درس‌های حکومتی در محضر عالم آل محمد و امام رئوف

امروز، 11 ذیقعده سالروز میلاد مسعود حضرت ثامن الحجج امام رضا علیه السلام است. اختصاصی‌ترین عنوان امام هشتم که در مجامع خاص مطرح است "عالم آل محمد" است و عنوان دیگری که برای آن حضرت در مجامع عام بکار برده می‌شود "امام رئوف" است.

با اینکه تمام ائمه معصومین مظهر علم خدا بودند، اما به اقتضای شرایط زمان هر یک از آن بزرگواران به عنوانی متصف شدند که به نوعی عنوان اختصاصی تبدیل گردیده است. درباره امام رضا علیه السلام از جد بزرگوارشان امام صادق علیه السلام روایت است که به فرزند خود امام موسی بن جعفر علیه السلام می‌فرمودند: "عالم آل محمد در صلب تو می‌باشد و ایکاش من او را درک می‌کردم او همنام امیرالمؤمنین علی علیه السلام است.
"
این ویژگی را همگان در دوران مأمون خلیفه عباسی در صحنه مناظرات علمی که به دستور وی ترتیب داده می‌شد و امام رضا علیه السلام بر تمام مناظره کنندگان غلبه می‌کردند و همه را مجاب می‌فرمودند مشاهده کردند. ابوالصلت هروی می‌گفت از علی بن موسی الرضا عالم‌تر ندیدم و عالمی را ندیدم مگر آنکه به اعلم بودن آن حضرت شهادت داده است. این موضوع به مرو و خراسان محدود نمی‌شد بلکه در مدینه نیز جریان داشت. خود حضرت امام رضا علیه السلام نیز می‌فرمودند: "من در روضه منوره می‌نشستم و علمای مدینه که بسیار بودند هرگاه از حل مسأله‌ای عاجز می‌شدند به من مراجعه می‌کردند و من جواب می‌گفتم".

ویژگی برتر اینست که حضرت امام رضا علیه السلام در همان حال که برترین عالم زمان خود بودند، مهربان‌ترین و متواضع‌ترین فرد نیز بودند. بسیاری از اصحاب حضرت امام رضا شهادت داده‌اند که هرگز ندیده‌ایم آن حضرت کلام کسی را قطع کرده باشند یا سخن درشتی به کسی گفته باشند نزد کسی که با آن حضرت هم مجلس بود پای خود را دراز نمی‌کردند و تکیه نمی‌دادند، حاجت هیچکس را که روا ساختن آن مقدور بود رد نمی‌کردند و هرگاه وقت غذا خوردن می‌شد خادمان خانه را فرا می‌خواندند و با آنها غذا میل می‌فرمودند. این ویژگی اخلاقی است که علم را در میدان عمل، گران قیمت می‌کند و ترکیب علم و محبت به بندگان خداست که دارنده این مجموعه را به مرتبه عبد صالح خدا بودن و محبوب خلق خدا شدن می‌رساند. جمع شدن عناوین "عالم آل محمد" و "امام رئوف" در وجود مبارک امام رضا علیه‌السلام است که بارگاه آن حضرت را زیارتگاه بهترین بندگان خدا و محل رفت و آمد ملائکه قرار می‌دهد.

انصاف اینست که مردم ایران، قدردان این تنها مهمان از امامان معصوم که سرزمین ما را متبرک کرده است هستند ولی اکنون که به برکت نهضت امام خمینی دولت اسلامی در ایران حاکم است، انتظار بیشتری وجود دارد. در محضر عالم آل محمد و امام رئوف، مسئولین نظام اسلامی باید بگونه‌ای عمل کنند که در کلام رهبری در دیدار اخیر اعضاء مجلس خبرگان رهبری آمده است:

