اولین گزارش عینی از لوکیشن فیلم مجیدی: "سفر به دیار محمد(ص)"

خبرگزاری تسنیم: انتظارها برای رونمایی از بزرگترین فیلم تاریخ سینمای ایران به اوج رسیده است. درست 8 سال پیش، مجید مجیدی، کارگردان مشهور سینمای ایران، بنای ساخت فیلمی عظیم در مورد پیامبر دین اسلام را گذاشت، پس از نگارش فیلم‌نامه‌ای در 200 سکانس به کمک کامبوزیا پرتوی و با همکاری حمید امجد، مراحل پیش‌تولید انجام شد و فیلم در خرداد 1390 پروانه ساخت گرفتو حالا بعد از چند سال فیلم محمد(ص) در لابراتورهای مونیخ آلمان در حال گذراندن آخرین مراحل فنی است.

آبان ماه سال 1390 ساخت فیلم، در سکوت کامل خبری آغاز شد و رویه سکوت عوامل تولید تا امروز که 8 سال از شروع ساخت فیلم می‌گذرد همچنان ادامه دارد.

لوکیشن اصلی فیلم «محمد(ص)» در شهرک سینمایی جدیدالتاسیسی به نام پیامبر اعظم (ص) در حوالی شهر قم در زمینی به مساحت 80 هکتار ساخته شده است؛ بخشهایی از این فیلم در کرمان و عسلویه فیلمبرداری شده است و همچنین ماجرای لشکرکشی ابرهه به مکه و حمله پرندگان به سپاهش در آفریقا جلوی دوربین رفت.

آخرین اطلاعاتی که در مورد فیلم رسانه‌ای شد منتشر شدن عکسی هایی از پشت صحنه و دکورهای عظیم فیلم در سایت شخصی کرکا کلژاکویچ هنرمند 63 ساله کروات و طراح صحنه و دکور فیلم «محمد(ص)» بود. اما مراقبت‌های رسانه‌ای عوامل اصلی تولید فیلم خیلی زود منجر به حذف این عکس ها از خروجی سایت او شد تا مشخص شود که مسیر سکوت رسانه‌ای در مورد این فیلم قرار است ادامه پیدا کند.

در یکی از روزهای داغ خرداد سال 1393، خبرنگار سینمایی خبرگزاری تسنیم با جمعی از میهمان خارجی یک همایش ایرانی توانست به داخل لوکیشن اصلی فیلم راه پیدا کند. آنچه می‌خوانید گزارشی کوتاه و مختصراست؛ با حداکثر دقت ممکن در فاش نشدن جنبه‌هایی از لوکیشن که قرار است در فیلم نمود خاص پیدا کند.

مجید مجیدی کارگردان نام‌آشنای ایرانی روزی درباره فیلم مشهور مصطفی عقاد گفته بود: در «محمد رسول‌الله» بیشتر به جنبه‌های جنگی پرداخته شده و حتی وجوه معرفتی این جنگ‌ها هم خوب بررسی نشده است، در حالی که پیامبر در همین جنگ‌ها به مسلمانان تاکید می‌کردند که نباید حتی به درخت‌ها آسیبی وارد شود.

انتظار برای رونمایی از محمد(ص) به روایت مجیدی تا پایان سال به پایان می‌رسد:

به تابلوی 55 کیلومتری اتوبان تهران - قم که می رسیم از یک جاده فرعی به سمت یک روستا به نام «الهیار» حرکت می کنیم. 6 تا 7 کیلومتر در این جاده خاکی باید بروی تا از میان دو کوه روستایی با باغ‌هایی زیبا خودش را نشان دهد. شاید باورکردنی نباشد ولی در میان این بیابان و روستایی چنین سر سبز، این دهکده‌ی «الهیار» است که شش ماه دیگر به یمن نام حضرت محمد (ص) یک دهکده جهانی می‌شود.

