ایزدی: امیدی به ثبت جهانی کتیبه‌های گنجنامه همدان نداریم


خبرگزاری تسنیم: مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان معتقد است که پروسه ثبت جهانی آثار تاریخی روندی سیاسی داشته و در این بین نباید امیدی به ثبت جهانی کتیبه های گنجنامه، غار علیصدر و تپه نوشیجان و هگمتانه داشت.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، علیرضا ایزدی نزدیک به 21 ماه پشت میز مدیرکلی میراث فرهنگی استان همدان مستقر شده و در این مدت با وجود حواشی بسیار اقداماتی مختلفی را نیز انجام داده است.

ایزدی سال 71 کار خود را از آموزش و پرورش شورع کرد ولی به علت اینکه علاقه بسیاری به گردشگری و راهنمای تور داشت، سال 73 با گذراندن دوره های آموزشی تورلیدری به صورت حرفه ای و رسمی راهنمای تور مشغول به کار شد، بیشتر تورهای شیراز را قبول می کرد ولی برخی تورهای غرب کشور را نیز راهنمایی می کرد.

مدرک کارشناسی خود را در رشته زبان انگلیسی دریافت کرد ولی تحصیلات کارشناسی ارشد خود را در رشته جغرافیا و برنامه ریزی توریسم ادامه داد، او همچنین مدرک کاردانی معماری را نیز دارد.

در سال های 77 که سازمان ایرانگردی از وزارت ارشاد جدا شد وارد سیستم اداری شده و در تهران فعالیت های مطالعاتی، پژوهشی و علمی در حوزه گردشگری انجام می داد.

در اوایل سال 78 به عنوان کارشناس حوزه گردشگری مامور به خدمت در کرمانشاه شده و پس از چند ماه فعالیت به عنوان کارشناس به عنوان معاون ایرانگردی سازمان کرمانشاه منصوب شد و تا سال 84 در این پست فعالیت کرد.

البته در این بین پروژه های تحقیقاتی و پژوهشی در زمینه گردشگری را در استان های قزوین، اردیبل، بوشهر و منطقه کردستان در دست داشت تا اینکه در سال 84 به استان همدان بازگشته و در استانداری و آموزش و پرورش همدان مشغول به کار شد.

سال 85 به عنوان مشاور گردشگری مدیرکل میراث فرهنگی وقت منصوب شده و پس از گذشت چند ماه به عنوان سرپرست معاونت گردشگری همدان معرفی شد، در مدت چهار ساله خدمت خود در معاونت گردشگری اقدامات مهمی نظیر راه اندازی دانشگاه علمی کاربردی گردشگری و برگزاری جشنواره زمستانی با حضور سفرا کشورهای محتلف را انجام داد.

پس از واگذاری معاونت گردشگری همدان وی به عنوان مدیرکل میراث فرهنگی کهکیلویه و بویراحمد معرفی شد، ایزدی نزدیک به دو سال نیز در این سمت بود تا در زمان استانداری علی محمد آزاد در همدان وی از مهر ماه سال 91 به عنوان مدیرکل میراث فرهنگی همدان منصوب شد.

او در مدت حضور خود در همدان به علت رابطه نزدیک و صمیمی با رسانه های استان به عنوان مدیر نمونه از دیدگاه خبرنگاران و رسانه ها در زمینه ارتباط با رسانه ها انتخاب شد.

هفته میراث فرهنگی و صنایع دستی بهانه ای شد تا دوباره پای صحبت های وی بنشینیم.

مشروح گفت‌وگوی خبرنگار تسنیم با علیرضا ایزدی را در زیر می‌خوانید:

تسنیم:در ابتدا ضمن خوشامد و قبول دعوت خبرگزاری تسنیم اگر صحبتی دارید، بفرمایید؟

ایزدی: از اینکه بنده را دعوت کردید، ممنونم. خدا را شاکرم که توفیق داد در دفتر خبرگزاری تسنیم حاضر شوم چرا که این خبرگزاری نهال ارزشمندی است که امیدواریم هر چه سریع تر به درختی تنومند تبدیل شده و شاهد رشد کمی و کیفی این خبرگزاری در استان همدان و بین سایر رسانه ها باشیم.

