داوری‌های کتاب سال دفاع مقدس به دور از گرایش‌های سیاسی و سلیقه‌ای

خبرگزاری تسنیم: رئیس سازمان هنری و ادبی دفاع مقدس در نشست خبری جایزه کتاب سال دفاع مقدس گفت:‌ امسال تمام تلاش ما این بود که در داوری‌ها عدالت برقرار شود و داوران به دور از گرایش‌های سیاسی نظر دهند و آثاری را انتخاب کنند که به صورت حقیقی برتر باشد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ نشست خبری شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس با حضور گلعلی بابایی رئیس سازمان هنری و ادبی دفاع مقدس،‌ جواد محقق دبیر علمی این جایزه و صمدزاده مدیر کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری در ستاد مرکزی راهیان نور برگزار شد.

بابایی در این نشست در سخنانی گفت:‌ یکی از قدیمی‌ترین جشنواره‌های ادبی کشور پس از انقلاب اسلامی جشنواره کتاب سال دفاع مقدس است،‌ که بیست سال از برگزاری دوره نخست آن می‌گذرد و پانزده دوره گذشته آن با شکوه و عظمت برگزار شده است.

در دوره‌های گذشته این جشنواره رؤسای تراز اول کشور در مراسم اختتامیه حضور داشتند برای نمونه در هفت دوره رؤسای جمهور، چهار دوره وزرای ارشاد، رئیس مجلس، مقامات لشگری و کشوری و ... حضور داشتند، امیدوارم جشنواره شانزدهم نیز با حضور رئیس جمهور برگزار شود تا بتوانیم حق نویسندگان جنگ را ادا کنیم.

وی با اشاره به تفاهم‌نامه‌ای که میان بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و حوزه هنری پیرامون برگزاری این دوره جایزه منعقد شده است، گفت: کتابخانه جنگ حوزه هنری دسترسی به آثار منتشر شده در حوزه دفاع مقدس طی سه سال اخیر را فراهم کرد و از این منظر صرفه‌جویی مالی خوبی کردیم، همچنین این تفاهم‌نامه موجب شد علاوه بر اعلام فراخوان تمرکزی به کار دهیم و گروه‌های داوری ما در حوزه هنری و در کتابخانه تخصصی جنگ مستقر شوند.

بابایی با اشاره به اهداف کتاب سال گفت: هدف کلی این است که آثار برگزیده در حوزه دفاع مقدس مشخص شود. امروز در بخش‌های گسترده و متنوعی که وجود دارد. ما می‌توانیم مدعی شویم که پرتیراژترین کتاب‌های کشور در حوزه دفاع مقدس هستند، شناسایی، گردآوری و بررسی کتاب‌های منتشر شده به منظور معرفی آثار نمونه جنگ تقدیر و تجلیل از نویسندگان و هنرمندانی که به خلق آثار ادبی و هنری اقدام کردند و ... از اهداف این جشنواره بوده‌‌ است.

وی افزود: امسال تمام تلاش ما این بود که در داوری‌ها عدالت برقرار شود و داوران به دور از گرایش‌های سیاسی نظر داده و آثاری را انتخاب کنند که به صورت حقیقی برتر باشد. در داوری‌ها مسلما سلیقه‌ها متفاوت است، اما ما این اطمینان را به نویسنده‌ها می‌دهیم که به عنوان امین آنها تمام تلاش آنها را داریم که حقی از کسی ضایع نشود.

صمدزاده مدیر کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری نیز در سخنانی با اشاره به تأسیس این کتابخانه در 14 سال پیش و فعالیت‌هایی که تاکنون دنبال کرده است، گفت: از ابتدای تأسیس جایگاه خاصی برای فعالیت کتابخانه در حوزه پژوهش و فرهنگ قائل شدیم. یکی از این فعالیت‌ها مشارکت در جایزه‌ها و جشنواره‌هایی است که در حوزه کتاب و نشر برگزار می‌شود و حساسیت زیادی دارد.