در ورودی روستا تابلویی به دو زبان فارسی و انگلیسی نصب شده است تا موقعیتی که در حضور داری را نشان می دهد. یک سمت تابلو نوشته شده الهیار و سمت چپ نوشته است به سمت شهرک سینمایی پیامبر اعظم (ص). خلوت روستاییان را به هم نمی زنیم. از میان تپه و کوه‌ها عبور می کنیم. اینکه کوه می گویم قامت کوه بلندی را را تصور نکنید بلکه کوهچه‌هایی که نه می توان تپه شان نامید و نمی توان به آنها کوه گفت. اینها کوه‌های مرکزی ایران است که سال‌هاست برای امروز منتظر مانده اند.

از این بلندی‌ها که می‌گذری در سرازیری روی جاده سُر میخوری. به سمت چپ خود نگاه می‌کنی اولین نشانه‌های فیلم را می‌بینی. خانه‌های کاهگلی سفید رنگی که با دستان هنرمندی از زمین روییده اند.کرکا کلژاکویچ 63 ساله هنرمند کرواتی است که طراحی صحنه و دکور فیلم «محمد(ص)» را انجام داده است. تابلویی هم در کنار آن قرار دارد که به سمت غار حرا و شهر مدینه و سمت دیگر مکه را به تو نشان می‌دهد. آنچنان جدی روی تابلوها از اماکن نام برده است که فکر می کنی در سرزمین وحی قدم می زنی.مدینه در سمت چپ  جاده قرار دارد. باز هم راه را ادامه می‌دهی. این لوکیشن بخش کوچکی از پروژه عظیم و یک لوکیشن فیلم محمد(ص) است. از میان کوهچه‌ها می‌گذری که تابلوی مکه و سالن همایش را می بینی. سالن همایشی دیده نمی‌شود حتما در آینده بناهست که سالن همایش در آن جایگاه ساخته شود.

پیچ و خم جاده را که طی می کنی به تابلوی دیگری میرسی بُصری - نیروگاه. نیروگاهی که برای تامین برق منطقه راه اندازی شده است. بصری نام شهری در سوریه است که لوکیشن آن پشت شهر مکه ساخته شده است.اما هنوز مکه را ندیده ایم. از میان کوه‌ها که می‌گذری ماشین یک خیز روی سر بلندی بر می دارد و هنوز پایین نیامده ای که خانه های کاهگلی را می بینی که اصلا شباهتی به خانه های سفید رنگ مدینه که از دور دیده بودی ندارد.

لوکیشن مکه

سرزمین وحی را در جایی با چنین مختصاتی ساخته اند. چیزهای کمی از عناصر دنیای مدرن می بینی. تنها یک ایست بازرسی که جلوی ورودی آن زده است بدون هماهنگی وارد نشوید. هر گونه عکس برداری در این مکان ممنوع است.

فیلم محمد از محاصره‌ مسلمانان در شعب ابی‌طالب آغاز می‌شود و به پیش از تولد پیامبر اسلام باز می‌گردد. در این فیلم مخاطب شاهد وقایعی است که پیش از تولد پیامبر اسلام تا 14 سالگی ایشان را در بر می‌گیرد. صحنه‌های وفات مادر رسول اکرم در روستای ابواء و صحنه‌های مربوط به دوران شیرخوارگی و خردسالی پیامبر در روستای سعدیه هم از دیگر بخش‌های فیلم است. فیلم محمد با اولین سفر پیامبر به شام و رسیدن به صومعه بحیرا به پایان می‌رسد. «بحیرا» راهبی مسیحی است که درباره ظهور آخرین پیامبر به ابوطالب بشارت می‌دهد.

شهرک سینمایی پیامبر اعظم به دستور مستقیم مقام معظم رهبری برای تصویر کردن سیر زندگی پیامبر اکرم تاسیس شده است. اپیزود اول این پروژه از بدو تولد تا 14 سالگی پیامبر اکرم است و اپیزود دوم از چهارده سالگی تا بعثت است و اپیزود سوم از بعثت پیامبر اکرم تا وفات ایشان است.

