فاجعه‌ای زیست‌محیطی در راه است
خبرگزاری تسنیم: چشمه‌بل یا به کردی کانی‌بل یک جاذبه ارزشمند در مرز ۲ استان کردستان و کرمانشاه است که با توجه به احداث سد داریان کار نابود کردن این جاذبه طبیعی و گردشگری در کردستان آغاز شده و اقدامی قابل توجه برای نجات آن صورت نمی‌گیرد.
به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، چشمه‌بل به عنوان یکی از چشمه‌های منحصر به فرد نه‌تنها در کردستان که حتی در کشور، در 2 کیلومتری هجیج و در فاصله کمی از رودخانه سیروان واقع شده و آب آن پس از خروج از دل کوه، تشکیل آبشاری پرخروش داده و به رودخانه می‌ریزد. از دیگر ویژگی‌های ارزشمند این چشمه جذابیت گردشگری آن است، چشمه‌بل به احتمال زیاد پرآب‌ترین چشمه منطقه اورامان است طوری که چشم‌انداز خروج آن از دل کوه دیدگان هر بیننده‌ای را جذب زیبایی مسحورکننده آن می‌کند. چشمه‌بل با 15 متر طول به عنوان کوتاه‌ترین رودخانه در دنیا نیز شناخته شده و دارای ویژگی‌ها، ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری منحصر به فردی است. با این وجود نکته تاسفبار آنجاست که با ساخت سد داریان که در حال احداث است این چشمه زیر بیش از 100 متر ارتفاع آب دریاچه غرق شده و همه فواید اقتصادی، محیط زیستی و گردشگری خود را برای ابد از دست می‌دهد. در کشور کم‌آبی مثل ایران که باید قدر آب‌های شرب باکیفیت را دانست و از آنها استفاده کرد به هیچ‌وجه عاقلانه نیست این چشمه را که مثل رودخانه‌ای از دل کوه می‌جوشد نابود کرده و در آب دریاچه سد غرق کرد.
عملیات ساخت سد داریان از سال 1388 بدون هیچگونه مطالعات فنی، زیست‌محیطی و کارشناسانه‌ای روی رودخانه سیروان در منطقه اورامان استان کردستان آغاز شد، متاسفانه به جرات می‌توان گفت در حالی کانی‌بل با آبگیری سد داریان غرق می‌شود که از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان «اثر طبیعی ملی» نیز ثبت شده است. در کنار نابودی این اثر طبیعی حدود هزار هکتار جنگل و مرتع درجه یک، بخشی از روستای تاریخی هجیج، روستاهای تاریخی و سرسبز روار و نوین و سلین، تاسیسات آب معدنی و چند استخر پرورش ماهی هم نابود می‌شود. همچنین از آنجا که سد در منطقه حفاظت شده کوسالان و شاهو در دست ساخت است آسیب جدی به یکپارچگی این منطقه، سرزندگی رودخانه، حیات گیاهی کنار رودخانه و حیات‌وحش منطقه وارد می‌شود. در کنار تمام این توصیف‌ها سد داریان مانند بیشتر سدهای دیگر باعث پدید آمدن نارضایتی محلی به علت برهم خوردن ساختار اجتماعی منطقه، جابه‌جا شدن صدها خانوار، افزایش بیکاری، افزایش اختلاف‌‌های قومی و منطقه‌‌ای و تخریب خاطره‌‌های جمعی می‌شود.
