باید به استقلال تشکلهای دانشجویی در دانشگاهها احترام بگذاریم
خبرگزاری تسنیم: معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه فعالیت تشکلهای دانشجویی در دانشگاهها یک فرصت است گفت: مبنای ما برای فعالیت دانشجویی قانون است.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، سیدضیاء هاشمی معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نخستین اجلاس معاونان و مدیران فرهنگی و اجتماعی دانشگاههای سراسر کشور، با اشاره به اینکه سال جدید، سال فرهنگ با عزم ملی و همت جهادی است، گفت: به دلیل اهمیت مقوله فرهنگ، دوستان را دور یکدیگر جمع کردهایم تا به مسائل مهم و رصد آنها در مقوله فرهنگ در دانشگاهها بپردازیم.
وی با اشاره به اینکه این نامگذاری کار ما را سختتر میکند و توقع بیشتری برای ما ایجاد میکند، گفت: خانواده بزرگ فرهنگی دانشگاهها به عنوان یک رکن رکین این بار مسئولیت را برعهده دارند و دوستان ما در دانشگاهها باید به امر شکوفایی فرهنگ و دنبال کردن این مسئله تلاش کنند.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه دانشگاهها در مقوله فرهنگ مهمترین نهاد آموزشی کشور در کنار جایگاه فرهنگی خود محسوب میشوند، یادآور شد: دانشگاهها در بخش ترویجی در راستای ترویج هنجارها و شاخصهای فرهنگی در دانشگاهها نقش مهمی دارند و در بخش پژوهشی با پژوهش در خصوص موانع و مقولههای موجود در این زمینه میتوانند راهگشا باشند.
هاشمی با اشاره به تعریفی از فرهنگ، گفت: فرهنگ هویت اصلی و جدید جامعه است. فرهنگ به معنای رویه زندگی، روح زندگی و باورها و ارزشهای موجود مطرح میشود.
وی افزود: فرهنگ جوهر اصلی هویت فرهنگی ما به شمار میرود و ما همواره باید به این مسئله توجه کنیم که اگر جامعهای عقبماندگی و یا پیشرفتی داشته است، متاثر از فرهنگ بوده است. توسعهیافتگی در فرهنگ به توسعه اقتصادی میانجامد و قطعا توسعه اقتصادی بدون توسعه فرهنگی ایجاد نمیشود و اگر هم ایجاد شود مطلوب نخواهد بود.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه فرهنگ به عنوان موثرترین عامل در مقوله توسعه کشور به شمار میرود و یک امر حاشیهای نیست، گفت: از فرهنگ به عنوان مسئله سرمایهگذاری شده و پربار نام میبرند که غالبا دیربازده است.
هاشمی خاطرنشان کرد: فرهنگ به معنای اصول مشترک حاکم بر جامعه است. بایدها و نبایدها و خط و مشی و مسیر جامعه را تعریف میکند.
وی ادامه داد: هسته اصلی فرهنگ، ارزش است و باید به دقت و ضرورت مورد توجه قرار گیرد. چیزی که امروز به غلط در جامعه ما بسیار رواج دارد این است که مدعیان فرهنگ خواسته یا ناخواسته کاری میکنند که ضدفرهنگ میشود. ما این مسیر را باید به عنوان دانشگاهیان بشناسیم و به دیگران نیز بشناسانیم و آنگاه در زمینه تربیت اسلامی در دانشگاهها به عنوان نهادی که پیشگام فعالیتهای فرهنگی است، مورد توجه قرار دهیم.
معاون وزیر علوم گفت: دانشگاه مکانی است که به خوبی میتوان فرهنگ را در آن مورد ارزیابی قرار داد و موانع پیشرفت آن را شناسایی کرد و به دیگران یاد داد. هر کسی که شعار بلندتری در این مسیر سر داد، یا چهره موجهتری داشت صرفا نماد پیشرفت ارزشی نیست. کسانی که جامعه را به یک اقلیت ارزشی و یک اکثریت ضدارزشی تقسیم میکنند ضدارزش عمل کردند، زیرا شناختهای دیگری در این مقوله وجود دارد و این نوع نگرش را به عنوان نگرشی درست نمیتوانیم قبول کنیم.
