جست و جوی سرطان در میان غذاها و امواج

 به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم،بر اساس مطالعات انجام شده، برآورد می شود که حدود سه چهارم کل مرگ های جهان در سال 2030 مربوط به بیماری های غیر واگیر و در رأس آنها سرطان باشد این در حالی است که در کشور ما نیز سرطان در خط مقدم علت مرگ و میر قرار گرفته و آنچه نگران‌کننده است افزایش نرخ سرطان در افراد جوان کشور و سرعت بالای ابتلا به این بیماری کشنده است که در سالهای اخیر شتاب سریعی گرفته است.

به دلیل اهمیت این موضوع به سراغ کیوان مجیدزاده،رئیس پژوهشکده سرطان پستان جهاد دانشگاهی،دانشیار و بورد تخصصی بیوتکنولوژی پزشکی و مشاور ژنتیک رفتیم تا علاوه بر ترسیم سیمای سرطان در کشور،به تشریح وضعیت سرطان سینه به عنوان اولین سرطان در کشور بپردازد.

فارس: وضعیت سرطان را چگونه می‌بینید؟

مجیدزاده: طبق گزارش آژانس بین المللی ثبت سرطان، 57 درصد از موارد جدید سرطان و 65 درصد مرگ های ناشی از سرطان در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد. در حال حاضر سرطان عامل 12 درصد از تمام مرگ ها در سراسر جهان بوده و آمار جهانی سرطان به علت پیری و رشد جمعیت و نیز رفتارهای پرخطر، در حال افزایش است .

افزایش بار ناشی از بیماری های مزمن یکی از بزرگترین چالش هایی است که در قرن21،سیستم های بهداشتی در سراسر جهان با آن مواجه هستند. افزایش طول عمر و مدرنیزه شدن سبک زندگی مردم همراه با افزایش تماس با بسیاری از عوامل خطر بروز بیماری های مزمن، منجر به تغییر بار ناشی از بیماری ها شده و در حال حاضر تهدیدی جدی برای سلامت و طول عمر انسانها است. یکی از مهمترین تهدیدهای بازار اقتصاد جهانی، خطرات ناشی از بیماری های غیرواگیر و مزمن است.

بر اساس مطالعات انجام شده، برآورد می شود که حدود سه چهارم کل مرگ های جهان در سال 2030 مربوط به بیماری های غیر واگیر (سرطان، قلب و عروق و ...) باشد و تخمین زده می شود از یک سوم تمام موارد سرطان ها، قابل پیشگیری و یک سوم دیگر به شرط تشخیص زود هنگام، بالقوه درمان پذیر است.

آنچه در حال حاضر در جامعه در مورد سرطان توجه واقع شده است؛ نرخ رشد این بیماری و سنین درگیری آن است.  مشاهدات معمول مردم و پزشکان نشان از افزایش آمار سرطان دارد به طوری که متاسفانه امروزه در بسیاری از خانواده ها حداقل یک بیمار مبتلا دیده می شود. که البته یکی از علل رشد سرطان در کشور را می توان ناشی از ارتقای روش های تشخیصی و غربالگری دانست که منجر به شناسایی بیشتر سرطان در افراد گردیده است.

فارس: دلیل سرعت رشد سرطان در کشور چیست؟

مجیدزاده: یکی از اهداف اصلی این پژوهشکده در مقطع پیش رو بررسی همین موضوع است که چرا سرطان در کشور ما بالاست.به طوری که با ایجاد گروه‌های جدید پژوهشی(7 گروه از ابتدای سال در پژوهشکده به 3 گروه پژوهشی قبلی اضافه شده است). به عنوان مثال: تاسیس گروه پژوهشی پیشگیری از سرطان با کمک گروه‌های پژوهشی دیگر قصد دارد تا با بررسی عوامل ایجاد کننده و شناسایی فاکتورهای محیطی تشدید کننده سرطان، و درنتیجه اطلاع رسانی آن به جامعه از ایجاد و ابتلای این بیماری پیشگیری نماید.

از سوی دیگر گروه ژنتیک سرطان نیز به بررسی فاکتورهای ژنی زمینه ساز ایجاد سرطان می‌پردازد. همچنین این پژوهشکده با راه اندازی گروه های پژوهشی مهندسی زیست مواد و نیز گروه پژوهشی طب مکمل و جایگزین قصد دارد تا اثر سایر فاکتورهای محیطی مانند امواج و همچنین اثر عوامل توکسیک روی مواد غذایی، میوه و سبزیجات و سمومی که در سبزی‌ها و میوه‌ها وجود دارد را در ایجاد یا تشدید این بیماری شناسایی نماید.