نامه‌نگاری استاندار کردستان برای نجات چشمه بل
وضعیت نگران‌کننده و پیامدهای منفی این اقدام تا جایی پیش رفت که استاندار کردستان در نامه‌ای به وزیر نیرو خواستار توقف آبگیری سد داریان برای نجات قطعی چشمه‌بل شد. در نامه عبدالمحمد زاهدی خطاب به وزیر نیرو که البته بدون جواب هم ماند، آمده است: چشمه‌بل کردستان واقع در کاسه سد داریان کرمانشاه به لحاظ تاریخی، فرهنگی و اجتماعی بسیار با اهمیت بوده و در فهرست آثار ملی کشور قرار دارد، مطابق آزمایشات صورت گرفته توسط آن وزارتخانه کیفیت آب آن که از کوه شاهو در رشته کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد، در دنیا کم‌نظیر و از جنس آب‌های معدنی است که بدون نیاز به هرگونه فراوری مستقیما قابل شرب بوده و علاوه بر مصرف داخلی و تامین آب شرب 2 میلیون نفر در سال، می‌تواند منبع بسیار باارزشی برای صادرات و همچنین ارزآوری بوده و به لحاظ مهندسی می‌تواند با منافع سد داریان بدون ایجاد عوارضی جانبی برابری کند.
در بخش دیگری از نامه استاندار کردستان خطاب به وزیر نیرو آمده است: مطالعات نجات بخشی این چشمه از سال 1380 در حال انجام بوده و گزینه‌هایی که تاکنون پیشنهاد شده است فاقد توجیه فنی و اقتصادی بوده و اهمیت حیاتی چشمه یادشده موجب شده گروه‌های کاری بخش خصوصی محلی متشکل از کارشناسان و اساتید دانشگاه نیز به صورت خودجوش نسبت به مطالعه و یافتن راه نجات معقول و منطقی اقدام کنند.
زاهدی در پایان نامه خود یادآور شده است: لذا درخواست می‌شود تا وصول مطالعات به گزینه موجه و دارای توجیهات فنی اقتصادی لازم، آبگیری سد یادشده به تاخیر افتد و نجات چشمه‌بل به عنوان یک میراث فرهنگی، ملی و اقتصادی شرط قطعی بهره‌برداری از سد یادشده تلقی شود. در کنار اعتراض صورت گرفته از سوی استاندار کردستان چندی قبل نیز معاون رئیس‌جمهور در سفر به سنندج درباره لزوم توجه به چشمه‌بل هشدار داد و خواستار توجه به این ظرفیت ارزشمند در استان کردستان شد.
معصومه ابتکار در سفر به استان کردستان درباره چشمه‌بل اظهار داشت: این حرکت تخریب محیط زیست است و باید مسؤولان و متولیان تا ارائه طرح جایگزین دست نگه دارند. وی افزود: متاسفانه پروژه‌هایی که با نام توجیه اقتصادی در حال بهره‌برداری است صدماتی را به محیط زیست وارد کرده که جبران‌ناپذیر است، یکی از این پروژه‌های مخرب نابود کردن یکی از چشمه‌های منحصر به فرد در استان کردستان است. با تمام این توصیف‌ها، تاکیدات و نامه‌نگاری‌ها متاسفانه سد داریان با تمام توان خود در حال کار است و چشمه‌بل را هر روز بیشتر از روز گذشته به سمت نابودی سوق می‌دهد.
یکی از اهالی روستای هجیج نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به پیامدهای منفی اجرا و احداث سد در این منطقه می‌گوید: با پولی که به مردم داده شده است جز حاشیه‌نشینی شهر نمی‌توانند به جایی دیگر بروند. با توجه به مشاهده خبرنگار مهر از وضعیت موجود سد داریان می‌توان گفت در حال حاضر ماشین‌آلات در حال کار هستند و چشمه‌بل در حال نابودی کامل است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان در گفت‌وگو با مهر، اظهار داشت: با توجه به شواهد موجود و تماس‌های محلی ماشین‌آلات به دهانه چشمه ورود پیدا کرده و فاجعه‌ای زیست‌محیطی که همان نابودی کامل چشمه‌بل است در حال اتفاق افتادن است. ناصح قادری ضمن تاکید بر لزوم متوقف کردن اقدامات صورت گرفته درباره نابود کردن چشمه‌بل عنوان کرد: تلاش برای حفاظت از این اثر ارزشمند طبیعی و گردشگری در کرستان یک نیاز لازم و ضروری است و انتظار می‌رود مسؤولان کشوری و حتی مدیران استان کرمانشاه نیز در این زمینه اقدامات بهتری را در دستور کار قرار دهند.
منبع: مهر
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
