هفته فرهنگی ایران در تونس در اوج ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی دیپلماسی فرهنگی ما را پیش برد
خبرگزاری تسنیم: معاون فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: با توجه به وضع پرالتهابی که امروزه در جهان عرب داریم، ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی در اوج خودش است؛ حضور پررنگ ما در هفته فرهنگی تونس در شمال آفریقا، بسیار قابل توجه و به شدت تاثیرگذار بود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صبح روز سهشنبه 22 مهر ماه در فرودگاه تونس از هواپیما پیاده شد و مورد استقبال «مراد الصلکی»، همتای تونسیاش قرار گرفت. این دیدار در آغازین روز هفته فرهنگی ایران در تونس رقم خورد. همان روز علی جنتی و مراد الصلکی به قصر «عبدلیه» رفتند و از نمایشگاه آثار هنری ایران در این قصر دیدن کردند.
مراسم گشایش این هفته فرهنگی با حضور مقامات فرهنگی تونسی و ایرانی از جمله وزیر فرهنگ و وزیر آموزش و پرورش کشور تونس و حجتالاسلام مصطفی بروجردی، سفیر ایران در تونس، صادق رمضانی گلافزانی رایزن فرهنگی ایران در تونس، سیدمحمدحسین هاشمی معاون فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات و اسلامی و ... برگزار شد.
تعدادی از هنرمندان رشته‌های مختلف هنری که در این هفته فرهنگی حضور داشتند عبارت بودند از عشرت بدر (پژوهشگر و طراح لباسهای تاریخی و سنتی ایران)، ژیلا رسام عربزاده (هنرمند فرش)، فرح کیمیاقلم (نگارگر)، فریبا مقصودی (خوشنویس)، محسن کاوه (معرقکار چوب)، مهرنوش بشارت (هنرمند نقاش پشت شیشه)، عبدالناصر گیو (جواهرساز)، سعید عکافزاده (قلمزن) به همراه گروه موسیقی حسامالدین سراج، بتول مشکین‌فام (استاد ادبیات عرب)، منوچهر محمدی (تهیهکننده سینما)، گروه تئاتر «بدن دیوانه» با کارگردانی یاسر خاسب و مهدی جعفرزاده (متخصص چایخانه ایرانی) و...
این هفته فرهنگی هر چه بود با فراز و نشیب‌هایش به پایان رسید و اما و اگرهای ویژه خود را در رسانه‌ها به راه انداخت. حتی برخی از اصحاب رسانه در ایران زمزمه‌هایی درباره لزوم بایکوت خبری این اتفاق بین‌المللی فرهنگی به زبان راندند و گلایه‌هایی مطرح کردند. آنچه در ادامه می‌آید گفت‌وگوی تسنیم با سیدمحمدحسین هاشمی، معاون فرهنگی سازمان فرهنگی هنری سازمان فرهنگ و ارتیاطات اسلامی درباره برگزاری این هفته فرهنگی است. به نظر می‌رسد که گذشت چند هفته از آن اتفاق، توانسته باشد گرد و غبار سوء تفاهم‌ها را بنشاند تا با نگاهی منطقی‌تر به اتفاقی که هنرمندان ایرانی در شمال آفریقا رقم زدند، نگریست؛ اتفاقی که به مذاق ما چه تلخ باشد چه شیرین، باید سودش به جیب فرهنگ کشور برود!
*تسنیم: آقای هاشمی، هفته فرهنگی ایران در تونس در مهرماه برگزار شد؛ برنامه‌ای سنگینی که با حضور وزرای دو کشور افتتاح شد تا هنر امروز ایران را در کشوری تقریبا دور معرفی کند. اساسا هفته فرهنگی ایران در تونس چرا برگزاری شد؟
دو سال پیش اولین هفته فرهنگی تونس در ایران برگزار شد. این هفته با حضور وزیر فرهنگ وقت تونس و با حضور جمعی از هنرمندان و نخبگان فرهنگی و هنری کشور تونس در اینجا برگزار شد. این هنرمندان و اهالی فرهنگ به ایران تشریف آوردند و ما میزبان این جمع بودیم. این جمع فرهنگی هم شامل گروه موسیقی بود و هم گروه تئاتر و... نمایشگاههای متعددی از هنرهای تجسمی و صنایع دستی آنها هم در ایران برگزار شد و به مدت یک هفته در تهران به فعالیت هنری و فرهنگی پرداختند.