پروسه ناقص سم‌پاشی محصولات از علل سرطان در کشور

به عنوان مثال: چنانچه می دانیم وقتی به محصولات کشاورزی سم می‌زنند باید اجازه دهند زمانی از پروسه سم پاشی بگذرد و بعد محصول را وارد بازار کنند اما به نظر می رسد در بسیاری از موارد محصولات بدون تاخیر زمانی مطلوب مورد نظر وارد بازار می‌شوند که این موضوع می‌تواند یکی از علل زمینه ساز ایجاد سرطان قلمداد شود.

فارس: آیا این موضوع به عدم نظارت مسئولان برمی‌گردد؟

مجیدزاده: به هر حال به نظر می رسد در این خصوص نیازمند سیستم نظارتی تعریف شده  و منظم تری در کشور هستیم.

هرچند گروه های پژوهشی در ابتدای مسیر قراردارند و هنوز زود است که راجع به نتایج بررسی‌های انجام شده صحبتی کنیم اما رویکرد، این است که به فاکتورهای محیطی توجه بیشتری کنیم، توصیه ما نیز به سایر مراکز دانشگاهی این است که بیشتر روی مسائل تحقیقاتی سرطان سرمایه‌گذاری کرده و به نیازهای مردم بپردازیم و ببینیم اصلی‌ترین فاکتورهایی که زمینه ساز  ایجاد سرطان در کشور می‌شوند چه عواملی هستند.

عوامل سرطانزا در ایران: مواد سمی،اشعه‌ها،امواج محیطی و کابل‌های فشار قوی برق

فارس: از نظر شما اصلی‌ترین فاکتورهای ایجادکننده سرطان در کشور کدامند؟

مجیدزاده: به طور کلی دو دسته فاکتور خطر وجود دارد. فاکتورهای محیطی و فاکتورهای بیولوژیکی از جمله فاکتورها می توان به انواع محیطی و مواد سمی موجود در مواد غذایی یا اشعه ای سرطان زا اشاره نمود که نقش امواج مختلف موجود در محیط هنوز مورد بحث است. در مورد فاکتورهای بیولوژیک نیز یکی از مهمترین جنبه ها زمینه های ژنتیکی و توارثی افراد است که اتفاقاً با عنایت به کشف ژن های مربوطه انجام اقدامات پیشگیرانه را میسر و مقدور ساخته است.

فارس: در ایران مشخص نشده یا در تمام دنیا؟

مجیدزاده: به طور کلی نقش برخی از امواج در ایجاد سرطان در مستندات علمی ذکر شده است.مثلاً امواجRadio Freqvency و Microwave آثار سرطان زایی اش در مستندات مختلف ذکر شده. همینطور کابل های فشار قوی برق (50 هرتز) با انتشار امواج الکترومغناطیس می توانند سبب برخی از انواع سرطان ها شوند.

فارس: گفته می‌شود این کابل‌های برق باعث سرطان خون در کودکان می‌شود؟

مجیدزاده: بله، در سرطان کودکان و برخی دیگر از سرطان ها اثرگذار است اما اینکه امواج موبایل و ماهواره‌ها بخواهند اثرگذار باشند هنوز به صورت علمی ثابت‌شده نیست البته آماری از طیف امواجی که در کشور توزیع می‌شود را به درستی نمی‌شناسیم به همین دلیل یک سری مطالعات را طراحی می‌کنیم تا به صورت دقیق و آزمایشگاهی صرفن ظر از اینکه چه امواجی وجود دارد اثرات محیطی آن را ارزیابی کنیم. آنچه اکنون تأکید داریم این است که "کشور باید روی سرطان سرمایه‌گذاری کند".

نهادهای مردمی برای کنترل سرطان بسیج شوند

یکی از مهمترین ابعاد سرمایه گذاری در زمینه تحقیقات و پژوهش های گسترده بُعد مردمی است. در تمام دنیا هزینه پژوهش در سرطان توسط نهادهای مردمی تأمین می‌شود بنابراین این حوزه نیاز به آموزش و فرهنگسازی دارد چراکه مردم تمایل دارند در جای درستی هزینه کنند و ما باید آنها را راهنمایی کنیم. حتی در بسیاری کشورهای غربی، با وجود اقتصاد بالاتر دولت ها، بخش قابل توجهی از هزینه پژوهش بیماری‌های مزمن از جمله سرطان را نهادهای مردمی تامین می کنند.

ما نیز معتقدیم، این موضوع باید مورد توجه نهادهای مردمی و خیرین در کشور نیز قرار گیرد تا مردم بتوانند در این زمینه مؤثر باشند. البته نقش دولت در جای خود باقی است اما هزینه‌هایی که در بحث سرطان به خصوص درمان و صدمات ناشی از ایجاد این بیماری در لایه های مختلف فعالیت های کشور به دولت تحمیل می‌شود بسیار بالاست بنابراین اگر تمرکز را روی مردم بگذاریم وضعمان بهتر خواهد شد.

