«تنبلی چشم» بیماری بدون عارضه ظاهری


خبرگزاری تسنیم: تنبلی چشم از بیماری‌هایی است که در ظاهر بیمار مشکلی ندارد، اما با شرکت در طرح غربالگری بینایی که بیش از ۱۵ سال است در کشور اجرا می‌شود می‌توان از شیوع این بیماری پیشگیری کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، اسمش علی بود، قدش کمی کوتاه است و عینک ته استکانی به چشم دارد، آرام و خجالت زده وارد کلاس درس می‌شد. علی کوچولو وارد کلاس که شد با خنده بچه‌ها مواجه شد، عینکی عینکی عینکی.

علی کوچولو بغضش را آرام فرو می‌خورد و سعی می‌کند تا چشمان سبزش شبنمی نشود تا با خنده بیشتر بچه‌ها روبه رو نشود. علی با اصرار زیاد مادرش امروز به مدرسه آمده بود.

الهام مادر علی کوچولو بعد از اینکه علی را به معلم سپرد، از او خواست تا با بچه صحبت کند تا علی کوچولو را کمتر مسخره کنند، مادر علی گفت: مدرسه آمدن این بچه هم مصیبتی برای ما شده، دکتر‌ها گفتند تنبلی چشم داره، اما ظاهرش که چیزی نشون نمی‌داد، ما هم پیگیر نشدیم.

تنبلی چشم یا‌‌ همان آمبلیوپی به نوعی اختلال بینایی می‌گویند که با تشخیص اگر به موقع تشخیص داده نشود، به تدریج سبب نابینایی کودک می‌شود، اما اگر به موقع تشخیص داده شود با هزینه کمی قابل درمان است.

چشمان برخی کودکان، شاید در ظاهر سالم باشد و هیچ گونه عیبی نداشته باشد، اما از نظر بینایی قدرت کمی دارد، به عبارتی دیگر رشد و تکامل مرکز بینایی در مغز انسان‌ها از دوران جنینی آغاز و تا 10 سالگی ادامه دارد، اما حداکثر سرعت رشد آن تا سه سالگی کودکان است.

تنبلی چشم تا قبل از پنج سالگی قابل درمان است

تکامل دستگاه بینایی در این دوران، سبب دید واضح و کامل می‌شود، در سه ساله نخست زندگی هر عاملی که سبب اشکال دید در چشمان کودک شود، رشد و تکامل دستگاه بینایی را متوقف می‌کند و قدرت بینایی را ماهش می‌دهد.

البته با استناد به توصیه همه پزشکان اگر قدرت دید کودک در سال‌های نخست و قبل از پنج سالگی درمان شود، حتی اگر تنبلی چشم هم وجود داشته باشد این عارضه به راحتی قابل درمان است، اما هرچه روند درمان تنبلی چشم با تاخیر انجام شود احتمال تکامل بینایی هم کمتر می‌شود، به شکلی در سن هفت تا ده سالگی، درمان هیچ تاثیری در بینایی ندارد.

رضا سلیقه با حضور در طرح پیشگیری از تنبلی چشم که بی‌شباهت به جشن تولد نبود، با مهربانی و لبخند همیشگی کیک تولد کودکانی که به شکل نمادین و به نیابت از 60 هزار کودک قمی که جامعه هدف طرح غربال‌گریبودند، با اشاره به وظایف سازمان بهزیستی، اظهار کرد: مهم‌ترین وظیفه این سازمان، پیشگیری از انواع معلولیت‌ها است، زیرا وجود فرزندان معلول در خانواده‌ها سبب تحمیل هزینه‌های هنگفتی به خانواده‌ها می‌شود.

مدیرکل بهزیستی قم با اشاره به شاخص معلولیت در خانواده‌ها، افزود: 50 درصد معلولیت‌های ناشی از بیماری‌های ژنتیکی است، بنابراین می‌توان 40تا 50 درصد بیماری‌هایی مانندتنبلی چشم، ناشنوایی و انحراف بینایی را پیشگیری کرد، البته سیستم بینایی کودکان از زمان انعقاد نطفه تا سن 12 سالگی کامل می‌شود و زمان طلایی بین 3تا 6 سال است.