تسنیم: با توجه به اینکه امسال توسط مقام معظم رهبری سال اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی نام گذاری شده و اداره کل میراث فرهنگی نیز نقش بسزایی در امور فرهنگی دارد، سیاست گذاری برای تحقق شعار امسال در اداره کل میراث فرهنگی استان همدان چگونه خواهد بود؟

ایزدی: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ماهیتی فرهنگی داشته و در استان ها نیز جز دستگاه های فرهنگی محسوب می شود، با توجه به تیزبینی مقام معم رهبری در نامگذاری سال باید سیاست ویژه ای برای تحقق این شعار داشته باشیم؛ دستگاه های فرهنگی از جمله میراث فرهنگی باید امسال نگاه فرهنگی خود را تقویت کنند تا بتوان ضمن عمل به اهداف سازمانی، اهداف فرهنگی نظام و دولت را براساس اسناد بالادستی و سند چشم انداز 20 ساله در افق 1404 محقق سازیم.

با توجه به اینکه همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین و جز پنج شهر فرهنگی کشور محسوب می شود از دوسال گذشته به دنبال این بودیم که علامه بر ظرفیت های تاریخی و گردشگری، ظرفیت های فرهنگی همدان را معرفی کنیم؛ اهداف فرهنگی در تمامی برنامه ها مورد توجه بوده و نهادینه کردن فرهنگ ایرانی و سپس استان همدان در ایام پیک گردشگری در ذهن مسافران در اولویت بوده است.

مباحث فرهنگی با بدسلیقگی عرضه نشود

از طرف دیگر امروزه جوان ایرانی با نوعی اختلال رو به رو ست و از بی هویتی در جامع رنج می برد، دشمنان نیز با هجمه های فرهنگی خود از این موقعیت به نحو احسن استفاده می کنند؛ بی هویتی جوان ایرانی به این دلیل است که هنوز نتوانسته ایم داشته های فرهنگی ایران را به آنها عرضه کنیم البته گاهی هم این داشته ها با بدسلیقگی به جوانان ارائه شد که با بی میلی و عدم استقبال آنان رو به رو شد.

از این رو نیاز است تا ضمن لحاظ کردن مباحث فرهنگی در اهداف، از نظر علمی و تخصصی نیز برنامه ها را ارتقا دهیم تا از این طریق بتوان هویتی درخور شان ایران به جوان ایرانی عرضه کرد؛ هم اکنون همدان با برگزاری چند همایش در زمینه باستان شناسی در کشور پایلوت محسوب می شود ولی نباید نگاه ها صرف جغرافیای سیاسی همدان باشد بلکه باید اهداف و دیدگاه ها را براساس یک گستره فرهنگی در جهان ببنیم که برای رسیدن به این جایگاه نیاز است تا تمامی فعالان در عرصه فرهنگ بویژه رسانه ها در این زمینه ورود پیدا کنند.

ارائه مقاله شرق شناس آمریکایی در همایش باستان شناسی ملایر

تسنیم: با توجه به اینکه در هفته میراث فرهنگی و روز جهانی موزه قرار داریم درباره برنامه های این هفته صحبت می کنید؟

ایزدی: ابتدا باید فرارسیدن هفته بزرگداشت میراث فرهنگی و موزه از 25 تا 31 اردیبهشت ماه را به فعالان این عرصه تبریک گفت؛ برای هفته میراث فرهنگی نزدیک به 17 برنامه در نظر گرفته شده که از مهمترین آنها می توان به برگزاری همایش واکاوی 50 سال باستان شناسی ملایر در اول خرداد ماه اشاره کرد؛ این همایش سومین همایش باستان شناسی در استان همدان بوده که با حضور باستان شناسان به نام از جمله جان کرتیس شرق شناس آمریکایی در شهرستان ملایر برگزار می شود؛ کرتیس در این همایش مقاله درباره ایران و همدان ارائه می دهد که باید از این فرصت استفاده کرد.

