شرکت‌های غیرمجاز فیلم را دانلود و خودشان دوبله می‌کنند
خبرگزاری تسنیم: مسافر آستانه گفت: اگر از قاچاق جلوگیری نکنیم و نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم، همه ضرر می‌کنند. تولید سینما ضرر خواهد کرد، آثار هنری ارتقای کیفیت نخواهند داشت و مخاطبان نیز مجبور می‌شوند آثار قاچاق را ببینند.
به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، با گسترش شبکه خانگی نمایش و استقبال مردم از محصولات ارائه شده در این شبکه توزیع، نقش مؤسسه رسانه‌های تصویری هر روز پر رنگ‌تر از قبل می‌شود. در پی تغییر و تحول در وزارت ارشاد، حسین مسافر آستانه، مدیر با سابقه تئاتر، با حکم حجت‌الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی کشور به سمت مدیر مؤسسه رسانه‌های تصویری برگزیده شد. حضور یک مدیر تئاتری در مجموعه‌ای سینمایی تعجب برانگیز بود. اکنون با گذشت چند ماه از فعالیت این مدیر در سمت مدیریت مؤسسه رسانه‌های تصویری که متولی بخش سینمای خانگی است، فرصتی پیش آمد تا با وی درباره برنامه‌هایی که برای این مؤسسه دارد به گفت‌وگو بنشینیم، خصوصاً اینکه وی این روزها سرگرم آماده شدن برای برگزاری دومین جشنواره فیلم‌های ویدئویی(یاس) نیز است.
***
*شما به عنوان مدیری تئاتری با تغییر دولت، از تئاتر منفک شدید و به مؤسسه رسانه‌های تصویری آمدید و فضای جدید مدیریتی را تجربه کردید، این تغییر به نظر خودتان تا چه حد درست بوده است؟ و اصولاً یک مدیر تئاتری آیا می‌تواند در فضای مؤسسه که بیشتر با سینما سر و کار دارد موفق باشد؟
من مدیریت در این دو عرصه را از هم جدا نمی‌دانم، شاید فضای تولید در تئاتر و سینما با هم بسیار متفاوت باشد اما در عرصه مدیریت فرهنگی، تشابهات زیادی با هم دارند. ضمن اینکه اساساً تئاتر با بدنه سینما قرابت سنتی از پیش تعیین شده‌ای دارد و در عرصه مدیریت هم چندان امور مجزا از هم نیستند. من هم بنا به تجربه مدیریتی‌ام در تئاتر و هم بنا بر علائق شخصی‌ام، نسبت به حوزه سینما اطلاعات و اشراف داشتم. با آنکه یکی دو ماه از زمان پیشنهاد مدیریت مؤسسه رسانه‌های تصویری تا انتصابم طول کشید اما آنطور نبود که من فقط طی آن زمان به فکر آشنایی با حوزه نمایش خانگی بوده باشم. من که در کار هنر هستم طبیعتاً ارتباطات و آشنایی هایی از قبل داشتم و طی آن دو ماه فاصله هم سعی کردم به اطلاعات جدید‌تری دست پیدا کنم و با ارتباطات داخلی و زد و بندهای سینمای خانگی به صورت تخصصی آشنا شوم. فکر کردم می‌توانم در این حوزه تأثیرگذار باشم و به همین دلیل مدیریت اینجا را قبول کردم.
