درباره نتیجه نهایی مذاکرات ایران با ۱+۵
خبرگزاری تسنیم: جمهوری اسلامی ایران با اعلام موضع نهایی خود مبنی بر کوتاه نیامدن از حقوق اساسی و برحقش، سبب شده تا بسترهای نیل به توافق شفاف‌تر از گذشته شود.
دور دیگری از مذاکرات ایران با نمایندگان اتحادیه اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) امروز در وین انجام می شود. به نظر می‌رسد این دیدار که بنا به دعوت خانم اشتون برای بحث بر سر پیشرفت مذاکرات میان ایران و گروه 1+5 صورت گرفته، مقدمه دور بعدی مذاکرات هسته ای ایران در نیویورک در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل باشد. با توجه با اعمال تحریم‌های جدید از سوی آمریکا، نگاهی به اوضاع و شرایط مذاکرات و ارزیابی فضای موجود ضروری است. البته برخی کارشناسان معتقدند آخرین دور تحریم‌های اعمالی از سوی آمریکا علیه ایران، نوعی دلداری دادن به رژیم صهیونیستی در مقابل شکست در جنگ غزه است.
اما اگر چنین نیز باشد به هیچ عنوان نمی‌تواند توجیهی برای اقدام اخیر آمریکا باشد. برخی از کارشناسان مسائل بین‌المللی معتقدند در مذاکرات قبلی نوعی تفاهم و توافق صورت گرفته است و مذاکرات اخیر در وین برای اتمام توافقات و توافق بر سر مکانیسم و سازوکار این توافقات است. گرچه طرفین اعلام می‌کنند که شرایط برای رسیدن به توافق نهایی دشوار است.
ولی با توجه به اظهارات اعضای تیم‌های مذاکره کننده طرفین مذاکرات، می‌توان گفت عمده مشکلات در مسیر مذاکرات، موضوع تحریم‌ها است. نکته مهمی که در اظهارات طرف ایرانی آمده، لزوم تصویب مفاد توافقات نهایی در شورای امنیت سازمان ملل و ضرورت لغو تحریم‌هایی است که در این نهاد علیه ایران تصویب شده است. تأکید تیم مذاکره کننده ایران بر لزوم رعایت حقوق و منافع ایران در توافق نهایی سبب شده تا کشورهای عضو گروه 1+5 در مواضع خود بازبینی کنند. هر چند که در این میان موانع متعددی نیز وجود دارد. نقش گروه‌های فشار و تندرو و نیز لابی‌های صهیونیستی در داخل ایالات متحده آمریکا و همچنین فشارهای شدید رژیم صهیونیستی را نباید نادیده گرفت.
جمهوری اسلامی ایران با اعلام موضع نهایی خود مبنی بر کوتاه نیامدن از حقوق اساسی و برحقش، سبب شده تا بسترهای نیل به توافق شفاف‌تر از گذشته شود.البته در این میان عوامل و مولفه‌های تأثیرگذار دیگری نیز وجود دارند که باعث شده دورنمای مذاکرات بیش از پیش قابل پیش‌بینی‌تر شود. پیشرفت‌های نظامی و دفاعی، اقتصادی و تکنولوژیک ایران و نیز قدرت‌مندی خط مقاومت در منطقه مانند موفقیت‌های سوریه، پیشروی‌های ارتش عراق، و پیروزی غزه در جنگ بر رژیم صهیوینستی از جمله این عوامل هستند.
مجموعهای از عوامل سبب شده تا غربی‌ها مجاب شوند تا سریع‌تر با ایران به توافق دست یابند. چرا که در همه موضوعات منطقه‌ای، غربی‌ها نیاز به تعامل با ایران دارند. در غیر این صورت بحران‌های خودساخته غرب در منطقه، دامن‌گیر خود آنها شده و حل آنها جز با استمداد کمک از ایران غیرممکن خواهد بود. همه تحولات منطقه به نفع ایران در حال رقم خوردن هستند. این تحولات به نوعی بیانگر قدرت‌مندی ایران در منطقه است. لذا در این شرایط غربی‌های نیازمند دستیابی به توافق با ایران در مذاکرات در موضوع هسته‌ای ایران هستند.
