کاهش قابل توجه تولیدات رنگ‌رزی در استان فارس‌

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز و به نقل از روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، همت محمدی اظهار کرد: هم اکنون 10 کارگاه رنگرزی سنتی در استان فعال است که در این کارگاه ها با استفاده از رنگ دانه های گیاهی مواداولیه تهیه می شود ولی در سالهای اخیر بنا به دلایلی تولیدات این کارگاه ها به سمت ترکیبی ( گیاهی  - شیمایی)  روی آورده است.

وی یکی از دلایل روی آوردن کارگاه های تولیدی رنگ زری سنتی به استفاده از رنگ شیمیایی را کمبود مواد اولیه رنگدانه های گیاهی و افزایش بی سابقه قیمت رنگ دانه ها و به ویژه لاکی و سرمه ای که به عنوان رنگ های اصلی در رنگرزی سنتی بکار می رود دانست و خاطرنشان کرد: بازار رقابت شدید بین تولید کنندگان دست بافته های داری در سال های اخیر  و حضور برخی کشورهای رقیب مثل چین و هند باعث شد که تولید کنندگان برای ازدست ندادن بازار های جهانی،کیفیت را قربانی سرعت عمل نمایند که تا رقبا بازارها را از دست صادر کنندگان خارج نکنند که این امر متأسفانه سبب شده کیفیت رنگرزی سنتی آسیب ببنید.

وی با اشاره به برخی اقدامات و کمک های دولتی در سالهای اخیر برای احیاء رنگرزی سنتی گفت: معرفی کارگاه های رنگرزی سنتی برای دریافت تسهیلات از محل بنگاه های زود بازده  و کمک های فنی و اعتباری ( یارانه ای)، صدور پروانه تولید برای متقاضیان راه اندازی کارگاه های سنتی رنگرزی، استفاده از معافیت های  مالیاتی و بیمه ای برای صاحبان این کارگاه ها از جمله  اقدامات بوده است.

محمدی خاطر نشان کرد: نبود یک مرکز قوی و خاص حمایتی در حوزه تامین مواد اولیه مرغوب سنتی سبب افزایش قیمت ها در بازار آزاد و روی آوردن تولید کنندگان به استفاده از رنگ های شیمایی شده است.

وی تأکید کرد: با توجه به اینکه دست بافته های فارس به دلیل استفاده از رنگ های طبیعی در جهان دارای یک برند خاص بوده  و از شهرت چشمگیری برخوردار است و ضرورت دارد چند اقدام اساسی و ضروری از سوی بخش های دولتی،خصوصی و حتی مصرف کنندگان برای حمایت از صنعت رنگرزی سنتی به عنوان مهمترین پشتوانه دست بافت های فارس صورت بگیرد.

محمدی افزود: تسهیل و تامین رنگ دانه های گیاهی و مواد اولیه مرغوب برای کارگاه های رنگرزی سنتی، تشویق و هدایت تولید کنندگان، دست بافته ها به سفارش و خرید تضمینی مواد اولیه رنگ شده، توجه تولید کنندگان، بافندگان و مصرف کنندگان به فواید استفاده  از رنگ های گیاهی در رنگ آمیزی مواد اولیه و ارائه تسهیلات سرمایه ثابت و سرمایه در گردش به متقاضیان راه اندازی کارگاه های رنگرزی سنتی از راهکارهای موجود است که بخشی در حیطه وظایف بخش های دولتی و برخی در حیطه خواست و اراده مصرف کنندگان و عموم است.

گفتنی است رنگرزی سنتی از دیرباز درمناطق مختلف کشور با تفاوت هایی توسط استادکاران این رشته انجام می شده است اما با این همه دارای شاخصه ها وروش های مشخصی است.

در رنگرزی سنتی الیاف با استفاده از مواد طبیعی وگیاهی  رنگ می شوند، رنگ های گیاهی وطبیعی از جذابیت و زیبایی خاصی برخوردار بوده والیاف هایی که با این روش رنگ می شود نه تنها در اثر استفاده و قرار گرفتن در معرض نور وسایرعوامل  ارزش خود را از دست نمی دهد، بلکه همچنان بر ثبات، درخشندگی و زیبایی و ارزش آن نیز افزوده  می شود.

رنگرزی سنتی در ایران قدمتی دیرینه دارد و حاصل تجربه صدها ساله مردمان این دیار است، پژوهش های باستان شناسی  نشان می دهد که ایرانیان در رنگرزی مانند سایر اقوام و ملل قدیم بسیار با تجربه بوده و مواد رنگزایی که در منسوجات خود به کار می برده اند بسیار با ثبات و چشمگیر بوده است.

در اواخر دوره قاجاریه کارگاه های متعدد رنگرزی در جوار کارگاه های قالی بافی فعالیت پررونقی داشتند، در این کارگاه ها فرآورده های گیاهی از قبیل روناس ، اسپرک، پوست گردو و انار را به مصرف می رسانیدند و تجار صادرکننده نیز مواد رنگزای گیاهی مازاد بر مصرف داخلی را که در کارگاه های تولید رنگ بسته بندی شده بود به خارج صادر می کردند به طوری که مواد رنگزای طبیعی یکی از اقلام مهم صادراتی ایران محسوب می شده است.

‌استان فارس به لحاظ برخورداری از موقعیت جغرافیایی خاص و رشد انواع گیاهان رنگزا، از گذشته های دور از مراکز مهم رنگرزی در ایران بوده و شهرت دست بافته های این استان بیش از هر چیز مدیون رنگ های طبیعی و گیاهی است.

‌جاشیر، اسپرک، خوشک، پوست انار ، پوست گردو و غیره را می توان از مهم ترین مواد رنگ زای طبیعی نام برد.

گفتنی است سید عباس سیاحی از پیشکسوتان این صنعت دستی در فارس و کشور است که در زنده نگهداشتن رنگرزی سنتی خدمات و تلاشهای ارزنده ای داشته است.

انتهای پیام/ آ