در همین راستا پژوهشکده سرطان جهاد دانشگاهی بنیاد خیریه پژوهش و سرطان راه‌اندازی کرده و بنا دارد به صورت ملی و بین‌المللی کارش را جلو ببرد.

طرح و برگزاری نخستین جشنواره فرهنگی هنری با بهبودیافتگان سرطان در همین راستا دوم آبان برگزار شد که مورد استقبال بسیاری قرار گرفت لیکن در همین راستا پژوهشکده و بنیاد خیریه این پژوهشکده بنا دارد با طراحی و برگزاری جشنواره های مختلف در سطح شهر و کشور به فرهنگ سازی و اشاعه تفکر حمایت برای پژوهش و تحقیقات همت گمارد.

در این صورت است که مردم با مشارکت خود به نوعی هم عامل نظارتی می‌شوند و هم مطمئن هستند که پولشان صرف امور سرطان خواهد شد.

ما به دنبال به راه انداختن موج مثبت در کنترل سرطان هستیم و امیدواریم با انرژی های موجود در جامعه کار بزرگی را در این خصوص به انجام برسانیم که در این میان نقش رسانه ها بسیار با اهمیت خواهد بود.اگر رسانه‌ها بتوانند به این انرژی جهت درستی دهند کار بزرگی انجام شده است. می‌توانیم همه هنرمندان را در جهت پیشگیری از سرطان حرکت داده و موج مثبتی به راه بیاندازیم.

از موج به راه افتاده برای فوت مرتضی پاشایی خواننده جوان کشورمان اگر استفاده کنیم می‌توانیم کار خیر را با عواطف و احساسات مردمی به سمت و سوی مثبت هدایت کنیم.

البته باید در درجه اول مردم آموزش ببینند تا بدانند سبک مناسب زندگی و فرهنگ مناسب چیست چرا که این مباحث در پیشگیری از سرطان نقش مهمی ایفا می کند. به عنوان مثال: بعضی از آداب و روش‌های غذا خوردن و ورزش کردن در بروز یا درمان سرطان مؤثر است.

فارس: تا چه میزان برنامه‌های سازمان جهانی بهداشت در کنترل سرطان در کشور عملیاتی شده است؟

مجیدزاده: این را باید از وزارت بهداشت پرسید. سازمان جهانی بهداشت در سال 2012 پیشگیری از سرطان و بالا بردن کیفیت زندگی بیماران سرطانی را مورد تاًکید قرار داده است. با کنترل عوامل خطر نزدیک به 40 درصد مرگ ناشی از سرطان قابل پیشگیری خواهد بود و با درمان و تشخیص به موقع یک سوم بار آن کاهش خواهد یافت.

بنابراین در زمان فعلی تدوین برنامه های ملی پیشگیری و کنترل سرطان ها از ضرورت های بهداشتی هر جامعه و مؤثرترین عامل در راستای کاهش بروز و بار بیماری سرطان محسوب می شود.

ابتلای مردان ایرانی به سرطان بیش از زنان است

در سال 88 از تعداد کل 74 هزار و 67 مورد سرطان ثبت شده 41هزار و 169 مورد (55.58درصد) آن مربوط به مردان و 32 هزار و 898 مورد (44.48درصد) مربوط به زنان بوده است. بنابراین نسبت جنسی بروز سرطان در این سال برابر 125 است. یعنی در مقابل هر 100 بیمار زن 125 بیمار مرد وجود داشته است.

نظام ثبت سرطان از درددل‌های قدیم مسئولان که عملیاتی نشد!

فارس: این در حالی است که می‌بینیم نظام ثبت سرطان هنوز به خوبی درکشور اجرا نمی‌شود؟

مجیدزاده: نظام ثبت سرطان از درد دل‌های عمده مسئولان بهداشتی کشور است. از چندین سال پیش درگیر این موضوع هستم . این موضوع همچنان نیازمند توجه جدی مسئولان وزارت بهداشت و درمان است.

فارس: دلیل آن را چه می‌دانید؟ آیا به دلیل مخفی نگه داشتن آمار ابتلا است؟

مجیدزاده: کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه تفاوت‌های پایه‌ای در خصوص آمار مبتلایان به سرطان دارند این در حالی است که زیرساخت اطلاعاتی در کشور ما رها است و زیرساختی نداریم که بتوانیم اطلاعات را جمع‌آوری کنیم.

منبع:فارس

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها