چند پیام از ماجرای کلیپ«هپی»
خبرگزاری تسنیم: اقتضای جامعه‌ای جوان و امیدوار به زندگی، ابراز شادی در چارچوب قوانین موضوعه کشور است و نباید انتظار داشت همیشه راه نشان دادن شادی کف و دست زدن باشد.
بی تردید با انتشار گسترده خبر دستگیری سازندگان ایرانی کلیپ «هپی» هر کس که تا کنون این کلیپ ساخته شده در ایران یا نسخه اصلی آن را ندیده باشد سری به شبکه‌های اجتماعی و یوتیوپ زده و کلیپ مورد بحث با حواشی‌هایش را به تماشا نشسته است. ماجرا از این‌قرار است که طی چند روز اخیر در گزارشی از صدا و سیما با عنوان «آبرویی که در سراب تست بازیگری ریخته شد» چند دختر و پسر جوان به علت ساخت یک موزیک ویدئو با عنوان شادی بازداشت شدند. بازداشت شدگانی که چهره‌های آنها مشخص نیست می گویند به این دلیل که قرار بود برای فیلم سینمایی مجازی از آنها تست بازیگری گرفته شود موزیک ویدئو هپی را ساخته‌اند.«حسین ساجدی نیا»، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ نیز ضمن تائید بازداشت این افراد گفته بود که این دختران و پسران طی دو ساعت شناسایی و ظرف شش ساعت همه دستگیر شدند.شخصاً اگر چه به لطف تعدد و گستردگی شبکه‌های ارتباطی کلیپ «هپی» ساخته «فرل ویلیامز» خواننده آمریکایی را دیده بودم، ولی از وجود نسخه‌های ساخته شده توسط افراد عادی، اطلاع نداشتم. ساخت کلیپ ایرانی «هپی» هم جزو چندصد نسخه دیگر ساخته شده از جمله کلیپ «مسلمان‌های خوشحال بریتانیا» امری عادی تلقی می‌شد. ولی با دستگیری جوان‌های ایرانی و مصاحبه فرمانده نیروی انتظامی مبنی بر دستگیری سریع و ضرب‌الاجلی این جوان‌ها در مدت شش ساعت و در بوق و کرنا کردن این خبر، چهره سازندگان کلیپ «هپی» در ایران چهره‌ای جهانی شد. به عنوان مثال واکنش «فرل ویلیامز»، سازنده و خواننده آمریکایی این آهنگ را در پی داشت. او در فیسبوک و توئیتر خود نوشت: «بازداشت این بچه‌ها فقط به خاطر تلاش برای پراکندن شادی از غم‌انگیز هم غم‌انگیزتر است.»اما در کنار واکنش‌های داخلی و بین‌المللی چند نکته مورد توجه است که نباید به سادگی از کنار آنها گذشت.
-هپی به معنی شاد
از قضا مضمون ترانه‌ای که مورد بازسازی قرار گرفته است ابراز شادی و نمایش آن است. شادی در تقسیم‌بندی‌های فلسفی، علمی حضوری تلقی می‌شود. در این جایگاه علوم به دو دسته علم حصولی و علم حضوری تقسیم می‌شود. علم حصولی به معنی لغوی علمی است که از خارج حاصل می‌شود. مانند علم ریاضیات. ولی در تعریف علم حضوری مانند شادی، غم یا آگاهی، انسان واقعیت را در درون درک می‌کند. اگرچه متعلقِ شناسایی افراد در خارج باشد. ولی شادی در درون وجود انسان اتفاق می‌افتد. بخشی از خواستگاه انسان در زندگی است و بهتر آن است که در پی شادی باشد، نه اینکه برای شادی دلیل بیاورد. اما اینکه به نمایش گذاشتن شادی باید طی چه چهارچوب و اصولی باشد قانونی تدوین نشده است. در ایران در عمده مراسم‌هایی مانند عقد و عروسی یا جشن‌های خصوصی، برپایی ساز و بزم و آن‌چه حرکات موزون نامده می‌شود امری معمول است. در شادی‌های مذهبی در میان بانوان با عنوان مولودی نیز، ابراز شادی با حرکات موزون و ساز و آواز است! اقوام ایرانی هر یک رقص‌های منحصر به خود را دارند که چه به آن عنوان رقص بدهیم و چه حرکات موزون بخشی از فرهنگ ملی تلقی می‌شود. بی‌تردید دستگیری چند جوان بدون قصد و سوء‌نیت به‌خاطر ساختن موزیک ویدئویی در وصف شادی واکنش جهانی متفاوتی دارد تا مثلاً ساختن یک ویدئو به قصد ضربه زدن به ساختار سیاسی و اجتماعی یک کشور یا تخریب یکی ازچهره‌های رسمی کشور.
- فقط شش ساعت!
