راهکارهای تازه برای جست‌وجوی آب در بحران بی‌آبی


خبرگزاری تسنیم: کشور سنگاپور یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان در زمینه مدیریت آب به‌شمار می‌رود و در زمینه استفاده از فناوری‌ها در خصوص مدیریت آب نیز پیشرو است.

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم،کشور سنگاپور یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای جهان در زمینه مدیریت آب به‌شمار می‌رود و در زمینه استفاده از فناوری‌ها در خصوص مدیریت آب نیز پیشرو است. این کشور هرچند با خشکسال‌ترین دوره تاریخ خود مواجه است، ولی توانسته از ظرفیت‌های خود به نحو مناسبی بهره‌برداری کند. قابل ذکر است که راه‌های چهارگانه‌ای برای تامین آب این کشور بنا نهاده شده که یکی از این راه‌ها شیرین‌سازی آب دریا، دیگری تبدیل فاضلاب به آب باکیفیت، راه سوم واردات آب از مالزی و راه آخر نیز آب‌های موجود در آبخوان‌های این کشور است. نشریهwater and waste water International اخیرا مصاحبه‌ای با آقای دکتر «ویوین بالاکریشنان» وزیر محیط‌زیست و منابع آب سنگاپور انجام داده که متن این مصاحبه در ذیل ذکر شده است. وی 52ساله است و مدرک پزشکی از دانشگاه ملی سنگاپور دارد.

****
‌‌‌
‌ ماه فوریه سال‌جاری، خشک‌ترین ماه در تاریخ سنگاپور از 1869 بود. این وضعیت چه تاثیری بر منابع آب این کشور داشته است؟ آیا دو تاسیسات شیرین‌سازی آب این کشور با ظرفیت کامل در حال کار هستند؟ آیا در صورت تداوم این وضعیت، در کوتاه‌مدت نیاز به ساخت تاسیسات جدید است؟

کشور ما از اواسط ژانویه تا اواسط ماه مارس 2014 کمترین میزان بارش را داشته و ماه فوریه امسال خشک‌ترین ماه از سال 1869 بوده است. ما برای اطمینان از تامین تقاضای آب کشور، تاسیسات شیرین‌سازی آب دریا و نیز تاسیسات تبدیل فاضلاب به آب باکیفیت را با ظرفیت کامل آماده بهره‌برداری کرده و از این دو طریق توانسته‌ایم حدود نیمی از تقاضا را پاسخ دهیم. البته مخازن مربوط به تاسیسات تبدیل فاضلاب به آب آشامیدنی را در بیشترین سطح خود نگه داشته‌ایم تا در صورت ادامه خشکسالی پاسخگو باشند. باید بگویم سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در سنگاپور روی این دو نوع تاسیسات باعث شده است که منابع تامین آب تنوع یابد و امنیت آب کشور ما تقویت شود. البته لازم به ذکر است که طی دهه گذشته، ظرفیت‌های جدیدی ایجاد شده است، مثلا حدود شش‌ماه پیش بود که 70میلیون گالن در روز به ظرفیت‌های گذشته اضافه شد. ضمنا در کنار افزایش ظرفیت‌ها، ما مصرف‌کنندگان عمومی، خانگی و تجاری را تشویق می‌کنیم تا نقش خود را در صرفه‌جویی در مصرف این ماده باارزش ایفا کنند. ساکنان بخش‌های دیگر نیز باید سریعا جلو نشتی‌ها را گرفته و از شست‌وشوی خودروها اجتناب ورزیده و از به‌کارگیری شیلنگ و نازل برای شست‌وشوهای پرفشار خودداری کرده و برای آبیاری باغچه و چمن و در فواره‌های آب، از آب‌های باکیفیت پایین‌تر استفاده کنند. البته ما به فکر افزایش ظرفیت واحدهای شیرین‌سازی آب دریا و تاسیسات تبدیل فاضلاب به آب آشامیدنی در بلندمدت هستیم و برای این منظور مناقصه‌ای برای ساخت تاسیسات تبدیل فاضلاب به آب باکیفیت مناسب با ظرفیت 50میلیون گالن در روز در منطقه چانگی برگزار کرده‌ایم که در سال 2016 وارد مدار خواهد شد. برای گسترش تاسیسات شیرین‌سازی نیز مطالعاتی را در خصوص افزایش ظرفیت در کوتاه‌مدت انجام داده‌ایم.

