کلیات طرح شهرداری برای کاهش آلودگی هوای تهران
خبرگزاری تسنیم: معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهردار تهران اقدامات شهرداری در راستای تحقق منویات رهبری را تشریح و کلیاتی از طرح شهرداری برای کاهش آلودگی هوا را بیان کرد.
سال‌هاست تهران علاوه بر یدک کشیدن عنوان پایتخت باری از مشکلات را علی‌رغم جذابیت‌ها و امکاناتش به دوش می‌کشد؛ آلودگی هوا، کلاف سردرگم ترافیک، بافت فرسوده و معماری ناملموس ساختمان‌ها از جمله دغدغه‌هایی است که بسیاری از مسئولان و مردم در آروزی حل آنها هستند.
یکی از موضوعاتی که در دیدار اعضای شورای شهر، شهردار و مدیران شهری با امام خامنه‌ای مطرح شد و به نوعی جزء دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب به شمار می‌آید بی‌توجهی به معماری ایرانی ــ اسلامی بود. تذکر و بیان نکات در این زمنیه از سوی امام خامنه‌ای اعضای شورای شهر و شهرداری را بر این داشت تا عزمشان را برای رفع این دغدغه جزم کنند.
برای اطلاع از اقدمات شهرداری تهران در طول چند ماه اخیر از محمود صلاحی معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهردار تهران به گفتوگو پرداختیم، وی در جریان این گفتوگو سخنان رهبر معظم انقلاب را به صورت خلاصه در 3 بخش بیان و اقدامات شهرداری تهران در هر 3 بخش را برایمان تشریح کرد. صلاحی همچنین درباره یکی دیگر از معضلات شهر تهران یعنی آلودگی هوا و طرحی که در این زمینه از سوی شهرداری تهیه شده است خبرهای تازه‌‌ای داد که مشروح آن را در متن ذیل می‌خوانید:
تسنیم: سال گذشته اعضای شورای شهر، شهردار و مدیران شهرداری تهران دیداری با امام خامنه‌ای داشتند؛ فرمایشات ایشان درباره معماری ایرانی ــ اسلامی و فرهنگ اعضای شورا و شهرداری را بر این داشت تا تدابیری برای تحقق منویات ایشان در این حوزه داشته باشند، در چند ماه گذشته نتیجه جلسات برگزار شده به کجا رسیده و برنامه‌‌های کوتاه مدت و بلند مدت مدنظر شهرداری چیست؟
صلاحی: رسانه‌ها باید مطالبات رهبری را در صدر همه مطالبات قرار دهند، ما نیز موظفیم در این مسیر حرکت کنیم و پاسخگو باشیم. 23 دی سال گذشته شهردار تهران، معاونان رؤسای شرکت‌ها، شهرداران مناطق شهرداری تهران و همه اعضای شورای شهر در مقام معظم رهبری شرفیاب شدیم. ابتدا قالیباف شهردار تهران و مسجدجامعی رئیس شورای شهر گزارشی از روند امور جاری شهر تهران و روند شورای دوره چهارم ارائه دادند و مقام معظم رهبری نیز سخنان بسیار مبسوط و دلنشینی بیان کردند.
به عقیده بنده سخنان ایشان را می‌توان به سه بخش تأییدات، تأکیدات و تذکرات تقسیم کرد؛ رهبر معظم انقلاب در بخش تأییدات فرمودند که انسان می‌بیند در تهران اتفاقات خوبی افتاده است و اشاره کردند با وجود برخی از مشکلات همچون آلودگی هوا، حمل و نقل و تراکم جمعیت اقدامات شهرداری در بخش‌های مختلف همچون تمیزی شهر، فضای سبز و ساخت بزرگراه‌‌ها و پل‌ها گسترش مترو و همچنین ایجاد فضای ورزشی کاملاً برجسته و خوب بوده است.
ایشان رمز این موفقیت‌ها را مدیریت جهادی بیان کردند و گفتند "اگر مدیریت جهادی یا همان کار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت حاکم باشد مشکلات کشور در شرایط کنونی فشارهای خباثت آمیز قدرت‌های جهانی و در شرایط دیگر قابل حل است و کشور حرکت رو به جلو را ادامه خواهد داد".ایشان در بخش تأکیداتفرمودند "تا وقتی نیت همه اعضای شورا خدمت به مردم و کار برای آنها باشد دیدگاه‌های مختلف اعضای شورا در مسیر این هدف والا هیچ تفاوتی نخواهد داشت".