*برخی از اهالی تئاتر معتقدند حضور شما در مدیریت مؤسسه رسانه‌های تصویری فرصت و موقعیتی برای تئاتری‌هاست و شما می‌توانید زمینه دیده شدن آثارشان را در قالب محصولات مؤسسه فراهم کنید، خودتان تا چه حد به این اعتقاد باور دارید؟
اتفاقاً یکی از انگیزه‌های مهم من همین امر است. البته خانواده تئاتر کشور نیز این توقع را از من دارند. برای اینکه این مهم تحقق پیدا کند و ما بتوانیم نمایش‌های اجرا شده را در اختیار مردم قرار دهیم دو مسئله باید تحقق پیدا کند. ابتدا اینکه خود تولید‌کنندگان آثار نمایشی باید یکسری هماهنگی‌ها را برای تطابق آثار با برنامه ضبط شده تلویزیونی انجام بدهند که خود این امر مستلزم تغییراتی در میزانسن و کارگردانی تئاتر خواهد بود و از طرف دیگر بحث مهم‌تر آن چگونگی ضبط آثار نمایشی و تبدیل آن از مدیوم نمایشی به مدیوم تلویزیونی است. من در حال کار روی این مسئله هستم و بار‌ها با متخصصان این حوزه مشورت کرده‌ام. ما باید به یک فرمتی برسیم که بدون اینکه تئاتر قربانی شود بتوانیم آن را به برنامه‌ای تلویزیونی تبدیل کنیم.
*یعنی به دنبال تعریف یک استاندارد در این زمینه هستید؟
بله، دقیقاً می‌خواهیم به فرمتی در این زمینه برسیم که شاید نتوان به آن استاندارد گفت اما حداقل در آن رضایت تولیدکننده اثر و رضایت مخاطب را برآورده کند. هم اکنون تئاترهایی که ضبط می‌شوند گاهی با سه، گاهی با شش و حتی با هشت دوربین ضبط می‌شوند ولی باز نتیجه آن نتوانسته حس تئاتر و آن اتفاقی که روی صحنه رخ داده و ارتباطی که یک نمایش با مخاطب خود دارد را منتقل کند. این ارتباط در مسیر تلویزیونی شدن از بین رفته است و ما داریم از لحاظ فنی آن را مطالعه می‌کنیم و با مشورت با متخصصان ان‌شاءالله به راهکارهایی دست یابیم که بیشترین نزدیکی و بیشترین ارتباط را مخاطب از دیدن این آثار به دست بیاورد. قطعاً من خیلی دوست دارم که آثار ارزشمند تئاتر از این مسیر به دست خانواده‌ها برسد. از طرف دیگر یکی از توقعاتی که از من می‌رود این است که بسیاری از هنرمندان شهرستانی امکان دیدن آثار تئاتری که در تهران به روی صحنه می‌روند را ندارند می‌خواهد این آثار از طریق سی دی به آنها برسد و امیدوارم هرچه سریع‌تر بتوانیم به امری که بتواند رضایت مخاطبان را در پی داشته باشد برسیم.
*یکی از آسیب‌های شبکه خانگی نمایش ارائه آثار ضعیف ویدئویی است که حداقل استاندارد‌ها را هم رعایت نمی‌کنند، تصمیمی برای جلوگیری از ادامه این روند دارید؟
این یک عارضه برای شبکه خانگی است و یکی از ایرادات شبکه خانگی را می‌توان در تولید آثار بی‌کیفیت دانست، البته در دوره جدید سعی شده دقت بیشتری در تصویب کارها وجود داشته باشد. خود مؤسسه قصد ندارد کاری ضعیف و بی‌کیفیت یا کاری که نگاه فرهنگی ویژه‌ای در آن وجود نداشته باشد را وارد شبکه خانگی نمایش کند. بخش‌های خصوصی نیز همت می‌کنند و تلاش دارند تا آثار بهتر و با کیفیت تری را وارد شبکه خانگی کنند اما در کنار آن مشکلاتی وجود دارد که بحث آن طولانی است.
*حداقل به صورت فهرست‌وار سرفصل‌های آن را بیان کنید.