بازدید رایگان از موزه های استان در هفته میراث فرهنگی

بازدید رایگان از 14 موزه استان همدان در این هفته از دیگر برنامه هایی است که به منظور تشویق و ترغیب مردم در بازدید از برنامه ریزی شده و بر این اساس هم‌زمان با سراسر کشور موزه‌ های استان همدان به صورت رایگان به روی مردم باز است، امسال دو موزه شهدا و تاریخ و فرهنگ نهاوند نیز به موزه های استان اضافه شده است؛ موزه‌ها به عنوان زبان گویای تاریخ برای ادامه حیات خود نیازمند حفظ و حراست هستند تا بتوانند در بازگویی تاریخ گذشتگان پایدار بمانند.

رونمایی از اشیا قدیمی مربوط به تپه های باستانی نوشیجان و پری از دیگر برنامه هایی است که برای هفته میراث فرهنگی و روز جهانی موزه در نظر گرفته شده، در هفته های گذشته 44 شی تاریخی مربوط به دوره هخامنشیان، اشکانی و قرون سه، هفت و هشت اسلامی که در تپه نوشیجان و تپه پری ملایر کشف شده بود از موزه ملی تحویل گرفته شده و در هفته میراث فرهنگی در شهرستان های همدان و ملایر در معرض دید عموم قرار می گیرد. همچنین 27 شی تاریخی مکشوفه از نهاوند و ملایر نیز به موزه ملی تحویل شده تا در این موزه به نمایش درآید.

کمیته تبلیغات گردشگری همدان افتتاح می شود

یکی از مشکلات استان همدان در حوزه تبلیغات و معرفی ظرفیت ها در عرصه ملی و فراملی است، از این رو از ماه های پیش برای تشکیل کمیته تبلیغات با مشارکت بخش خصوصی فعال در حوزه گردشگری آغاز شده و در نهایت این کمیته با عضویت مجموعه هتل های استان، مجتمع تله کابین گنجنامه، شرکت سیاحتی علیصدر، شهربازی ارم و میراث فرهنگی استان همدان تشکیل شده و در روز 28 اردیبهشت ماه به صورت رسمی به بهره برداری می رسد که امیدواریم تبعات مثبتی در حوزه تبلیعات ظرفیت های گردشگری استان همدان موثر باشد.

همچنین برنامه ای با تاکید بر ادبیات نقالی با تکیه بر فرهنگ های اصیل ایرانی که هر یک زننده کننده خاطرات بسیاری برای ایرانیان است، برای بزرگداشت مهدی چایانی نقال و شاهنامه خوان استان همدان در سوم خرداد ماه امسال برگزار می شود. دیگر برنامه ها نیز در طول هفته در زمان مشخص شده اجرا می شود.

تسنیم: استان همدان دارای تپه های تاریخی بسیاری است که کاوش تعدادی از آنها به اتمام رسیده و برخی نیز در حال انجام است، برنامه امسال اداره کل میراث فرهنگی استان برای کاوش تپه های استان چیست؟

ایزدی: امسال علاوه بر کاوش تپه های تاریخی ساماندهی آنها را نیز در دستور کار قرار داریم، هم اکنون کاوش های شهر زیرزمینی سامن در حال انجام است، کاوش شهر زیرزمینی ارزانفود آغاز شده و یک فصل آن تا 40 روز آینده به اتمام می رسد؛ کاوش تپه هگمتانه نیز در دستور کار قرار دارد ولی هنوز مجوز کاوش این تپه از سوی سازمان صادر نشده و اوایل تیرماه با اعتبار نزدیک به 60 میلیون تومان فصل کاوش در تپه تاریخی هگمتانه آغاز می شود؛ همچنین در کنار این تپه ها امسال فصل کاوش و پروژه مطالعاتی و اطلاع رسانی تپه تاریخی نوشیجان ملایر از 25 روز آینده آغاز می شود،  که نزدیک به 75 میلیون تومان برای آن اعتبار در نظر گرفته شده است. با وجود مشکلات اعتباری بسیار در سال 92 سه میلیارد و 300 میلیون تومان اعتبار در زمینه کاوش و زیرساخت های گردشگری برای استان در نظر گرفته شده که تا تیر ماه فرصت جذب داریم.