از همان ورودی، کعبه را چون نگینی در وسط شهر می بینی. وارد کوچه ها با خانه های کاهگلی می شوی. دیواره‌های کاهگلی که با ورقه های قوطی  «تری دی وال» روی هم سوار شده اند و روی آن یک شات سیمان و کاهگل کشیده اند.

یکی از بخشهای اصلی شهر «بازار جدید مکه» با حجره هایی که کنار هم چیده شده اند. فرانکو فوماگالی طراح اکسسوار ایتالیایی برای این فیلم دیواره و طاقچه‌های بازار را را با پارچه های آذین کرده است. «بازار جدید مکه» محلی برای خرید و فروش ثروتمندان مکه است.

بتهای کریه شهر جلوی تعدادی از خانه های شهر قرار گرفته اند.

از کنار خانه ها و بازار می گذریم به سمت کعبه حرکت می کنیم. کعبه در پایین ترین ارتفاع از سطح زمین و در مرکزی ترین نقطه شهر قرار گرفته است. بتهای رنگ وارنگ و خانه های شهر به دورش حلقه شدند. اینجا به همه چیز فکر شده است برای این فیلم دو کعبه ساختند یکی کعبه قدیم که در 8 سالگی پیامبر به خاطر وقوع سیل خراب می شود ودیگر کعبه جدید که بر روی این کعبه قدیم ساخته شده است. ارتفاع کعبه قدیم کوتاه تر از کعبه جدید است و داخل کعبه جدید قرار دارد. دیوار های کعبه قدیم سنگی است درحالیکه دیواره های کعبه جدید از جنس سیپورکس و هیبو لکس است.

نزدیک کعبه چاه زمزم قرار دارد با تیرکهایی که سقفی کاذب برایش بنا کرده است. به سمت چاه زمزم که می‌روی متوجه پله های چوبی می شوی که به  داخل کعبه می خورد. پله های این کعبه با پله های کعبه «محمد رسول الله» مصطفی عقاد تفاوت دارد. در دل آرزو میکنی که مجیدی زیباترین صحنه ها را در اینجا روایت کند. صحنه هایی چون صحنه ورود حمزه در فیلم محمد رسول الله که با بازی درخشان آنتونی کوئین در ذهنها جاودان شده است.

این کعبه دوران کودکی پیامبر است که مردمان عصر جاهلیت درونش از بت و سرهای استخوانی حیوانات پرشده است. بوی نا می‌دهد درون این کعبه. باید منتظر ماند و دید که «ویتوریو استورارو» تصویر بردار ایتالیایی فیلم چگونه به صحنه های فیلم محمد نور پاشیده و تصویر گرفته است.

خانه ابولهب یکی دیگر از لوکیشنهای اصلی اپیزود اول فیلم محمد است. ابولهب عموی پیامبر، نبض اقتصادی مکه در دستان اوست پس باید خانه‌ی دو طبقه اش به سمت کعبه نما داشته باشد. روی کوه مشرف به کعبه ساختمان دارالندوه قرار گرفته است.

تا زمان نمایش فیلم محمد هیچ کس حق ورود به شهرک سینمایی پیامبر اعظم را ندارد.پیشنهاداتی برای ساخت فیلم در این لوکیشن داده شده است اما مجید مجیدی کارگردان فیلم هیچ اجازه ای نداده است.

شهر مکه زیبا ساخت است. از میان کوچه ها که گذر می‌کنی باید حواست باشد که گم نشوی تمام خانه ها با ظرافت خاصی کنار هم چیده شده اند. عمق را به خوبی در کوچه های این شهر ساخته اند. 

خانه‌ی مقدس عبدالله پدر پیامبر در میان همین کوچه ها ساخته شده است.خانه ای با حیاطی فراخ و ساختمانی ساده محل ولادت و دوران کودکی محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) است.بیشترین فیلم برداری این فیلم در این خانه صورت گرفت است. خانه محقر است ولی آرام می شوی. پرده های لطیف و گهواره ای که در گوشه اتاق قرار گرفته است و بستری که بر زمین پهن شده است. دکوری که می بینید ناخودآگاه تو را به لحظه ولادت آخرین پیامبر خدا می برد.

