وجود ۵۴ هزار هکتار بیابان در لارستان


خبرگزاری تسنیم: رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری لارستان گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی لارستان و عدم مدیریت عوامل انسانی ۵۴ هزار هکتار بیابان در لارستان به وجود آمده است.

منصور رضایی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در لارستان، اظهار کرد: مقابله با بیابان‌زایی باید به یک فرهنگ عمومی مبدل شود و چه بسا که مردم بتوانند در حفاظت و قرق مناطق بیابانی به کمک کارشناسان منابع طبیعی بشتابند و یا اینکه با جلوگیری از چرای مفرط و غیراصولی دام که به از بین رفتن پوشش گیاهی ختم می‌شود از پیشروی بیابان جلوگیری کنند.

وی با اشاره به اینکه دو عامل طبیعی و انسانی در به وجود آمدن و گسترش بیابان دخیل است، افزود: قطع بی‌رویه درختان، چرای مفرط دام، بهره‌برداری غیر اصولی از پوشش‌های گیاهی، بهره برداری غیر قانونی از چاه‌ها، تخریب غیر اصولی بافت خاک و غیره سبب به وجود آوردن بیابان‌ها می‌شود.

رئیس منابع طبیعی لارستان در مورد ویژگی‌های مناطق بیابانی عنوان کرد: بیابان در واقع خشک‌ترین و کم‌باران‌ترین بخش نواحی گرم و خشک است که در این ناحیه تبخیر و تعرق سالیانه بسیار زیاد و بارش پراکنده و نامنظم است.

وی تصریح کرد: در این مناطق بارش سالیانه در چند ساعت یا چند روز می‌بارد و بیش‌تر بارش‌ها به صورت رگبار است و احتمال دارد مدت‌های طولانی هیچ بارشی در این نواحی رخ ندهد.

رضایی با  بیان اینکه بین اصطلاح کویر و بیابان تفاوت بسیاری وجود دارد، خاطر نشان کرد: بیابان منطقه‌ای کم آب است، اما از لحاظ داشتن مواد عالی برای کشاورزی و دامپروری ظرفیت بسیار بالایی دارد، در حالی که کویر منطقه‌ای است لم‌یزرع در دل بیابان و انتهای حوضه آبخیز که به علت فشار آب در سطوح پایین زمین، نمک به سطوح زمین نزدیک و موجب خشکی شدید در این مناطق شده است.

وی درباره چگونگی شکل‌گیری بیابان گفت: بیابان‌زایی تخریب سرزمین و به معنی کاهش یا از دست رفتن توان تولیدی یا اقتصادی اراضی دیم، مرتع، چراگاه، جنگل، بوته‌زار در مناطق خشک، نیمه خشک است.

وی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در زایش بیابان را فرسایش خاک تحت تاثیر عوامل باد و آب، تخریب پوشش گیاهی، مهاجرت مردم به شهر، افت آب‌های زیر زمینی، بلند شدن گرد و خاک زیاد از یک منطقه، کاهش بارندگی‌ها، بروز سیلاب‌های شدید، خشکسالی‌های متناوب، قطع درختان و غیره دانست.

رضایی مهم‌ترین مسئله ایجاد بیابان را عدم‌مدیریت هماهنگ کنترل عوامل انسانی بیابان‌زا دانست و خاطر نشان کرد: راه مقابله با بیابان‌زایی یک مقوله ملی، فرا بخشی و حتی بین‌المللی است و مهار و کنترل این پدیده تنها بر عهده یک سازمان یا یک وزارت خانه نیست و باید شاخص‌ها و معیارهای بیابان‌زایی توسط همه دستگاه‌های دولتی و غیردولتی و بهره‌برداران در تمام طرح‌ها و برنامه‌ها اجرا شود.

وی مهم‌ترین مشکل پیش‌روی کنترل پدیده بیابان‌زایی را کمبود دستاوردهای تحقیقاتی در این زمینه عنوان کرد و افزود: کمبود دستاوردهای تحقیقاتی در زمینه راه‌های موثر در کنترل پدیده بیابان‌زایی در مناطق مختلف به ویژه با مشارکت جوامع محلی، بهره‌برداران مرتع‌داران، کشاورزان، دامداران و تامین اعتبارهای مورد نیاز از دیگر مشکلات پیش‌روی ما در کنترل پدیده بیابان‌زایی است.