وی ادامه داد: سابقه همکاری کتابخانه جنگ با این جوایز و جشنواره‌ها بیش از اینها است، ما سه دوره در بخش جمعی جایزه کتاب سال دفاع مقدس فعالیت داشتیم. همچنین مشارکت و همکاری در جایزه کتاب سال شهید غنی‌پور از دیگر فعالیت‌های ما بوده است. امسال نیز با حسن ظن سازمان هنری و ادبی دفاع مقدس جایزه کتاب سال که سه سال بود، به تعویق افتاده بود و بار سنگینی به لحاظ شناسایی و گردآوری اطلاعات بر دوش مسئولان آن وجود داشت، را همراهی کردیم و در برگزاری آن مشارکت داشتیم.

صمدزاده افزود: از ابتدای تأسیس کتابخانه تلاش داشتیم، منابع را به روز نگه داریم اگر چه کاستی‌هایی همیشه موجود بوده است. همراهی با این جایزه موجب شد، ما هم نواقص خود را پوشش دهیم و تعامل دوطرفه‌ای داشته باشیم. این تعاملات در جهت گردآوری، شناسایی آثار، تشکیل جلسات اداری، گروه‌بندی آثار و داوری بوده است. در این دوره تلاش کردیم اشکالات جزئی را که در گروه‌بندی کتاب‌ها در جوایز دیگر رخ داده است را تا حد امکان برطرف کنیم.

وی همچنین از انتشار کارنامه نشر سه سال گذشته در حوزه دفاع مقدس خبر داد و گفت: کارنامه نشر سالانه دفاع مقدس یکی از آرزوهای ما در کتابخانه بود که اکنون محقق شده است و کل آثاری که در سه سال گذشته منتشر شده در این کارنامه معرفی می‌شود.

مدیر کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری افزود: از میان دو هزار 563 عنوان کتابی که در جایزه شرکت داده شد، ما حدود 800 عنوان کتاب را شناسایی کردیم که به هیچ عنوان در بازار یافت نشد. از طریق پیامک و تلفن با ناشران تماس گرفتیم و پیگیر این موضوع شدیم که این 800 عنوان کتاب کجاست. متوجه شدیم بخشی از این آثار به خاطر ضعف توزیع کتاب در کشور ما دور از دسترس هستند.

وی گفت: اما حدود 300 عنوان کتاب نیز که ما از طریق سامانه کتابخانه ملی آنها را شناسایی کرده بودیم، اصلاً منتشر نشده بود و این مسئله موجب شد، به اغلاط زیادی که در بانک‌های اطلاعات ملی وجود دارد، پی ببریم. این قابل توجه بود که درسال‌های 90، 91 و 92، 300 عنوان کتاب دفاع مقدس از کتابخانه ملی فیپا گرفته باشند، اما به هر دلیل منتشر نشده‌اند.

صمدزاده همچنین از بارگذاری سایت جایزه کتاب دفاع مقدس با عنوان نشرآورد در هفته آینده خبر داد و گفت: در این سایت تمام اطلاعات این جایزه ارائه خواهد شد.

جواد محقق دبیر علمی جایزه کتاب سال دفاع مقدس نیز دیگر سخنران این نشست بود، که بر تثبیت نام جایزه در این دوره تأکید کرد و گفت: از این به بعد جایزه کتاب سال دفاع مقدس عنوان ثابتی خواهد داشت و تقاضا می‌کنم از عنوان جشنواره برای آن استفاده نشود.

وی با اشاره به گروه‌بندی شانزدهمین جایزه کتاب سال دفاع مقدس کل کتابها را 2 هزار و 563 عنوان دانست و افزود: که از این میان 223 عنوان به مرحله نهایی راه یافته‌اند، همچنین 45 داور در 40 جلسه داوری از اواسط مردادماه تاکنون آثار را ارزیابی کرده‌اند.

