عروسک‌های قهرمان دهه هفتاد و نوجوانان مبارز سینمای کودک ایران در دهه ۹۰
خبرگزاری تسنیم: دهه ۷۰ سینمای کودک ایران با شخصیت‌های عروسکی مانند "جوجو و میو" و "کلاه‌قرمزی و پسرخاله" آغاز می‌شود و این روند کند تا سال ۹۲ با شخصیت بردو در " او خوب سنگ می‌زند" ادامه پیدا کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، کسی فکر نمی‌کرد که در اوایل دهه 70 پیرمرد‌های خانه سالمندان بتوانند دست‌مایه یکی از نوستالژیک‌ترین فیلم‌های کودک و نوجوان سینمای ایران قرار بگیرند.
نگاه طنزآمیز مرحوم علی سجادی‌حسینی در "مدرسه پیرمردها" سبب شد که این فیلم به یک اثر جذاب و دیدنی برای مخاطبان کودک و نوجوان تبدیل شود که داستان پسربچه قصه را در میان پیرمرد‌های خانه سالمندان دنبال می‌کردند.
بازی جذاب اکبر عبدی در نقش آشپزِخانه سالمندان و همچنین ایفای نقش سعید پورصمیمی، مهدی فتحی، گوهر خیراندیش، رضا بنفشه‌خواه، اکبر دودکار، جعفر بزرگی این فیلم را در زمره بهترین فیلم‌های سینمای کودک قرار داد.
"الو! الو! من جوجوام" فیلمی برای کودکان محصول سال 1373 به کارگردانی مرضیه برومند است، در خلاصه داستان این فیلم آمده: خانم بزرگ مصمم است تا گردن بند معروف به آینه جادو را به نوه اش ریحان ببخشد، اما نیمتاج خانم دختر طرد شده خانم بزرگ و هم چنین پسرش که نمی‌خواهند این امر صورت گیرد با کمک 2 سارق تصمیم به سرقت گردن بند می‌گیرند.
سارقان، به هنگام فرار سوار اتومبیل صمیمی و ساکن منزل خانم بزرگ شده و از صحنه دور می‌شوند در حالی که عروسک‌های جوجو و میو نیز سوار ماشین هستند، عروسک‌ها، گردنبند را پس گرفته و رهبری عملیات گرفتاری سارقان را عهده‌دار می‌شوند و با یاری سازنده شان، موفق می‌شوند تا گردن بند، مطابق خواست مادربزرگ به ریحان برسد.
در این فیلم بازیگرانی چون مهدی هاشمی، حسن رضایی، محمود بصیری، مهتاب نصیرپور، فهیمه راستکار، ریحان برومند، رقیه چهره آزاد و کیومرث ملک مطیعی حضور دارند.
اما شاهکار سینمای کودک دهه 70 را می‌توان در فیلم هیجان‌انگیز و به یادمانی " کلاه قرمزی و پسرخاله" جست‌وجو کرد، این عروسک‌های شیطون حاصل همکاری ایرج تهماسب و حمید جبلی بود که پس از آنکه عروسک محبوب‌شان حضور بسیار موفقی در تلویزیون داشت، آن را در قالب "کلاه قرمزی و پسرخاله" به سینما آوردند.
سال 1375 یکی از شخصیت‌های عجیب و محبوب کودکان دهه هفتاد "زی‌زی گولو" در سریال "قصه‌های تابه‌تا"، این شخصیت از عالمی دیگر آمده بود و یک تکیه کلام داشت: " آسی پاسی د‌راکوتا تا به تا"، پشت این عروسک هم نام مرضیه برومند به عنوان کارگردان قرار دارد، سریال "قصه‌های تا به تا" در دهه هفتاد شیوه تازه‌ای از برنامه سازی کودک و نوجوان را ارائه کرده بود و سعی می‌کرد در قالب داستان‌های مختلف آداب معاشرت به آنها بیاموزد.
کیومرث پوراحمد نیز در آن سال‌ها در فیلم خاطره‌‌انگیز " خواهران غریب" که مثل بسیاری از فیلم‌های کودک از موسیقی و آوازهای جذاب بهره برد و توانست توامان مخاطب کودک و نوجوان و بزرگسال را جذب کند که روایتگر دو خواهر دوقلو بود که در یک اردو با یکدیگر آشنا می‌شوند و زمینه آشتی مجدد پدر و مادر خود را به کمک مادربزرگ خود فراهم می‌کنند.
بدون شک باید گفت که "بچه های آسمان" به کارگردانی مجید مجیدی مهم ترین فیلم های سینمای ایران است، فیلمی که روایتگر ماجرای برادر و خواهری بود که یک جفت کفش شان را به اشتراک گذاشته‌اند و توانست با برانگیختن تحسین منتقدان، سیمرغ بهترین فیلم پانزدهمین جشنواره فیلم فجر را برای مجید مجیدی به ارمغان بیاورد.
چهارمین فیلم سینمایی مجید مجیدی بازهم درباره کودکان بود و توانست با تحسین منتقدان و مخاطبان روبرو شود.