همان‌گونه که گفتید سنگاپور از مالزی آب وارد می‌کند.  مقدار این واردات چقدر است و آیا برنامه‌ای برای کاهش این وابستگی وجود دارد؟

مشکل آب از گذشته در سنگاپور وجود داشته است، به‌خصوص بعد از استقلال ما از مالزی. توافق استقلال سنگاپور از مالزی در تاریخ نهم آگوست 1965 امضا شده و در خود، توافقنامه‌های 1961 و 1962 در خصوص آب را جای داده است. توافق سال 1962 اجازه انتقال روزانه 250میلیون گالن آب را تا سال 2061 می‌دهد. در ابتدای این توافق، مشکلاتی از قبیل سیل، آلودگی و غیربهداشتی‌بودن آب وجود داشت. باید توجه داشت که برای مقابله با فشار ناشی از نیاز به توسعه اقتصادی، تنها سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌های حساس زیست‌محیطی و آب کارساز است. در سال‌های اخیر سنگاپور توانسته با متنوع‌سازی منابع آب، تامین آب خود را از طریق هر چهار روش یادشده امکان‌پذیر کند. همان‌گونه که بیان شد این چهار روش عبارتند از مدیریت آبخوان‌های داخلی، واردات آب، تصفیه فاضلاب‌ها برای تامین آب باکیفیت و شیرین‌سازی آب‌های شور. مشخص است که شیرین‌کردن آب دریا و تصفیه فاضلاب‌ها تا حد آب شرب، به میزان بارندگی وابسته نیست. در حال حاضر این دومبنع می‌توانند حدود 55درصد از نیاز آبی این کشور را تامین کنند و ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که تا سال 2060 این عدد به 80 درصد برسد.

‌ همان‌گونه که در طرح‌های بلندمدت اشاره شده است، قرار است که ظرفیت تصفیه فاضلاب‌ها تا سال 2060 تقریبا سه برابر شده و ظرفیت شیرین‌سازی آب دریا نیز افزایش محسوسی یابد. لطفا بگویید این عددها چه معنی‌ای در بخش سرمایه‌گذاری و تجارت بخش خصوصی خواهد داشت؟

ما سالیان سال است که در زمینه پروژه‌های زیربنایی و نیز پروژه‌های تولید آب، با بخش خصوصی همکاری می‌کنیم. بعضی از بزرگ‌ترین پروژه‌های ما، پیمانکار و تامین‌کنندگان فناوری‌های جدید را در خود دارند. بخش خصوصی در دو واحد شیرین‌سازی آب دریا و دو واحد بازیافت فاضلاب تا حد قابل قبول، به صورت پروژه‌های طراحی، ساخت، مالکیت و بهره‌برداری دخیل بوده است. سنگاپور با ایجاد یک دیدگاه یکپارچه در زمینه مدیریت و سرمایه‌گذاری در فناوری آب، توانسته بر چالش‌های این موضوعات غلبه کرده و آسیب‌پذیری این کشور در موضوع آب، به یک سرمایه استراتژیک بدل شده است. با درک این مطلب که تجربه و فناوری بومی برای حل مشکلات زیست‌محیطی و آب از نیازهای اساسی به‌شمار می‌رود، دولت سنگاپور موضوع آب را در برنامه توسعه ملی این کشور جای داده است. برای این منظور اداره برنامه صنعت آب و محیط‌زیست در سال 2006 تاسیس شد تا بخش‌های مربوط به تحقیق و توسعه در این زمینه‌ها را بهبود بخشیده و صنعت آب و جایگاه سنگاپور در بحث تحقیق و توسعه جهان برای موضوعات مرتبط با آب را نیز ارتقا دهد. در این خصوص بنیاد ملی تحقیقات برای یک دوره 10ساله حدود 470میلیون‌دلار به سنگاپور اختصاص داده است تا سنگاپور را به مرکز ثقل تکنولوژی‌های پیشرو در سطح جهان بدل کند. در حال حاضر در سنگاپور حدود 130شرکت و 26مرکز تحقیقاتی مرتبط با آب وجود دارد. سنگاپور با اختصاص مشوق‌های مالی، از تشکیل و رشد گروه‌های مبتکر حمایت می‌کند، به طرح‌های تحقیقاتی پایه و نیز طرح‌های کاربردی، بودجه‌هایی اختصاصی می‌دهد و برنامه‌ریزی می‌کند تا نتایج آنها تجاری‌سازی شود. برای جذب محققان جوان نیز بورسیه‌های دکترا برای کار روی فناوری‌های جدید آب، اعطا می‌شود. علاوه بر حمایت‌های مالی، سنگاپور به‌عنوان محملی برای ایده‌ها و فناوری‌های نو به شمار می‌رود. همواره شرکت‌های بین‌المللی از سنگاپور به خاطر در اختیار قراردادن تاسیسات مختلف خود برای انجام آزمایش‌های مختلف در زمینه محصولات و فناوری‌ها تقدیر کرده‌اند. در اینجا همواره تمایل برای تشریک‌مساعی در امور تحقیقاتی متصور است و این سهیم‌شدن، از مرحله امور پایه در آزمایشگاه‌ها تا انجام تست‌هایی در مقیاس واقعی را دربرمی‌گیرد. در حقیقت سنگاپور به دنبال آن است که از طریق تسهیل در آزمایش‌ها، فرآیندها، سرویس‌ها و خدمات، باعث تسریع در رشد اینگونه امور ابتکاری شود. به‌علاوه این کشور با ایجاد سیستم ثبت‌وضبط نتایج، توانسته تکنولوژی‌های جدید را در بازارهای جهانی قابل رقابت کند. زیرساختمان‌های ما شامل موارد متعددی از قبیل تصفیه‌خانه‌ها، کانال‌ها، مخازن و تاسیسات حفاظت در مقابل رواناب‌ها است که می‌تواند در اختیار مبتکران بخش عمومی و خصوصی قرار گیرد تا آزمایش‌های خود را عملی کنند. البته بین‌المللی‌شدن نیز یکی از راهکارهای سنگاپور برای تبدیل این کشور به مرکز ثقل جهانی در زمینه فناوری‌های آب است. سرمایه‌گذاری‌های این کشور روی زیرساخت‌ها باعث شده است شرکت‌های داخلی جرات یابند که در پروژه‌ها دخیل شوند و تجربیات مناسبی کسب کنند که باعث رشد و ارتقای آنان می‌شود و امکان ورود آنها به بازارهای جهانی را فراهم می‌کند.

