جنبش حماس چگونه شکل گرفت؟


خبرگزاری تسنیم: حوادث متعددی که در پی اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ و بخصوص بعد از شکست ۱۹۶۷ روی داد، زمینه شکل‌گیری حماس را فراهم آورد.

 به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، با گذشت یک ماه از حمله وحشیانه رژیم اسرائیل از زمین، هوا و دریا به باریکه پرتراکم غزه، این رژیم نهایتا بار دیگر ننگ شکست در برابر مقاومت را بر کارنامه سیاه خود نشاند و با سرافکندگی عقب‌نشینی و پذیرفتن برخی از پیش‌شرط‌‌های حماس برای آتش‌بس را اعلام کرد.
 
براساس گزارش‌ شبکه دوم تلویزیون اسرائیل، تلفات رژیم صهیونیستی در تهاجم به غزه 4 برابر تلفات جنگ سال 2006 با لبنان است. مقامات رژیم صهیونیستی تا کنون از انتشار آمار دقیق کشته‌های خود خودداری کرده‌اند اما الشرق الاوسط چند روز پیش تعداد سربازان کشته شده را 497 نفر و افسران اسرائیلی به هلاکت رسیده را 11 تن اعلام کرد. همچنین نزدیک به 500 نظامی دیگر اسرائیل نیز برای فرار از جنگ با مقاومت فلسطین، اقدام به خودکشی یا خودزنی کرده‌اند.
در شکست ارتش مجهز اسرائیل از جنبش مقاومت فلسطین همین بس که «گئورا ایلاند» مشاور سابق امور امنیتی کابینه اسرائیل در گفتگو با روزنامه صهیونیستی یدیعوت، اذعان کرده است: «حماس همان صدای واقعی مردم در غزه است. حماس ارتشی قوی ایجاد کرد و در صحنه عمل آنها دولت خود را برپا کردند. در حقیقت، اسرائیل به این دولت سال‌ها اجازه داد که موشک و گلوله به سمتش شلیک کند و همزمان ما به آنها اجازه دادیم که مواد غذایی دریافت کنند که این امر مسخره است. حماس شکست نخورده اما ضربه سنگینی دریافت کرده است».
با توجه به تحولات مربوط به جنگ اسرائیل و مقاومت فلسطین و عقب‌نشینی ذلیلانه ارتش اسرائیل از نوار غزه، مشرق گزارش ویژه‌ پیشین خود در مورد چگونگی تشکیل جنبش حماس را بازنشر داده است.
"حماس" نام مختصر "جنبش مقاومت اسلامی فلسطین"، جنبشی مردمی است که در پی ایجاد شرایط لازم جهت آزادی این کشور از ظلم و تجاوزگری صهیونیست‌ها و حامیان آنهاست. این جنبش انقلابی که از حمایت تود‌ه‌های مردم برخوردار است، بر این باور است که تا آزادی فلسطین از نهر تا بحر به مبارزات خود ادامه می‌دهد.

 

رهبران برجسته جنبش حماس
از راست به چپ به ترتیب نفر دوم خالد مشعل، اسماعیل هنیه، عزت رشق و دکتر موسی ابومرزوق

شعار جنبش:
شعار این جنبش در قالب لوگوی آن ترسیم شده است بدین معنا که تصویر مسجدالاقصی به عنوان نقشه کوچک فلسطین تصور شده است که توسط دو علم که در تصویر، به شکل یک نصف قوس دیده می‌شود، محافظت می شود .

عبارت" لا اله الا الله"" محمد رسول الله" به اسلامی بودن این جنبش  اشاره دارد
و شمشیر نشانه موضع قدرت و ثبات وشرافت این جنبش در دفاع از آرمان فلسطین است.

شکل‌گیری و پیدایش :
"حماس" در 15 دسامبر 1987، بیانیه تأسیس خود را منتشر کرد اما جرقه‌های اولیه شکل‌گیری آن به دهه چهل قرن گذشته برمی‌گردد. این جنبش در امتداد جنبش اخوان المسلمین شکل گرفت و قبل از اعلام موجودیت ، اخوان المسلمین برای بیان مواضع خود در قبال مسئله فلسطین اسم‌های دیگری چون"جنبش پیکار اسلامی" و"حامیان سرزمین اسرا" و... را مطرح کرد.

انگیزه‌های شکل گیری:
حوادث متعددی که در پی اشغال فلسطین در سال 1948 و بخصوص بعد از شکست 1967 روی داد، زمینه شکل‌گیری جنبش حماس را فراهم آورد. این حوادث نتیجه دو عامل اساسی است: یکی تحولات سیاسی عرصه فلسطین  و مسائل بعد از آن تا پایان سال 1987 و دیگری تحولات بیداری اسلامی و قضایای بعد از آن تا نیمه دهه هشتاد.