"رنگ خدا" که روایتگر نوجوان نابینا و ارتباط عمیق و عاطفی خود را طبیعت اطراف خود است توانست علاوه بر پروانه زرین بهترین فیلم جشنواره در بخش سینمای ایران، پروانه زرین بهترین کارگردانی را در بخش سینمای بین‌الملل کسب کند، علاوه بر این، "رنگ خدا" جوایز زیادی را از جشنواره‌های خارجی کسب کرد.
"علی و دنی" نیز یکی از فیلم‌هایی است که کامبوزیا پرتوی فیلمنامه آن را به‌رشته تحریر درآورده و این فیلم در سال 1379 توسط وحید نیکخواه آزاد ساخته و در هفدهمین جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان شرکت داده شد.
مهدی لطفی، اکبر عبدی، رضا فیض‌نوروزی و حسین محجوب بازیگران "علی و دنی" بودند، این فیلم که ایده آن برگرفته از موضوع گفت‌وگوی تمدن‌ها است، داستان دنی نوجوانی انگلیسی بازیگر سینما است که برای یکی از بستگانش ماجرای سفرش به اصفهان را تعریف می‌کند، دنی که فیلمی در جشنواره کودک دارد همراه با کارگردان و چند نفر دیگر به اصفهان می‌آیند و با علی که او هم بازیگر است، هم‌اتاق می‌شود.
علی عبدالعلی‌زاده در ابتدای دهه 80 "تارزن و تارزان" را کارگردانی و روانه سینماها کرد، در این فیلم هم مانند بسیاری از فیلم‌های دریادمانده سینمای کودک، اکبر عبدی ایفای نقش کرده و رضا فیض‌نوروزی، آتش تقی‌پور، رابعه اسکویی، ستاره اسکندری، و مریم سعادت بازیگران این فیلم سینمایی بودند که در شانزدهمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان روی پرده رفت.
"روز کارنامه" از دیگر فیلم‌های سینمای کودک است که مسعود کرامتی آن را کارگردانی کرده است. این فیلم برخلاف "پاتال و آرزوهای کوچک" در محیطی واقع‌گرا به‌تصویر کشیده شده و درباره کودکان است، در "روز کارنامه" که سال 81 ساخته شد، مهدی هاشمی، متین عزیزپور، شهرام قائدی، مهران رجبی، محمدرضا هدایتی و عبدالرضا اکبری ایفای نقش کرده‌اند.
"دختری با کفش‌های کتانی" دومین بخش از سه‌گانه دخترانه صدرعاملی است که بعدا در سال 1383 با فیلم "دیشب باباتو دیدم آیدا" تکمیل شد، در این فیلم هم کامبوزیا پرتوی به همراه رسول صدرعاملی فیلمنامه را به رشته تحریر درآورده‌اند.
صدرعاملی که در فیلم قبلی‌اش هم پگاه آهنگرانی را به عنوان یک بازیگر نوجوان به سینمای ایران معرفی کرده بود، این‌بار نیز سراغ چهره‌ای جدید رفت؛ چهره‌ای که در سال‌های بعد یکی از بهترین بازیگران سینمای ایران لقب گرفت، ترانه علیدوستی در "دختر با کفش‌های کتانی" نخستین فیلم سینمایی خود را در کنار مهتاب نصیرپور، حسین محجوب و میلاد صدرعاملی بازی کرده بود.
محمدرضا هنرمند سال 81 در حالی "عزیزم من کوک نیستم" را ساخت که داستان حمید افشاری است که به همراه پسرش رامین زندگی فقیرانه و دشواری را می‌گذارند، رامین عاشق کامپیوتر است و افشاری برای رفع تکلیف پدرانه به رامین قول داده است تا در صورت قبولی با معدل 20 در پایان سال تحصیلی برای او کامپیوتر مورد نظرش را بخرد، رامین هم علی‌رغم انتظار و پیش‌بینی با معدل 20 قبول می‌شود! حمید افشاری برای وفای به عهدش تحت فشار قرار می‌گیرد، در کنار پرستویی، فاطمه معتمدآریا، مهدی فتحی، محمد کاسبی، فرهاد آئیش، مانی نوری، سپهر آزادی و مهران رجبی در این فیلم ایفای نقش کردند.
"کلاه قرمزی و سروناز" پس از فیلم‌های "کلاه قرمزی و پسرخاله" (1373)، "یکی بود یکی نبود" (1379) و "دختر شیرینی‌فروش" چهارمین فیلم بلند ایرج طهماسب در مقام کارگردان است.
8 سال بعد، کلاه قرمزی محبوب با همراهی عروسک جدیدی به‌نام سروناز دوباره روی پرده سینما جان گرفت، این بار او با آقای مجری زندگی می‌کند. آخر سال تحصیلی است و کلاه قرمزی بعد از چند سال سرانجام کارنامه قبولی‌اش را دریافت می‌کند. آقای مجری به عنوان جایزه برایش دوچرخه‌ای می‌خرد که کلاه قرمزی از داشتن آن بسیار خوشحال است، اما به سرقت رفتن دوچرخه ماجراهای دیگری را برای او به‌وجود می‌آورد.
"لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند" نیز که کارگردانی، تهیه‌کنندگی و نویسندگی آن را بهمن قبادی برعهده داشت، داستان چند روز مانده به شروع جنگ آمریکا و عراق را روایت می‌کرد که مردمان سرگردان عراق دنبال دریافت جدیدترین اخبار بودند. در میان آنها مادری 14 ساله به نام آگرین قصد خودکشی دارد که این فیلم روایت سرگذشت آگرین است.
"نصف مال من نصف مال تو" پس از گذشت نزدیک به 6 سال از ساخت "علی و دنی" دومین ساخته سینمایی وحید نیکخواه‌آزاد در مقام کارگردان بود که ماجرای دو خواهری است که پس از سال‌ها متوجه اشتباه پدر شده و سعی می‌کنند بر آن سرپوش بگذارند. تقابل رابطه‌ها در داستان کار را به یک کمدی تبدیل کرده که طنز کلامی از خصوصیات آن است.
محمدرضا شریفی‌نیا، شهره لرستانی، مریلا زارعی، شقایق فراهانی، فرهاد آییش، سهیلا گلستانی، مریم امیرجلالی و بهزاد رحیم‌خانی و با حضور سه بازیگر نوجوان آلما اسکویی، ترلان پروانه و روژان آریامنش بازیگران این فیلم بودند.
" خاله سوسکه" نیز به کارگردانی نادره ترکمانی حکایت افسانه خاله سوسکه از اولین روایت‌های چاپی است که به شکلی موزیکال به تصویر درآمده بود.
"کلاه قرمزی و بچه ننه" آخرین هنرنمایی ایرج طهماسب و حمید جبلی آنچنان که باید مانند قسمت‌های قبل "کلاه قرمزی"، قصه‌ای پرکشش و جذاب نداشت اما باز هم توانست به مدد محبوبیت عروسک‌های خود و همچنین برنامه تلویزیونی‌اش گیشه سینماها را تسخیر کند.
"اختاپوس" نیز محصول هنرنمائی سیدجواد هاشمی بود که برای ساخت نخستین فیلم سینمایی‌اش سراغ ساخت یک فیلم کودک پرهزینه و البته جذاب رفت که داستان آهویی است که با دور شدن از خانه و خانواده‌‌اش با اتفاقاتی روبرو می‌شود.
فیلم سینمایی "فتیله و ماه پیشونی" به کارگردانی آرش معیریان که بر اساس محبوبیت عمو‌های فیتیله‌ای در تلویزیون ساخته شده بود، عید نوروز 91 روی پرده رفت که داستان ماه پیشونی قصه‌هاست که توسط آدم‌هایی ربوده می‌شود، بچه‌های مهدکودک از گروه فیتیله‌ها می‌خواهند که ماه پیشونی را پیدا کرده و به قصه‌ها برگردانند.
عملیات مهد کودک فیلمی به کارگردانی و نویسندگی فرزاد اژدری و تهیه‌کنندگی رویا شریف ساخته سال 1391 است که روایتگر چند کودک است که برای جلب توجه والدینشان دست به کار بزرگی می‌زنند و علیرضا خمسه، اکبر عبدی، شمسی فضل‌اللهی، حسام نواب صفوی، سروش صحت، مریم سعادت، فرزاد حسنی، بهنوش بختیاری و لیلا بلوکات از نقش‌آفرینان این فیلم بود که مورد استقبال خوبی هم از سوی کودکان و نوجوانان قرار گرفت.
اما فیلم برگزیده جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان و نماینده ایران در جشنواره‌های بین‌المللی ، فیلم "تنهای تنهای تنها" به کارگردانی احسان عبدی‌پور بود که فیلم داستان پسری است که در روستای اطراف نیروگاه اتمی بوشهر با پسر روسی از خانواده مهندس‌های نیروگاه دوست می‌شود و اتفاقات جدیدی رقم می‌خورد.
میثم فرهومند، آرمان هوانسیان، ابراهیم تمهید، عباس جوادی، آنا پانوسیان، تیگران خزمالیان، عباس باک، حسین قفلی، محسن مکاری و غلامرضا فرح زاده از بازیگران این فیلم سینمای کودک و نوجوان بودند.
" اوخوب سنگ می‌زند" نیز نخستین فیلم بلند سینمائی هادی محقق هم روایتگر داستان نوجوانی است به نام بردو که پدر خود را از دست داده و به همراه برادر ومادر خود زندگی می‌کند. بردو بخاطر اینکه بتواند زندگی خود را سرو‌سامان دهد راهی سفری می‌شود که طلب پدر خودرا پس بگیرد که در میانه راه درگیر اتفاقاتی ناخواسته می‌شود.
احمد درخشان، ساعد سهیلی، داود عین آبادی، سمیه سیروس مقدم، ارجاسب احدی، مهیار آبروان، مهتاب دستکزن، احمد جوشن، سید جلیل علوی، سید محمد علی حاج پورو و قربان نجفی در این فیلم بازی می‌کنند.
انتهای پیام/