دومین همایش ساسانی در همدان برگزار می شود

همدان از نظر پیشینه به دوره های ماد، هخامنشی و اشکانی مشهور بوده چرا که آثاری همچون کتیبه های گنجنامه، ریتون، برگه های زرین و سکه های مختلفی دارد، اما تاکنون نتوانسته ایم آثار یا نقاطی از استان مربوط به دوره ساسانی معرفی کنیم ولی فرضیه این مساله را نمی توان نادیده گرفت چرا که ساسانی بودن غار قلعه جوق فامنین و دو نقطه در نهاوند برای ما قطعی شده و در حال بررسی آنها هستیم. از تابستان سال گذشته بررسی ها در این زمینه آغاز شده و اواخر مهر دومین دوره همایش دوره ها ساسانی در استان همدان برگزار می شود.

هم اکنون به دنبال این هستیم تا با کشف آثار مربوط به دوره ساسانی فواصل تاریخی و زمانی استان را شکل دهیم که خوشبختانه وجود غار قلعه جوق می تواند این مشکل را برطرف کند.

تسنیم: با توجه به کمبود اعتباراتی که در کشور و به تبع آن در استان وجود دارد، امسال در حوزه مرمت آثار تاریخی استان چه گام هایی برداشته می شود؟

ایزدی: هزار و 750 اثر واجد ارزش در پیگیری های باستان شناسی در استان همدان شناسایی شده که که هزار و 700 مورد محوطه و ابنیه های تاریخی است، این آثار همچون کودکان نیاز به رسیدگی روزانه دارند به طوری که هر سال باید مورد مرمت قرار بگیرند و در غیر این صورت از بین می روند. هم اکنون 60 اثر جز مواریث فرهنگی استان محسوب می شود که باید مورد مرمت قرار بگیرد.

به علت نوسان اعتبارات برای مرمت آثار تاریخی اولویت هایی منظور شده تا بتوان از این طریق آثار را بهتر مرمت کرد، حمام حاج آقا تراب نهاوند، مسجد شیخ علی خان زنگنه تویسرکان، کاروانسرای فرسفج تویسرکان، حمام حاجی، تپه نوشیجان و خانه لطفعلیان ملایر در اولویت برای مرمت هستند که امیدواریم امسال این مساله انجام شود.

تسنیم: سال گذشته و اوایل امسال برخی بناهای تاریخی استان همدان خانه جواهری و باغ بدیع الحکما بنا به دلایلی تخریب شد، در این بین نقش میراث فرهنگی چه بود؟ آیا مقصر اصلی در این زمینه میراث فرهنگی نیست؟

ایزدی: حفاظت و حراست از بناهای تاریخی یکی از وظایف ذاتی و سازمانی میراث فرهنگی است، اما بناهای تاریخی نیز به دو دسته ثبتی و غیر  ثبتی تقسیم می شوند، بر بناهای ثبتی قانون حاکم است اما چالش هایی نیز در این زمینه وجود دارد؛ برای نمونه می توان به خانه نراقی ها اشاره کرد، مالک خانه نراقی ها به علت شکایت به دادگاه توانست این خانه تاریخی را از لیست ثبت ملی خارج کند که موجب شد تا دیگر این خانه در اختیار میراث فرهنگی برای مدیریت و مرمت نباشد.

 

اعتباری برای تملک باغ بدیع الحکما نداشتیم

باغ بدیع الحکما بنای دیگری بود که سال گذشته حواشی بسیاری را برای خود اختصاص داد، این باغ هفت هکتار مساحت دارد و خود باغ در حوزه معماری برای ما شاخص نیست و تنها ساختمان برای میراث فرهنگی واجد ارزش بود؛ این باغ متعلق به ستاد فرمان امام(ره) در استان بوده و بهترین تصمیم برای آن گرفته شد چراکه در حال حاضر یکی از بزرگترین مشکلات استان کم آبی است و مدیریت هفت هکتار باغ به تنهایی می تواند دشوار بوده و تخریب آن را در پی داشته باشد، تبدیل باغ به قطعات کوچک و دو هزار متری می تواند در مدیریت آن بسیار موثر باشد.