1-تحولات سیاسی
ملت فلسطین به تدریج پی برد که با مسئله مرگ و زندگی روبروست چرا که جریان درگیری اعراب و مسلمانان با صهیونیست‌ها و قضایای دیگری چون مسئله آوارگان، بازسازی ویرانه‌های تجاوز رژیم صهیونیستی و نادیده گرفتن دو سوم خاک فلسطین بعد از شکست 1967 باعث شد تا ملت فلسطین احساس کند که خود باید به فکر چاره باشد و از همین رو گروه‌های مقاومت مردمی شکل گرفت.

این در حالی بود که سازمان آزادیبخش فلسطین در دهه هشتاد، نوعی بازگشت به عقب داشت و در دو عرصه داخلی و خارجی در رویکرد انقلابی خود ضعیف عمل کرد و بر خلاف مفاد منشورملی فلسطین حقوق ملت فلسطین را ضایع نمود و بعد از امضای توافقنامه کمپ دیوید و تجاوز صهیونیست‌ها به لبنان و محاصره بیروت در سال 1982 امتیازهای بیشتری به دشمن داد.

دیدار یاسر عرفات با بیل کلینتون و ایهود باراک و
گفتگو درباره بررسی نهایی توافقنامه کمپ دیوید در ژوئیه 2000 در آمریکا

در پی این محاصره سه ماهه که هیچ عکس‌العملی از جانب اعراب رخ نداد، سازمان آزادیبخش فلسطین تضعیف و از لبنان خارج شد تا حدی که عده‌ای در این جنبش شعار سازش را سر دادند و بدین ترتیب عملاً وجود رژیم صهیونیستی در خاک فلسطین مورد پذیرش واقع شد و صهیونیست‌ها بخش اعظمی از خاک فلسطین را جزء سرزمین های اشغالی به شمار آوردند.

با شروع جنگ ایران و عراق، مسئله فلسطین در حاشیه قرار گرفت و به موازات آن رژیم صهیونیستی که در سال 1981 با آمریکا توافقنامه امنیتی امضا کرده بود بر سختگیریهای خود افزود.
در چنین شرایطی و در حالی که سران عرب به دولت آمریکا و سردمداران آن دل بسته بودند رژیم صهیونیستی با حمایت این کشور در سال 1985 ، مقر سازمان آزادیبخش فلسطین در تونس را هدف قرار داد و در عرصه بین‌المللی نیز به دلیل توجه اتحاد جماهیر شوروی به مسائل داخلی، آمریکائیها فضای بیشتری برای یکه‌تازی خود در منطقه فراهم می‌دیدند.

2- بیداری اسلامی:
فلسطین بیش از دیگر کشورهای عربی با رشد بیداری اسلامی روبرو بوده است و همین امر باعث شد تا جنبش‌های اسلامی فلسطین از لحاظ فکری و تشکیلاتی توسعه یابند.

به دلیل بی‌توجهی دولت‌های عرب به مسئله فلسطین و شکل‌گیری جریان سازش در این کشور و پیامدهای منفی مترتب بر این رویکرد و نیز شکل‌گیری نضج فکری مقاومت مردمی در داخل و خارج فلسطین، شکل‌گیری جنبشی جهادی با رویکرد اسلامی ضرورت داشت که نشانه‌های پیدایش آن در سال 1981 و با شکل گیری مجموعه شیخ احمد یاسین در سال 1983 و دیگر مجموعه های جهادی آشکار شد.

امضای توافقنامه اسلو
2 بین رژیم صهیونیستی و سازمان آزادیبخش فلسطین در آمریکا (28سپتامبر1995)

از دیگر عوامل ایجاد روحیه مقاومت در برابر سیاست‌های ظالمانه دشمن صهیونیستی و اقدامات سرکوبگرایانه آن، مقابله گروه‌های دانشجویی در دانشگاه "النجاح" و دیگر دانشگاه‌های کرانه باختری و دانشگاه اسلامی غزه با مقامات این رژیم بود. 

دوم: تحول
در 6 دسامبر 1987، راننده یک کامیون صهیونیستی، وانت حامل کارگران فلسطینی را به زیرگرفت که در پی آن چهارتن از ساکنان اردوگاه جبالیا کشته شدند. این اقدام باعث شد تا جنبش جهاد اسلامی فلسطین، نخستین بیانیه خود را در 15 دسامبر 1987 منتشر کند و از آغاز مرحله جدیدی از مبارزات مردمی فلسطین بر ضد رژیم صهیونیستی سخن بگوید.

شکل‌گیری این جنبش، با نگرانی رژیم صهیونیستی و تلاش آن برای فعال ساختن تمام توان دستگاه‌های اطلاعاتی برای رصد تحرکات و فعالیت‌های رهبران آن و دستگیری و بازداشت آنها همراه بود.

بزرگترین موج دستگیری و بازداشت اعضای جنبش در ماه آیار 1989روی داد که شیخ احمد یاسین یکی از آنها بود.

