حماسه پیکان را هزار بار باید خواند

۱۱ آذر ۱۳۹۳ - ۰۱:۲۵
اخبار رسانه ها

خبرگزاری تسنیم: ۳۴سال از عملیات پیروز مروارید می گذرد .عملیاتی که در آن رزمندگان سرافراز نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توانستند بخش اعظم نیروی دریایی عراق را در سومین ماه جنگ از بین برده و صادرات نفت این کشور از خلیج فارس رانیز قطع کنند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، روزنامه خراسان در ویژه نامه عرشه اقتدار با درج برخی یادداشت ها و گفتگوها به حماسه پیکان پرداخته است:

چرا باید «عرشه اقتدار» را بخوانیم؟
هفتم آذرماه امسال که بیاید درست سی و چهار سال از عملیات پیروز مروارید می گذرد . عملیاتی که در آن رزمندگان سرافراز نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توانستند بخش اعظم نیروی دریایی عراق را در سومین ماه جنگ از بین برده و صادرات نفت این کشور از خلیج فارس رانیز قطع کنند .هفتم آذر 59 که در آن جمعی از پرسنل فداکار نیروی دریایی کشورمان به شهادت رسیده و ناوچه جاوید پیکان نیز غرق شده بود به نام روز نیروی دریایی نامگذاری شده و هرسال به این مناسبت از مجاهدت های این نیرو در دفاع مقدس و تلاش های آنان پس از جنگ و تا به امروز تجلیل به عمل می آید . به همین مناسبت روزنامه خراسان تصمیم گرفت تا با همکاری نیروی دریایی ارتش و پس از اولین ویژه نامه نیروی دریایی که با محوریت سپاه و خلیج فارس در هفتم آذر 1390 منتشر شد ، این بار به توانمندی های نیروی دریایی ارتش در دریای خزر، دریای عمان و آب های آزاد بپردازد.

برای این کار گروه اعزامی خراسان شامل هادی محمدی خبرنگار گروه سیاسی و حسین حاتمی عکاس روزنامه خراسان به بندرعباس و بندر جاسک در جنوبی ترین نقاط کشور و بندر انزلی در شمالی ترین نقاط رفتند تا از نزدیک راوی مجاهدت های خاموش عزیزان نیروی دریایی باشند. در این ویژه نامه از زنده شدن ناوچه موشک انداز کلاس پیکان به دست متخصصان ایرانی گفته ایم که توسط آمریکایی ها تقریبا از بین رفته بود و هم اکنون نه یک فروند که چندین فروند از آن به دفاع از حریم منافع آبی ما مشغول اند و چندین فروند از این نوع ناوچه نیز در مرحله ساخت قرار دارند.

از جماران گفته ایم که نقطه عطف کلام نورانی " ما می توانیم " است و البته از" دماوند " نوشته ایم که ناوشکنی پیشرفته تر از جماران را به خزر هدیه داده است . از فاتح که زیردریایی ایرانی نیمه سنگین ماست و توان ما در پیشرفته ترین سطح فناوری ساخت موتور را می رساند و از تعمیرات زیردریایی 3هزار تنی یونس نوشته ایم که آرام اما پراقتدار پهلو گرفته و توسط فرزندان این آب و خاک هنرمندانه و سخت کوشانه و مجاهدگونه در کارخانجات بندرعباس در حال آماده سازی است .

از اینکه ما می توانیم ناو هواپیمابر بسازیم و می توانیم زیردریایی سنگین بعثت را خودمان عملیاتی کنیم حرف زده ایم، از اینکه توانسته ایم ناوشکن قهرمان سبلان را که در دفاع مقدس توسط توپ لیزری آمریکا تقریبا نصف شده بود را بازسازی کرده و حتی تا دروازه های چین بفرستیم، از اینکه رفتن به خلیج عدن در 2هزار مایلی سواحل ایران به آب خوردنی راحت الوصول تبدیل شده و حالا به فکر حضور دوباره در دریای مدیترانه و فتح اقیانوس اطلس هستیم . از برنامه های حضور جدی تر ایران در دریای خزر و به ویژه شرق خزر نوشته ایم.