پس از تقسیم باغ به فضاهای دو هزار متری خانه بدیع الحکما که یکی از قطعات قرار گرفت دو میلیارد تومان قیمت گذاری شد و این در حالی بود که در آن زمان تنها 130 میلیون تومان اعتبار داشتیم، میراث فرهنگی استان نیز در این زمینه اولویت هایی داشته و در آن زمان این مبلغ را برای خرید حمام ارامنه در تپه هگمتانه کرد که آن بنا نیز در حال تخریب بود.

مالکیت باغ بدیع الحما توسط ستاد فرمان امام(ره) برای ما حسن دارد چرا که می توان این بنا را از آنها در اختیار گرفت تا بتوان مرمت و مدیریت کرد، هم اکنون نیز به شدت در حال رایزنی هستیم تا این ساختمان را به نام دولت تحویل گرفته و مرمت کنیم.

ساختمان بدیع الحکما به میراث واگذار می شود

اما درباره خانه جواهری نیز با گفت که بسیار قبل تر از اینکه برخی به یاد آن بیفتند مالک را پیدا کرده و با وی چندین بار برای واگذاری این خانه به میراث فرهنگی جلسه داشتیم، واجد ارزش بودن یک بنا نسبی است و نمی توان به صراحت اعلام کرد که بنایی برای میراث فرهنگی واجد ارزش است یا خیر؛ خانه جواهری به علت اینکه در منطقه ای قرار گرفته که تهی از هویت تاریخی است برای ما ارزشمند است؛ خانه جواهری از نظر قدمت مجموعه منحصر به فردی در آن منطقه محسوب می شود و به دنبال حفظ آن بودیم.

اعتبار تملک خانه جواهری را نداشتیم

چندین بار با مالک این خانه مذاکره شد ولی وی قبول نمی کرد که این خانه را به میراث فرهنگی واگذار کند، در نهایت با شکایت مالک از میراث فرهنگی به علت اینکه از کار وی جلوگیری می شود، رو به رو شدیم؛ دل ما برای هویت این خانه می سوزد اما در نهایت حکم دیوان در این زمینه صادر شده و این حکم زمین را به سه قسمت تقسیم کرد؛ پس از تقسیم بندی خانه جواهری در دو قسمت زمین قرار گرفت که مالک برای فروش آن تقضای هشت میلیارد تومان داشت که این رقم اعتبار دو یا سه سال میراث فرهنگی است.

30 خانه تاریخی به ثبت ملی رسیده است

خانه جواهری جز آثار ملی ثبت نشده چرا که دارای شرایط کافی و لازم برای ثبت نبود و نمی توانستیم به صورت قانونی کاری انجام دهیم؛ در همان زمان مکاتباتی با سازمان های فرهنگی شهرداری صورت گرفت تا برای جلوگیری از تخریب فضای سبز منطقه این بنا را تملک کنند چرا که در شان همدان نیست فضای سبز بخاطر برج از بین برود که این مکاتبات نیز پاسخی نداشت و در نهایت با آب بستن به زیر خانه جواهری آن را تخریب کردند. هم اکنون 30 خانه تاریخی در همدان به ثبت رسیده و تنها سه خانه تاریخی نتوانسته به لیست ثبت ملی راه پیدا کند.

بناهای تاریخی به بخش خصوصی واگذار می شوند

تسنیم: واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی یکی از سیاست هایی است که سازمان میراث فرهنگی در کشور دستور کار خود قرار داده است، این سیاست در همدان اجرایی می شود؟

ایزدی: برای واگذاری این بناها هیچ مشکلی نداریم، بنای باغ بدیع الحکما نیز برای واگذاری مشکلی ندارد و در صورت واگذاری بلند مدت می توان آن را به صورت مشارکتی مرمت کرد تا از تخریب نیز جلوگیری شود، در حال حاضر کاروانسرای فرسفج، حمام سرابی و حمام حاجی همدان آماده واگذاری به بخش خصوصی است و میراث فرهنگی جز این راه چاره دیگری برای مدیریت بناهای تاریخی خود ندارد؛ اقدامی که درباره حمام قلعه اتفاق افتاده و خوشبختانه نتیجه نیز داده است.

