأسفانه این زبان گنگ برای مسئولان ما ترجمه نشده است که باید به این نوع از هنر توجه کنند زیرا بر خلاف آنچه مدیران سیاه‌نمایی در فضای تئاتر می‌دانند مردم این جنس از تئاتر را به خوبی درک می‌کنند.

وی از تکرار بیش از اندازه در تئاتر سفارشی مورد نظر مدیران و مسئولان فرهنگی انتقاد کرد و افزود: آنقدر به برخی از کلمات و واژه‌ها پرداخته‌اند که آنها با کلیشه‌هایی تکراری و خسته‌کننده تبدیل شده‌اند و دیگر مردم از شنیدن این کلمات تحریک نمی‌شوند و برایشان بیش از اندازه عادی شده است.

کارگردان نمایش نکات مهم خانه‌داری بیان کرد: به طور کلی کسی که به عنوان هنرمند شناخته می‌شود نگاهش به مسائل گسترده‌تر است و هنگامی که نگاه متفاوت می‌شود دغدغه‌ها بزرگ می‌شود و باید متذکر شوم که همیشه این دغدغه‌ها برای هر هنرمندی از دل جامعه می‌جوشد و هنرمند آن را از لابه‌لای مردم پیدا می‌کند.

عقلی خاطرنشان کرد: رسالت هنری برای هنرمند زمانی مطرح می‌شود که دغدغه‌های هنرمند از ذهن او به روی صحنه نمایش می‌آید، هر هنرمندی رسالت مشخص خود را دارد و هنگامی که این دغدغه‌های هنرمندانه بر روی صحنه می‌آیند نتایج مثبتی را به همراه دارد.

وی با تأکید بر این که با گذشت زمان نیاز به نمایشنامه‌های جدیدی است تصریح کرد: در کشور نمایشنامه‌نویسان بسیار خوبی داریم که به خلق آثار برجسته‌ای می‌پردازند اما با این حال جذابیت‌های عمومی بازیگری و کارگردانی بیشتر است و این عامل سبب می‌شود که هنرمندان بیشتر معطوف به این حوزه‌ها شوند.

عقلی با بیان این که نویسنده یتیمی ابدی است گفت: جذابیت کارگردانی و بازیگری در تئاتر به نسبت نویسندگی بسیار بیشتر است و به همین خاطر بیشتر کسانی که وارد این حوزه می‌شوند علاقه‌ دارند تا بازیگر و کارگردان شوند، در این باره احساس می‌کنم نویسندگی عطش شهرت را ارضا نمی‌کند.

این کارگردان مشهدی افزود: نویسندگی کار بسیار پیچیده و دشواری است و در آن باید از ابتدا آموزش دید و برای چنین کاری پرورش یافت در حالی که در شرایط فعلی ما همگان حرف از آموزش می‌زنند و معمولاً این آموزش را برای دیگران می‌خواهند.

وی عنوان کرد: وقتی دغدغه هنرمندان ما بازیگری، کارگردانی و شهرت می‌شود کمتر کار زیربنایی اتفاق می‌افتد، در مجموع باید بگویم در این که نمایشنامه‌نویس قدرتمند کم داریم شکی نیست اما با این حال عده‌ای هستند که خلاء موجود را پر می‌کنند و بار سنگین نویسندگی را بر دوش می‌کشند.

انتهای پیام/