دستگیری این چند دختر و پسر برای ایرانی‌ها که این روزها اخبار متعددی از اختلاس‌های میلیاردی و تخلف‌های اداری و انتظامی از مسئولان رده بالا می‌شنوند، موضوع این دستگیری را عجیب‌تر می‌کند. اگرچه در مورد زحمت شبانه‌روزی نیروهای انتظامی تردیدی نیست و گاهی در عملیات‌های نظامی ماموران جان‌شان را نیز فدا می‌کنند. اما تاکید و اعلام شناسایی چند جوان در مدت دو ساعت و دستگیری آنها در کمتر از شش ساعت این پرسش را به‌وجود می‌آورد که آیا در شناسایی عوامل قاچاق، حمل و فروش مواد مخدر هم این سرعت عمل وجود دارد؟ یا در دستگیری سارقان که گاهی با دزدیدن یک ماشین، دار و ندار یک خانواده را از او می‌ستانند نیز این ضرب‌الاجل دیده می‌شود؟ آیا پایان بخشیدن به رعب و وحشتی که این روزها به بهانه حضور متجاوزانی با نام خفاش شب در میان خانواده‌ها وجود دارد نیز در مدت کمتر از شش ساعت امکان‌پذیر است؟ در ریشه‌کن کردن رشوه و اختلاس و ربا هم این حساسیت در عمل به چشم می‌خورد؟ اتفاقاً برای مجازات مرتکبان تمامی این جرایم، قانون جامع و کامل نگاشته شده است. و این پرسش را به وجود نمی‌آورد که دستگیری چند جوان برای اجرای یک موزیک ویدئو که بیشتر نیز مصرف خارجی دارد، دقیقاً چه اثر بازدارنده ی فرهنگی و یا اجتماعی می تواند داشته باشد!؟
- چه بخواهیم و چه نخواهیم دنیا ما را قضاوت می‌کند
ما نمی‌توانیم کشورمان را خارج از دهکده جهانی تصور کنیم. اخبار و وقایع درون کشور در زمانی کمتر از چند ثانیه به محض درز پیدا کردن در جهان مخابره می‌شود. نمی‌توانیم ادعا کنیم که کاری به قضاوت دنیا نداریم. نمی‌توان تصور کرد که به صنعت توریسم احتیاج نداریم. لزومی ندارد که چهره‌ای رعب‌آور از ایران بسازیم. سالانه صدها میلیارد تومان توسط ایرانیان مشتاق مسافرت به کشورهای دوبی، ترکیه و امارات و عراق از کشور خارج می‌شود. نه به این دلیل که ایرانی‌ها جاذبه‌های طبیعی یا تاریخی آن کشورها را ببینند. بلکه بیشتر برای رفتن به کنسرت‌ها و دیدن حرکات موزون و انجام ممنوعیت‌های دیگر. ذهنیت فردی که در ایران زندگی نکرده است با این‌گونه خبرها شکل می‌گیرد. اینکه در ایران به استناد گزارشی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی چند جوان به‌دلیل اجرای کلیپی که در بسیاری از کشورهای دیگر نیز بازسازی شده است به صورت کاملا ساختارمند و حرفه‌ای شناسایی و در کمتر از شش ساعت دستگیر شدند. هموطنان‌مان نیز اگر چنین خبری را در مورد مثلاً کشور ترکیه بشنوند نسبت به مسافرت به آن کشور تجدیدنظر می‌کنند.
_دولتمردان ناچارند تغییرات را بپذیرند
بازسازی موزیک ویدئوهای معروف و ظهور اتفاق‌هایی از این دست در فضای مجازی یک پدیده اجتماعی رایج تلقی می‌شود که الزاماً بد نیست و راه مقابله با آن هم فشار و ارعاب و زندان نمی‌تواند باشد. در این مورد خاص همان‌طور که پیش‌تر گفته شد از چند جوان ناشناس، ستاره می‌سازد که معمولاً اگر تمکن مالی داشته باشند بازداشت شدن‌شان فرصتی فراهم می‌کند که به جمع مهاجران بپیوندند و از کشور خارج شوند. به نظر نمی رسد پخش اعتراف آنها و اعلام سرعت پلیس در دستگیری‌شان از رسانه ملی، سبب بازدارندگی در موارد مشابه باشد. جوان‌های امروز با هم سن و سال‌های خود در کشورهای مختلف اشتراکات زیادی دارند. خاستگاه‌های یکسان و علایق مشترک دارند. انکار این امر جز ایجاد شکاف ثمری ندارد.
جامعه ی ایران در مسیری حرکت می کند که با تلقی برخی از مسئولان از قوانینِ وضع شده و بینشِ جامعه شناسانه ی آنها راهی جدا دارد.اقتضای جامعه‌ای جوان و امیدوار به زندگی، ابراز شادی در چارچوب قوانین موضوعه کشور است و نباید انتظار داشت همیشه راه نشان دادن شادی کف و دست زدن باشد. حال باید دید هزینه ی کدام سنگین تر است، اجبار جامعه به انحراف از مسیر طبیعی اش یا پذیرش تغییرات و درک جوان تر ها البته در چهارچوب قوانین موضوعه کشور!
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.