اولاً ما برای ایجاد انگیزه در هنرمندان برای تولید آثار بهتر نیازمند فرصت مقایسه هستیم. این آثار ابتدا توسط نگاه کارشناسانه‌ای باید ارزیابی و ارزشگذاری شوند که بعد از آن هنرمندان سعی کنند خود را به معیار‌های ارزشگذاری و ارزیابی نزدیک کنند، متأسفانه این سیستم ارزشگذاری در گذشته وجود نداشته است. بنابراین هر کس هر کاری را که با کمترین هزینه تولید کرده وارد شبکه خانگی کرده و پولی به دست آورده است. ارزشگذاری آثار باعث خواهد شد تا هنرمند برای حفظ آبروی خود هم که شده اثر بی‌کیفیت تولید نکند اما علت اصلی که تلاش می‌شود تا آثار با هزینه پایینی تولید شود بحث اقتصادی است که دامن شبکه خانگی را گرفته است. این بحث از آنجا شکل می‌گیرد که یک اثر مطلوب باکیفیت خوب وارد شبکه خانگی نمایش می‌شود اما بلافاصله توسط شبکه‌های غیر مجاز به سرقت می‌رود. بحث قاچاق محصولات نمایش خانگی بسیار لطمه زننده است و جرأت سرمایه‌گذاری را به پایین‌ترین حد رسانده و ریسک آن را بالابرده است. تهیه کننده می‌ترسد که سرمایه‌گذاری کند چون نمی‌داند سرمایه‌اش بازگشت دارد یا خیر.
*ما مشکل کپی رایت داریم، اما بعضاً خود شرکت‌های ارائه‌کننده آثار در شبکه خانگی هم کپی‌رایت محصولات خارجی را رعایت نمی‌کنند. شما می‌بینید یک انیمیشن با چند دوبله وارد شبکه خانگی شده است، چه کسی می‌داند که کدام شرکت‌کپی‌رایت این آثار را خریده؟!
خود مؤسسه رسانه‌های تصویری که هیچ گاه این کار را نمی‌کند. تمام آثار خارجی که ما وارد شبکه خانگی می‌کنیم، کپی رایت آنها را خریداری کرده‌ایم. فقط چند شرکت و کمپانی امریکایی وجود دارند که تحت هیچ شرایطی آثارشان را به ایران نمی‌فروشند.
*بیشترین و بهترین آثار هم متعلق به همان شرکت‌های امریکایی است!
دقیقاً، البته نه همه شرکت‌های امریکایی. شش شرکت امریکایی هستند که آثارشان را به ما نمی‌فروشند. آن هم به دلیل قوانین کپی رایتی است که آنها دارند. خود ارشاد نیز محصولات آنها را به صورت کدگذاری شده واگذار می‌کند تا آنچه مسائل قانونی آن است به صورت برنامه‌ریزی شده باشد. آنچه شما می‌گویید درباره ورود آثار بدون حق کپی رایت در مورد شرکت‌های غیرمجازی است که آثار را از اینترنت دانلود می‌کنند و بعد خودشان دوبله می‌کنند و آنها را به بازار شبکه خانگی می‌فرستند وگرنه آثار خارجی مجوزدار تنها توسط یک شرکت کپی رایتش خریداری شده و دوبله می‌شود.
*ما در مورد انیمیشن‌ها بیشتر با مسئله چند دوبله‌ای بودن روبه‌رو می‌شویم. وقتی شما به یک سوپر مارکت بروید ممکن است از یک انیمیشن چند دوبله را ببینید.
قطعاً چند دوبله‌ای‌ها نشانه شرکت‌های غیرمجاز است.
*چرا رسانه‌های تصویری برای جلوگیری از ادامه کار این شرکت‌ها اقدامی نمی‌کند؟ مثلاً می‌توانید با همکاری سازمان بازرسی کل کشور زمینه جلوگیری از فعالیت این شرکت‌ها را فراهم کنید.