 پروژه تونل عمیق فاضلاب سنگاپور (DTSS) در ابعاد مشابه پروژه‌های شهر لندن، ابوظبی و... است. پیشرفت فاز دوم آن چقدر بوده است؟

ما برنامه‌ریزی فاز دوم این پروژه را انجام داده‌ایم و ظرف یک‌ماه آن را به مشاور خواهیم سپرد تا خدمات مهندسی آن را انجام دهد. ما در دهه1990 دریافتیم که پروژه‌ای با ابعاد DTSS همانند شاهراهی برای مدیریت فاضلاب‌ها به شمار خواهد رفت و یک راهکار بلندمدت برای جمع‌آوری، تصفیه، بازیافت و دفع فاضلاب‌های این کشور است. در این پروژه از مفهوم کانال فاضلاب‌رو عمیق برای انتقال ثقلی فاضلاب‌ها به یک تصفیه‌خانه مرکزی در ساحل دریا استفاده شده است. در ادامه، این فاضلاب تصفیه شده و تا خلوص بالا، خالص‌سازی می‌شود تا امکان شرب داشته باشد یا اینکه پس از عبور از آبشارها وارد دریا خواهد شد. در فاز اول این پروژه، تونل‌های SPUR و North و فاضلاب‌روهای اتصال‌دهنده و تصفیه‌خانه چانگی و آبشارها در سال 2008 تکمیل شدند. در سال 2010 یک تصفیه‌خانه دیگر نیز در بالادست تصفیه‌خانه چانگی ساخته شد تا باعث تسهیل در بازیافت مقدار زیادی آب شود. در فاز دوم این تونل عمیق، قسمت غربی سنگاپور یعنی منطقه اقتصادی این کشور و شهر تنگاه (Tengah) را زیر پوشش خواهد برد. زمانی که در سال2020 فاز دوم به اتمام برسد تصفیه‌خانه‌های Jurong , Ulu pandan و ایستگاه‌های کنونی پمپاژ برچیده خواهد شد و زمین آنها برای اموری باارزش‌تر و بهتر اختصاص خواهد یافت. البته یک تصفیه‌خانه جدید نیز در کنار تصفیه‌خانه Tuas ساخته می‌شود تا بازیافت آب بهتر انجام شود. این امور، آزادسازی زمین‌ها را نیز در پی دارد که برای سنگاپور حیاتی است. تمام این کارها باعث خواهد شد که یک سیستم یکپارچه بازیافت آب متشکل از سه تصفیه‌خانه مرکزی به‌وجود آید یعنی تصفیه‌خانه Changi در شرق، Kranji در شمال و Tuas در غرب سنگاپور شکل خواهد گرفت.

