در دربی واگذاری، استقلال از پرسپولیس پیش افتاد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ "قرار شد سازمان حسابرسی ظرف 10 روز آینده گزارش مالی باشگاه استقلال تا تاریخ 93.04.30 و باشگاه پرسپولیس تا تاریخ 93.03.30 را تحویل دهد تا مقدمات واگذاری این دو باشگاه به بخش خصوصی فراهم شود."
این آخرین اظهار نظری است که توسط رئیس کارگروه نظارت بر امر واگذاری پرسپولیس و استقلال در چند روز گذشته اعلام شده است و مدیران سازمان خصوصی سازی نیز بارها گفته اند که استقلال در ارائه صورتهای مالی و گزارشات مورد نیاز از پرسپولیس جلوتر است.
گویا قرار است بعد از دریافت صورتهای مالی مورد نیاز و پایان حسابرسی، کار قیمت گذاری سهام این دو تیم روی غلطک بیفتد و پس از آن سازمان خصوصی سازی قیمت پایه و شرایط واگذاری این دو تیم پرطرفدار را در هیات واگذاری به تصویب برساند و بعد از آن هم آگهی واگذاری منتشر و سهام سرخابی ها به مزایده گذاشته شود و همه این اتفاقات  طبق وعده رئیس کل این سازمان قرا است تا پایان آذر ماه اتفاق بیفتد.
با این تفاسیر در حالی دو تیم استقلال و پرسپولیس امروز(یکشنبه) هفتاد و نهمین دربی پایتخت و البته هفتمین بازی سرخابی‌ها در ماه پایانی پاییز را برگذار می کنند که اگر وعده ها این بار تحقق پیدا کند این آخرین شهرآورد قرمز و آبی خواهد بود که به قول قدیمی ها زیر بلیط دولت هستند و شاید از سال بعد طرفداران شاهد دربی جاندار و دیدنی تری زیرنظر ماکلان جدید این دو تیم باشند.
اما یکی از موضوعات مورد نقد شیوه واگذاری سهام این دو تیم از طریق بورس و مزایده باشد. سال گذشته مصوبه قانونی توسط نمایندگان مجلس به تصویب رسید تا واگذاری دو تیم پرطرفدار و پرحواشی استقلال و پرسپولیس از طریق مزایده انجام شود.
بر اساس این مصوبه که در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه 93 کل کشور با الحاق یک بند به تبصره 3 این لایحه در روز 12 بهمن مورد موافقت قرار گرفت، قرار شد در سال 1393 سهام باشگاه‌های فرهنگی و ورزشی پرسپولیس و استقلال از طریق مزایده و با رعایت قانون نحوه اجرای سیاستهای کلی اصل 44 واگذار شود.
در بیان چرایی مخالفت نمایندگان مجلس با واگذاری سهام دو تیم سرخابی از طریق بازار سرمایه باید گفت پذیرش شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تابع شرایط خاص است. باشگاه‌ها باید به شرکت‌های سهامی عام تبدیل و دو سال عملکرد مثبت داشته باشند.
بر اساس قوانین موجود برای این که سهام شرکتی قابلیت عرضه در بورس را داشته باشد باید سودآور باشد، اما تیم‌های آبی و قرمز در حال حاضر زیان‌ده هستند و بدهی‌های قابل توجهی دارند. از این رو برای این که بخش خصوصی بتواند این تیم‌ها را به سودآوری برساند باید سهام مدیریتی آنها واگذار شود.
شفافیت مالی و چشم‌انداز روشن از دیگر شرایط ورود باشگاه‌های ورزشی به بورس است. تهیه صورت‌های مالی شفاف سالانه توسط حسابدار رسمی برای هر دو تیم فرآیندی غیرمعمول، پیچیده و تا اندازه‌ای غیرممکن به نظر می‌رسد.
بر اساس قانون شرکت‌هایی که پتانسیل ورود به بورس را دارند از طریق بورس باید کشف قیمت شوند و شرکت‌هایی که نمی‌توانند بستر ورود بورس را در کوتاه مدت فراهم کنند از طریق مزایده واگذار می شوند. علاوه بر این باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس در حال حاضر مشکل تدوین اساسنامه و هماهنگی با اساسنامه مورد نظر بورس برای واگذاری را دارند.
بحث نحوه قیمت گذاری باشگاهها نیز موضوعی دیگر در این زمینه است که سازمان خصوصی‌سازی رویه‌های متفاوتی برای قیمت‌گذاری سهام شرکتهای دولتی جهت واگذاری به بخش خصوصی دارد که برای قیمت گذاری شرکتهایی که دارایی نامشهود دارند و برند آنها در مقایسه با ارزش دارایی های فیزیکی شرکت قابل توجه است می‌باید معیارهای نوین قیمت گذاری استفاده شود و دقت بیشتری روی قیمت‌گذاری این گونه شرکتها اعمال شود.