هاشمی ادامه داد: راه پیشرفت فکر و تحقق آرمانها این نیست که جامعه را با این دو دستهبندی ببینیم و نوع نگرش آنها اشتباه است و آن را اشتباه تلقی میکنیم، دوستانه به آنها آموزش میدهیم که راه پیشرفت به این شکل نیست.
وی با اشاره به اینکه تحقق آرمانها در گرو آرمانهای به خصوص آرمانهای اسلامی و ایرانی است و همه سرمایهها باید در این مسیر بسیج شوند، ادامه داد: در چنین شرایطی پیشرفت فرهنگی تحقق مییابد. ما میتوانیم در حوزه گسترده فعالیتهای فرهنگی، اخلاق، وحدت و همدلی پیش بگیریم و در این زمینه اول باشیم. این است که رسالت مسائل فرهنگی ما را به عنوان یک دانشگاهی تضمین میکند و ما دانشگاهیان پیشرو در امر فرهنگ هستیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با بیان اینکه ادعاها نباید موجب سلب پیشرفت و فرافکنی شود، گفت: ما نباید دچار خودباختگی شویم. تلاش، کوشش، نگاه به دوردستها و پرهیز از رفاهزدگی شعارهای مدیریت جهادی است و مدیر جهادی همراه با جلب حداکثر باید در عمل فعالیت کند نه شعار دهد.
هاشمی با بیان اینکه مدیریت جهادی مدیریتی مظلومانه است، گفت: باید اصول انقلاب را درست تفسیر کنیم، چه بسا برخی از تفسیرهای غلط هر وقت با انگیزههای خوب همراه باشد در این مسیر وجود داشته باشد، اما غلط همیشه غلط است و باید زمانی به شکلی دیگر آن را ترویج کرد.
وی با بیان اینکه همه طالبان حق لزوما حقرو نیستند، گفت: طالب حق بودن ارزش است و باید آنها را نصیحت کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه در دانشگاهها فضایی به اسم ارزشها ساخته میشود که درست نیست و اساتید باید به شکلی در گوشی مطالبات خود را و دغدغههای خود را مطرح کنند، گفت: کسی که این فضا را ایجاد کرده، ضدارزشهای انقلاب عمل کرده است. اصول ما در حوزه فرهنگی، مبتنی بر صداقت، امانتداری، نبودن دروغ، ریا، ظواهر و دور از تفکر تملق و مبتنی بر عقلانیت است. باید به اتکای علم و دانش و تخصص کار کنیم. از مدیر پذیرفته نیست که تابع عادات باشد و ما باید عادات نادرست را در جایی که امکان هست برطرف کنیم و در مسیر درست قرار دهیم و از باندبازی بپرهیزیم.
هاشمی با اشاره به اینکه باید بدانیم فرهنگ میدان تاخت و تاز سیاسی نیست و دانشگاه هم همین کارکرد را دارد، گفت: مقداری از بار جامعه در دانشگاه است و ما استقبال میکنیم از اینکه برای جامعه الهامبخش باشیم، اما زمانی میتوانیم این کار را انجام دهیم که دانشگاه جایگاه خود را داشته باشد. باید نگاه درازمدت داشته باشیم و خطرات را به درستی دریابیم. نباید فقط مواردی را که به آنها انس گرفتهایم، ببینیم. اگر امروز دشمن امیدوار شده که ما را در حوزه نرمافزاری تهدید کند باید ببینیم که چه خلأ و ضعفی داشتهایم که دشمن را در این حوزه امیدوار کرده است.