تنبلی چشم، بیماری بدون عارضه ظاهری

سلیقه، عنوان کرد: تنبلی چشم از بیماری‌هایی است که در ظاهر بیمار مشکلی ندارد، اما با شرکت در طرح غربالگری بینایی که بیش از 15 سال است در کشور اجرا می‌شود می‌توان از شیوع این بیماری پیشگیری کرد.

مدیرکل بهزیستی قم با اشاره به چگونگی غربالگری بینایی، گفت: نخست کودکان در مراکز و مهدهای کودک از سوی مربیان آموزش‌دیده شده، غربالگری می‌شوند و در صورت داشتن مشکل، همکاری نکردن کودک و مشکوک بودن به تنبلی چشم به اپتومتریست ارجاع داده می‌شود.

وی با اشاره به نحوه پیگیری و درمان تنبلی چشم، اظهار کرد: اگر کودک از سوی مرکز به اپتومتریست ارجاع داده شود و چشم‌پزشک او را درمان کرد هزینه‌ای از سوی والدین انجام نمی‌شود و مراحل کار به شکل رایگان است، حتی خانواده‌های کم‌بضاعت نیز برای خرید عینک از سوی سازمان بهزیستی حمایت می‌شوند.

سلیقه با اشاره به آمار کودکان 3-6 سال، افزود: سال گذشته بیش از 48 هزار کودک در طرح غربالگری شرکت داده‌شده بود که 4160 کودک به مراکز درمانی ارجاع داده شدند و از این تعداد178 نفر اختلال بینایی داشتند که خانواده‌ها در جریان قرار گرفتند.

60 هزار کودک قمی در طرح غربالگری شرکت می‌کنند

مدیرکل بهزیستی قم با اشاره به پایگاه‌هایی که ارائه خدمات درمان کم بینایی دارند، تصریح کرد: در 150 مرکز در سطح استان بیش از 60 هزار کودک 3 تا 6 سال غربالگری می‌شوند، حدود 78 درصد کودکان کشور تحت پوشش طرح قرار می‌گیرند، بنابراین ما باید تلاش کنیم که صد در صد کودکان را پوشش دهیم.

البته آنچه که اهیت دارد شیوه برخورد با این ضعف بینایی است، که کودک باید بداند که چگونه از چشم ضعیف و بیمار خود بیشتر از چشم سالم خود استفاده کند که برای سهولت این کار اصولا چشم سالم را می‌پوشانند، البته حتی پس از زمان بهبود برای جلوگیری از بازگشت این مشکل دوباره، چشم سالم را برای مدت‌ها می‌بندند.

با پیشرفت علم و فناوری گاهی اوقات به جای بستن چشم سالم، با استفاده از قطره‌های چشمی و یا عدسی‌های تار کننده قدرت چشم سالم را کمتر می‌کنند.

حجت الله محمدزاده با اشاره به تلاش برای بررسی دقیق وضعیت کودکان قمی، تصریح کرد: اول آبان ماه روز ملی مبارزه با تنبلی چشم و ثبت در تقویم ملی کشور است، بنابراین باید تمام همت خود را به کار بگیریم تا منفی کاذب و یا مثبت کاذب باقی نماند.

معاون پیشگیری سازمان بهزیستی قم با اشاره به استفاده از ظرفیت مربیان مهدکودک‌ها برای استفاده در طرح تنبلی چشم، خاطرنشان کرد: تمام مربیان مهدکودک‌ها قبلا در طرح‌های آموزشی سازمان بهزیستی شرکت کرده‌اند و بر اساس آن نیز از ظرفیت آن‌ها استفاده می‌شوند.

تنها راه پیشگیری از تنبلی چشم، تشخیص به‌موقع تنبلی چشم است، زیرا این ناهنجاری هنوز در بین خانواده‌ها شناخته شده نیست، بنابراین همه کودکان زیر شش سال باید حداقل سه بار قبل از دبستان در سه ماهگی، دو تا سه سالگی و پنج تا شش سالگی معاینه شوند.

انتهای پیام/ آ