ماندگاری شعرای کهن به دلیل ژرف‌نگری در قرآن بود/ برنامه مشاعره سبب جریان‌سازی و اوج گرفتن شعر شد


خبرگزاری تسنیم: پژوهشگر تاریخ ادبیات فارسی گفت: زبان فارسی شاید هزارسالگی خود را جشن می‌گیرد و باید گفت که ماندگاری شعرای کهن به دلیل ژرف‌نگری در قرآن بود.

اسماعیل آذر در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان پیرامون تاریخ پرگهر شعر و ادب در آسمان ایران و روز شعر و ادب فارسی اظهار کرد: حدود هزار سال از عمر زبان فارسی می‌گذرد، زبان فارسی شاید هزارسالگی خود را جشن می‌گیرد، این زبان از ابوعبدلله رودکی آغاز می‌شود و امروز ما میراث‌دار هزار سال زبان و ادبیات فارسی هستیم.

وی افزود: ما زبان فارسی را می‌توانیم به 3 دوره از آغاز تا صناعی، از صناعی تا مشروطه و از مشروطه تا روزگار معاصر تقسیم کنیم، تا دوران صناعی بیشتر شاعران، مداح و قصیده‌سرا بودند و به طبیعت توجه خاص داشتند، از صناعی نوعی شعر با نمادها و سنبل‌های ویژه در زبان فارسی پدید آمد که غالبی را به نام غالب عرفان را ساخت که موازین دینی و عاشقانه در این قالب قرار گرفتند و به زبان عرفانی لقب گرفت، برای مثال می و می‌خانه، خرابات، نظربازی و عاشقی با شکل و شمایلی که بعد از صناعی متداول شد قبل او نبود.

پژوهشگر تاریخ ادبیات فارسی با بیان اینکه پیروان و راهیان صناعی را می‌توان عطارنیشابوری، شمس مغربی، مولانا، سعدی، حافظ و جامی را نام برد، تصریح کرد: در روزگار مشروطه دیگر زبان و ادبیات فارسی آن شکوه گذشته را نداشت و شاعران بیشتر تحت احساسات وطنی خود بودند و سعی می‌کردند که مضامینی را احراز کنند که مردم را نسبت به نهضت مشروطه تحریک کنند.

وی بیان کرد: کمی جلوتر آشنائی ایرانیان با اروپا و دایر شدن مدرسه دارالفنون و باز شدند راه ترجمه در ایران سبب که ایران با ادبیات غرب، شرق آشنا شود و تغییراتی در ادبیات ما حاصل شود که پیشرو طلایه دار این تغییر نیما یوشیج بود و راهیانی پیدا کرد و باز جریانات متعددی در شعر پیدا شد.

ماندگاری شعرای کهن به دلیل ژرف‌نگری در قرآن بود

آذر درباره شعر نو بیان کرد: از شعر نو نباید انتظار قبل از شعر نو را داشت زیرا شعر نو بیش از 100 سال از تولدش نمی‌گذرد و نباید انتظاری را که از یک سالخورده 900 ساله را داریم از یک نسبتا جوان صدسال داشته باشیم، شعر معاصر ما به قوت شعر کهن نیست و شخصیتی مثل نظامی و حافظ اشعارشان مبتنی بر قرآن است و بر سر مخزن وحی نشتند، شاعران امروز نه اینکه وابسته و پیوسته با قرآن نباشند اما آن ژرف‌نگری و قرآن‌دانی که در قدما بوده کمتر در نسل جدید یافت می‌شود البته شاعران معاصری در این زمینه قدرتمند ظهور پیدا کردند.

وی با اشاره به شعر دفاع مقدس خاطرنشان کرد: در شعر معاصر نوعی پدید آمد به نام شعر دفاع مقدس که به تحقیق یکی از انواع قابل توجه شعر ما است و کمتر به این قالب و نوعی شعری توجه شده است البته همه شاعران ما هم خوب هستند و هم شعر دلپذیر می‌گویند که قابل وصف بود.

برنامه مشاعره سبب جریان‌سازی و اوج گرفتن شعر شده است

پژوهشگر تاریخ ادبیات فارسی بیان کرد: یکی از واقعیت‌های شعر معاصر این است که نوجوانان ما حتی در دوران دبستان شعر می‌سرایند و در عرصه شعر و شاعری قرار می‌گیرند که این بسیار حائز اهمیت است، برنامه‌های جریان‌ساز مانند مشاعره در حوزه شعر و ادبیات سبب شده که شعر نو اوج بپذیرد اما ما هنوز با شعر کهن از بعضی از جهات و حوزه‌ها تفاوت داریم.

وی با اشاره مضامین اشعار معاصر در بیان نقد اجتماعی در مقایسه با اشعار کهن اظهار کرد: نقد امروز نقد ساختاری و برگرفته از نظریات غربی است که شکل دیگری از کار را معرفی می‌کند و با آن نقد ساده‌ای که از شاعران کهن در ذهن ما بوده متفاوت است.

شعرای جوان با قرآن و مفاهیم قرآنی مانوس شوند

آذر در مقایسه به غنای شعری در شعر نو و شعر کهن تصریح کرد: در ازای هر صادراتی باید وارداتی داشته باشیم، اگر صادره ما قرار است شعر و رمان باشد باید واردات ما از جمله مطالعه باشد که من توصیه می‌کنم که جوانان و نوجوانان شاعر ما حتما قرآن را بخوانند، قرآن یکی از بهترین مخازن معنوی برای شعر است و شاهکارهای ادبی جهان را برای یکبار هم که شده مطالعه کنند و توصیه می‌کنم که امروز که می‌خواهند شعر بسرایند از دیروزشان باخبر باشند به این معنی که شاعر امروز باید از رودکی تا امروز را مطالعه کند و بداند که کجای کار قرار دارد، تا شاعر امروز از این آگاهی‌ها دور باشد، شعر او نمی‌تواند تاثیرگذار باشد.

وی با اشاره به تاثیر شعر و ادبیات در تبیین شعار اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی خاطرنشان کرد: اهمیت شعر تا اینجا بوده که بنیانگذار کبیر انقلاب شاعر بودند و رهبر فرزانه و ادیب ما خود شاعر و شعرشناس هستند و بسیاری از صاحبان ما شاعر هم هستند و با توجه به اینکه ایران قطب جهان است و امسال هم سال فرهنگ نام‌گذاری شده، هر کدامیک از ما باید در راستای مطالبه رهبری از هیچ اقدامی غفلت نکنیم.

جامع‌ترین دایره‌المعارف اشعار با مضامین قرآنی در دست تالیف

پژوهشگر تاریخ ادبیات فارسی افزود: من به تمام صاحبان مناسب خواهش می‌کنم که از شعار بگریزند و در این سال فرهنگی را در حد کمال به توسعه و اشاعه موازین فرهنگی اهتمام بورزند.

وی بزرگترین کار زندگی‌ام در دست اقدام است، افزود: تمام شاعرانی که در طول هزار سال شعر گفتند و از مضامین قرآنی در اشعار خود بهره‌ گرفتند را با تلاش گروه 40 نفره با سرپرستی بنده، در قالب یک دایره‌المعارف شعر قرآنی عرضه کنیم و هم یک برنامه مشاعره قرآنی را از صدا و سیمای جمهوری اسلامی داشته باشیم و هم این آثار را در اختیار محققان قرار دهیم.

انتهای پیام/