موضوع تعامل دوسویه دولت و شهرداری نیز یکی از تأکیدات ایشان بود و فرمودند "موضوع تعامل دوسویه دولت و شهرداری یکی از توصیه‌های همیشگی من بوده است که متاسفانه در برخی از برهه‌ها به آن عمل نشد و مشکلاتی به وجود آمد اما باید شهرداری تهران تمام تلاش خود را برای تعامل با دولت انجام دهد و البته به دولت نیز برای همکاری با شهرداری و شورای شهر توصیه شده است".
رهبر معظم انقلابدر بخش تذکراتخود فرمودند "حقیقتا معماری و نمای تهران، نمای یک شهر اسلامی نیست و شهرداری و شورای شهر باید این موضوع را جزء جدی‌ترین مسائل خود بدانند". ایشان توضیح دادند که معماری و نمای ساخت و سازها بر فضای سبک زندگی تأثیرگذار است، یعنی سبک زندگی از فضای پیرامونی ما، از منظری که می‌بینیم تأثیر می‌پذیرد. باید هرچه ممکن است محیط زندگی شهری به گونه‌ای طراحی و ساخته شود که تحقق سبک زندگی اسلامی راحت‌تر امکان‌پذیر باشد.
در موضوع فرهنگی فرمودند "کارها و اقدامات فرهنگی همچون شمشیر دو دم است اگر همراه با محتوای خوب باشد بستر اصلاح جامعه خواهد بود اما اگر با محتوای نامناسب باشد بستر نا به سامانی و کجی خواهد شد. در مراکز فرهنگی باید از افراد فرهنگی استفاده شود که واقعاً متدین، انقلابی و معتقد به اسلام سیاسی و مردم سالاری دینی باشند". یکی دیگر از تذکرات ایشان مراقبت از ریخت و پاش‌ها در شهرداری و روحیه درستکاری و امانتداری بود. البته در بخش فضای سبز نیز فرمودند" از ساخت و سازها در ارتفاع تهران و از تبدیل منابع طبیعی به ساختمان جلوگیری شود یعنی البرز باید البرز باقی بماند و باغات و درخت‌ها به عنوان ثروت ملی حفظ شود". حال باید فرمایشات ایشان باید تبدیل به لایحه و برنامه و سپس پروژه شود و بعد از اجرا نتیجه را به مردم اعلام کنیم.
* اقدامات شهرداری تهران در چند ماه گذشته با محوریت 3 بخش فرمایشات رهبری
این‌که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند رمز این موفقیت‌ها مدیریت جهادی است، معلوم می‌شود یک نوع مدیریت جهادی در شهرداری تهران به وقوع پیوسته است و خوشحالی مضاعف ما این است که ایشان بعد از چند ماه این ویژگی را در شعار سال که از نظر ما راهبرد است قرار دادند. وقتی این مدیریت جهادی تأیید می‌شود باید نقاط قوت آن را گسترش و ضعف‌ها را از کاهش بدهیم.
راهبرد اساسی شهردار تهران در سال 93جدی‌تر بودن مدیریت جهادی است. پل تک پایه صدر که یکی از نقاط پر ترافیک بود، دو طبقه و در ادامه تونلی به نیایش متصل شد که به طور کلی در 26 ماه انجام صورت گرفت. اصل مهم در مدیریت "زمان" است اما پروژه‌هایی در کشور بوده‌‌اند که این مسئله در آنها رعایت نشده به عنوان مثال ساخت یک بیمارستان در خراسان 19 سال به طول انجامیده بود. البته طی سال‌های اخیر وضعیت مدیریت کش ور خیلی خوب شده و ساخت پروژه‌ها در دولت نهم و دهم سرعت گرفته است ولی این سرعت در شهرداری افزایش بیشتری یافت.
مجموع آغاز احداث تا افتتاح پل صدر با آن ویژگی‌ها و تکنولوژی برتر که در ایران هم وجود نداشت 26 ماه به طول انجامید که به نوعی الگوی مدیریت جهادی به شمار می‌آید زیرا نمی‌شد برق فشار قوی موجود در آن منطقه را دفن کرد و باید تونل انرژی ایجاد می‌شد همچنین تونل نیایش نیز شرقی-غربی بود در حالی که آبهای تهران شمالی ــ جنوبی است و ساخت چنین پروژه‌هایی بسیار دشوار است.