از همه این ها زیباتر و غرورانگیزتر این که وقتی در راه بندر جاسک و سواحل زیبا و ثروتمند دریای عمان هم دیدیم، هم شنیدیم و هم حس کردیم که حضور نیروی دریایی در این منطقه و در عرض 6سال چه امنیت و اقتداری به مردم محروم آنجا بخشیده و چه رونق اقتصادی و توسعه ای را به ارمغان آورده است . همه این ها و دهها مطلب و عکس های جذاب و اختصاصی و جدید دیگر در حوزه نیروی دریایی ارتش را می توانید در این ویژه نامه بخوانید و ببینید .

و می ماند تشکری خالصانه از عزیزان نیروی دریایی راهبردی ارتش کشورمان که نهایت همکاری و هماهنگی را برای بازدید از حفاظتی ترین و راهبردی ترین اماکن و کارخانه ها با ما داشتند . تشکر از امیر دریادار دکتر سیاری فرمانده کاربلد و خوش برخورد نیرو ، حجت الاسلام و المسلمین روشندل رییس سازمان عقیدتی سیاسی ، حجت الاسلام و المسلمین حسن زاده معاون فرهنگی و روابط عمومی ، ناخدا سوم حامدی مدیر روابط عمومی و ناوبان یکم مرادی عزیز رییس خبر و ارتباطات نداجا و همه دریادلان نیروی دریایی که مظلومانه به دفاع از مرزهای مهم و حیاتی این آب و خاک پا در رکاب هستند و ما را درتهیه این ویژه نامه یاری کردند... «وَ هُوَ الَّذِی سَخَّرَ البَحر...»

حماسه پیکان را هزار بار باید خواند

غلامرضا بنی اسدی- نام دفاع مقدس که پیش می آید، بحث جنگ که می شود، اولین ما به ازایی که در ذهن نقش می بندد، زمین است و خاکریز و سنگ و رزمندگانی که با کلاشینکف به دشمن هجوم می برند. این تصویر را هم بیشتر رسانه ها ساخته اند با فیلم ها و سریال ها و حتی با نقل خاطرات. کسی که جنگ را تجربه نکرده است همه رزمندگان را یا حاجی می بیند یا سید. حال آن که، آنچه به تصویر آمده است و تصورات ذهنی را ساخته است، فقط بخشی از دفاع مقدس است نه همه آن، تازه به جنگ زمینی هم که پرداخته می شود باز به ندرت دیده ایم جناب سروانی، سرگردی، سرهنگی، کسی که نشان از ارتش جمهوری اسلامی ایران داشته باشد، به چشم آید، این خود از موقف هایی است که باید خیلی ها را به پرسش گرفت و به چالش کشید که چرا، چنین؟ چرا دفاع مقدس را که حماسه ای ماندگار در تاریخ این ملک است آن گونه که باید معرفی نمی کنید؟ چرا نسل امروز که جنگ را از دریچه رسانه ها می بینند از امیران شهید آبشناسان، اقارب پرست، نیاکی، نصراصفهانی و... حتی به اندازه یک تصویر، یک خط مطلب، شناختی ندارند؟ چرا؟...