بازیکنان از جمله دارایی های باشگاهها محسوب می‌شوند که هر یک، از ارزش خاصی برخوردار می باشند. وضعیت ارزشگذاری این بازیکنان مراحل کارشناسی مختص خود را طلب می‌کند که در نهایت به واقعی شدن قیمت باشگاه می‌انجامد. ارزشگذاری نشان تجاری و برند باشگاههای ورزشی نیز از دیگر موارد مهم در بحث قیمت گذاری سهام تیم‌های ورزشی برای واگذاری به بخش خصوصی است. نکته‌ای که باید مورد توجه امیررضاخادم، به عنوان نماینده تام‌الاختیار وزیر ورزش و جوانان برای واگذاری سهام دو تیم استقلال و پرسپولیس قرار گیرد.
از سوی دیگر یکی از موضوعات مورد توجه در فوتبال جهان و البته قابل تامل در خصوصی سازی باشگاههای ورزشی که پس از واگذاری مورد توجه بیشتر قرار خواهد گرفت نحوه تقسیم حق پخش تلویزیونی است؛ چرا که در سراسر جهان حق پخش و البته کپی رایت رقابت‌های ورزشی یک ضرورت محسوب می‌شود.
همچنین بین 40 تا 70 درصد درآمد یک باشگاه با حق پخش تامین می‌شود و البته این امر از سال‌ها پیش در ورزش ایران مطرح شد و صداوسیما هم قبول کرده بود که مبلغی را به عنوان حق پخش به باشگاه‌ها پرداخت کند و اختلاف اصلی بر سر مبلغ بود و بر این اساس قرار شد امسال 30 درصد به مبلغ سال گذشته حق پخش اضافه شود.
بر اساس قانون 40 درصد به صورت مساوی بین باشگاه‌ها، 20 درصد برای تیم‌هایی که بیشترین تماشاگر را دارند، 5 درصد برای سازمان لیگ و 5 درصد برای هیات‌های فوتبال در نظر گرفته شده و بقیه مبالغ نیز بر اساس قانون در بخش‌های مختلف هزینه می‌شود.
با گذر از این موضوع برخی کارشناسان معتقدند توجه به تجربه سایر کشورها و آشنایی با نحوه مالکیت، مدیریت، نظارت، عملکرد مالی باشگاه‌های فوتبال و ارتباط آنها با الزام‌های حضور در بورس می‌تواند چراغ راهی باشد بر جاده تاریک و پر از سنگلاخ خصوصی‌سازی فوتبال ایرانی.
براساس آمار، تعداد باشگاه‌های ورزشی موجود در بورس‌های مختلف اروپا به 40 باشگاه می‌رسد که توجه به تجربه سایر کشورها و آشنایی با نحوه مالکیت، مدیریت، نظارت، عملکرد مالی باشگاه‌های فوتبال و ارتباط آنها با الزام‌های حضور در بورس و شناخت وضعیت حاکم بر باشگاه‌ها می‌تواند چراغ راهی باشد بر جاده تاریک و پر از سنگلاخ خصوصی‌سازی فوتبال ایرانی.
در دو دهه گذشته در راه تجاری شدن فوتبال حرفه ای در کشورهای مختلف، تغییرات بزرگی اتفاق افتاده است که از جمله این موارد می‌توان به تبدیل بسیاری از باشگاه‌ها به شرکت‌های سهامی عام، ورود برخی از باشگاه‌ها به بورس‌های مختلف، تغییر در منابع کسب درآمد و نحوه و ترکیب مخارج، حرفه ای شدن لیگ‌ها، نحوه اداره و مدیریت، نظارت، حسابداری و ارتباط میان مدیران تیم‌های مختلف و هواداران آنها در باشگاه‌های مختلف اروپا اشاره کرد. به عنوان نمونه از کشور انگلیس به عنوان مبتکر ایده تبدیل باشگاه‌های ورزشی به شرکت سهامی عام و به دنبال آن ورود این باشگاه‌ها به بورس نام برده می‌شود.
انگیزه اصلی ورود باشگاه‌های ورزشی به بازار سهام جلب سرمایه‌های کوچک و بزرگ سرمایه‌گذاران و هواداران است که توسعه کیفی و کمی باشگاه‌ها را به همراه دارد. این ایده در حالی توسط برخی از کشورها نظیر ایتالیا، فرانسه، آلمان و اسپانیا طی سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است که این روند در فوتبال انگلیس به دلیل سودآور نبودن باشگاه‌های ورزشی در حال تغییر جهت به سوی شکل‌های دیگر اداره و مالکیت باشگاه‌ها است.
«روش مشارکت مردمی» که براساس آن باشگاه به مالکیت اعضای خود که همان مشتریان یا هواداران باشگاه هستند در می‌آید، به عنوان کلید اصلی حل مشکلات باشگاه‌های انگلیس شناخته شده‌اند و به مرور زمان در عرصه فوتبال مورد آزمون قرار می‌گیرند.
استفاده از این روش‌ها و اتخاذ تدابیر ویژه در مورد افزایش درآمد و کاهش هزینه‌های باشگاه‌ها، چشم‌انداز مثبتی از صنعت و باشگاه‌های فوتبال در آینده را نوید می‌دهد.
با این حال باید منتظر ماند و دید آیا هفتاد و نهمین دربی پایتخت، آخرین شهرآورد قرمز و آبی خواهد بود که به قول قدیمی ها زیر بلیط دولت برگزار می شود یا نه!؟

مهدی حاجی وند
انتهای پیام/