وی با اشاره به اینکه وضعیت فرهنگی جامعه ما جای تامل بسیار زیادی دارد و ما وارث وضعیت مطلوبی نیستیم، گفت: اگر بخواهیم فقط به ظواهر اکتفا کنیم باز هم راه خطا را تکرار کردهایم زیرا راه خطایی که متکی به ظاهربینی باشد، محکوم به شکست است. یکی از مظاهر اشتباه بسیار رایج و خطرناک در ارزشها ظاهربینی است.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم خاطرنشان کرد: متاسفانه وقتی صحبت از ارزشها میشود برخی فکر میکنند گویی تمام ارزشهای ما در چند مورد و در تعبیرهای سطحی ارزشها خلاصه میشود. بنابراین وظیفه ماست که به عنوان یک دانشگاهی این موضوع را به جامعه بیاموزیم و از برداشتهای کلیشهای و سطحی که از فرهنگ وجود دارد، گذر کرده و دیگران را نیز به این سمت هدایت کنیم.
هاشمی با بیان اینکه مسائلی مثل پوشش و حجاب مورد توجه ماست، گفت: تنظیم روابط دختر و پسر در محیطهای اجتماعی و دانشگاه وظیفه ماست، اما باید بدانیم که اینها تنها وظیفه ما نیست و وظیفه ما ترویج امانتداری، راستگویی، قانونمندی، رعایت کرامت انسانی به ویژه دانشگاهیان و پرهیز از ریاکاری نیز هست.
وی با اشاره به اینکه دفاع از نظام و انقلاب اسلامی جزئی از ارزشهای دانشگاهیان است، گفت: این مسئله نیز مثل سایر ارزشها در انحصار یک گروه در دانشگاه و یا اقلیتی در جامعه نیست. نگذارید اینگونه تلقی شود که در جامعه اقلیتی مدافع ارزشها و اکثریتی نفوذی دشمن هستند. نمیشود اکثریت جامعه نفوذی باشند که اگر اینگونه باشد ما به عنوان عضوی از جامعه باید به خود شک کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه نباید از تریبونهای فرهنگی برای امر سیاسی استفاده کرد، گفت: کم تریبونهای فرهنگی و دینی را به تریبونهای سیاسی تبدیل نکردهایم. سیاست هرچند امر شریفی است، اما فرهنگ از آن شریفتر است و سیاست جزئی از آن محسوب میشود و اگر جامعه فرهنگ دین دارد یعنی قاطبه جامعه دیندارند. ما دشمن کم نداریم و بنابراین نباید بین خودمان دشمنی ایجاد کنیم.
هاشمی با اشاره به آیه «الشداء علیالکفار و رهما بینهم» ادامه داد: اکنون ما برعکس این آیه شدهایم و تبدیل به رهما علیالکفار شدهایم. بنابراین باید تلاش کنیم انسجام خود را حفظ کرده و نباید انسجام خود را تضعیف سازیم.
وی با اشاره به اینکه در نشست قبلی برخی از سخنان من از طریق رسانهها به اشتباه منعکس شده است، گفت: سیاست ما در حوزه فرهنگ بر مبنای اسناد بالادستی و برنامههای ابلاغی مقام معظم رهبری است. من اعلام کردهام اگر احساس کنم نمیتوانم این امانت را بر دوش بگیرم آن را پس میدهم. این به این معنی نیست که ما تحمل و ظرفیت دوستانمان را نداریم، اما حق هم نداریم با برخوردهای انحصارگرایانه گروههای مختلف را از گردونه خارج کنیم، زیرا انحصاری عمل کردن خلاف فرهنگ و مخالف سیاستهای ماست.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه بدون قانون نمیتوان حافظ آزادی بود، گفت: بدون قانون و آزادی نمیتوان حافظ امنیت بود. بنابراین امنیتی کردن فضا در دانشگاهها ضدامنیتیترین کار است و برخوردهای یک سویه ما را به یک سرمنزل مقصود نخواهد رساند.
