قلعه «شیاخ» شاهکار معماری دوره ساسانی به جای مانده در دهلران+تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از دهلران، چنین به نظر می‌رسد که بین 5 تا 10 هزار سال سال پیش دشت دهلران برای سکونت گروه‌های انسانی در دوران پیش از تاریخ مناسب بوده است و مهم‌ترین محل‌های باستانی این دشت را می‌توان تپه‌های "علی کش" و "چغا سفید" نام برد که قدیمی‌ترین آثار را در بر داشته‌اند و متعلق به دوره نو سنگی هستند و می‌توان گفت که این تپه‌ها باقی مانده‌های قدیمی‌ترین و شاید جزء نخستین دهکده‌های دائمی باشند.

این شهرستان دارای آثار باستانی فراوانی است که قلعه شاخ یا شیاخ از جمله آثاری است که از دوران ساسانی به جا مانده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان دهلران در باره قلعه شیاخ اظهار داشت: این قلعه که بزرگ‌ترین قلعه تاریخی استان ایلام و یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های غرب کشور است در روستای سرکمر از توابع بخش زرین آباد واقع شده است.

وی افزود: این بنا از قسمت‌هایی مانند دروازه ورودی، باروی بزرگ، برجک‌های نگهبانی، اتاق‌های مسکونی و کانال‌های انتقال آب تشکیل شده است.

ایرج فاضلی ادامه داد: مصالح به کار رفته در این بنا قلوه سنگ‌های نامنظم و ملات گچ می‌باشد که گچ در محیط اطراف قلعه به وفور پیدا می‌شود وسنگ‌ها طبق روایتی از محوطه تاریخی جر سه گلال که در 10کیلومتری قلعه قرار دارد انتقال داده شده‌اند.

رئیس اداره میراث فرهنگی دهلران اظهار داشت: طول دیوار‌ها بیش از 700متر و عرض در تمام قسمت‌های قلعه یکسان نمی‌باشد، قطر دیوار‌ها از یک متر تا یک ونیم متر متغیر است و ارتفاع دیوار‌ها در سالم‌ترین قسمت‌ها تا 8 متر می‌رسد.

وی تصریح کرد: بقایای اتاق‌های مسکونی با ابعاد مختلف در قلعه موجود هستند و با توجه به مصالح به کار رفته در ساخت بنا، نقشه قلعه، بررسی سطحی سفال‌های موجود در محل و مقایسه با سایر قلعه‌ها، این بنا متعلق به اواخر دوره ساسانی تا قرون اولیه اسلامی است.

فاضلی افزود: قلعه شیاخ در سر راه ایران به بین النهرین سابق قرار گرفته و بدون شک این بنا با این وسعت و موقعیت خاص جغرافیایی نشان می‌دهد که جایگاه مهمی برای امپراتوری ساسانی داشته است.

وی ادامه داد: باستان‌شناسان تاکنون نظرات مختلفی درباره کاربرد بنا ارائه نموده‌اند از جمله اینکه این بنا جایگاهی برای انبار آذوقه یا محلی برای آموزش سوار نظام ساسانی بوده است.

این کار‌شناس باستان‌شناسی اظهار داشت: به هر حال این قلعه با توجه به نزدیکی به قلعه انجیر که یک قلعه کوهستانی و نظامی می‌باشد احتمالاً مرکزی برای کنترل و هدایت کاروان‌ها بوده است.

وی گفت: در قسمت شمال قلعه بقایای کانال آبرسانی از تنگه تاریخی وویله تا داخل قلعه قابل مشاهده است که با استفاده از شیب طبیعی زمین آب را به داخل قلعه برای استفاده ساکنان انتقال داده‌اند.

رئیس اداره میراث فرهنگی دهلران تصریح کرد: قلعه شاخ شاهکار معماری دوره ساسانی است که این بنای ارزشمند در فهرست آثارملی کشور به ثبت رسیده است.

گزارش از روح الله کرمی

انتهای پیام/ ر