موزه منطقه ای احیاگر فضای هگمتانه قدیم است

تسنیم: موزه منطقه ای غرب کشور یکی از پروژه های مهمی است که امروز میراث فرهنگی استان در دست اجرا دارد، اما فراز و نشیب این پروژه بسیار بوده و هنوز مشکلاتی با پیمانکار نیز دارید، در نهایت تکلیف این پروژه چه می شود؟

ایزدی: موزه منطقه ای غرب کشور یکی از پروژه های مهم استان در حوزه مدیریتی بنده محسوب می شود، وقتی می خواهیم موزه ای ساخته شود نباید به دنبال سمبل کاری باشیم بلکه باید طرحی فاخر برای آن ارائه شود، شاخصه های فرهنگی در طرح اولیه این موزه رعایت نشده که مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفته و خوشبختانه طرح بازبینی شده توسط بخش خصوصی دو هفته گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی به تایید رسیده است البته نباید از این امر غافل شد که جانمایی موزه در این مطقه مناسب نبوده و می شد با قدری با طمانینه اقدام شود. براساس طرح جدید قرار است موزه براساس هگمتانه قدیم ساخته شده تا نشانگر و احیا گر فضای تاریخی همدان باشد، متاسفانه پیمانکار پروژه توان لازم برای اجرای کار را نداشته و مشکلاتی نیز در حوزه مطالعاتی داشته که برطرف شده است.

موزه منطقه ای برای اتمام به 12 میلیارد تومان نیاز دارد

عملیات اجرایی موزه منطقه ای غرب کشور از 20 خرداد ماه امسال از سر گرفته می شود، این پروژه در حال حاضر یک میلیارد تومان اعتبار داشته و تاکنون دو میلیارد نیز برای آن هزینه شده است؛ گنجینه موزه منطقه ای غرب کشور با 90 درصد پیشرفت فیزیکی برای اتمام در سال 96 به 12 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

مشکل اصلی گنجنامه نداشتن متولی است

تسنیم: کتیبه های گنجنامه مربوط به دوره هخامنشی میراثی است که می تواند نقش بسیار مهمی در معرفی همدان و جذب گردشگر داشته باشد، اما امروز بدون متولی در منطقه رها شده و وجهه فرهنگی این اثر نیز مخدوش شده است، چرا در تعیین تکلیف این منطقه اینقدر کند عمل می شود؟

ایزدی: خوشبختانه وضعیت فرهنگی مردم به قدری ارتقا پیدا کرده که خود به عنوان محافظان خودجوش این آثار وارد عمل شده و حمایت می کنند، اما پیشنهادهای لازم برای ساماندهی محوطه آبشار به طور کامل ارائه شده و براساس اصول این اقدام انجام می شود؛ ایجاد حفاظی شیشه ای برای مراقبت از کتیبه ها کاری غیراصولی بوده و باید این مساله را در نظر گرفت که این کتیبه های عمری بسیار دارند و اگر خسارت انسانی بر آنها وارد نشود خطری آنها را تهدید نمی کند.

اما ساماندهی منطقه گنجنامه بسیار برای ما مهم است ولی مشکل اصلی نبود متولی در این منطقه است؛ برای ساماندهی این منطقه باید شهرداری به عنوان متولی اصلی، نیروی انتظامی و دادگستری با قدرت وارد شوند تا بتوان کار را به جلو برد. جلسات مختلف و متعددی در این زمینه برگزار شده که امیدواریم مصوبات آن اجرایی شود و برای تابستان امسال وضعیت نابهنجار و نابسامان فعلی را نداشته باشیم.