با ابتکار جدید نیروهای این جنبش یعنی دستگیری سربازان اسرائیلی و نیز حمله به سربازان این رژیم در سال 1990، صهیونیست‌ها تحرکات بیشتری را در دسامبر همان سال آغاز کردند و چهارتن از چهره‌های برجسته این جنبش را تبعید نمودند.

با شکل گیری گردان های شیخ عزالدین قسام، شاخه نظامی این جنبش، روند مبارزه متحول شد.

در دسامبر 1992 مبارزان این جنبش نسیم تولیدانو، سرباز اسرائیلی را به اسارت گرفتند. در پی این اقدام، اسحاق رابین نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای مجازات حماس تصمیم گرفت 415 نفر از مبارزان برجسته فلسطینی را تبعید نماید. مبارزان تبعیدی حماس و جهاد اسلامی در اردوگاه موقت خود در مرج الزهور در جنوب لبنان به مبارزاتشان ادامه دادند و این امر باعث شد تا رابین با بازگشت دوباره آنان موافقت نماید.

در فوریه 1994 باروخ گولدشتاین، از صهیونیست‌های افراطی به نمازگزاران مسجد ابراهیمی الخلیل حمله کرد و 30 نفر را کشته و100 نفر دیگر را نیز زخمی کرد. این اقدام باعث شد تا حماس نبرد گسترده‌ای را بر ضد نیروهای اشغالگر آغاز و اعلام نماید در صورتیکه صهیونیست‌ها این جنایتها را ادامه دهند اسرائیلی‌های ساکن فلسطین را مورد هدف قرار خواهند داد.

اندیشه مبارزاتی جنبش حماس :
در اندیشه مبارزاتی این جنبش، نبرد با صهیونیست‌ها تنها نبرد با یک رژیم متجاوز نبوده و درواقع مبارزه با استعمار نوینی است که در پی به یغما بردن منابع و ثروت جهان عرب و اسلام و گسترش سلطه اقتصادی، سیاسی، نظامی و فکری خود است.

  به اعتقاد این جنبش، بهترین راه مدیریت نبرد با رژیم صهیونیستی، بسیج تمام ظرفیت‌های فلسطین و زنده نگه داشتن روحیه جهاد و مقاومت در برابر طرح های سازش و جلوگیری از جدا شدن بخش‌های بیشتر خاک این کشور تا به وجود آمدن اراده مبارزاتی و سیاسی در تمام جهان عرب و اسلام برای بیرون راندن صهیونیست‌ها است.

جنبش حماس با درک اینکه رژیم صهیونیستی سعی دارد با رونق اقتصاد خود و وابسته کردن اقتصاد فلسطین و وادار نمودن سران سازش به پذیرش این امر، در پی محکم کردن جای پای خود در فلسطین است، همواره بر عدم قبول سازش با این رژیم  تأکید ورزیده است. این جنبش در مشی مبارزاتی خود اعلام کرده است که افراد غیرنظامی را هدف قرار نمی‌دهد و تنها در صورتی که اقدامی چون حادثه کشتار حرم ابراهیمی رخ دهد به مقابله به مثل خواهد پرداخت. نکته دیگر اینکه این جنبش، معتقد است تنها در سرزمین‌های اشغالی با صهیونیست‌ها رویرو می شود و بارها از کشانده شدن دامنه نبرد به خارج از مرزهای سرزمین های اشغالی به صهیونیست‌ها هشدار داده است.
موضع گیری در برابر سازش سیاسی :
حماس با اعلام اینکه طرفدار و حامی صلح است، مذاکرات سازش با رژیم صهیونیستی را از آن رو که ناعادلانه بوده و در آن به کمترین حقوق ملت فلسطین توجه نشده است، رد کرده است.

در این دیدگاه، فلسطین سرزمین مقدسی است که غصب شده است و از همین رو این جنبش طرح شولتز و توصیه‌های ده گانه مبارک و طرح شامیر و مسیر مادرید – واشنگتن را رد کرده است. به اعتقاد حماس   خطرناک‌ترین طرح‌های سازش، توافقنامه غزه- اریحاست که در تاریخ 13 دسامبر 1933 بین رژیم صهیونیستی و رهبران سازمان آزادیبخش فلسطین به امضا رسید.

 

تصویر اعتراض یاسرعرفات ریاست هیئت فلسطینی
از نامشخص بودن مساحت منطقه اریحا در نقشه های ضمیمه قرارداد

این توافقنامه‌ها از این رو مشروعیت ندارد که از طرفی باعث به رسمیت شناخته شدن رژیم صهیونیستی و عادی شدن روابط با آن شده و از طرفی افرادی در این مذاکرات حاضر می شوند که شایستگی نمایندگی از ملت فلسطین را ندارند.

موضع جنبش در برابر تشکیلات خودگران:
به اعتقاد این جنبش، تشکیلات خودگردان زائیده توافقنامه‌های سازش با رژیم صهیونیستی و ابزاری برای محقق شدن اهداف آن است.