ما بسیار متقاضی این امر هستیم ولی هم اکنون ابزار قانونی آن را دراختیار نداریم. چندین سال پیش ستاد مبارزه با قاچاق کالای فرهنگی در همین مؤسسه تشکیل شده بود و خیلی هم کارایی داشت و مؤثر بود. به طوری که میزان تولید و تکثیر آثار مجاز به شدت بالا رفته بود. نمی‌دانم چرا ولی در دوره‌ای این ستاد از مؤسسه به بدنه وزارت ارشاد منتقل شد و بعد از آن بیشتر به امور ستادی پرداخت و کمتر فرصت کار‌های اجرایی و مبارزه با قاچاق را داشت. به نظرم باید این ستاد دوباره فعال و عملیاتی شود و با همکاری نهاد‌هایی چون پلیس امنیت و قوه قضائیه جلوی روند رو به گسترش قاچاق آثار را بگیرد. متأسفانه فعلاً اقدامات جسته و گریخته‌ای توسط اتحادیه ویدئو رسانه‌ها از یک طرف و ما از سوی دیگر انجام شده که باید دولت از آن حمایت کند تا جلوی قاچاق محصولات گرفته شود.
*با این وضعیت باز هم خریدار است که ضرر اصلی را می‌کند؟
دقیقاً، اگر از قاچاق جلوگیری نکنیم و نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم، همه ضرر می‌کنند. تولید سینما ضرر خواهد کرد، آثار هنری ارتقای کیفیت نخواهند داشت و مخاطبان نیز مجبور می‌شوند آثار قاچاق را ببینند. طبیعتاً ما در عرصه سینما چه در اکران و چه در شبکه خانگی باید اقتصاد و فرهنگ را پایاپای نگاه کنیم، اگر اقتصاد پایین آید ارزش فرهنگی کار پایین می‌آید و اگر در مقابل ارزش فرهنگی و هنری کاری پایین آمد، اقتصاد آن نیز دچار زیان می‌شود.
*چند وقتی است که کارگردان‌های مشهوری وارد تولید سریال برای شبکه خانگی می‌شوند و سریال‌هایشان در چند قسمت اول بنا بر داستان خوب وکارگردانی خوبی که دارند با استقبال روبه‌رو می‌شوند اما به مرور هم از کیفیت آثار کاسته می‌شود و هم انگار تعمداً به قسمت‌های آن اضافه می‌گردد به طوری که به جایی می‌رسیم که سریال بدون پایان مشخص رها می‌شود. شما راهکاری برای جلوگیری از این روش غیر اخلاقی ندارید؟
ما متولی این کار نیستیم اما دوستانمان در اداره ارزشیابی ارشاد در دوره فعلی حساسیتشان نسبت به این امر بالا رفته است و طی گفت‌وگو‌های کارشناسی که باهم داشتیم متوجه شدم که در پی تضمین کیفیت آثارند و به دنبال این هستند که بدون تضمین رعایت حقوق خانواده‌ها مجوزی صادر نشود. من فکر می‌کنم باید به کیفیت چه در مفهوم و چه در ساختار توجه بیشتری صورت بگیرد تا پروانه انتشار صادر شود. ما به عنوان مؤسسه مسئولیتی در این باره نداریم اما توقعمان این است که وزارت ارشاد این حساسیت را داشته باشد.
*صحبت درباره سرمایه‌گذاری تولید فیلم شد، چرا از همکاری در تولید فیلم «ایرباس» انصراف دادید؟
ما قرار نبود در تولید این فیلم مشارکت داشته باشیم، در دوره قبلی تنها یک خبر در این باره منتشر شد و من هر چقدر گشتم هیچ سابقه یا مدرکی درباره مشارکت مؤسسه رسانه‌های تصویری در تولید فیلم سینمایی ایرباس که نشانه توافق یا تعهد ما باشد، ندیدم. فکر می‌کنم تنها در حد گفت‌وگوی اولیه بوده و در رسانه‌ای شدن آن عجله کردند چه در دوره قبل و چه از زمانی که بنده در مؤسسه حضور پیدا کرده‌ام نیز درخواستی برای تولید این فیلم توسط مؤسسه ارائه نشده است.