تسنیم: استان همدان چندین اثر منحصر به فرد همچون غارعلیصدر، تپه نوشیجان، کتیبه های گنجنامه و دستکندهای مختلف دارد، ولی با این وجود هنوز نتوانسته اثری در بین آثار ثبت جهانی داشته باشد، بسیاری از ایرادات یونسکو در این زمینه نیز به علت این است که در حریم آثار ساخت و سازهایی صورت گرفته و میراث فرهنگی یکی از دستگاه هایی است که مجوزهای لازم در این زمینه را صادر می کند؛ چرا با وجود این مسائل فکری برای ثبت جهانی برخی آثار استان همدان نمی شود؟

ایزدی: ابتدا باید این مساله را عرض کنم که یونسکو به لحاظ تبلیغات منفی علیه ایران در سال تنها دو اثر از جمهوری اسلامی ایران را به ثبت می رساند که این امر کار را برای ما دشوار ساخته است چراکه باید بهترین و کامل ترین پرونده اثر برای ثبت به یونسکو ارسال شود تا بدون هیچ چون و چرایی آن را به ثبت برسد، از طرفی یونسکو به دنبال مشابه سازی آثار نیست و تنها منحصر به فردها را به ثبت می رساند؛ اتفاقی که برای کتیبه های گنجنامه افتاده و کار برای ثبت این اثر دشوار و غیرممکن کرده است.

امیدی به ثبت جهانی کتیبه های گنجنامه نداریم

کتیبه های گنجنامه همدان برای ثبت جهانی رقیبی همچون بیستون داشت که یونسکو نیز این اثر را به ثبت رساند و از این رو یونسکو به دنبال مشابه سازی در این زمینه نیست؛ البته پرونده گنجنامه به سازمان ارسال شده ولی امیدی برای ثبت آنها نداریم.

برخی آثار همچون غار علیصدر، تپه هگمتانه و تپه نوشیجان به علت وجود عوامل مزاحم شانس بالایی برای ثبت ندارند و باید توان خود را برای معرفی آثار شاخص، جدید و منحصر به فرد به یونسکو به کار گیریم.

مجموعه دستکندها و حبقوق نبی گزینه های اصلی برای ثبت جهانی

مجموعه دستکندهای سامن، ارزانفود و قلعه جوق به محوریت ارزانفود و آرامگاه حبقوق نبی دو اثر منحصر به فردی هستند که شانس بالایی برای ثبت جهانی دارند، پرونده این آثار ارسال شده و امیدواریم امسال بتوانیم مجموعه دستکندهای همدان را به ثبت برسانیم.

تسنیم: سال گذشته مباحثی در زمینه ثبت غار علیصدر به عنوان ژئوپراک مطرح شده بود، این پرونده به کجا رسید؟

ایزدی: ثبت جاذبه های تاریخی به مراتب آسان تر از جاذبه های طبیعی است چرا که خارج از مرزها نگاهی مغرضانه به ایران دارند که در اکثر واقع مشکل ساز است، به دنبال این هستیم تا داخل غار را به عنوان ژئوپارک ثبت کنیم اما پروسه ثبت آن دو سال زمان می برد.

100 درصد اشیا مکشوفه غیرمجاز توسط افراد سودجو تقلبی است

 

تسنیم: بسیاری از مردم به دنبال این هستند تا ره 100 ساله را در یک شب طی کنند و برای این مساله نیز دست به حفاری غیرمجاز برای کشف اشیا تاریخی و قاچاق آنها می زنند، در این زمینه همدان چه مشکلاتی داشته و تاکنون چه برخوردهایی در این زمینه داشته اید؟

ایزدی: متاسفانه هم اکنون این معضل در استان همدان وجود دارد و برخی می خواهند ره 100 ساله را در یک شب طی کنند، برخی با در دست داشتن نقشه به اصلاح گنج با بیل مکانیکی و از روی بی دانشی و عدم آشنایی با حوزه تاریخی دست به حفاری در نقاط مختلف می زنند.

متاسفانه به علت بی دانشی و عدم توسعه فرهنگی در برخی نقاط شاهد حفاری های غیرمجاز هستیم ولی 100 درصد اشیا مکشوفه تقلبی بوده و برخی نیز در این بین به علت نداشتن آگاهی متضرر می شوند، هم اکنون 170 پرونده در دادگاه درباره قاچاق عتیقه تشکیل شده و 30 نفر هم روانه زندان شده اند.