تشکیلات خودگردان دارای 30 هزار نیروی پلیس است که مأموریت آنها در راستای تعهدات این تشکیلات به رژیم صهیونیستی تعریف می‌شود. ازجمله مهمترین این تعهدات، تضعیف نیروهای مقاومت و فراهم نمودن زمینه برای سازش با دشمن صهیونیستی است.

امضای توافقنامه حمایت از تشکیلات خودگردان و توسعه آن (واشنگتن ١٩٩٥)
از سمت راست: مبارک، عرفات، کلینتون،  اسحاق رابین، ملک حسین

حماس معتقد است که تشکیلات خودگردان پوششی برای قانونی جلوه دادن اقدامات صهیونیست‌هاست. به اعتقاد این جنبش، درگیری با تشکیلات خودگردان، آرزوی صهیونیست هاست از همین رو با اینکه مقامات تشکیلات خودگردان با نقض حقوق بشر در فلسطین اقدام به بازداشت و ترور رهبران مبارز مقاومت و شکنجه بازداشت‌شدگان و در برخی موارد قتل آنها می‌کند از مبارزات مسلحانه با آن خودداری کرده و سعی نموده است با آگاه نمودن مردم طرح های این تشکیلات را خنثی سازد.

روابط خارجی
این جنبش در روابط خارجی خود موارد زیر را سرلوحه کارخود قرار داده است:

1-اختلاف مواضع درباره تحولات فلسطین مانع از برقراری ارتباط با طرف‌های بین المللی حامی مقاومت خواهد شد.

2-جنبش حماس در امور داخلی دولت ها و سیاست‌های داخلی دولت ‌‌ها دخالت نخواهد کرد.

3-تشویق دولت‌های عربی و اسلامی برای کنار نهادن اختلافات و توجه به موضع‌گیری یکسان در برابر مسائل امت و عدم جانبداری از یک کشور به  ضرر کشور دیگر

4-حمایت از اتحاد اعراب و مسلمانان

5-توجه به اهمیت گفتگو و رایزنی با تمامی گروه‌ها، احزاب و قدرت‌های بین‌المللی صرف نظر از عقیده، نژاد و نظام سیاسی آنها به منظور دست‌یابی به حقوق مشروع خود و برملا ساختن اقدامات غیر انسانی رژیم صهیونیستی

6-محدود ساختن مبارزه  با رژیم صهیونیستی در خاک فلسطین و عدم  انتقال آن به خارج از مرزها
شخصیت ‌های برجسته

الف- شهدا:

شیخ احمد اسماعیل یاسین
در سال 1938 در روستای الجوزه در نوار غزه به دنیا آمد و در ایام جوانی در یک حادثه ورزشی بدنش فلج شد.


شیخ احمد یاسین
مدرس زبان عربی و تربیت اسلامی و خطیب و معلم  مساجد غزه

شیخ احمد یاسین ، رئیس مجمع اسلامی غزه در سال 1983 به جرم حمل اسلحه و تشکیل گروه های مسلح و تلاش در راستای نابودی رژیم صهیونیستی بازداشت و در دادگاه نظامی این رژیم به 13 سال حبس محکوم و 11 ماه بعد در جریان مبادله اسرا بین مقامات صهیونیستی و جبهه مردمی آزادی فلسطین آزاد شد.

این رهبر مجاهد به همراه مجموعه‌ای از فعالان اسلامی فلسطین، جنش حماس را در سال 1987 در نوار غزه  تشکیل داد.

در شب 18/5/1989 صهیونیست‌ها، شیخ احمد یاسین را به همراه صدها تن از نیروهای حماس که در آن زمان با سلاح سرد به مقابله با سربازان اسرائیلی و مزدوران آنها می‌پرداختند، بازداشت نمودند.

در 16/10/1991 دادگاه نظامی صهیونیست‌ها وی را به اتهام ربودن و قتل صهیونیست‌ها و تأسیس جنبش حماس و شاخه نظامی و امنیتی آن به زندان ابد محکوم کردند.

شیخ احمد یاسین علاوه بردرد فلج با مشکلات دیگری چون نابینایی چشم راست – بعد از شکنجه توسط صهیونیست‌ها- ضعف بینایی چشم چپ،  التهاب مزمن گوش، حساسیت ریوی و التهابات روده رنج می برد.

در 13/12/1992گروهی از فدائیان گردان‌های عزالدین قسام، یک سرباز رژیم صهیونیستی را ربودند و اعلام کردند حاضرند در قبال آزادی شیخ احمد یاسین و اسرای مسن و مریض، وی را آزاد کنند. رژم صهیونیستی این پیشنهاد را نپذیرفت و با حمله به محل اسارت این شخص، باعث کشته شدن سرباز مذکور و فرمانده یگان مهاجم قبل از شهادت مبارزان مذکور در خانه‌ای در نزدیک قدس شد.

شیخ احمد یاسین در روز چهارشنبه 1/10/1997 در جریان مبادله دو مزدور صهیونیستی که در طی انجام فعالیت تروریستی در اردن دستگیر شده بودند آزاد شد.