متقابلا ما هم باید به تونس برویم که این کار چندی پیش انجام گرفت و همین چند هفته هفته قبل ما با هیئتی رسمی به سرپرستی جناب آقای دکتر جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد و همچنین عزیزانی از اداره فرهنگی و هنری و همکاران خودمان در سازمان و جمع قابل توجهی از هنرمندان و متخصصان امور هنری و صنایع دستی و نمایشگاهی عازم تونس شدیم و هفته فرهنگی ایران در تونس توسط دو وزیر فرهنگ ایران و تونس افتتاح شد و استقبال تونسی‌ها هم از این برنامه بسیار خوب بود.
*تسنیم: برخورد مقامات تونسی با اهالی فرهنگ و هنر ایران چطور بود؟
انصافا مقامات تونس با روی گشاده با ما روبرو شدند و همکاری بسیار صمیمانه‌ای با متولیان هفته فرهنگی ایران داشتند. جاهای خوبی را به ما اختصاص دادند و اطلاع‌رسانی خوبی هم قبل از برگزاری این هفته فرهنگی صورت گرفت که یکی از عوامل موفقیت در کار فرهنگی همین اطلاع‌رسانی‌ها است. نخبگان خوبی از کشور تونس به برنامه دعوت شدند و هنرمندان زیادی آنجا جمع شده بودند. چه برای افتتاحیه، چه برای برگزاری نمایشگاه و چه جلساتی که به صورت کارگاهی و جلسات تخصصی برگزار می‌شد.
ضمن اینکه مذاکرات رسمی‌ای هم ما با مقامات فرهنگی تونس داشتیم. یعنی دو وزیر و مسئول فرهنگی دو کشور جلسه کاری با هم داشتند و بررسی‌هایی که در این صورت گرفت در زمینه همکاری‌های دو وزارتخانه فرهنگ و ارشاد ما و وزارت فرهنگ و میراث فرهنگی تونس بود.
*تسنیم: دستاوردها سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از این هفته فرهنگی چه بود؟
همانطور که مستحضر هستید بخش بین الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، همین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. یعنی کلیه فعالیتهای فرهنگی برون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران فعلا توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات البته با پشتیبانی وزارت فرهنگ و ارشاد انجام می‌گیرد. این مذاکرات هم در تونس انجام گرفت. در همان روز نخست سفر دو یادداشت تفاهم و همکاری در زمینه‌های «نشر و ترجمه» و «موسیقی» به امضا رسید که تفاهم‌نامه‌های بسیار مهم و خوبی هستند.
*تسنیم: لطفا به طور خلاصه توضیحاتی درباره محتوای هر یک از این تفاهم‌نامه‌ها بفرمائید؟
طبق تفاهم‌نامه نخست مقرر شد مجموعه‌ای از کتابهای منتشر شده به زبان فارسی که ما معرفی می‌کنیم، در تونس ترجمه و منتشر شود و مجموعه‌ای از عناوین کتب تونسی هم به ما معرفی شود تا به زبان فارسی در ایران ترجمه و منتشر کنیم. این مهمترین بخش تفاهم‌نامه ترجمه و نشر است.
تفاهم‌نامه‌ای هم در حوزه موسیقی به امضا رسید که بیشتر معطوف به تبادل نظر و ارتباط فرهنگ موسیقایی دو کشور است. چون وزیر فرهنگ تونس یکی از متخصصان موسیقی کشورشان است و به همین خاطر علاقه‌مند بود در حوزه موسیقی تبادل‌نظر و تجربه بین هنرمندان ایران و تونس برقرار شود. آنها موسیقی خاصی دارند که به آن «موسیقی دریای مدیترانه» می‌گویند. یک موسیقی مقامی است و کمی نزدیک به موسیقی سنتی ما است. آنها به شدت به موسیقی سنتی ایران علاقه‌مندند و همین علاقه باعث شد که استقبال خوبی از هنرمندان موسیقی ما داشته باشند.
*تسنیم: برنامه‌های هنری هفته فرهنگی ایران در تونس چه بود؟
در هفته فرهنگی ما موفق شدیم که خدمت استاد حسام الدین سراج باشیم و ایشان دو اجرا در جمع داشتند که بسیار مورد توجه تونسی‌ها واقع شد. اضافه بر اجرای موسیقی، ما یک گروه تئاتر هم داشتیم که نمایش «گِل» را به کارگردانی آقای یاسر خاسب اجرا کرد. این نمایش یک تئاتر پانتومیم و بدون کلام بود. چون مشکل زبان داریم باید کاری ارائه دهیم که با موسیقی و حرکات انجام شود و اتفاقا خیلی مورد توجه تونسی‌ها واقع شد.