بگذریم، جنگی که به ما تحمیل شد، ما مردانه برخاستیم، به جان ایستادیم و آن را به «دفاع مقدس» تبدیل کردیم، تنها در زمین نبود، بلکه آسمان و دریا هم عرصه جنگ شد و از قضا اگر آسمان و دریا را نداشتیم، شاید در زمین با مشکلات بیشتری مواجه می شدیم. دشمن آمده بود یک هفته ای در تهران جشن پیروزی بگیرد و این هم با همه بزرگ نمایی اش در برنامه هاشان بود، لااقل می خواستند خوزستان را بگیرند و ایران را فلج کنند اما، اما عقابان تیز پرواز نیروی هوایی و دلاوران هوانیروز ابابیل شدند بر سر لشکریان ابرهه بعثی که عزم کعبه اعتقادات و حرمت وطن موحدان کرده بود. بابایی، دوران، شیرودی، کشوری و... بمب مرگ بر سرشان باریدند و زمین را بر آن ها سد کردند. آنان اجازه مانور در زمین را ندادند و قدم به قدم دشمن را در هم شکستند تا دریابد نه یک هفته که هشت سال هم نمی تواند خود را به اهواز برساند، چه رسد به تهران. نمی تواند، آبادان را بگیرد، اما فاو و حلبچه و... را هم از دست می دهد. آری رزمندگان هوایی ما، دلاوران نیروی هوایی ارتش، با همه توان دشمن را در هم کوبیدند تا نتواند به اهداف خود برسد. اما این هم همه جنگ نیست. دفاع مقدس ما، حماسه های پرشمار دارد و از قضا کاراترین بخش حماسه، نه در زمین و آسمان که در دریا شکل گرفته است، جایی که دریادلان قهرمان طی 68 روز نیروی دریایی دشمن را به صفر رساندند و دریا را برای ایران اسلامی، امن کردند و چنان سیلی به صدام زدند که نتواند پا به دریا بگذارد. چه اگر می توانست، جبهه نبرد را تا همه شهرهای ما که مرز دریایی دارند هم گسترش می داد، حتی پا از خلیج فارس هم فراتر می گذاشت و خود را به دریای عمان می رساند، تا چابهار ما را هم به جبهه جنگ تبدیل کند. اگر راه به دریا می داشت، امکان مبادلات نفتی و بازرگانی ما را به شدت کاهش می داد. اگر پا به دریا داشت، جنایت ها را پرشمارتر مرتکب می شد و عملاً بیشتر مناطق ایران را درگیر جنگ مستقیم می کرد. اگر راه به دریا داشت...

اما، دلاوران نیروی دریایی ما به کمک قهرمانان نیروی هوایی، حماسه ای خلق کردند که دشمن را به پایان رساند و پایش را چنان از دریا بریدند که از دست اندازی هر از گاهش از راه هوایی، نمی توانست، در مبادلات اقتصادی و نفتی ما خلل جدی وارد کند. آری، قهرمانانی همچون امیر دریادار شهید محمدابراهیم همتی و همرزمانش، کاری کردند که پهنه آبی خلیج فارس ایرانی تراز همیشه بماند اما... اما از آنان حرفی به میان نیامده است، آن گونه که باید. فقط یک روز شد و بر پیشانی تقویم نشست و همین! حال آن که اگر حماسه ای چنین بزرگ در هر کشوری اتفاق می افتاد با ساختن فیلم ها و سریال ها آن را در نگاه مردم خویش و حتی مردم جهان جاودانه می کردند. اگر پیکان و دلاوری هایش در دیگر کشورها بود، فیلم ها می ساختند تا ما هم به تماشا بنشینیم و تحسین کنیم اما ما چکار کرده ایم؟ واقعاً چکار کرده ایم در برابر کسانی که همه کار کردند و جان خود را هم دادند تا دست آلوده و پای نحس دشمن بعثی به دریا باز نشود؟ «ما چکار کرده ایم» این را دوست دارم از خیلی ها بپرسم، حتی از مسئولان خود ارتش و به ویژه نیروی دریایی، شما چکار کرده اید برای ثبت این حماسه، برای درس شدن این رزم بزرگ برای فرزندان این کشور بزرگ و چکار کرد صدا و سیما و سینما و... که وظیفه داشتند و دارند که برای مردم الگوسازی کنند. مگر صدا و سیما، خود را دانشگاه عمومی نمی داند، آن گونه که امام فرمود، پس چند واحد از این درس بزرگ را تدریس کرده است؟

راستی چکار کرده ایم؟ شرمنده ام، شرمنده امیر شهید همتی و یارانش، شرمنده آن قهرمان شهیدی که برای هیچ هدفی بیش از 3 گلوله هزینه نمی کرد.