عبدالعزیز رنتیسی
در 23/10/1947 در روستای یبنا (بین عسقلان و یافا) متولد شد و هنگامی که شش ماه بیشتر نداشت خانواده وی راهی اردوگاه خانیونس در نوار غزه شدند.

در شش سالگی  به مدرسه امدادرسانی به آوارگان فلسطینی پیوست و در سال 1965  دوره متوسطه را به پایان رساند و در سال 1972 از دانشکده پزشکی دانشگاه اسکندریه فارغ التحصیل شد و در سال  1976به عنوان پزشک در بیمارستان ناصر(مرکز اصلی پزشکی خانیونس) فعالیت خود را آغاز کرد.

 


رنتیسی عضو هیئت مدیره انجمن اسلامی و انجمن پزشکی عربی در نوار غزه و هلال احمر فلسطین

وی که یکی از بنیانگذاران جنبش حماس به شمار می‌آید در سال4/2/1988 برای سومین بار توسط   صهیونیست‌ها بازداشت و بعد از دو سال و نیم اسارت، به جرم مشارکت در تأسیس جنبش حماس و تهیه منشور اول انتفاضه در 4/2/1990 آزاد شد. هشت ماه بعد دوباره بازداشت و یک سال تمام در بازداشت اداری به سر برد تا اینکه در تاریخ 17/12/1992 به همراه چهارصد تن از مجاهدان جنبش حماس و جهاد اسلامی به جنوب لبنان تبعید شد.

وی از نخستین رهبران حماس است که در جریان آغاز انتفاضه در 9 دسامبر 1987 بازداشت شد و مدتها را  در سلول های انفرادی رژیم صهیونیستی  و تشکیلات خودگردان گذراند.

دکتر رنتیسی  در سال 1990 زمانی که با شیخ احمد یاسین در یک سلول زندانی بودند قرآن را حفظ کرد . این چهره مبارز که در سال 2003 در هجوم بالگردهای صهیونیستی جان سالم به در برده بود در مارس 2004 دو روز بعد از ترور شیخ احمد یاسین به عنوان رهبر جنبش حماس انتخاب شد و در 17 آوریل همان سال در حمله بالگردهای آپاچی اسرائیل به خودرواش به شهادت رسید.

عماد حسن ابراهیم عقل
در 10/7/91 در اردوگاه جبالیا نوار غزه به دنیا آمد و بعد از جنگ 1948 از روستای برعیر مهاجرت کرد.
دوره ابتدایی را در مدارس ابتدایی اردوگاه جبالیا گذراند و در سال 1988  دوره راهنمایی را در فالوجه سپری کرد.


عماد حسن افسر ارتباط بین "گروه شهدا"
از اولین مجموعه‌های گردان‌های عزالدین قسام و فرماندهان گردان‌های قسام

وی در مرکز أمل در رشته داروسازی  پذیرفته شد ولی هنوز نام نویسی نکرده بود که نیروهای اشغالگر، وی را  به بهانه فعالیت در جنبش حماس دستگیر و زندانی نمودند و18 ماه بعد آزاد کردند.

این چهره مبارز در 26/12/1991 بعد از اعترافات برخی از مبارزان تحت شکنجه رژیم صهیونیستی تحت تعقیب قرار گرفت و در 22/5/1992 به کرانه باختری رفت و در تشکیل گروه‌های جهادی و مبارز در آنجا مشارکت کرد. وی در ادامه در پی بازداشت مبارزان گردانهای قسام در کرانه باختری به نوار غزه بازگشت و یک سال بعد در 24/11/1993 در حالی که به همراه برخی از دوستانش در محله شجاعیه از منزلش خارج    می‌شد توسط صهیونیست ها محاصره  شد و پس از آنکه  چند تن از آنها  را به هلاکت رساند، به شهادت رسید.

صلاح الدین مصطفی علی شحاده
در 24 فوریه 1952م در اردوگاه شاطی به دنیا آمد. خانواده وی پس از اشغال یافا در سال 1948 در نوار غزه ساکن شده بودند.

در سال 1958 وارد مدرسه ابتدایی وابسته به آژانس نجات آوارگان شد و دوره متوسطه را در مدرسه فلسطین در غزه گذراند. وی با اینکه در رشته پزشکی دانشگاه های ترکیه و روسیه قبول شده بود اما به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی نتوانست به این دو کشور سفر کند.

شهید صلاح شحاده
مؤسس اولین شاخه نظامی جنبش حماس (به اعتقاد صهیونیست ها)

این شخصیت مبارز به عنوان کارشناس و پژوهشگر امور اجتماعی در شهر عریش واقع در صحرای سینا به فعالیت پرداخت و با باز پس گرفتن این شهر از صهیونیست‌ها در سال 1979 به  بیت‌حانون بازگشت و در غزه به عنوان  بازرس امور اجتماعی مشغول به کار شد.