ایشاندر بخش تأکیداتشان به تعامل دوسویه با دولت اشاره کردند که شورای شهر این مسئله را رعایت کرد و در این راستا از 3 وزیر و معاون رئیس‌جمهور برای حضور در صحن شورا دعوت به عمل آمد وزرای راه، نفت، نیرو و خانم ابتکار به معاون رئیس‌جمهوری در محیط زیست به شورا آمدند و وعده‌های خوبی دادند؛ یکی از این وعده‌‌ها از سوی وزیر نفت بیان شد مبنی بر این‌که هرچه واگن برای مترو بخرید پولش می‌دهیم چراکه ارزش دارد.
نکته دیگری که می‌توان در زمینه ایجاد تعامل دوسویه بین دولت و مدیریت شهری به آن اشاره کرد ابلاغ تشکیل کمیسیون تهران و سایر کلان‌شهرهاست. البته رهبر معظم انقلاب میان فرمایشاتشان گفتند که اهمیت تهران فراتر از یک کلان‌شهر است، تهران از یک طرف نماد آبادانی، سعادت و سبک زندگی در کشور و از طرف دیگر الگو و خط دهنده برای سایر شهرهای کشور است. اکنون در کمیسیون مذکور چند تن از وزرا، 3 معاون رئیس‌جمهوری و شهردار، رئیس شورای شهر و استاندار تهران عضو هستند و نظراتمان را طی دو جلسه در وزارت کشور مطرح کرده‌ایم.
یکی دیگر از اقداماتی که در راستای تحقق تأکیدات رهبر معظم انقلاب صورت گرفت تعیین یک نماینده از سوی استاندار تهران و یک نماینده از سوی شهردار تهران برای همکاری بیشتر با دولت در استان تهران است. نماینده شهردار تهران بنده هستم و نماینده استاندار تهران نعمت‌الله ترکی معاون برنامه ریزی است، تاکنون 3 جلسه در حضور قالیباف و استاندار و 3 جلسه دیگر بین بنده و ترکی درباره شهرسازی و حریم و 2 جلسه هم در ارتباط با مطالبات ما از دولت تشکیل شده است.
* تهیه لایحه در حوزه معماری ایرانی-اسلامی و ارائه به شواری شهر در روزهای آتی
مقام معظم رهبری در بخش تذکرات فرمایشات خود نکاتی درباره معماری ایرانی ــ اسلامی داشتند، در این راستا نادری معاون معماری و شهرسازی شهردار طرحی را درباره معماری ایرانی ــ اسلامی، حفظ باغات و البرز آماده کرد‌ه‌اند که به صورت لایحه برای تصویب و اجرا در شهرداری اجرا خواهد شد اما علی‌الحساب طرحی در معاونت برنامه‌ریزی شهرداری آماده و به همه شهرداری‌های مناطق ابلاغ شده در عین حال با همکاری شورای شهر در پی این هستیم که طرح مذکور آماده و در سال جاری آن را اجرایی کنیم.
تسنیم: در حال حاضر این لایحه در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
صلاحی: مقدمات این طرح آماده شده و فکر می‌کنم به زودی آماده ارائه به شورای شهر می‌شود.
تسنیم: سال‌هاست در نیمه دوم سال موضوع آلودگی هوا یکی از جدی‌ترین مباحثی است که در هر محفلی از آن سخن گفته می‌شود؛ ظاهراً شهردار تهران نیز جدا از اظهاراتی که درباره این معضل داشتند طرحی درباره کاهش آلودگی هوا دارند، این طرح در مرحله‌ای است و نظرتان درباره اظهارات هاشمی استاندار تهران مبنی بر این‌که اگر شهرداری پولی از دولت نخواهد مدیریت آلودگی هوا را به صورت کامل به شهرداری واگذار خواهند کرد، چیست؟
صلاحی: آقای هاشمی مدیر قوی با چهره گشاده و متدین است، به عقیده بنده این موضوع را جدی نگفته است؛ ما هنوز پولی طلب نکرده‌ایم، اما بدون پول که نمی‌توان طرحی را اجرا کرد و اصلاً چنین چیزی امکان‌پذیر نیست ولی می‌گوییم همه باید توان و دارایمان را بگذاریم تا این معضل را حل کنیم. این‌که آقای قالیباف گفتند ما می‌توانیم کاهش آلودگی هوای تهران را داشته باشیم در مقابل آن برنامه بود که مطرح شد جز انتقال پایتخت دیگر راهی نیست.