از خانه عبدالله بیرون می رویم سمت چپ خانه سرازیری کوچه تو را به سمت موقعیت شعب ابی طالب می برد. ساختمانهایی که در میان دره ای محصور شده اند. خانه حضرت ابوطالب و محل عبادت حضرت پیامبر هم در این موقعیت قرار گرفته است. خانه‌های محقری در اینجا ساخته شدند کنار هر خانه تنور نان  قرار دارد.

در امتداد این مسیر حرکت می کنی تا به انتهای شهر مکه برسی اما این پایان لوکیشن نیست. تابلویی بیرون شهر تو را به سمت شهر بصری هدایت می کند. از دور که نگاه می کنی ساختمان شهرسنگی بصری و ناقوس یک کلیسا را می بینی.

بنابر نقل مشهور 9 سال و به قولی دوازده سال از عمر رسول خدا(ص)گذشته بود که همراه با عموی خود ابو طالب  مانند سایر قریشیان عازم سفرتجاری شام می‌شود، عموم دانشمندان شیعه و اهل سنت با اندک اختلافی داستان این سفر و برخورد آن‌حضرت با بحیرا را نقل کرده اند.

در روایتی آمده است که پیامبر در مسیر سفر شام از  روستایی ساحلی عبور می کنند و مردم این روستا به خاطر اینکه دریا نعمتش را دریغ کرده است در تنگنا و قحطی به سر می برند. پیامبر دستهایش را به نشانه دعا بالا می برد و ماهی‌ها از آب بیرون می پرند. این بخش از فیلم در عسلویه فیلمبرداری شده است. گفته می‌شود مرحوم جواد شریفی راد ستونهایی به قطر یک متر را طراحی می‌کند که نصفش باد است و نصف دیگرش آب و زمانی‌که پمپ باز می‌شود این ماهی ها به سمت هوا پرتاب می شوند.

گویی شهرک وسیع پیامبر اعظم تمام شدنی نیست. ایوان مداین هم در انتهایی ترین نقطه این شهرک ساخته شده است. ایوان کسری و 14 کنگره آن که فرو افتاده اند را در این لوکیشن میبینی. روایت است که هنگام ولادت پیامبر ایوان کسری به لرزه افتاده است و بت ها به روی زمین افتاده اند. مسیر را که ادامه می دهی به باغهایی روستای الهیار می رسی. لوکیشنها کنار هم چیده شدند تا 200 صحنه‌ی فیلمنامه محمد به زیبایی تصویر شوند.

 لوکیشن یثرب (مدینه)

و اما مدینه کودکی پیامبر که سرسبز است و نخلهایی که به عاریه به اینجا رسیده اند استوار ایستاده‌اند. مدینه شهرک را خانه های سفیدی ساختند که باید از میان آنها تک لوکیشن خانه ابی نجار را ببینی. اما شهر مدینه لوکیشنی مرکزی در اپیزود اول فیلم «محمد(ص)» نیست. و تنها خانه بن نجار در این قسمت به تصویر کشیده می‌شود.

محمد  6 سال و 3 ماه و به قولی 4 ساله بود که همراه مادر خود آمنه به مدینه رفت تا خویشان مادریش یعنی بنی عَدِیّ بن نّجّار را ببینند. هنگام بازگشتن به مکه مادر محمد (ص) در سن 30 سالگی در ابواء وفات کرد و همانجا دفن شد. استفاده از لوکیشن خانه‌ی بنی عَدِیّ بن نّجّار بخش کوتاهی است که در این فیلم آمده است.

کوچه‌های مدینه، برای همه کسانی که روزگاری به این شهر در عربستان سعودی امروز مسافرت کرده‌اند کوچه‌های غمگینی است و اینجا در لوکیشن محمد(ص) هم با وجود سرسبزی و زیبایی خانه‌های مدینه، این سایه سنگین حس می‌شود. سایه سنگینی که امید و انتظار شیعه برای پایان آن روز به روز بیشتر می‌شود.

--------------------
گزارش از معین احمدیان
--------------------

انتهای پیام/