 شما اکتبر گذشته طی مصاحبه ویدیویی در کشور چین، خاطرنشان کردید تعیین قیمت واقعی برای آب باعث افزایش توجه و صرفه‌جویی در مصرف خواهد شد. شما چه توصیه‌ای به سازمان‌های دخیل در تعیین قیمت آب دارید تا بتوانند فاصله مالی بین هزینه‌های تولید و قیمت‌های تعیین‌شده را پر کنند؟

با توجه به در مضیقه‌بودن سنگاپور از لحاظ آب، قیمت آب باید در برگیرنده هزینه‌های تولید، تصفیه و انتقال آب و نیز هزینه‌های شیرین‌سازی و بازیافت آب از فاضلاب باشد. تعیین قیمت یکی از ابزارهای اصلی برای مدیریت تقاضای آب است. مهم است که این قیمت به نحوی باشد که مردم دریابند کمبود شدید منابع آب وجود داشته و در نتیجه صرفه‌جویی کنند. به علاوه مناسب‌بودن قیمت باعث خواهد شد که منابع مالی لازم برای سرمایه‌گذاری بلندمدت روی زیرساخت‌ها قابل دسترسی باشد. البته ما به‌جز قیمت‌گذاری، فعالیت‌های اجتماعی در زمینه صرفه‌جویی در آب را نیز تشویق می‌کنیم.

‌ سنگاپور در سطح جهان به عنوان یک مرکز ثقل برای امور ابتکاری در زمینه آب مطرح است. شما چگونه در دوره وزارت خود برنامه‌ریزی کرده‌اید که این پیشتازی ادامه داشته باشد؟

طی پنج‌سال گذشته ما تمامی برنامه‌های مربوط به شیرین‌سازی، بازیافت و آبخوانداری آب را با موفقیت به اتمام رسانده‌ایم. بخش تحقیق و توسعه برای تامین پایدار آب در آینده از ضروریات به‌شمار می‌رود تا راه‌های مطمئن و ارزان‌تر برای تولید آب در دسترس باشند. تغییر مهمی که طی 10سال گذشته رخ داده این است که به دلیل پیشرفت سیستم‌های غشایی، در حال حاضر این برق است که به عنوان عامل محدودکننده به‌شمار می‌رود و نه آب، یعنی شما تا جایی که برق داشته باشید، امکان تولید آب را نیز خواهید داشت و این از موفقیت‌های ما به‌شمار می‌رود. این تغییر از وابستگی به برق، چالش‌های جدید را به‌دنبال خواهد داشت و در آینده باید به فکر مدیریت انرژی و برق بود. یعنی تولید، قیمت و امنیت انرژی و برق است که باید مورد توجه قرار گیرد. در حال حاضر ما در سنگاپور توجه خود را به کاستن مصرف برق در فرآیند تولید و تصفیه آب معطوف داشته‌ایم. این موضوع در برگیرنده پروژه‌هایی برای شیرین‌سازی آب دریا به روش الکتروشیمیایی با مصرف برق به میزان نصف مصرف کنونی و استفاده از حرارت مازاد نیروگاه‌ها برای تولید آب آشامیدنی از آب دریا خواهد بود. البته ما در بخش تحقیق و توسعه خود به دنبال شبیه‌سازی و تقلید از فرآیندهای بیولوژیکی رخ‌داده در گیاهان (مانند گیاه مانگرو) و جانداران (ماهیان آب‌های شور) هستیم که می‌توانند با اندکی انرژی، از آ‌ب‌های شور استفاده کنند. یکی دیگر از این نوع تحقیقات مربوط به پروتئین‌های تشکیل‌دهنده غشای سلولی (Aquaporms) است. این پروتئین‌ها به‌طور طبیعی وظیفه ورود و خروج آب و جلوگیری از تبادل نمک‌ها را برعهده دارند. به علاوه سنگاپور دارای نقش کلیدی در ایجاد گفتمان بین سیاستمداران، متخصصان آب و صاحبان صنایع است تا مشکلات، چالش‌ها و راه‌حل‌های آب مشخص‌تر شود. برای این هدف، هفته‌ای را به نام «هفته بین‌المللی آب سنگاپور» نامگذاری کرده است تا سرپرستان هر یک از این گروه‌ها بتوانند تعامل مثبتی با یکدیگر داشته و در نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های مربوط به آب شرکت فعال داشته باشند و از تجربه‌های بین‌المللی بهره لازم را ببرند.

منبع: شرق
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.