شرمنده کسانی که با خون خود، به خلیج فارس آبرویی جاودانه بخشیدند، شرمنده خلیج فارس که هنوز در سوگ قهرمانان پیکان می گرید. شرمنده قهرمانان سهند و جوشن و سبلان که تمام قد در برابر شیطان ایستادند، شهادت را انتخاب کردند اما پا از کارزار مبارزه رودررو با آمریکایی ها پس نکشیدند. ما شرمنده ایم، شرمنده همه شهدا، به ویژه نیروی دریایی که باید هزاران بار پیش از این درباره آن ها کار می شد و نشد. شرمنده ایم حتی الان که قلم به دست گرفته ایم تا با ویژه نامه ای، نه ادای دین که ادای احترام کنیم به آنان والا دین آنان آنقدر سنگین است که شانه های تاریخ را هم می لرزاند. ما فقط ادای احترام می کنیم، به آنانی که دریا به احترامشان به موج برمی خیزد. این هم یادآوری است به اصحاب رسانه که کار برای حماسه سازان نیروی دریایی را جدی تر بگیرند و با بیان وقایع نبرد حماسه ای پیکان، به نسل های امروز و فردا بگویند چطور، دشمن نتوانست پا به دریا بگذارد و چه کسانی دست های ناپاک او را از دریا قطع کردند و...

حرف آخر، همان سخن آغازین است. جنگ، دفاع مقدس، فقط در زمین نبود، جبهه های هوایی و دریایی را هم بیشتر باید دید و بیشتر از آن باید گفت. این خود یک وظیفه است...

تشریح عملیات شاخص نیروی دریایی ارتش در دوران دفاع مقدس از عملیات پدافندی خرمشهر تا اسکورت کاروان ها با ناوچه های موشک انداز
مصطفی عبدالهی - با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357، تحول عظیمی در نیروی دریایی ارتش ایجاد و در راستای خود کفایی آموزشی، اعزام دانشجو به صورت همگانی به خارج از کشور متوقف شد دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره) نیز با 4 دانشکده ناوبری و فرماندهی کشتی، مهندسی برق و الکترونیک و مخابرات دریایی، مهندسی مکانیک دریایی و رشته مدیریت و کمیسر دریایی تاسیس شد. همچنین مراکز آموزش های تخصصی در انزلی و رشت توسعه یافت و دانشکده فرماندهی و ستاد نیروی دریای پا گرفت.با شروع جنگ تحمیلی، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران هرگز در مقابل تهاجم نیروهای عراق غافلگیر نشد بلکه در آذرماه 1359 با عملیات بزرگ شناور رزمی عراق و انهدام سکوهای نفتی «البکر» و «الامیه» و محاصره کامل دریایی بنادر «بصره»، «فاو» و «ام القصر»، تا پایان جنگ به نبرد با بالگردهای دشمن در دریا پرداخت و در طول 8 سال جنگ تحمیلی، 10 هزار فروند کشتی تجاری را به بنادر ایران اسکورت کرد که در این بین تنها چند صد فروند آن ها مورد اصابت موشک های هواپیمای دشمن قرار گرفت. نیروی دریایی با این اقدامات، کارنامه بسیار درخشانی در جنگ های دریایی به ثبت رساند و امنیت خطوط مواصلات دریایی خلیج فارس، دریای عمان و شمال اقیانوس هند را برقرار کرد.

عملیات 34 روزه دفاع از خرمشهر
گردان یکم تکاور دریایی همزمان با تجاوز دشمن، به طرف خرمشهر عزیمت کرد و در بامداد 1.7.1359 در خرمشهر مستقر شد. پس از انجام شناسایی محورهای پیشروی دشمن و کسب آمادگی های لازم، یگان های تابعه گردان به سد پیشروی دشمن اقدام کردند. با توجه به وسعت منطقه، استعداد و گسترش نیروهای دشمن، یگان های تکاور دریایی با اجرای عملیات ایذایی، پدافند در نقطه اتکای عملیات تأخیری و کمین توانستند نقش مؤثری را در به تأخیر انداختن حرکات و کند کردن پیشروی ارتش عراق ایفا کنند.

با وجود استعداد کم یگان های تکاور دریایی در مقایسه با استعداد برتر نیروهای متجاوز (یک گردان در برابر 3 تیپ عراقی)، تاثیر این عملیات به حدی بود که بنا به اظهار یک افسر اسیر عراقی، دشمن تصور می کرد حداقل یک تیپ تکاور دریایی با یگان های زرهی دفاع از منطقه را بر عهده دارد. پس از محاصره خرمشهر و تهدید حملات دشمن که از حجم آتش سنگین توپخانه و سایر جنگ افزارها برخوردار بود، تنها مدافعان خرمشهر یگان کوچکی متشکل از نیروهای تکاور دریایی و نیروهای مردمی با تجهیزات نامناسب بود. این نیروها تا آخرین نفس با حماسه آفرینی توانستند 34 روز در مقابل دشمن مقاومت کنند.