وی با اشاره به سیاست وزارت علوم و معاونت فرهنگی و اجتماعی این وزارتخانه در خصوص تشکلهای دانشجویی، گفت: نگاه ما به تنوع فعالیتها در دانشگاهها به خصوص از سوی تشکلهای دانشجویی یک فرصت است و نه تهدید، البته در چارچوب قانون است، زیرا ما احتیاج داریم برای رشد علمی و فرهنگی و سیاسی کشور زمینههایی را ایجاد کنیم و باید تلاش کنیم زمینههای متنوع برای فعالیتهای دانشجویی ایجاد شود.
هاشمی با بیان اینکه هر مجموعه و تشکلی که متقاضی فعالیت دانشجویی است باید در چارچوب قانون مجوز بگیرد و براساس قانون فعالیت کند، گفت: مبنای ما قانون است. قانون تعریف کرده که افراد با چه سوابقی میتوانند فعالیت کنند. بنابراین ما حق نداریم سلیقه خود را مبنا قرار دهیم، حتی اگر دغدغه مثبت داشته باشیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم به یکی از تجربههای خود در این زمینه اشاره کرد و گفت: هفته پیش در دانشگاهی بودم و عدهای گفتند صلاحیت برخی افراد تایید نشده و من گفتم اگر این ادعا درست است آن را کتبا اعلام کنید، اما اگر نمیتوانید کتبا اعلام کنید گفتههای شفاهی شما ارزشی برای من ندارد.
وی با اشاره به اینکه باید به استقلال تشکلها در دانشگاهها احترام بگذاریم، گفت: ما حق نداریم در مسیر آنها دخالت کنیم. استقلال و سیاست دانشگاهها نباید با نگاه ما محدود شود و اینگونه نگاه کردن به دانشگاهها و دانشجویان خلاف منافع کلان نظام اسلامی است.
هاشمی با اشاره به برنامههای این معاونت در خصوص کرسیهای آزاداندیشی، گفت: تاکید مقام معظم رهبری همواره در اجرای این سیاستها بوده و اینکه چرا تاکنون مطالبه ایشان در این زمینه برآورده نشده، باید مورد بررسی قرار گیرد و به آن توجه کرد. کرسیهای نظریهپردازی، جلسات مناظره و کرسیهای آزاداندیشی هرچند با یکدیگر تفاوتهایی دارند، اما هدف آنها در دمیدن روح نشاط و امید در دانشگاهها یکی است و ما باید بر این مبنا حرکت کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با اشاره به اینکه برای اینکه فضای دانشگاهها از فضای انفعال خارج شود، باید اقداماتی را انجام دهیم، گفت: پناه بردن دانشجویان به انزوا یک خطر است و باید با برنامههایی مانع از این مسیر شد. در این حوزه تلاش داریم براساس آئیننامههایی کرسیهای آزاداندیشی که در حال بازنگری است اصولی را مورد توجه قرار دهیم تا موانع دست و پاگیر در این زمینه برطرف شود و به دنبال اعطای آزادی عمل بیشتری به دانشگاهها و تضمین حقوق به برگزارکنندگان و شرکتکنندگان و حمایت از آنها هستیم.
وی با اشاره به اینکه ما در سیاستگذاری معتقد به رابطه یک سویه نیستیم، با اشاره به اهمیت فضای مجازی در مسائل آموزشی و اعتقادی، گفت: فضای مجازی حوزه بسیار وسیع و مهمی دارد. هر چند آسیبهای خود را دارد، اما باید از قابلیت این فضا به عنوان مکانی کمهزینه، پرمخاطب و پرسرعت در ترویج ارزشهای اسلامی بهره برد.
هاشمی در پایان از برگزاری جشنواره قرآنی در سال جاری قبل از ماه مبارک رمضان خبر داد.
انتهای پیام/