بلندمرتبه سازی با فرهنگ همدان سنخیت ندارد

تسنیم: براساس نظر کارشناسان میراث فرهنگی شهرداری با "هوا فروشی" دالان دید در شهر همدان را از بین برده و بلندمرتبه سازی های فعلی نیز این امر را تشدید می کند، نظر شما در این باره چیست؟

ایزدی: دالان دید در شهر همدان از بین نرفته و هم اکنون از محورهای اصلی آرامگاه بوعلی سینا قابل مشاهده است، اما باید این مساله را در نظر گرفت که همدان شهری فرهنگی است و بلندمرتبه سازی با این مساله تناقض دارد؛ شهرداری نباید برای تامین چرخه اقتصادی خود به دنبال بلندمرتبه سازی و گسترش برج ها باشد، بلند مرتبه سازی با مباحث فرهنگی استان همدان سنخیتی ندارد ولی شاهد هستیم که برج ها در دامنه الوند در حال گسترش هستند و این امر طبیعت بکر این منطقه را از بین می برد.

با بلندمرتبه سازی در همدان مخالفم

نباید این مساله که همدان با محدودیت زمین رو به روست پس باید به سمت بلندمرتبه سازی برویم را بهانه ای برای گسترش این برج ها بدانیم، راه حل مشکل توسعه همدان بلندمرتبه سازی نبوده و به طور کامل با این مباحث مخالفم.

تسنیم: میدان امام(ره) همدان به واسطه طراحی منحصر به فرد از آثاری است که می تواند در جذب توریست موفق باشد، در گذشته طرحی از سوی شهرداری مبنی بر بسته شدن رینگ اول میدان مطرح شده ولی این طرح از سوی شهرداری شکست خورده اعلام شد، به نظر شما پیاده راه شدن میدان امام چه تاثیری در جذب گردشگری و توسعه گردشگری دارد؟

ایزدی: بسته شدن رینگ اول شهر معضلات بسیاری را به دنبال دارد البته میراث فرهنگی به شدت از این طرح حمایت می کند ولی باید تمامی جوانب این کار را در نظر گرفت چرا که میدان امام(ره) همچون میدان نقش جهان اصفهان نیست، در میدان نقش جهان راه های جایگزین برای رفت و آمد وجود دارد ولی میدان امام(ره) به علت نقش مرکزیت این ظرفیت را ندارد؛ باید منافع شهر را نیز در این مساله ببنیم و تمامی مسائل از جمله ترافیک در آن دیده شود.

البته بدنه میدان امام(ره) تا 40 متر بنای واجد ارزش مربوط به دوره پهلوی است که ساخت و ساز براساس ضوابط میراث فرهنگی در آنجا امکان پذیر است، ولی وجود تابلوهای متعدد نوعی آشفتگی در این منطقه ایجاد کرده که نیاز مدیریت شهری در این زمینه فکری کند.

تسنیم: در پایان اگر صحبتی دارید، بفرمایید.

ایزدی: هویت همدان همین آثار و بناهای تاریخی هستند و از مردم و مسئولان گرفته تا رسانه ها همگی باید در حفظ و حراست آنها کوشا باشیم، امروز در جهان معماری و ابنیه های تاریخی پرچم هر ملتی محسوب می شود و امیدواریم در این حوزه تمامی دستگاه ها به میراث فرهنگی کمک کنند.

تسنیم: مدتی است که مباحثی در زمینه رفتن شما از همدان مطرح شده، این صحبت ها تا چه حد جدی است و مقصد بعدی شما کجاست؟

ایزدی: رفتن من از همدان قطعی است و خود من نیز مایل به ماندن در همدان نیستم، مدت هاست آمادگی خود را برای رفتن از همدان اعلام کرده و استانداری همدان به دنبال گزینه برای جایگزین کردن است، مقصد بعدی من نیز فعلا مشخص نیست.

تسنیم: علیرضا ایزدی پس از بازنشستگی چه کاری انجام می دهد؟

ایزدی: من همچون برخی به دنبال راه اندازی شرکت پس از بازنشستگی نیستم، راهنمای توری علاقه و عشق من است و من بعد از بازنشستگی راهنمای تور خواهم بود.

تسنیم: از این فرصتی که به ما دادید کمال تشکر را داریم

ایزدی: خواهش می کنم، موفق باشید.

گفت وگو از سعید شاهسوند

انتهای پیام/