عملیات پدافندی خرمشهر که حاصل 34 روز نبرد شدید و خونین بود. دشمن را در تحقق طرح اشغال 3 روزه خرمشهر ناکام گذاشت و با وجود عبور دشمن از رودخانه کارون در محور «مارد» در تاریخ 21/7/1359 و رسیدن به نزدیکی جاده خرمشهر-آبادان، نیروهای دشمن با پدافند یگان های تکاور دریایی در ایستگاه های 7 و اسکله 12 آبادان متوقف شد.

اگر چه در عملیات پدافندی خرمشهر عناصری از نیروهای زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای مردمی شرکت فعال داشتند، اما مقاومت سرسختانه و حماسه آفرین تکاوران نیروی دریایی در 34 روز نبرد نابرابر، برگ زرینی در تاریخ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به ثبت رساند. در این عملیات غرور آفرین نقش فرماندهی دریادار دوم بازنشسته «داریوش ضرغامی» و ناخدایکم بازنشسته «هوشنگ صمدی»، به یادماندنی بود.

عملیات تاخت شبانه در منطقه پل خرمشهر
این عملیات به منظور به تأخیر انداختن پیشروی نیروهای دشمن، با شرکت گردان یکم تکاور دریایی و یک گردان از نیروهای فدائیان اسلام طرح ریزی و اجراء شد. یگان های مذکور ساعت 1 بامداد مورخ 1359.7.14 تک غافلگیرانه ای به منطقه تجمع لشکر 3 زرهی در منطقه عمومی پل نو به اجراء گذاشتند. این عملیات که حدود 4 ساعت به طول انجامید دشمن را غافلگیر و سر در گم و ابتکار عمل را از او سلب کرد. دشمن در این عملیات تلفات انسانی شدیدی را متحمل شد و تعداد قابل توجهی تجهیزات و ادوات زرهی وی منهدم شد. این عملیات باعث کند شدن آهنگ پیشروی دشمن شد.

عملیات پدافندی در کوی ذوالفقاری آبادان
در 21/7/1359 در حالی که نبرد شدیدی در جبهه خرمشهر ادامه داشت، لشکر 3 زرهی عراق با عبور از رودخانه کارون در محور مارد، موفق شد تا 5/2 کیلومتری 3 راهی آبادان پیشروی کند. دشمن قصد داشت با عبور از پل های ایستگاه 12 و 7 وارد جزیره آبادان شود که با مقاومت یگان های تکاور دریایی و نیروهای مردمی مواجه و تا تاریخ 23/7/1359 در مواضع اشغالی متوقف شد. دشمن پس از برخورد با ادامه مقاومت در این جبهه، 3 راهی آبادان – ماهشهر – اهواز را تصرف و به منظور محاصره آبادان به طرف جنوب پیشروی کرد و با دسترسی به رودخانه بهمن شیر در شمال شرقی آبادان مستقر شد. لشکر 3 زرهی عراق قصد داشت با عبور از رودخانه بهمن شیر در کوی ذوالفقاری محاصره آبادان را کامل کند که با پدافند یگان هایی از لشکر 77 نیروی زمینی ارتش و یگان های تکاور دریایی نداجا و نیروهای مردمی مواجه و پس از تحمل تلفات و ضایعات و از دست دادن سر پل تصرف شده در ساحل غربی بهمن شیر در جزیره آبادان مجبور به عقب نشینی شد. در این عملیات غرور آفرین، تکاوران دریایی با پشتیبانی جنگ افزارهای سنگین و با همکاری سایر نیروها توانستند تعدادی از نفربرهای زرهی لشکر 3 را که در حال عبور از رودخانه بهمن شیر بودند، غرق کنند. تعدادی از فرماندهان ارشد عراق در این عملیات اسیر شدند. دشمن پس از تحمل شکست در این عملیات به طرف جاده ماهشهر – آبادان عقب نشینی کرد در جنوب جاده مذکور در میدان تیر آبادان مستقر شد.