حرف شهردار تهران این است که با مدیریت جهادی می‌توان آلودگی هوا را کاهش داد ولی اول باید اختیارات آن را بدهند، اختیار تردد نوع خودروها باید با شهرداری تهران باشد، شاید فردا بگوییم خودرویی که استانداردهای لازم را داراست باید در شهر تردد. وقتی می‌گوییم درصد بالایی از آلودگی هوا مربوط به اگزوز خودروها است در وهله نخست خودرو باید باید درست تولید شود و درست کار کند.
* برای ساخت هر یک کیلومتر مترو بین 70 تا 90 میلیارد هزینه نیاز است
در وهله دوم بنزین هم باید درست تولید شود اما در ادامه باید کاری کنیم که وسایل حمل و نقل عمومی گسترش یابد که بهترین نوع آن مترو است که برای یک کیلومتر آن بین 70 تا 90 میلیارد تومان هزینه حفر، تونل‌سازی، ریل گذاری، سیگنالینگ و خرید واگن دارد. هرچه پول بیشتر باشد به وسعت مترو بیشتر اضافه می‌کنیم،
تسنیم: وقتی آقای قالیباف بیان می‌کنند مشکل آلودگی هوا را می‌توان با مدیریت جهادی حل کرد باچه مکانیزمی می‌خواهد آن را عملی کند؟
صلاحی: شهردار تهران گفته است توان این‌که در یک بازه زمانی کوتاه این معضل را حل کنیم وجود دارد ولی اختیار و اعتبار باید باشند. در حال حاضر تهران 4 هزار اتوبوس کم دارد تا به ظرفیت مناسب برسد، از طرفی عمر مفید اتوبوس در تهران بیشتر از 5 تا 7 سال نیست معنی آن این است اگر 10 هزار اتوبوس آوردیم باید سالی هزار و 400 دستگاه نو جایگزین شود این در حالی است که برای خرید اتوبوس‌ها دولت باید 82.5 درصد بودجه را بپردازد.
همچنین برای بلیت مسافران نیز دولت باید یک سوم هزینه را بپردازد که از این ردیف نیز مطالبات بسیاری داریم که فقط مربوط به این دولت نیست و از دولت‌های قبل نیز مطالباتی باقی‌مانده است. برای ساخت مترو نیز دولت بر اساس قانون وظایفی دارد و باید تا 50 درصد از هزینه را بپردازد اما اگر می‌خواهیم در یک مدیریت جهادی و ضربتی اقدامی را برای کاهش آلودگی هوا انجام دهیم باید حمل و نقل را گسترش دهیم که این امر در وهله نخست مستلزم پرداخت بدهی‌ها و کمک‌هایی فراتر از آنچه در قانون برای دولت تعیین شده است زیرا بر اساس قانون دولت هزینه نیمی از احداث مترو را خواهد پرداخت در حالی که نیاز شهر تهران فراتر از این کمک‌هاست.
وقتی حمل و نقل عمومی گسترش پیدا کند، بنزین کمتر مصرف می‌شود، کمتر وارد می‌کنیم یا بیشتر به دیگران می‌فروشیم اما راه تحقق آن نیز این است که دولت در کمیسیون ویژه تهران تصمیمات لازم را بگیرد تا در یک بازه زمانی کوتاه با کمک شهرداری و شورای شهر مشکل حل شود.
تسنیم: جدا از وظایف دولت در کمک به حوزه حمل و نقل عمومی و بدهی‌هایی که باید در این زمینه به شهرداری پرداخت شود، اگر مسئولان دولتی بگویند حاضرند فراتر از وظایف کمک مالی کنند طرحی که شهرداری برای کاهش آلودگی هوا دارد به صورت کلی و مشخص چیست؟
صلاحی: ظرفیت ساخت ریل و اتوبوس‌های شهری را 2 برابر می‌کنیم؛ در واقع مبنای طرح قالیباف این است.در حال حاضر 152 کیلومتر ریل آماده داریم که تأکید شده تا پایان برنامه آن را به 300 کیلومتر برسانیم بنابراین باید سالانه 30 کیلومتر احداث مترو داشته باشیم حال اگر پول بیشتری وجود داشته باشد برنامه‌ای که قرار است 5 ساله محقق شود را 2 ساله انجام می‌دهیم. البته گسترش ناوگان اتوبوسرانی به زمان کم‌تری نیاز دارد و راحت‌تر می‌توان را آن عملی کرد زیرا اگر مردم ببینید به جای 15 دقیقه بعد از 2 دقیقه اتوبوس به ایستگاه می‌رسد خودروی شخصی خود را استفاده نمی‌کند.
گفتوگو: مریم باجلان
انتهای پیام/