بیان اختلافات از سوی طرفین نیز دلیلی بر اثبات جدیت طرفین برای حل آنها و حصول به توافق با ایران است. چرا که اگر آنها در مذاکرات جدی نبودند، اختلافات ظاهر نمی‌شد. یکی از نکات محوری در مذاکرات آتی ایران با کشورهای عضو گروه 1+5، موضوع رهنمودهای رهبر معظم انقلاب است. ایشان با تبیین نقشه راه مذاکرات و ترسیم خطوط قرمز مذاکرات هم به مذاکره کنندگان کشورمان و هم به سایر طرف‌های مذاکره کننده در موضوع هسته‌ای رسما و با قاطعیت، انذارهای نظام جمهوری اسلامی در این خصوص را اعلام کردند. البته بیانات ایشان پشتیبان و تقویت کننده مواضع تیم مذاکره کننده ایرانی است.
طرف‌های غربی نیز به صراحت این پیام را دریافت کرده اند که تیم مذاکره کننده ایرانی مجری مطالبات و منویات رهبری و مردم در این مذاکرات هستند. طرفه های مذاکره کننده نباید انتظار نامشروع و خلاف واقعی از مذاکره کنندگان ایرانی داشته باشند. چرا که با پاسخ قاطع و روشن ایران روبرو خواهند شد. چرا که کسی نمی‌تواند خارج از چارچوب تعریف شده نظام حرکت کند. بیانات رهبر انقلاب در بازه زمانی کنونی، شرایط را برای اعضای تیم مذاکره کننده ایران روشن‌تر کرد.
غربی‌ها اگر به رسیدن به توافق با ایران مایل هستند و در مذاکرات صادق هستند باید دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی ایران را درک کنند و بپذیرند. زیرا این دیدگاه نظام و مردم است. طرف غربی باید با در نظر داشتن خطوط قرمز ایران به سوی میدان توافق با ایران گام بردارد. یکی از ابعاد مهم دیدگاه رهبر انقلاب، فتوای تحریم سلاح هسته‌ای است. اگر توافقی میان ایران و اعضای گروه 1+5 به دست آید، یکی از دلایل و عوامل مهم آن نقش محوری فتوای رهبری در این توافق است.
لذا اگر توافق نهایی به دست آید فتوای مقام معظم رهبری می‌تواند جزء اسناد بین‌المللی منتشر شود. در هر صورت دستیابی به توافق نهایی یا عدم حصول به این نتیجه، برای ایران یک بازی برد-برد است. زیرا در صورت رسیدن به توافق، این توافق نشان دهنده پیروزی ایران در زمین دیپلماتیک و تحمیل خواسته‌های خود به طرف‌های مقابل خواهد بود و در صورت عدم دستیابی به توافق نهایی، این امر حاکی از پیروزی ایران در جبهه مقاومت و کوتاه نیامدن از حقوق خود و نشان دادن چهره متقلب و ذات متغلب طرف‌های غربی‌های خواهد بود.
ایران همواره تأکید کرده که به دنبال احقاق حقوق حقه خود در چارچوبNPT و سایر پادمان‌های بین‌المللی است. با پایمردی و اصرار ایران بر مواضع اصولی‌اش هم‌اکنون شاهد اعتراف رسمی کشورهای جهان و اعضای گروه 1+5 مبنی بر لزوم پذیرش حقوق و مطالبات ایران هستیم. از این بابت است که گفته می‌شود که در دستیابی به توافق نهایی پیروزی دیپلماتیک و سیاسی ایران است. یکی از موارد پیچیدگی مذاکرات آتی، نحوه و مکانیسم اجرای توافق است که به نظر می‌رسد باعث وقت‌گیر شدن و تطویل مذاکرات شود. تندروی‌های برخی افراد، جریانات و لابی‌های داخلی آمریکا، مخالفت‌های رژیم صهیونیستی و کارشکنی ارتجاع عرب از دیگر موانع عمده در مسیر دستیابی به توافقات است.
البته مواضع اصولی ایران خصوصا بیانات اخیر رهبر انقلاب باعث شده تا موضع ایران در مذاکرات کنونی و آتی موضع هجومی و غربی‌ها در موضع انفعالی و تدافعی باشد. البته باید در نظر داشت که لازمه هرگونه توافقی رعایت عزت و حقوق اصولی و اساسی ایران است. در غیر این صورت هیچگونه توافقی صورت نخواهد گرفت. در صورت نیل به توافق نیز آنچه تضمین عینی اجرای آن است، اقدامات عملی طرف‌های 1+5 خواهد بود. در غیر این صورت ایران الزامی برای اجرای تعهدات توافق نهایی ندارد. لذا آنها باید اقدامات اعتمادساز را عملیاتی و اجرا کنند تا ایران نیز تعهدات خود را اجرا کند.
انتهای پیام/