در سال 1982 فعالیت در امور اجتماعی را ترک گفت و در دانشگاه اسلامی غزه در بخش امور دانشجویان فعالیت خود را آغاز کرد.

در سال 1948 صهیونیست‌ها به وی مظنون شده و به جرم فعالیت بر ضد این رژیم بدون اینکه به چیزی اعتراف کرده باشد به دو سال حبس محکوم کردند.

وی بعد از آزادی از حبس در سال 1986در سمت مدیر امور دانشجویی دانشگاه اسلامی غزه فعالیت خود را پی گرفت ولی صهیونیست‌ها به منظور سرکوب انتفاضه سال 1987 تصمیم به بستن دانشگاه نمودند اما با این حال وی به کار خود ادامه داد تا اینکه در آگست 1988 دوباره بازداشت شد.

صلاح شحاده در سال  1989  بارها مورد بازجویی قرار گرفت ولی هرگز لب به اعتراف نگشود و در تاریخ 23 جولای سال 2003 در حمله یک هواپیمای اف ـ 16 و با انفجار بمب یک تنی در محله پرجمعیت "الدرج" غزه به شهادت رسید.

دکتر ابراهیم مقادمه
دکتر ابراهیم مقادمه مغز متفکر جنبش اسلامی فلسطین در سال 1950 در "بیت دراس" متولد شد و به همراه خانواده اش در اردوگاه "البریج" سکونت گزیدند.

وی دوران دوران متوسطه را اردوگاه جبالیا گذراند و در یکی از دانشگاه‌های مصر در رشته دندانپزشکی فارغ التحصیل شد.

مقادمه در آغاز جوانی به جنبش اخوان‌المسلمین پیوست و بعد از پایان تحصیلات و بازگشت به غزه به یکی از رهبران جنبش حماس و نزدیکان شیخ احمد یاسین تبدیل شد.


مقادمه بنیانگذار هسته‌های اولیه شاخه نظامی اخون المسلمین در نوار غزه

وی در سال 1984 برای اولین بار به اتهام حمل سلاح و ایجاد شاخه نظامی اخوان المسلمین در نوار غزه به هشت سال حبس محکوم شد.

وی که به عنوان دندانپزشک و متخصص رادیولوژی در بیمارستان" شفا" غزه مشغول فعالیت بود بعد از اسارت و حبس در زندان مقامات تشکیلات خودگردان و تحمل شدیدترین شکنجه‌ها در سال 1996 فعالیتش در وزارت بهداشت فلسطین ممنوع شد و از همین رو به عنوان دندانپزشک در دانشگاه اسلامی غزه به فعالیت پرداخت.

مقادمه، مخالف سرسخت پیمان اسلو مؤلف کتاب‌های "نشانه های آزادی فلسطین" و"نبرد اسکان در فلسطین" وپژوهش‌هایی در زمینه امنیتی در لحظات آخرین حیات در جمع جوانان جنبش حماس و دانشجویان حضور می‌یافت و در زمینه مسائل دینی، سیاسی و مبارزاتی سخنرانی می‌کرد. 
سرانجام وی در صبح8/3/2003 به همراه سه تن از همراهانش در حمله بالگردهای آپاچی رژیم صهیونیستی به خودروشان به شهادت رسیدند.

سعید صیام
در 22جولای1959 در اردوگاه شاطی غزه متولد شد و در سال 1980 از دار المعلمین رام الله دیپلم تدریس علوم و ریاضیات گرفت .

 

صیام وزیر کشور دهمین دولت فلسطین در سال 2006
و بانی نیروی حامی نیروهای امنیتی غزه با نام "نیروی اجرایی"

وی بعد از عضویت در اتحادیه دانشجویان دارالمعلمین رام الله، در رشته تربیت اسلامی از دانشگاه آزاد قدس فارغ التحصیل شد و از سال 1980 تا 2003 به عنوان معلم در مدارس وابسته به آژانس کمک به آوارگان فلسطینی به فعالیت پرداخت و به دلیل انجام فعالیت‌های سیاسی با سخت گیری‌های مدیریت آژانس مذکور مواجه شد. وی  چندین دوره عضو اتحادیه کارمندان عرب شاغل در آژانس کمک به آوارگان بوده و از دیگر مناصب وی رئیس کمیته معلمان به مدت هفت سال، عضو هیئت امنای دانشگاه اسلامی غزه، عضو هیئت مؤسس مرکز پژوهش‌های آینده و خطیب مسجد یرموک غزه و دیگر مساجد این بخش می‌باشد.

صیام از زمان انتفاضه نخست که به "انتفاضه مساجد" و "انتفاضه کودکان سنگ به دست" معروف شد در کمیته حل اختلافات بین مردم که توسط شیخ احمد یاسین تأسیس شد مشارکت داشت.
به نمایندگی از حماس در انتخابات شورای قانونگذاری فلسطین شرکت کرد و به عنوان یکی از کاندیداهای لیست تغیر و اصلاح رأی آورد.

