عارفانههای صائب تبریزی در کوچه پس کوچه‌های اصفهان
خبرگزاری تسنیم: شاعران دوران صفوی بنا بر روح بلند هنری که در این دوره در شهر مینایی اصفهان حاکم بوده از مناعت طبع بسیاری برخوردار بودند که میرزا صائب تبریزی نیز که دیدگاهی عرفایی به زندگی داشته در اشعار خود انسان را به زیستن با معرفت دعوت میکند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان٬ اگر اهل اصفهان باشی و از خیابان‌های پر از مادی این شهر گذر کرده باشی٬ به وطور حتم از هوای دلنشین خیابان‌های پر درخت این شهر لذت می‌بری٬ حال اینکه یکی از این خیابان‌ها به نام شاعر عاشقانه‌ها و عارفانه‌ها و شاعر هزار بیتی به نام صائب باشد.
در کنار مادی پر شکوه این خیابان همواره نام شاعری جاری است که روح زندگی را برای تو تداعی میکند و در هوای این نام پر آوازه تو را در مسیر هزاران راز سربه مهر او قرار می‌دهد.
میرزا محمّدعلی متخلّص به صائب تبریزی و معروف به میرزا صائب بزرگ‌ترین غزل‌سرای قرن یازدهم هجری که در حدود سال‌های 970 الی 973 - 1000 الی 1003 هجری در اصفهان دیده به جهان گشود٬ پدر او میرزا عبد الرحیم تاجری معتبر بود و خانواده صائب جزو هزار فامیلی بودند که به فرمان شاه عباس از تبریز به اصفهان کوچ کردند و در محله عباس آباد سکونت یافتند.
این شاعره پر آوازه در اصفهان پرورش یافت و دانش‌های ادبی و عقلی و نقلی را نزد استادان این شهر و خطاطی را نزد عموی خود شمس الدین تبریزی شیرین قلم مشهور به شمس ثانی آموخت.
شاعران دوران صفوی بنا بر روح بلند هنری که در این دوره در شهر مینایی اصفهان حاکم بوده از مناعت طبع بسیاری برخوردار بودند که میرزا صائب نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در اشعار خود از مبانی مختلفی از هنر بهره گرفته است٬ وی که دیدگاهی عرفایی به زندگی داشته در اشعار عاشقانه خود انسان را به زیستن با معرفت دعوت میکند.
صائب٬ تبریزی٬ خالق 1200 بیت پر رمز و راز عارفانه
صائب تبریزی پس از رسیدن به سن بلوغ به مکه و مدینه رفت و در بازگشت به مشهد سفر کرد٫ او به واسطه شغل پدر مسافر هند، هرات و کابل رفت و در سال 1042 هجری قمری به ایران بازگشت و در اصفهان ماندگار شد که شاه‌عباس دوم به او مقام ملک‌الشعرایی داد.
این شاعر بلند آوازه اهل اصفهان شاعری کثیرالشعر بود، تا جایی که دیوان وی را تا 1200 بیت نوشته‌‌اند و دیوان پر از رمز و راز او مکرر در ایران و هندوستان چاپ شده است.
صائب خط را خوش می نوشت و به ترکی نیز شعر می‌سرود که از او گنجینه مثنوی به نام قندهارنامه درباره جنگ های شاه عباس و فتح قندهار به جا مانده است.
میرزا صائب٬ عارف و ارادتمند مولوی و حافظ
میرزا صائب٬گویند‌ای است که مضمون آفرین٬ نکته یاب و ژرف‌بین بود و توانایی او در ساختن ترکیبات و استعارات بدیع و زیبا اعجاب بر انگیز است در واقع با نگاهی ژرف به آثار و اشعار وی می‌توان دربافت که اشعار صائب٬ آئینه تمام نمای حالات روحی و عواطف گوناگون بشری است.
اندیشه پویای وی هر مضمونی را که به تصویر درآید لباس نظم پوشانده و بسیاری از ابیات نغزش مثل سار شده٬ این گوینده توانا از صنایع به مراعات نظیر و ایهام توجه خاص دارد و شعر او بر پایه مضمون یابی و تمثیل استوار است.
صائب تبریزی سبکی را به کمال رساند که چند قرن بعد از او سبک هندی نامیده شد٬ او اسلوب معادله را بیش از دیگر شاعران همروزگارش به کار برده است.
اشعار صائب درس زندگی از متن خلقت است
اشعار صائب حامل حکمتی ویژه است٬ به عبارتی، صائب به دیدهای حکیمانه شاهد اوضاع جهان است که البته این حکمت حاصل سیر و سلوکی عرفانی به معنای خاص آن نیست و هم‌چنین این حکمت نتیجه شاگردی اندیشهورزان و فیلسوفان و استادان مدرسه نیست٬ بلکه برخاسته از فطرت و هوش وی و برآمده از نوعی تأمل آزاد در پدیدههای گوناگون هستی است.
صائب به تماشا و تفریح جهان آمده و در این تماشا، دیدنی‌های طبیعت را با برخی از مفاهیم و مضامین موجود در زندگی انسانی برابر میبیند و مفاهیم ملموس و روزمره را که هر انسانی درگیر با آن است را برجسته میکند و با نیروی تخیل شگفت‌انگیز خود، آنها را با تصاویری محسوس و در دسترس پیوند می‌دهد٫ پیوندی که محصول آن عبرت و میوهاش حکمت است٬ حکمتی که ریشه در ذوق هنرمندانه و هوش نکته ربا دارد.
نازکی خیال و لطافت اندیشه و مضمون سازی‌های ظریف و معنی‌های بیگانه و باریک در شعر وی دیده می‌شود٬ ابیات غزل وی استقلال معنایی دارند و در یک غزل از چندین موضوع سخن گفته است.
در مدت حضور این شاعر پر آوازه در اصفهان٬ این شهر مینایی محل اجتماع اهل ادب و آمد و شد دوستداران سخن شد و صائب تبریزی جز به قصد سیاحت بعضی از شهرها و ناحیه‌های ایران از اصفهان بیرون نرفت و در سال 1086 هجری دیده از جهان فرو بست و در باغی در کنار زاینده‌رود که اکنون به قبر آقا معرف است به خاک سپرده شد.
روحش شاد و یادش جاوید باد...
انتهای پیام/