رئیس اداره منابع طبیعی لارستان با هشدار در مورد خطرات و عوارض بیابانی شدن یک منطقه، تأکید کرد: بیابانی شدن یک منطقه سبب تهدید حاصلخیزی خاک (شور شدن اراضی)، مدفون شدن آبادی‌ها در زیر توده‌های شن و ماسه، بالا آمدن بستر رودها بر اثر ورود ماسه‌ها، پر شدن کانال‌های آبرسانی و قنوات، وارد آمدن خسارت به تأسیسات شهری، نظامی و صنعتی، مسدود کردن جاده‌های ارتباطی و خطوط راه آهن، آلوده شدن محیط زیست و در خطر افتادن سلامتی اهالی و غیره می‌شود.

وی راه مبارزه با بیابان‌زایی را جلوگیری از فرسایش بادی و تثبیت شن‌های روان از طریق تثبیت بیولوژیکی، مکانیکی و شیمیایی در مناطق خشک و نیمه خشک دانست.

رضایی خاطر نشان کرد: در عملیات بیابان‌زدایی باید با روش‌های صحیح مدیریت مراتع و حفاظت آب و خاک از طرق مختلف مانند جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز و بیش از ظرفیت و استعداد مراتع بیشتر برای حفظ منابع طبیعی تلاش گردد.

وی تصریح کرد: می‌توان با افزایش هوموس به خاک این مناطق برای تقویت خاک و حفظ و تقویت پوشش گیاهی اقدام مؤثر انجام داد.

رضایی با اشاره به وجود 54 هزار هکتار اراضی بیابانی در لارستان، تصریح کرد: با توجه به وضعیت اقلیم لارستان و گسترش بیابان‌ها اداره منابع طبیعی و آبخیزداری لارستان اقدام به  مطالعه، تهیه طرح و مدیریت مناطق بیابانی در دو حوضه از این شهرستان به نام‌های کرمستج و کهنه علی‌آباد کرده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در منطقه کهنه علی‌آباد عملیات بیابان‌زدایی در دست اقدام است، عنوان کرد: با توجه به استعداد و ظرفیت هر نقطه از محدوده طرح با اعمال نظریه کارشناسی پروژه‌های خاص خود پیش‌بینی شده است.

رضایی مناسب‌ترین درختان برای کاشت در منطقه لارستان که در برابر کم‌آبی مقاوم هستند را درختانی چون کهور، کنار، آکاسیا سالیسینا، آکاسیا عربیکا، کرت، درمان عقرب و غیره عنوان کرد.

رئیس اداره منابع طبیعی لارستان درباره اقدامات انجام شده برای توسعه فضای جنگلی لارستان، گفت: وظیفه سازمانی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری لارستان، حفاظت، احیا و بهره‌برداری از اراضی منابع طبیعی است. 

وی گفت: اداره منابع طبیعی لارستان در راستای احیاء اراضی اقدام به توسعه و گسترش فضای سبز براساس اعتبارات اختصاص یافته کرده به طور مثال  پارک جنگلی شهدای لارستان، پارک جنگلی خور، پارک جنگلی بیرم و برخی مناطق دیگر با مشارکت بخش خصوصی احداث شده است.

وی با اشاره به اینکه در صورت تأمین اعتبار برای جلوگیری از هدرروی آب رودخانه فصلی شهر لار، سد احداث خواهد شد، عنوان کرد: مهار و کنترل رواناب‌ها و رودخانه‌های فصلی شهرستان در دستور کار این اداره است، اما در سال‌های اخیر به دلیل عدم تامین اعتبار پروژه‌های مطالعه شده نیز اجرا نشده است.

رضایی خاطر نشان کرد: بر روی رودخانه وروند و رودخانه تنگ گروه، بند سنگ و سیمانی در سال‌های قبل احداث شده،  علاوه بر آن در بخش‌های مختلف شهرستان از جمله بخش‌های مرکزی، جویم، بنارویه، صحرای باغ و اوز پروژه‌هایی با حجم آبگیری بالا احداث شده است.

انتهای پیام/  آ