*یعنی آقای طالب‌زاده با شما درباره سرمایه‌گذاری و تهیه‌کنندگی این فیلم صحبتی نکرده‌اند؟
خیر، ما اصلاً به دنبال تولید فیلم سینمایی نیستیم. در دوره جدید جلوی خلط وظیفه گرفته شده است و همه چیز را بر اساس تقسیم وظایف پیش برده‌ایم. بحث تولید آثار سینمایی به بنیاد سینمایی فارابی که متولی این امر است واگذار شده. فیلم اولی‌ها صرفاً به مرکز سینمای مستند و تجربی و فیلم کوتاه هم صرفاً به انجمن سینمای جوانان واگذار شده است.
*اما تولید آثار سینمایی به تهیه‌کنندگی مؤسسه سابقه دارد و قبلاً چند فیلم با تهیه‌کنندگی مؤسسه تولید شده بود؟
بله، قبلاً مرکز گسترش هم فیلم سینمایی تولید می‌کرد، اما سعی شد در این دوره بر اساس تقسیم وظایف کارها جلو رود و قرار شده است زیر مجموعه‌های سازمان سینمایی تنها به شرح وظایف خود بپردازند. تنها نکته مغفول مانده در اینجا تولید فیلم‌های ویدئویی است که طبیعتاً رسالت مؤسسه رسانه‌های تصویری است که مورد موافقت سازمان سینمایی هم است. اما ما فعلاً به دلیل کمبود منابع مالی وارد بحث تولید نشده‌ایم و صرفاً از برخی از تولیدات حمایت می‌کنیم.
*به تولید فیلم‌های ویدئویی اشاره داشتید، شما هم اکنون دبیر دومین جشنواره فیلم‌های ویدئویی تهران (یاس) هستید، کمی درباره این جشنواره هم توضیح دهید.
به نظرم یاس یکی از ضروری‌ترین جشنواره‌هایی است که باید در حوزه سینما وجود داشته باشد، به دلیل اینکه بخش مهمی از فعالیت‌های سینما در حوزه نمایش خانگی تعریف شده است. نمایش خانگی هم از بعد فرهنگی از حساسیت بالایی برخوردار است و به لحاظ هنری باید از یک رشد بالایی برخوردار باشد تا ما دیگر شاهد تولید آثار بی‌کیفیت نباشیم. یکی از امتیازات ویژه این جشنواره مردمی بودن مخاطبان این جشنواره است. جشنواره فجر که بزرگترین فستیوال سینمایی کشور است را مختص اهالی سینما می‌دانم اما جشنواره یاس تنها مختص اهالی سینما نیست بلکه به مردم نیز اختصاص دارد و مخاطبان اصلی آن عموم مردم هستند و نتیجه آن در طول سال در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
*با این تعریف فجر هم مردمی‌ترین جشنواره خواهد شد چون اکثر آثار آن بعد از اکران وارد شبکه خانگی نمایش خواهد شد!
نگاه کنید آثار این جشنواره ابتدا در سینما‌ها اکران می‌شوند و بعد به نمایش خانگی می‌آیند اما فیلم‌های جشنواره یاس مختص شبکه خانگی نمایش تولید شده‌اند و اصلاً ما در این جشنواره فیلم سینمایی نداریم همه آثار ویدئویی هستند که مجوز ویدئویی یا تلویزیونی داشته‌اند. برگزاری اولین دوره این جشنواره تاثیر بسزایی در جلوگیری از عدم تولید آثار ویدئویی بی‌کیفیت داشته است و در مقایسه با آثار تولید شده قبل و بعد از آن دوره می‌توان این تغییرات را مشاهده کرد.
*چرا برگزاری دومین دوره این جشنواره به رغم توزیع فراخوان با تأخیری دو ساله روبه‌رو شد؟
این تأخیر به دلیل همزمانی با انتخابات ریاست جمهوری و تغییر دولت بود.
