بافت فرسوده، زخمی کهنه بر تن قزوین

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، شرایط خاص شهر قزوین از جمله هم جواری بافت فرسوده با آثار و ابنیه تاریخی، محدودیت های حمل و نقل و ساخت و ساز در نقاط قدیمی شهر، تراکم جمعیتی بالا و کم بودن مساحت موجب شده است تا  روند نوسازی و بهسازی در این شهر کند شود، از این رو همه دستگاه ها موظفند در کنار مدیریت شهری  تلاش خود را به منظور زیرساخت سازی، حمایت و تشویق عوام جامعه به کار گیرند تا در صورت وقوع بحران با فاجعه ای ناخوشایند مواجه نشویم.

از نگاه کارشناسی به واحدهایی که فاقد اسکلت فلزی است و معابر آن کم عرض و ریزدانه‌های بنا بیش از 50 درصد و کمتر از 200 متر باشد بافت فرسوده گفته می‌شود، شهر قزوین محدوده های آبگیلک، هادی آباد، سعدی، جنوب خیابان بوعلی، امامزاده علی، خیابان تهران قدیم و باغ دبیر دارای بافت فرسوده شهری است که باید نوسازی و بازسازی شود.

یک هزار و 200 هکتار بافت فرسوده در استان قزوین وجود دارد که 450 هکتار آن داخل شهر قزوین است، باتوجه به قانون برنامه پنجم توسعه، دولت موظف است سالانه 10 درصد از بافت فرسوده شهری و روستایی را حذف کند، این در حالی است که تاکنون کمتر از 5 درصد مساحت بافت فرسوده شهر قزوین بافت فرسوده قزوین بهسازی و نوسازی شده است، البته با توجه به اهمیت بازسازی و بهسازی بافت های فرسوده تاکنون برنامه ریزی های متعددی در این حوزه صورت گرفته و لازم است این برنامه ها با جدیت بیشتری پیگیری شود.

با توجه به زلزله خیز بودن استان قزوین و تبعات منفی ناشی از عدم بازسازی و احیاء بافت های فرسوده، می طلبد این مهم در راس امور و برنامه های مدیریت شهری قرار گیرد که این امر علاوه بر پیش بینی و برنامه ریزی های کاربردی و راهبردی نیاز به فرهنگسازی عمومی و مشارکت جدی مردم دارد،از سوی دیگر آنچه روند اجرای طرح احیای بافت های فرسوده را طبق سیاست گذاری مسئولان و مدیران ارشد، سرعت می بخشد، برنامه ریزی و ارائه سیاست های تشویقی است که تحقق آن نیازمند همکار ی و تعامل با سایر دستگاه های خدمات رسان شهری دارد.

اختصاص 60 میلیارد ریال تسهیلات برای نوسازی بافت فرسوده قزوین

مدیر منطقه یک شهرداری قزوین نیز اظهار می کند: شهرداری از ابتدای اجرای طرح احیای بافت فرسوده تاکنون 60 میلیارد تسهیلات برای نوسازی به بافت‌های فرسوده منطقه یک شهرداری قزوین اختصاص داده است.

کیومرث فدایی‌فر با بیان این مطلب که  85 درصد بافت منطقه یک شهرداری قزوین در بافت فرسوده قرار دارد، افزود: بر اساس قانون، نوسازی بافت های فرسوده باید ظرف مدت 10 سال انجام شود که در همین راستا تسهیلاتی به منظور تشویق شهروندان و رونق ساخت و ساز در این بافت‌ها در نظر گرفته است که این تسهیلات با همکاری شرکت عمران مسکن سازان و بانک های عامل به پلاک هایی اعطا می‌شود که در محدوده بافت فرسوده باشند و مساحت آنها کمتر از 100 متر نباشد.

وی تخفیف 50 درصد عوارض صدور پروانه به پلاک های واقع در بافت فرسوده البته به غیر از پلاک های واقع در بر خیابان های اصلی را ازجمله تسهیلات شهرداری جهت رونق ساخت و ساز در بافت فرسوده برشمرد.

فدائی فر خاطرنشان کرد: با وجود تمامی این تسهیلات، ساخت و ساز در بافت‎های فرسوده بی رونق است که از جمله دلایل مهم استقبال نکردن شهروندان از ساخت و ساز در محدوده بافت فرسوده می توان به عدم اجازه ساخت و ساز در ارتفاع، تمایل نداشتن مالکین به نوسازی به علت مساحت کم بنا و مایل نبودن خریداران به خرید ملک در محدوده بافت های فرسوده به علت عرض اشاره کرد.

بافت فرسوده شهری و دشواری خدمات رسانی

معاون خدمات شهری شهرداری قزوین نیز اظهار کرد: بافت های فرسوده،کارآمدی خود را در حوزه شهری از دست داده و ارایه خدمات شهری مطلوب به شهروندان به سختی صورت می گیرد.