این چهره مبارز در سال 2008 در راستای توسعه دولت و تعیین 6 وزیر جدید به عنوان وزیر کشور دولت قانونی فلسطین انتخاب شد.

وی چهار بار در طی انتفاضه نخست توسط ارتش اسرائیل بازداشت شد و در سال 1992 به مدت یکسال به مرج الزهور در جنوب لبنان تبعید شد. در سال 1995 نیز موساد در پی اقدامات وسیع تشکیلات خودگردان   برای بازداشت نیروهای حماس و جهاد اسلامی، وی را بازداشت نمود.

در سال 2006 بعد از ربوده شدن یک سرباز اسرائیلی توسط گردان‌های عز‌الدین قسام، دفتر وی توسط هواپیماهای رژیم صهیونیستی مورد حمله قرار گرفت . او در این حمله جان سالم به در برد اما  در 15 ژانویه سال 2009، 20 روز بعد از تجاوز صهیونیست‌ها به نوار غزه، در حمله موشکی هواپیمای اف 16 رژیم اشغالگر قدس به منزل برادرش در منطقه یرموک غزه به شهادت رسید.

ب- اعضا دفتر سیاسی

خالد عبدالرحیم مشعل
خالد عبدالرحیم مشعل متولد سال 1956 در رام الله، در سال 1967 به کویت مهاجرت کرد و تا سال 1990در آنجا ماند. تحصیلات ابتدایی را در سلواد فلسطین و تحصیلات راهنمایی، دبیرستان و دوره لیسانس فیزیک را در کویت گذراند.

خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس
و از مؤسسین گروه اسلامی حق در دانشگاه کویت

فعالیت ها، مناصب :    

• مدرس فیزیک در زمان حضور در کویت و حامی آرمان فلسطین در زمان تدریس

• عضویت در دفتر سیاسی حماس و رئیس آن در سال  1996و انتخاب دوباره وی به این سمت از سال 2009 تاکنون

وی در تاریخ 25/9/1997در عمان اردن مورد سوء قصد قرار گرفت اما همراهانش توانستند وی را نجات دهند و مزدوران موساد را دستگیر نمایند. این حادثه، زمینه آزادی شیخ احمد یاسین را فراهم کرد. بعد از این نیز وی در اواخر سال 1999 در اردن بازداشت و به همراه رهبران جنبش حماس به دوحه تبعید شد.


موسی ابو مرزوق
دکتر موسی ابو مرزوق در سال 1951 در اردوگاه رفح به دنیا آمد. وی تحصیلات قبل از دانشگاه را در نوار غزه گذراند و در سال 1975 تا 1976در رشته مهندسی مکانیک از دانشگاه حلوان قاهره فارغ التحصیل شد . وی که فارغ التحصیل فوق لیسانس مدیریت ساخت در سال 1984 می باشد در سال 1992 از پایان نامه دکترای خود در رشته مهندسی صنعت دفاع کرد.


دکتر  موسی ابو مرزوق
نایب رئیس دفتر سیاسی حماس بعد از آزادی در سال 1997 تا کنون

فعالیت ها و عضویت
•  فعال اسلامی فلسطین در سال 1968

• مدیر کارخانه آلومنیوم امارات و از مهندسین شرکت ملی نفت ابوظبی در سال های 1976 تا 1981

• یکی از مؤسسین دانشگاه اسلامی غزه و عضو هیئت ناظر در آن

• ساماندهی جنبش حماس در پی دستگیری اکثر اعضای آن در سال 1989

• رئیس نخستین دفتر سیاسی جنبش در سال 1989

• عضو هیئت مدیره کنفرانس ملی اسلامی

• مشارکت در راه اندازی مؤسسه بینالمللی قدس و رئیس هیئت مدیره آن در دوره نخست در اواسط سال 1995 مقامات اردن، دفتر جنبش سیاسی در عمان را تعطیل و وی را پس از سه سال فعالیت در سمت رئیس این دفتر تبعید نمودند. بعد از این نیز در سال 1999برای بار دوم پس از دو سال اقامت از این کشور خارج و راهی سوریه شد.

موسی ابو مرزوق هنگام سفر به آمریکا در فرودگاه  نیویورک به جرم تأمین مالی شاخه نظامی حماس بازداشت شد و بعد از سپری کردن 22 ماه حبس در سلولی انفرادی در مارس 1997 آزاد و روانه اردن شد.    صهیونیست‌ها در ابتدا از آمریکائی‌ها خواسته بودند که وی را به آنها تحوبل دهد اما از ترس اینکه مبادا قلسطینی‌ها برای آزادی وی، اقدام به ربودن سربازان اسرائیلی نمایند از این اقدام منصرف شدند.

سامی خاطر
سامی خاطر در سال 1949 در روستای عقربه نابلس چشم به جهان گشود و در سال 1972 در رشته لیسانس اقتصاد و علوم سیاسی از دانشگاه بغدا فارغ التحصیل شد.

