راهبرد روسیه در مقابل تحریم‌های آمریکا چیست؟
خبرگزاری تسنیم: روسیه در قبال فشارهای آمریکا، همزمان در سه حوزه خاورمیانه، شبه قاره و حوزه شرق و جنوب آسیا در حال ایجاد صورتبندی جدیدی از ائتلاف ها است که بی شک حساسیت های زیادی برای واشنگتن خواهد داشت.
اختلافات بنیادی مسکو و واشنگتن که از آغازین روزهای هزاره سوم آغاز شده، طی سال های گذشته بیشتر نمایان شده است. اما بحث تحولات لیبی و طرح حمله ناتو به این کشور که پا را از مصوبه شورای امنیت فراتر گذاشت، اختلافات نمایان تر شد، تا اینکه به گرانیگاه سوریه رسید. سپس مداخله غرب در اوکراین این بهانه را داد که پای تحریم های آمریکا علیه روسیه به گردونه رقابت ها و تقابل ها باز شود. موضوعی که باعث واکنش روسیه نیز شده است و همزمان این کشور نیز برخی از تحریم ها را علیه غرب به جریان انداخته است، اما هنوز کارت های اصلی خود در زمینه انرژی رو نکرده است.
ائتلاف‌سازی‌های ضدهژمون
مسکو فعلا بر این قصد است که در برابر تحریم های آمریکا دست به ائتلاف سازی های جدید بزند تا مخالفان آمریکا و همچنین رای خاکستری ها را در عرصه بین المللی بیش از گذشته به به سیاست های خود نزدیک کند و از این طریق به فشار در قبال آمریکا بیفزاید.
آخرین اخبار در خصوص تحریم ها حکایت از این دارد که کنگره تحریم های جدیدی را علیه روسیه به تصویب رسانده است. باب کراکر، سناتور جمهوریخواه، طراح تحریم های جدید است که همزمان مبحث ارسال سلاح به اوکراین را نیز در طرح خود گنجانده است. در همین حال ولادیمیر پوتین استراتژی متفاوتی را در پیش گرفته است و سعی دارد، دست به ائتلاف و اتحادهای جدید بزند. این موضوع بیش از همه در قرارداد نفتی با چین نمایان شد که با 400 میلیارد دلار، بزرگ ترین قرارداد جهان در حوزه انرژی و گاز بوده است. حال سفر به ازبکستان و هند، حمایت از اتحاد با پاکستان و همچنین اعزام هیات سیاسی به سوریه، پیام به دبیر کل حزب الله لبنان و ... در راستای همان استراتژی دنبال می شود.
رئیس جمهور روسیه در سفر به دهلی نو و دیدار با ناندرا مودی، نخست وزیر هند که روز پنج شنبه انجام شد، اعلام کرد که قراردادهای مهم دو کشور در زمینه مهندسی هسته ای، زمینه های شراکت بلند مدت دو کشور را به همراه خواهد داشت. «دو طرف در مورد ساخت 20 واحد نیروگاهی هسته ای در هند و همکاری در تولید مشترک تولید اورانیوم، دفع زباله های هسته ای و ساخت سایر تاسیسات هسته ای طراحی روسیه توافق کرده اند... شرکت دولتی روس اتم روسیه و سازمان انرژی اتمی هند توافقی را در مورد افشا نکردن داده های فنی و اطلاعات محرمانه در چارچوب همکاری های دوجانبه امضا کردند.»
در کنار هند، روسیه سعی دارد که با دولت پاکستان نیز وارد روابط تاثیرگذار شود. هر دو کشور هند و پاکستان اگر چه در حوزه هایی بخصوص مرزی با یکدیگر اختلافاتی دارند اما همزمان هر دو، عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای هستند. از این منظر با پذیرش این دو کشور، هم هر دو می توانند وارد یک پیمان و سازمان همکاری منطقه ای و فرامنطقه ای شوند و هم اینکه با حضور کشورهایی همچون چین و کشورهای خارج نزدیک روسیه، ائتلاف شرقی نوینی را ایجاد کنند. بخصوص که هند با پیشینه فرهنگ سیاسی مشخصی که از خود ارائه داده، سال ها است که در پی اثبات این مسئله است که علاقه مند نیست در حوزه شبه قاره از آمریکا پیروی کند. اتفاقا به همین منظور بود که باراک اوباما برای جدا کردن هند از کشورهای منطقه بویژه و روسیه و چین و پیوند دهلی نو به واشنگتن، در سفر به این کشور از پیوستن هند به عضویت دائم شورای امنیت استقبال کرد تا از این طریق آن را در اتحاد و ائتلاف با پکن و مسکو منصرف کند. طرحی که البته پاسخی به همراه نداشته است. اختلافات کنونی اسلام و واشنگتن که پیش از فروپاشی نظام دو قطبی ایجاد شده و در دوره حمله ناتو به افغانستان افزایش چشم گیری پیدا کرده، بیشتر از آن است که امیدی برای اتحاد دوباره بین آنها ایجاد کند.