حمید رضا الموتی تصریح کرد: اگر در بافت های فرسوده آتش سوزی صورت گیرد، سقفی فرو بریزد، زلزله ای رخ دهد یا بیماری نیاز به اورژانس داشته باشد، امکان امداد رسانی خودروهای آتش نشانی، آمبولانس و هرگونه خدمات دیگر به علت بافت خاص و تراکم جمعیت در بافت فرسوده محدود است یا با سختی انجام می شود.

وی افزود: با این وضعیت با بروز حوادث غیر مترقبه نظیر زلزله می توان گفت در بافت های فرسوده با یک بحران انسانی مواجه خواهیم شد، بنابراین مسئولان ارشد استانی و ملی به همراه مشارکت  مردم باید همت خود را به کار گرفته تا در کوتاه ترین زمان ممکن این بافت ها نوسازی و احیا شوند.

الموتی به تاثیر مشارکت مردم در احیا ونوسازی بافت های فرسوده اشاره کرد و گفت:مشارکت مردم و همراهی نهاد ها و سازمان ها با مردم می تواند بخش عمده ای از مشکلات  بافت های فرسوده را حل کند .

توجه ویژه شهرداری در بودجه 93 به بافت فرسوده

عضو شورای اسلامی شهر قز وین نیز اظهار می کند: سیاستگذاری کنونی مدیریت شهری قزوین تقویت بافت فرسوده است.

علی فرخ زاد تصریح کرد:تسهیلات بانکی ویژه احیای بافت فرسوده تقریبا متوقف شده است  و دولت تعهدات خویش را بابت تخفیف شهرداری درزمینه عوارضات انجام نداده است  که همین امر باعث کند شدن روند احیای بافت فرسوده در بسیاری از شهرداری کشور شده است.

رئیس کمسیون عمران شورای شهر قزوین افزود:در طرح تفضیلی شهر قزوین به بافت فرسوده توجه بیشتری شده است و برای بهبود کیفیت زندگی مردم در این طرح پیشنهاد شده تا در بافت فرسوده بوستان های محلی احداث شود که سال گذشته 200 میلیون تومان به این امر اختصاص یافته بود که البته متاسفانه به دلیل کمبود اعتبارات محقق نشد.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بوستان های بزرگ و مراکز تفریحی نیازهای محلی این منطقه را مرتفع نمی کند، در همین راستا در شورای دوره قبل و این دوره بر توازن توسعه و اعتبار در مناطق کم برخوردار به ویژه بافت فرسوده تاکید شده است، چرا که تاکنون اعتبارات به شکل متوازن در شهر قزوین هزینه نشده است.

فرخ زاد اظهار کرد: البته مقاومت های از سوی برخی از مسئولان مبنی بر هزینه های جانبی بالای احداث بوستان های محلی در بافت فرسوده صورت گرفت، ولی در بودجه های سال 93 و برنامه 5 سال بعدی شهرداری قزوین توجه ویژه ای به این امر شده است.

وی با بیان اینکه احیای بافت های فرسوده نیازمند نگاه ویژه مسئولان ارشد استانی و ملی است، می گوید: مردم تمایل دارند برای زندگی در داخل بافت شهر و در اماکنی که زیرساخت های شهری آماده دارند، زندگی کنند، بنابراین به منظور جلوگیری از مهاجرت آنان به شهرهای حاشیه قزوین باید امکانات لازم را در محدوده بافت فرسوده برای شهروندان مهیا شود.

رویکرد شرکت عمران و مسکن سازان استان قزوین افزایش مشارکت عمومی است

مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان استان قزوین نیز اظهار کرد: در سه سال گذشته استقبال مردم استان از نوسازی بافت فرسوده خوب بوده اما امسال تسهیلات از سوی بانکه پرداخت نشد و کار متوقف شد.

علیرضا هنرور از سرعت گرفتن روند اجرایی پروژه های نوسازی و بهسازی در دست اقدام شرکت عمران و مسکن سازان استان قزوین با مشارکت بخش خصوصی خبر داد و گفت: در این راستا با چند  گروه از سرمایه گذاران توانمند و با تجربه داخل و خارج استان در حال مذاکره هستیم .

وی خاطرنشان می کند:  املاک واقع در بافت فرسوده در مقابل حوادث طبیعی و غیرمترقبه همچون زلزله به دلیل فرسودگی و ناپایداری آسیب پذیر هستند و به دلیل داشتن معابر باریک امداد رسانی در آنها پس از بروز این حوادث گاهی غیر ممکن است که در این راستا نوسازی و احیای بافت فرسوده باید جزو الویت های کاری مسئولان و سیاست گذاران قرار گیرد.

هنرور تصریح کرد: ناپایداری آسیب پذیر هستند و به دلیل داشتن معابر باریک امداد رسانی در آنها پس از بروز این حوادث گاهی غیر ممکن است که در این راستا نوسازی و احیای بافت فرسوده باید جزو الویت های کاری مسئولان و سیاست گذاران قرار گیرد.

مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان استان قزوین افزود: به طور قطع تجمیع پلاک‌های ریزدانه در نوسازی علاوه بر افزایش مقاومت آنان در برابر حوادث همچون زلزله، تأثیر بسزایی در کاهش هزینه‌های ساخت دارد، البته وابسته بودن به بودجه دولتی برای این امر دور از واقعیت است و باید با جلب مشارکت مردم و جذب سرمایه گذاران، بسترهای لازم را در این حوزه فراهم کنیم .

هنرور اظهار کرد: در همین راستا طرح چهره به چهره توسط شرکت عمران و مسکن سازان استان قزوین با همکاری سازمان نظام مهندسی در حال اجرا می باشد که این طرح به منظور افزایش انگیزه مردم در نوسازی بافت های فرسوده اجرا شد که به طور قطع با مشارکت جدی مردم روند اجرای طرح نوسازی بافت فرسوده سرعت بیشتری می یابد.

وی بیان کرد: تاکنون بیش از یک هزار و 300 متقاضی برای دریافت 9 هزار فقره تسهیلات ساخت مسکن در بافت فرسوده شهرهای استان به بانک های عامل معرفی شده اند، از این تعداد 6 هزار و 500 واحد به میلغ یک هزار و 18 میلیارد ریال موفق به عقد قرداد با بانک های عامل و دریافت تسهیلات شده اند و بقیه نیز در حال طی مراحل اداری برای دریافت این تسهیلات می باشند که  بر این اساس به ازاری هر واحد مسکونی فرسوده به طور میانگین 6 و نیم واحد نوساز احداث شده است

مدیرعامل شرکت عمران و مسکن سازان استان قزوین گفت:محدود مساحت بافت فرسوده 10 شهر استان قزوین، یک هزار و 262 هکتار است که از این میزان 446 هکتار آن در محدوده بافت شهر قزوین قرار دارد.

بهسازی بافت فرسوده نیاز مبرم شهر قزوین

یک کارشناس شهرسازی نیز اظهار کرد: اکثر شهرهای ایران از جمله استان قزوین زلزله خیز هستند، قانون گذار بعد از زلزله بم در برنامه چهارم و پنجم توسعه بحث حذف بافت فرسوده را مطرح کرد که در برنامه چهارم توسعه دولت را موظف کرد تا ظرف 10 سال و در برنامه پنجم توسعه حداقل سالانه 10 درصد از بافت فرسوده شهر و روستاهای کشور را حذف کند و تاکید این قانون بر روی پیشگیری از تلفات ناشی از زلزله است.

عبدالمجید هدایت فر افزود: طبیعی است، برای جلوگیری از فاجعه انسانی امر پیشگیری باید در دستور کار مسئولان قرار گیرد و بهسازی بافت فرسوده در همین راستا پیش بینی شده است و مجموعه بناها باید باید حداقل در مقابل زلزله 8 ریشتری مقام باشند .

وی خاطرنشان کرد: ارائه خدمات مطلوب در حوزه بافت فرسوده سخت و دشوار است، در حدود 30 درصد جمعیت در محدودهایی بافت فرسوده در بروز حوادث غیرمترقبه ای نظیر زلزله کشته می شوند و مابقی افراد اگر به موقع به آنها امداد رسانی نشود، از بین می روند، چرا که دستگاه های خدمات رسان از کوچه های زیر 6 متر نمی توانند عبور کنند که همین امر بر ضرورت بهسازی بافت فرسوده می افزاید.

هدایت فر با بیان این مطلب که بهسازی و نوسازی تک پلاک ها هنر نیست، تصریح می کند: در کنار بهسازی بافت فرسوده باد ایجاد فضاهایی نظیر پارکینگ، فضای سبز و فضای آموزشی در این محدوده لحاظ شود، البته معتقدیم تا حدودی این فضاها در این بافت وجود دارد که با تجمیع پلاک ها و تعریف فضاها نواقص کار نیز مرتفع می شود که در همین راستا از مشاورانی در سطح کشور یک به عنوان مشاور طرح تفضیلی بافت فرسوده استفاده می شود.

این کارشناس شهرسازی افزود:در حوزه حفظ بافت تاریخی نیز باید اعضای کمسیون ماده 5 ورود کنند و آن را لحاظ کنند ضمن این که در هر حال بحث پیشگیری از تلفات انسانی بحث مهمی است که باید تشخیص داده شود از کنار مقاوم سازی بگذاریم چون شهر تار یخی است توام با تلفات انسانی و بحث تاریخی برسیم.

به گفته وی بناهای تاریخی بسیاری در استان قزوین به ثبت رسیده است که طبیعی است این بناها و تک بناهای تاریخی را اداره کل میراث فرهنگی باید خریداری و اقدام به مقاوم سازی آنها بکند هر چند که هزینه مقاوم سازی بیش از بهسازی است.

هدایت فر خاطرنشان می کند: قانون گذار دولت را موظف کرده است در خط مقدم بهسازی و نوسازی باشد، بنابراین باید دستگاه های اجرایی همراه با مشارکت مردم با ورود جدی در این حوزه از بروز فجایع انسانی ناشی از حوادث غیرمترقبه جلوگیری کند.

وی تصریح کرد: دولت فقط با ارائه بسته های تشویقی نظیر دادن تسهیلات بانکی،ارائه تخفیف و تراکم توسط شهرداری ها  نمی تواند در امر حذف بلافت فرسوده موفق شود، اگر این طور بود، باید بر اساس قانون چهارم توسعه50 درصد و قانون پنجم توسعه 25 درصد بافت فرسوده شهری و روستاها استان بایدحذف شده باشند، در حالی که به جرات می توان گفت حتی 10 درصد بافت فرسوده استان نیز حذف نشده است.

هدایت فر افزود: تجمیع پلاک ها با مشاکت دستگاه های اجرای و مردم یکی از راهکارهای اساسی در حذف بافت فرسوده است که نیازمند برنامه ریزی درست و اقدام جدی دارد.

به گفته وی از سوی دیگر بسته های تشویقی زیادی از طرف دستگاهی مختلف اجرایی به مردم داده شود تا آنها با مقایسه میان بهسازی تک بنا و تجمیع پلاک متوجه شوند که سرمایگذاری در بهسازی تک پلاک ها هیچ توجیه ای ندارد.

این کارشناس شهرسازی گفت:میانگین تعداد پلاک هایی که در استان قزوین پروانه ساخت گرفته اند نسبت به پلاک های قدیم 5 برابر افزایش یافته است که این به معنای تولید مسکن است، هنگام اجرای پروژه مسکن مهر که امروز معضلات آن روشن شده است، به مسئولان مربوطه بارها گفته شد، برای تامین مسکن به بافت فرسوده ورود کنند تا ضمن تولید مسکن به  وظیفه قانونی خویش در بافت فرسوده عمل کرده باشند.

هدایت فر اظهار کرد: با تولید مسکن در بافت فرسوده از مهاجرت اجباری جلوگیری می شود، دیگر فرزندی مجبور نیست برای تامین مسکن از والدین و فرهنگ بومی خویش جدا شود، چرا که در بحث بهسازی بافت فرسوده در کنار بحث تولید مسکن مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی لحاظ شده است.

به گفته وی اگر دستگاه های اجرایی ذی ربط در حوزه بافت فرسوده درست ورود می کردند به طور قطع کمبود مسکن هر شهر با حذف بافت فرسوده آن منطقه حل می شد این در حالی است مجموعه دولت ورودی خوبی در این حوزه نکردند.

هدایت فر بیان کرد: دستگاه های اجرایی راحت ترین راه برای حذف بافت فرسوده را ارائه تسهیلات بانکی می دانند در حالی که این اقدام تاثیری در تحقق اهداف کلان نوسازی و بهسازی بافت فرسوده ندارد، چرا که بسیاری از مالکین نمی توانند اقدام به نوسازی و بهسازی کنند، بنابراین  بخش خصوصی می تواند با ورود به این حوزه یعنی تجمیع پلاک ها  در مساحت های به متراژ هزار متر و ایجاد پارکینگ های مورد نیاز ( البته با نظارت دولت) از هدر رفت سرمایه های ملی جلوگیری کند که به نظر می رسد این اتفاق نیز رخ نداده است.

وی به مغفول ماندن قانون ایجاد شهرداری شهر تاریخی اشاره کرد و گفت: با اجرای این قانون به طور قطع معضل حفظ بافت تاریخی شهر در کنار بهسازی بافت فرسوده نیز مرتفع می شود که تحقق نیازمند همت مسئولان ارشد استانی است.

هدایت فر افزود: حفظ آثار و بناهای تاریخی متوجه متولیان امر بافت فرسوده نیست، بلکه برای آن قانون ایجاد شهرداری شهر تاریخی مصوب شده است و متولیان بافت تاریخی اگر می خواهند اصولی تر کار کنند باید این قانون را مطرح و اجرایی کنند تا بافت تاریخی در کنار حفظ جان ها انسان ها حفظ شود.

انتهای پیام/ ب