سامی خاطر
عضو هیئت امنای مؤسسه بین المللی قدس

فعالیت و عضویت:
• انجام فعالیت پژوهشی در چندین مؤسسه رسانه‌ای

• مسئول بخش سیاسی چندین روزنامه و مجله

• نگارش تعداد زیادی مقاله در زمینه‌های فکری و تحلیل‌های سیاسی

• ایراد سخنرانی‌های سیاسی در زمینه مسائل فلسطین و بین‌الملل و نیز رژیم صهیونیستی در کشورهای مختلف

• برنامه‌ریزی  برای برگزاری دوره های سیاسی و رسانه‌ای

• نظارت بر راه اندازی بخش های سیاسی جنبش حماس از زمان شکل گیری آن

• عضو کنفرانس ملی اسلامی 


محمود الزهار
دکتر محمود الزهار در سال 1951 در غزه به دنیا آمد .

محمود الزهار
فارغ التحصیل جراحی عمومی در مصر

فعالیت:
• پزشک بیمارستان های غزه و خان یونس تا قبل از ممنوعیت فعالیت در این حوزه توسط مقامات رژیم صهیونیستی به دلیل اتخاذ مواضع سیاسی

• رئیس بخش پرستاری و خطیب دانشگاه اسلامی غزه

• رئیس انجمن پزشکان نوار غزه در طی سال های 1981 تا 1985

• رئیس هیئت مدیره مرکز مطالعات النور در نوار غزه

وی چندین بار توسط صهیونیست‌ها بازداشت شده است و در سال 1992 به مرج الزهور تبعید شد.


اسماعیل خلیل حیه
دکتر اسماعیل خلیل حیه در سال 1960 در غزه به دنیا آمد.

دکتر اسماعیل خلیل حیه
فارغ التحصیل  علوم دینی
از دانشکده اصول دین از دانشگاه اسلامی غزه در سال 1986

فعالیت و عضویت:
• عضو انجمن علمای فلسطین

• عضو شورای قانونگذاری فلسطین به نمایندگی از غزه

• نایب رئیس سندیکای فعالان دانشگاه اسلامی غزه در سال 1998

• معاون امور دانشجویی دانشگاه اسلامی غزه از سال 2001 تا 2005

عزت محمَّد رشق
عزت محمَّد رشق در سال 1960 در شهر الخلیل به دنیا آمد و در سال 1967 بعد از اشغال کرانه باختری به دست صهیونیست‌ها راهی کویت شد و تا سال 1990 در آنجا ماند و در رشته علوم سیاسی از دانشگاه کویت لیسانس گرفت.


عزت رشق فعال جریان اسلامی فلسطین و
از مؤسسان گروه اسلامی حق و انجمن اسلامی دانشجویان فلسطینی دانشگاه کویت

فعالیت و عضویت :
• انجام فعالیت های رسانه ای  در مؤسسات خصوصی و دولتی کویت و  انجام فعالیت های تشکیلاتی، و سیاسی در راستای خدمت به آرمان فلسطین

• شروع فعالیت‌های سیاسی از سال 1987

• عضو دبیرخانه سازمان احزاب عرب

• عضو هیئت امنای مؤسسه بی‌ المللی قدس

• عضو سازمان ملی اسلامی

• شرکت در کنفرانس‌ها و همایشهای حمایت از آرمان فلسطین

وی یک بار در سال 1996 و بار دیگر در سال 1999 بازداشت و به  همراه برخی از رهبران حماس به دوحه تبعید شد.

عماد خالد العلمی
عماد خالد العلمی دوران ابتدایی و دبیرستان را در نوار غزه گذراند و در رشته مهندسی شهرسازی از دانشگاه اسکندریه مصر لیسانس گرفت.

 

محمد نزال
عضو هیئت امنای مؤسسه بین المللی قدس

فعالیت و عضویت:
• فعالیت در تشکل‌های دانشجویی پاکستان

• مسئول دبیرخانه اتحادیه دانشجویان مسلمان پاکستان
• شروع به فعالیت در جنبش حماس از سال 1989م

• نماینده جنبش در اردن از سال 1992م
• عضو سازمان ملی اسلامی

• از اعضای فعالان جهانی مبارزه با تجاوزگری
• انتشار دهها مقاله و پژوهش سیاسی در روزنامه‌ها و مجلات خارجی

• ایراد سخنرانی درباره فلسطین در مناسبت‌های مختلف و مشارکت در دهها همایش و کنفرانس داخلی، منطقه‌ای و بین المللی.

منابع و ماخذ:
*************************************


http://www.shahidpalestine.org
http://www.traidnt.net/vb/traidnt
http://palestine.assafir.com/article.asp?aid
http://www.sidiamer.com/t19747-topic
http://www.palpress.co.uk/arabic/?Action=Details&ID
www.star28.com
www.hamasinfo.net

منبع:مشرق

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.