"مسئله وحدت و همدلی در کشور هم بسیار مهم است. اختلاف سلیقه در زمینه‌های سیاسی - در زمینه‌های سیاسی خُرد و کلان - وجود دارد، اما این اختلافها نباید وحدت کشور را و همدلی کشور را از بین ببرد؛ همه بایستی با هم باشند؛ یکی از نقاط مهم این است که از مسئولان هم همه باید حمایت کنند. حمایت منافات ندارد با اینکه شما یک ایرادی هم به فلان مسئول، یا دولت، یا قوه قضائیه، یا مجلس داشته باشید، اما حمایت باید به هر حال انجام بگیرد. علاوه بر اینکه بحمدالله مسئولان درحال تلاشند، دارند کار می‌کنند. در همین یک سالی که دولت جدید به وجود آمده، تلاشهای زیادی کرده‌اند، کارهای زیادی انجام گرفته، این را انسان شاهد است، از نزدیک می‌بیند،؛ خیلی کار کرده‌اند؛ توفیقات خوبی هم به دست آورده‌اند؛ قوه قضائیه همین جور؛ و دستگاه‌های مختلف مشغول کارند. من یادم می‌آید، گاهی خدمت امام افرادی می‌آمدند از دولت و از بعضی از نواقص و مانند اینها گله می‌کردند که مثلاً فلان جا این کار انجام گرفته؛ امام در جواب اینها می‌گفتند آقا، اداره کشور کار سختی است. واقع قضیه هم همین است: مدیریت دستگاه‌ها کار سختی است. یک نفری ممکن است از جهت فکری، از جهت عملی، از جهت سلامت رفتاری، هیچ عیب و نقصی هم نداشته باشد، اما دستگاهی که زیر نظر او است مشکلاتی پیدا بکند، این پیش می‌آید؛ یعنی واقعاً فراگیری و شمول همه اطراف و جوانب قضایا، کار آسانی نیست... البته کسی با انتقاد کردن مخالف نیست - ایراد کردن، انتقاد کردن، نقاط ضعف برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی را مطرح کردن؛ کسی منکر اینها نیست - اما اینها نباید به معنای تخریب و ایستادگی در مقابل تلاش و امثال اینها باشد. حمایت و کمک به دولت و دستگاه‌های اجرایی و عملیاتی را همه بایستی وظیفه خودمان بدانیم که ان‌شاءالله انجام بگیرد".

این توصیه، علاوه بر آنکه بر داده‌های عقل و نگاه منطقی به مسائل حکومتی منطبق است، اقتضای مدیریت کشوری است که در مرکز معنوی آن، عالم آل محمد و امام رئوف حضور دارد. مسئولین نظام جمهوری اسلامی باید این امام معصوم را در تمام زمینه‌ها الگو و اسوه خود بدانند و کشور را عالمانه و رئوفانه اداره کنند. اقتضای این نوع مدیریت کشور اینست که اولاً تمام مدیران در چارچوب خط مشی پیموده شده توسط امام رضا علیه السلام در زمینه حفظ حرمت افراد، تواضع نسبت به همگان و حل مشکلات آنان عمل کنند و ثانیاً راه را بر هرچه غیر از این خط مشی است ببندند.

ایران، که متعلق به امام رضا علیه السلام است، باید سرتاسر، علم، وحدت، تواضع، همدلی، رأفت و خدمت باشد. این صفات باید در رفتار مسئولان با مردم، مردم با مسئولان و مردم با مردم همواره جلوه‌گر باشند. برای رسیدن به چنین مرتبه والای اجتماعی، این کارگزاران نظام هستند که باید پیشگام باشند و با اخلاق و رفتار عالمانه، کریمانه، متواضعانه و خادمانه خود، به مردم بیاموزند که چگونه رفتار و سخن گفتن، مناظره و محاجه را از عالم آل محمد و امام رئوف یاد بگیرند و آن را در صحنه‌های زندگی پیاده کنند. اگر مسئولان نظام جمهوری اسلامی چنین باشند، جامعه ایرانی به مرتبه‌ای از علم و معنویت خواهد رسید که بتواند خود را لایق میزبانی عالم آل محمد و امام رئوف بداند.

انتهای پیام/