علاوه بر موسیقی و تئاتر، 4 فیلم سینمایی هم داشتیم. افتتاحیه برنامه با فیلم «حوض نقاشی» آقای منوچهر محمدی آغاز شد که اعضای وزارت فرهنگ تونس و شخص وزیر و مقامات فرهنگی تونس حضور داشتند.
نمایشگاههای متعدد صنایع دستی و هنرهای تجسمی برگزار شد که با حضور هنرمندان خوب کشورمان همراه بود و همچنین نمایشگاهی از عکس ایران امروز ما بود که استقبال خوبی از آن شد.در این نمایشگاه فعالیتهای فرهنگی و علمی و سیاسی جمهوری اسلامی بصورت عکس به نمایش گذاشته شد.
همچنین یکی دو میزگرد در رابطه با بحث ادبیات با موضوع نسبت زبان و ادبیات فارسی و عربی برگزار شد که سرکار خانم بتول مشکین‌فام رئیس دانشکده ادبیات عرب دانشگاه الزهرا در آن حضور داشتند. اینها کلیاتی از فعالیتهای هفته فرهنگی ایران در تونس بود.
*تسنیم: یکی از برآیندهای مهم هفته‌های فرهنگی که به طور بین‌المللی برگزار می‌شود، بازخوردهای رسانه‌ای این فعالیت‌ها است؛ برداشت شما از بازخورد رسانه‌ای هفته فرهنگی ایران در تونس - با توجه به شرایط حساس منطقه - چگونه بود؟
بنده که در کنار جناب آقای وزیر بودم، گفت‌وگوهای خوبی با رسانه‌های تونسی انجام دادیم. مصاحبه‌های تلویزیونی و مطبوعاتی زیادی داشتیم و در مجموع برخورد تونسی‌ها بسیار خوب بود. با توجه به این وضع پرالتهابی که امروزه در جهان عرب داریم واقعا ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی به دلیل تبلیغات منفی دشمنان ما در اوج خودش است؛ به همین دلیل حضور پررنگ ما در تونس در شمال آفریقا بسیار قابل توجه و به شدت هم تاثیرگذار بود و توانست دیپلماسی فرهنگی ما را پیش ببرد.
این برنامه برای ما خیلی حساس و مهم بود. ما از قبل رفت و آمدهای زیادی داشتیم و حتی آمادگی این را داشتیم که حتی یک مسائلی هم پیش بیاید. چون این احتمال را می‌دادیم که جریان‌های وهابی و سلفی بیایند و بخواهند کاری انجام دهند و به دوستان سفارت هم اطلاع داده بودیم. آنها هم پیش‌بینی‌های لازم را داشتند که یک وقت مورد تهاجم این گروه‌ها واقع نشویم. چون اینها بارها به نمایشگاههای ما به خانه‌های فرهنگ و سفارتخانه‌های ما حمله کرده بودند.
با همه اینها این برنامه خیلی در امن و امان برگزار شد، خوشبختانه بدون هیچ مساله و هیچ حاشیه‌ای. البته سایت‌های وهابیون در آنجا خیلی جوسازی کردند. اما مطلب جدی و عملی صورت نگرفت و در مجموع استقبال خود تونسی‌ها یعنی مقامات تونسی از ما خیلی خوب بود. چه شخص وزیر چه مقامات دیگر این کشور استقبال خوبی از برنامه داشتند.
در حاشیه همین اتفاق فرهنگی ملاقات‌هایی با رئیس جمهور تونس داشتیم. وزرای آموزش و پرورش و برخی مقامات دیگر در افتتاحیه شرکت کردند. نخبگان تونس چه نخبگان جریان اسلامی و چه جریانات غیر اسلامی از حضور ما خرسند بودند و این علاقه را در این چند روز در میهمانی‌ها و در لابی سالن‌ها و هتل‌ها نشان می‌دادند. ابزار می‌کردند که علاقه‌مند به گسترش همکاری‌ها با ایران هستند.
بنابراین به نظر من انعکاس رسانه‌ای هفته فرهنگی ایران در تونس جدا قابل توجه بود و این مساله مهمی است. چون معمولا در جهان عرب فعالیتهای ایران خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد و اعراب چندان به فعالیتهای فرهنگی و اعتقادی ما علاقه‌مند نیستند.
انتهای پیام/