*مزیت این جشنواره نسبت به سایر جشنواره ها در چیست؟
این جشنواره می‌تواند بسیاری از استعداد‌های جوان سینما را کشف کند، کسانی که بعدها می‌توانند در سینمای ایران حرفی برای گفتن داشته باشند. این جشنواره از طریق تولید آثار ویدئویی این استعداد‌ها را به خانواده سینما معرفی می‌کند.
دومین دوره جشنواره یاس دارای چه بخش‌هایی است؟ آیا سعی کرده‌اید با توجه به تجربه دوره اول، این دوره را متفاوت‌تر و به روزتر برگزار کنید؟
صددرصد، در دوره اول جشنواره ما سه بخش داشتیم، ابتدا خاطره یاس‌ها که مختص آثاری بود که در نمایش خانگی توزیع شده بودند و حالا امکان ارزیابی آنها فراهم شده بود، بخش دیگر رویش یاس‌ها بود که به آثاری اختصاص داشت که هنوز وارد پخش خانگی نشده بودند و قبل از توزیع مورد ارزیابی قرار می‌گرفتند. بخش سوم نیز بخش بین‌المللی بود. فیلم‌هایی که برای پخش خانگی در سطح بین‌المللی تولید شده بودند، در این بخش ارزیابی شدند. در این دوره بنا به کارشناسی‌های صورت گرفته، سه بخش اضافه شد که ابتدا برای نشان دادن اهمیت فیلمنامه و طرح و ایده فیلم، این بخش اضافه شد. چون یکی از ضعف‌های فیلم‌های تولید شده برای شبکه خانگی را در بخش فیلمنامه دیده بودیم. بخش دیگر مواد تبلیغی بود که یکی از بحث برانگیز‌ترین بخش‌های فعالیت شبکه خانگی نمایش است. پیش از این حتی در رسانه‌ها هم شاهد این بودیم که نسبت به چگونگی تبلیغات یک فیلم در شبکه خانگی نمایش اعتراضاتی صورت گرفته بود، آن هم به دلیل اینکه هر شرکتی یا هر گرافیستی بنا به سلیقه شخصی خود پوستری را برای فیلم طراحی می‌کرد که حتی بعضاً در آنها شأن هنرمندان نیز در نظر گرفته نمی‌شد. ما برای اینکه نگاهی تخصصی به مواد تبلیغی در شبکه خانگی داشته باشیم که ضمن حفظ وجوه تجاری اثر نگاه فرهنگی نیز داشته باشد این بخش را برای اولین بار به جشنواره اضافه کردیم. سومین بخش نیز که اهمیت بالایی دارد بخش پویانمایی است که مخاطبان زیادی دارد و نگاه ما بیشتر به محصولات داخلی است تا خارجی. این سه بخش در این دوره اضافه شده‌اند و قطعاً در دوره‌های بعدی بنا به نیاز بخش‌های دیگری نیز افزوده خواهد شد.
با تشکر از وقتی که گذاشتید، اگر صحبتی در پایان باقی مانده است، بفرمایید.
سلامت پخش نمایش خانگی به شرط فعالیت جدی در مبارزه با آثار قاچاق خواهد بود وگرنه خود این فعالیت به دامن زده شدن به قاچاق کمک می‌کند و خدا نکند روزی ما با قاچاق مجوزدار روبه‌رو شویم. ما باید مرتباً به مردم این آگاهی را برسانیم که خرید آثار غیر اورجینال کمک به دزد‌ها و سهیم شدن با آنها در قاچاق است. مردم ما مردم دینداری هستند و نمی‌آیند آگاهانه پول خود را برای آثار قاچاق بدهند. ما باید کاری کنیم که مردم به شبکه خانگی نمایش اعتماد کنند و از خرید آثار غیر اورجینال خودداری کنند. این یک کار فرهنگی عظیم است که باید با کمک نهاد‌های دیگر همراه باشد. مؤسسه به تنهایی نمی‌تواند این کار را پیش ببرد.
مشروح گفت‌وگو را در «جوان‌آنلاین» بخوانید.
منبع: جوان
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