محقق افزود: 951 جلد کتاب دفاع مقدس در سال 90، 836 جلد کتاب دفاع مقدس در سال 91 و 776جلد کتاب دفاع مقدس در سال 92 منتشر شده‌اند. همچنین در این دوره حدود 750 ناشر با ما مشارکت داشتند که مشارکت قابل توجه بوده است، آثار در دو بخش اصلی و جنبی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، بخش اصلی خود شامل پنج زیرمجموعه و 15 گروه اصلی و دو گروه وابسته است.

دبیر علمی جایزه کتاب سال دفاع مقدس گفت: ادبیات و هنر با 450 عنوان کتاب در چهار گروه ادبیات داستانی، شعر و نثر ادبی، ادبیات نمایشی و مجموعه هنری ارزیابی شد. همچنین مستندنگاری که با یک هزار و 440 عنوان کتاب پرتعدادترین بخش این دوره بوده است در چهار گروه خاطره، زندگی‌نامه، گزارش و سفرنامه، نامه و سفرنامه ارزیابی شده است.

محقق با اشاره به بخش نقد و پژوهش از ارزیابی 314 کتاب در این مجموعه در چهار گروه نقد و پژوهش ادبی، نقد و پژوهش هنری، نقد و پژوهش فرهنگی و نقد و پژوهش تاریخی خبر داد.

وی همچنین به ارزیابی 268 عنوان کتاب در بخش کودک و نوجوان و در سه زیرمجموعه داستان کودک و نوجوان، شعر کودک و نوجوان، مستندنگاری کودک و نوجوان اشاره کرد و افزود: در بخش گروه‌های وابسته با 126 عنوان کتاب نیز آثار در دو گروه گردآوری‌های ادبی و مرجع‌نگاری‌ها مورد داوری قرار گرفته است.

محقق بخش جنبی را نیز شامل چهار گروه کتاب‌هایی با موضوع درگیری با ضد انقلاب در مناطق جنگی با 60 عنوان کتاب، مترجم برگزیده با 21 جلد کتاب، طراح برگزیده جلد و متن با دو هزار و 563 جلد کتاب و فعال برگزیده نشر و اطلاع رسانی دانست و گفت: سال‌هاست که این سوال مطرح می‌شود که آیا آثار منتشر شده با موضوع درگیری‌های داخلی را نیز باید جزو آثار دفاع مقدس دانست یا خیر، که ما تلاش کردیم در این جایزه این موضوع را در بخش جنبی بیاوریم.

در پایان این مراسم پرسش و پاسخی با اصحاب رسانه و مسئولان حوزه در نشست برگزار شد که صمدزاده، مدیر کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری، در پاسخ به پرسش تسنیم از گلعلی بابایی درباره کتاب شهید همت گفت: ساختاری در حوزه نگارش جنگ بوجود آمده است، به نام زندگی‌نامه داستانی که تاکنون ما در آن با مشکلات متعددی روبرو بودیم. هنوز مشخص نیست که نویسنده‌ها در این قالب تا چه اندازه می‌توانند از تخیل استفاده کنند و تا چه اندازه باید به واقعیات وفادار باشند. در این سه سال نیز 147 عنوان کتاب زندگی‌نامه داستانی چاپ شده است.

وی ادامه داد: اگر ساختار درستی برای این حوزه تعریف نشود، ما همچنان با آثار مشکل‌دار مواجه خواهیم شد که وارد خلوت‌های زندگی قهرمانان دفاع مقدس شده و در صورت هماهنگ نبودن با واقعیت مضراتی را به بار خواهند آورد. ما به عنوان کسانی که دغدغه توزیع کتاب دفاع مقدس را داریم نگران این هستیم که این چنین مواردی موجب شود نویسندگان ما کمتر تمایلی برای نوشتن از زندگی فرماندهان دفاع مقدس داشته باشند. بنابراین باید دو موضع برداشت نادرست از ادبیات داستانی و کارشناسی‌های لازم را جدی بگیریم.

انتهای پیام/