به هر حال این مسئله بسیار مهم است که کشورهای شرقی چگونه، اتحادهای جدید را در حوزه های منطقه ای و بین المللی شکل می دهند و از این استراتژی چگونه اتحادی ضدهژمون ایجاد می کنند. این کشورهای تاثیرگذار جدای از تشکیل سازمان همکاری های شانگهای که با توجه به در بر گرفتن بیش از نیمی از جمعیت جهان، می تواند بازار مناسبی را در اختیارشان قرار دهد به سمت های دیگری نیز گرایش پیدا کرده اند که در قالب کشورهای نوظهور (غیر غربی) نمایان است که به عنوان نمونه می توان از گروه بریکس با حضور روسیه، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی نام برد.
رویکرد مقاومتی روسیه در خاورمیانه
گام دیگر پوتین طی روزهای گذشته به تاکید بیشتر در زمینه اتحاد و حمایت از سوریه بازمی گردد. در همین زمینه « «میخائیل بوگدانوف» معاون وزیر امور خارجه و نماینده ویژه «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه در امورخاورمیانه با «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه دیدار و گفت‌و‌گو کرد... بوگدانوف پیام شفاهی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به بشار اسد، درباره روابط دو جانبه و همکاری بین دو کشور و ادامه حمایت روسیه از ملت سوریه در مقابله با حمله شدید تروریستی که سوریه در معرض آن است را به رئیس جمهور سوریه رساند.»
اما رخداد بسیار مهم دیگر مسکو که اتفاقا چند سویه است و به آمریکا و اسراییل و متحدانشان در منطقه پیام خاص می فرستد و هم نشان از استراتژی جدید روسیه در حوزه خاورمیانه دارد، به پیام ولادیمیر پوتین به حزب الله لبنان باز می گردد. در همین زمینه روزنامه الدیار لبنان نوشت:«منابعی مطلع مدعی شدند که " ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه در پیامی به دبیر کل حزب الله لبنان تاکید کرد که کارخانجات، انبارها و همه سلاح‌های پیشرفته روسیه در خدمت این جنبش قرار می‌گیرد... منابع آگاه از محتوای دیدارهای "میخائیل بوگدانوف" فرستاده ویژه رئیس جمهور روسیه به خاورمیانه فاش کردند که بوگدانوف در دیدار با "سید حسن نصرالله" دبیر کل حزب الله لبنان حامل پیامی مهم از سوی پوتین بود... گفت‌وگوهای بوگدانوف با شخصیت‌های لبنانی بر سه محور اصلی متمرکز بود. نقش جدید روسیه در منطقه و توان مسکو و تمایلش به متوقف ساختن رویکرد متهورانه آمریکا به منظور پاسداری از صلح جهانی، دو محور نخست را تشکیل می‌دهند. این اقدام از طریق حمایت‌های مادی، سیاسی و نظامی از طریق کشورهای مجموعه "بریکس" مقاومت اسلامی و همچنین از طریق وتوی آماده روسیه جهت استفاده در لحظه‌های استراتژیک صورت می‌گیرد.»
مجموع این مباحث نشان می دهد که روسیه در قبال فشارهای آمریکا، همزمان در سه حوزه خاورمیانه، شبه قاره و حوزه شرق و جنوب آسیا در حال ایجاد صورتبندی جدیدی از ائتلاف ها است که بی شک حساسیت های زیادی برای واشنگتن خواهد داشت. در این میان رویکردهای جدید روسیه در خاورمیانه آمریکا را بیش از گذشته دچار چالش خواهد کرد. ضمن اینکه بر اساس پیشینه تاریخی نمایان شده، روس ها در آمریکای جنوبی از استقبال کم نظیری مواجه هستند که با روحیات کاملا ضد آمریکایی همراه است.
نویسنده : رضا حجت شمامی
انتهای پیام/.