عملیات پدافندی در کرانه های اروند رود
پس از اشغال بخش شمالی خرمشهر توسط عراق و احتمال عبور نیروهای دشمن از اروند رود به منظور تصرف جزیره آبادان، ماموریت پدافند از کرانه های اروند رود به نیروی دریایی ارتش واگذار شد. در اجرای این مأموریت، یگان های تکاور و تفنگدار دریایی با استقرار در بخش جنوبی خرمشهر، جزیره مینو، منطقه دیری فارم و خسرو آباد، انجام عملیات پدافند از جزیره آبادان در محورهای یاد شده را عهده دار شد. در مدت عملیات پدافندی از کرانه های اروند رود که تا سال 1365 به طول انجامید، یگان های تکاور و تفنگدار دریایی با اجرای آتش سنگین و مداوم روی مواضع دشمن در ابتدای اروند رود، تلفات سنگینی را به دشمن وارد و از نفوذ نیروهای ویژه و غواص دشمن که قصد نزدیک شدن به سواحل آبادن را داشتند، ممانعت کرد.

مشارکت در عملیات ثامن الائمه
از نکات قابل توجه در این عملیات، طراحی کلاسیک و انجام پیش بینی های مورد نیاز در تمام زمینه ها بود. همچنین حضور موثر هواناوهای نیروی دریایی را در شکست حصر آبادان نمی توان نادیده گرفت. 4 فروند هواناو از 25/7/59 تا 7/9/59 در این عملیات حضور داشت. عملیات هواناوها در مسیر عملیات از بندر امام خمینی(ره) به منطقه ای واقع در رودخانه بهمن شیر به صورت شبانه روزی انجام شد که به طور متوسط هر یک از هواناوها در طول شب 12 ساعت پرواز داشت.

عملیات هواناوها زمانی آغاز شد که کلیه راه های مواصلاتی آبادان قطع و شهر در محاصره کامل قرار گرفته بود. دشمن تا ایستگاه 7 پیشروی و با قطع جاده آبادان-ماهشهر توانسته بود وارد نخلستان سواحل رودخانه بهمن شیر شود.

در طول این مدت هواناوها توانستند به طور ضربتی محموله های مورد نیاز از قبیل مهمات، جنگ افزار، دارو، مواد غذایی و ... را در منطقه تخلیه و مجروحان و شهداء را به بندر امام بازگردانند. هواناوها در مجموع بیش از 900 ساعت پرواز موفقیت آمیز انجام دادند.

عملیات مروارید
این عملیات با نام مروارید (شمشیر3) توسط قرارگاه مقدم نیروی دریایی با عنوان نیروی رزمی 421 مستقر در بندر بوشهر از ششم آذر ماه 1359 آغاز و بعد از انجام موفقیت آمیز عملیات در 7 آذر، در نهایت در تاریخ دهم آذر ماه آن سال خاتمه یافت. عملیات شمال خلیج فارس در منطقه ای به وسعت 20 هزار کیلومتر مربع بود. اهداف اجرایی این عملیات بزرگ، شامل تکمیل عملیات اشکان و شهید صفری به منظور انهدام کامل سکوی البکر، انهدام نیروی دریایی دشمن، محروم کردن دشمن از صادرات نفت و کسب و حفظ سیادت دریایی جمهوری اسلامی در خلیج فارس بود. یگان های شرکت کننده در عملیات مروارید شامل ناوگروه با ناوچه های موشک انداز پیکان، جوشن، گرز، یدک کش دلیر، اسکادران بالگردهای AB وSH، تیم عملیات ویژه و پایگاه ششم شکاری بوشهر در پوشش و پشتیبانی هوایی عملیات بود. در خصوص نتایج موفقیت آمیز این عملیات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انهدام هسته اصلی نیروی دریایی عراق

• کسب سیادت دریایی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و محبوس شدن نیروی دریایی دشمن در بندر ام القصر

• قطع کامل صادرات نفت عراق از اسکله های البکر و الامیه

• وارد آوردن خسارت سنگین به تأسیسات اسکله های البکر و الامیه

• قطع خطوط مواصلاتی دریایی عراق

• تأمین خطوط مواصلاتی خودی و باز نگه داشتن مسیر تردد کشتیرانی به بندر امام (ره)

• کسب اولین پیروزی لشکریان اسلام و تخریب روحیه آفندی دشمن

• بازتاب رسانه ای اولین موفقیت ایران در رسانه های خارجی و تقویت روحیه رزمندگان اسلام

از جمله خسارات و تلفات دشمن بعثی در این عملیات بزرگ دریایی نیز می توان به مواردی اشاره کرد:

• انهدام 7 فروند ناوچه موشک انداز از نوع اوزا

• انهدام یک فروند ناو مین روب

• انهدام 3 فروند ناو لندینگ کرافت

• انهدام 3 فروند یگان شناور متفرقه

• سرنگونی 11 فروند هواپیمای جنگنده دشمن

• به غنیمت گرفتن مقادیر قابل ملاحظه ای سلاح های سبک، موشک های دورپرتاب و دستگاه های مخابراتی

• به اسارت درآوردن 26 تن از نیروهای دشمن

• کشته و مجروح شدن بیش از 600 تن از نیروهای دشمن

• آزادسازی حدود 6000 کیلومتر مربع از سرزمین های اشغال شده پس از 25 روز تلاش

عملیات بیت المقدس و پشتیبانی عبور از کرخه و کارون
پس از طرح ریزی عملیات بیت المقدس توسط نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مأموریت پشتیبانی از قرارگاه های عملیاتی ارتش و سپاه در 2 منطقه شامل منطقه عمومی عبور از رودخانه های کرخه کور و کارون و منطقه آبادان به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران واگذار شد. به منظور پشتیبانی یگان های هجومی عبوری از رودخانه کرخه کور و کارون قرارگاه عملیاتی نداجا در لشکر 92 زرهی اهواز تشکیل شد و با سازماندهی سرگروهان شناور هجومی، متشکل از یگان های تکاور و تفنگدار دریایی و کارکنان ملوان و 300 فروند قایق، یک دسته غواص و سایر عناصر مورد نیاز، پشتیبانی از عملیات عبور از رودخانه قرارگاه های تحت کنترل عملیاتی قرارگاه کربلا را عهده دار شد. گروهان های شناور هجومی پس از کسب آمادگی لازم و توجیه شدن درباره عملیات طرح ریزی شده در پشتیبانی قرارگاه های قدس، فتح و نصر قرار گرفتند. با اعلام شروع عملیات از سوی قرارگاه کربلا، عبور هجومی نیروهای تحت امر قرارگاه های فتح و نصر از رودخانه کارون آغاز شد و یگان های شناور هجومی نیروی دریایی ارتش مسئولیت تضمین سر پل در غرب رودخانه کارون را بر عهده داشتند و اسکان استقرار پل های شناور بر روی رودخانه برای عبور تجهیزات سنگین را فراهم کردند.

ملوانان نداجا با راه اندازی و هدایت واحدهای آبی خاکی نزاجا، توانستند تانک ها و ماشین آلات سنگین را در ساعات اولیه عملیات به منظور پشتیبانی نیروهای هجومی اولیه و تخلیه مجروحان یگان های خودی و اسرای عراقی به ساحل شرقی کارون، جابه جا و سپس در محل هایی که نصب پل شناور غیر ممکن بود یگان های متعاقب را به غرب رودخانه کارون منتقل کنند. در مدت مأموریت، غواصان نداجا در همکاری با یگان های مهندسی نیروی زمینی ارتش در استقرار پل ها، وظایف متعددی مانند بازیابی خودروها و تخلیه اجساد و سایر تجهیزات از رود خانه کارون را بر عهده داشتند.

در این مرحله، یگان های شناور هجومی نیروی دریایی ارتش نقش مؤثری را در پشتیبانی و موفقیت عملیات قرارگاه های عملیاتی فتح و نصر ایفا کردند. طوری که فقط در ساعات اولیه عملیات توانستند زیر آتش شدید دشمن حدود 15000 نفر از رده های هجومی لشگرها و تیپ های تحت امر قرارگاه های مذکور را در غرب کارون پیاده کنند.

عملیات اسکورت کاروان ها
قبل از تشریح چگونگی انجام عملیات اسکورت کاروان بهتر است مختصری از وضعیت فیزیکی و جغرافیایی شمال خلیج فارس بیان شود. در شمال خلیج فارس 3 کانال مهم وجود دارد:

1. کانال خور موسی متعلق به جمهوری اسلامی ایران که به بندر امام(ره) و ماهشهر منتهی می شد.

2. کانال اروند که حد مرز مشترک ایران و عراق بود.

3. کانال خور عبدا... متعلق به کشور عراق.

از طرفی پایانه های البکر و الامیه متعلق به عراق نیز در این محدوده قرار داشتند. کشتی ها برای ورود به بندر امام باید از کنار چراغ خور موسی می گذشتند. فاصله بین این چراغ و پایانه های البکر و الامیه حدود 42 مایل بود. با توجه به برد موشک های اگزوست قابل پرتاب به وسیله بالگردهای سوپر فرلون مستقر بر روی سکوهای عراقی ملاحظه می شد که حدود 40 تا 50 مایل از مسیر عبور هر کشتی به بندر امام مستقیماً در برد موشکی عراق قرار می گرفت. البته قابلیت نفوذ هواپیماهای جنگنده عراقی و حتی توپخانه دوربرد آنها را باید بر مجموعه تهدید های فوق علیه کاروان های ایرانی افزود. بدیهی است هرچه سرعت کشتی ها بیشتر باشد به همان نسبت آسیب پذیری کمتر بود چرا که مدت زمان کمتری را در منطقه خط سپری می کردند.

حملات هوایی و موشکی عراق به کشتی ها در مسیر کانال خور موسی از اواخر سال 59 آغاز شد و در فروردین 60 به حدی رسید که نیروی دریایی تصمیم گرفت طرح تشکیل کاروان و عملیات اسکورت را اجرا کند. سرانجام اواخر اردیبهشت 60 هر بار تعدای کشتی تحت پوشش هوایی و دریایی به بندر امام(ره) وارد و همزمان تعدادی به صورت کاروان خارج می شدند. تواتر این عملیات بستگی به موارد متعددی داشت و در هر برنامه که 10 تا 20 ساعت به طول می انجامید، نیروی دریایی متشکل از ناوچه های موشک انداز، هواناوها، یدک کش ها، یگان های اطلاعاتی و شناسایی دریایی و هوایی، توپخانه دریایی به اتفاق نیروی پرتوان هوایی جمهوری اسلامی از طریق هوا و دریا، عملیات اسکورت کاروان ها و کشتی های ایرانی را به انجام می رساندند.

عملیات های نیروی دریای ارتش در 8 سال دفاع مقدس
تاریخ عملیات نام عملیات منطقه عملیات خسارت و تلفات دشمن

31/6/59 عملیات دفاع از خرمشهر شلمچه - خرمشهر

1/7/59 نبرد هوایی ناو نقدی در دریا آب های بندر امام خمینی سرنگونی هواپیما دشمن

3/7/59 نبرد هوایی ناوچه گرز در دریا شمال خلیج فارس سرنگونی هواپیما دشمن

23/7/59 پشتیبانی عمومی آبادان و دوران محاصره شمال خلیج فارس

1/8/59 نبرد دریایی ناوچه جوشن شمال خلیج فارس غرق ناوچه دشمن

9/8/59 کوی ذوالفقاریه آبادان 280کشته و 120 اسیر

9/8/59 عملیات اشکان سکوی البکر و الامیه بمباران سکو-سرنگونی هواپیما

16/8/59 عملیات شهید صفری سکوی البکر و الامیه انهدام سکوهای البکر و العبه

28/8/59 نبرد دریایی ناوچه فلاخن منطقه سکوی البکر غرق ناوچه دشمن

6/9/59 عملیات مروارید(انهدام نیروی دریایی عراق) سکوی البکر غرق 13 فروند ناو و ناوچه/ انهدام 10 هواپیما

24/10/59 عملیات پدافندی شفق محور آبادان -ماهشهر