مکالمه تلفنی محمدرضا پهلوی با علی امینی: ما داریم آب می‌شویم + فایل صوتی


خبرگزاری تسنیم: در مکالمه تاریخی محمدرضا پهلوی با علی امینی، آنها درباره اتفاق‌هایی که در پنج دی ماه ۱۳۵۷ به وقوع پیوسته است، با هم مشورت می‌کنند، محمدرضا پهلوی ۲۱ روز قبل از خروج از ایران به‌صراحت به امینی می‌گوید: «ما داریم آب می‌شویم».

به گزارش گروه سایر رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، فایل که در ادامه می‌آید مربوط به شنود ساواک از خانه علی امینی نخست وزیر زمان محمدرضا پهلوی است. این مکالمه تاریخی در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی در پنجم دی ماه 1357 انجام شده است. محمدرضا پهلوی در ابتدای سخنان خود به سخنرانی کریم سنجابی در بیمارستان پهلوی (امام خمینی کنونی) اشاره دارد. بر اساس اسناد موجود در ساواک در اطلاعیه‌هایی که در قسمت‌های مختلف دانشکده پزشکی بیمارستان پهلوی در روز دوشنبه چهارم دی‌ماه 1357 نصب شده بود از کلیه کارکنان دانشکده خواسته شده در ساعت 10 صبح به‌منظور پشتیبانی از استادان متحصن در دانشگاه تهران به خیابان رفته اقدام به راهپیمایی کنند.

در پایان این راهپیمایی دکتر کریم سنجابی برای حضار سخنرانی کرده است.

در مکالمه تاریخی محمدرضا پهلوی با علی امینی، آنها درباره اتفاق هایی که درپنج دی ماه1357 به وقوع پیوسته است، باهم مشورت می کنند. محمدرضا پهلوی 21 روز قبل از خروج از ایران به صراحت به امینی می گوید « ما داریم آب می شویم»

در ادامه این مکالمه محمدرضا پهلوی تلاش می‌کند دیدگاه علی امینی را درباره سخنرانی کریم سنجابی در بیمارستان پهلوی تهران بداند. سنجابی در این سخنرانی به‌صورت علنی خواستار تشکیل جمهوری دموکراتیک در ایران به‌جای نظام شاهنشاهی شده بود. علی امینی ضمن اظهار بی‌اطلاعی از این ماجرا می‌گوید اگر چنین ادعایی صحت داشته باشد اقدام غیرقانونی است و در نهایت در برابر پرسش مشورتی محمدرضا پهلوی درباره دستگیری سنجابی، نظر موافق خود را اعلام می‌کند. 

در بخش دیگری از این سند درباره ترور استاد نجات اللهی گفت‌وگو شده است. این استاد شهید در محل تحصن اساتید دانشگاه هنگام قدم زدن روی تراس ساختمان وزارت علوم در خیابان ویلا (استاد نجات‌اللهی کنونی) توسط نیروهای امنیتی به شهادت رسیده بود. محمدرضا پهلوی و امینی درباره مشکوک بودن این اقدام به بحث می‌پردازند و هر دو مدعی آن هستند که احتمال دارد کار مخالفان باشد.

در بخش سوم درباره اعتصاب کارکنان نفت و تأثیر آن بر اقتصاد ایران و منطقه صحبت می‌شود که در این مورد امینی به تشریح اقدام‌های احتیاطی خود با کمک معتمدین انقلابی در مهار اعتصاب کارکنان صنایع نفت ایران می‌پردازد.

در این بخش محمدرضا پهلوی ضمن اظهار نگرانی برای از دست دادن درآمدهای نفتی به‌صراحت عجز خود را در برابر اراده مردم برای سرنگونی حکومتش نشان می‌دهد آنجا که می‌گوید: «بله، اصلاً رفتیم، بدون اینکه با آبرو هم رفته باشیم، مثل پیرزن‌ها».

فایل صوتی گفت‌وگوی تلفنی محمدرضا پهلوی با علی امینی

 

 

متن کامل پیاده‌شده از نوار مکالمه محمدرضا پهلوی با علی امینی را در ادامه می‌خوانید:

از دربار با منزل علی امینی تماس گرفته‌اند:

امینی: الو

پهلوی: الو

امینی: تعظیم عرض می‌کنم، قربان

پهلوی: شب به خیر، شنیدید که سنجابی صحبت از جمهوری دموکراتیک چیز ایران کرده دیروز؟

امینی: نه قربون، نه خیر

پهلوی: خوب، چکار کنیم در این صورت

امینی: برخلاف قانونه، آقا

پهلوی: تحمل نمیشه کرد

امینی: نخیر، بنده صحبتی نشنیده‌ام، قربون، نه خیر

پهلوی: بله، از قرار معلوم در میتینگ آن بیمارستان پهلوی، نطق کرده و صحبت از جمهوری دموکراتیک خلق کرده

امینی: عجب

پهلوی: این‌طور میگن

امینی: نه، بنده نشنیده‌ام، آقا، نه

پهلوی: خوب، در صورت صحت چی؟

امینی: این که خلافه و اگر بخواهید یک‌ذره جلوش رو ول کنید که باعث زحمته که به این ترتیب، شعارهای این‌جوری که قابل تحمل نیست

پهلوی: اصلاً ما داریم آب میشیما!

امینی: نه خیر، آقا، اصلاً (نامفهوم) نیست، اصلاً اقدامات زیادی کرده بود راجع به نفت و روی هم رفته بد نبود، قربان. با آقای فلسفی صحبت کردیم، قرار شد که یک مقدار در منابر بگن که مردم احتکار نکنند، ضمناً کارگران هم یک تقاضاهایی داشتند، که الآن آقای طالقانی پیام دادند که من مشغول هستم که این بخش داخلی لنگ نشه

پهلوی: خوب، درآمدمون چی میشه؟

امینی: والله که اجالتاً تجارت داخلی خیلی خطرناکه ولی این را جلوشو بگیریم تا ببینیم قسمت بعدش چه میشه، آقای انتظام صبح مشغول بود که دیشب تلفن کردم این اقدامات شده و سه قسمت بود که یکی هم راجع به همین موضوع ارتش بود و بردن نفت که این هم کارگرها امروز صبح بعضی‌ها گفتن نفت رو ارتشی‌ها زیادتر می‌برن و جنبه رزرو دارد و می‌خواهد تعدیلی بکنند و یکی هم راجع به خود منطقه آبادان و اونجاها بود، خوزستان، که نظامی‌ها رو از آنجا جمع کنند و خود کارگرا یک سرکارگری معین می‌کنند که خودشون تأمین می‌کنند و نظامی دخالت نکنند و خوب، همین مسائلی بود که دیشب اتفاقاً به عرضتون رسوند، بله، گفت مجدداً به عرضتون می‌رسونه که سه قسمت بود که این قسمت را تأمین بکنند که یکی این نفت داخلی که خیلی خطرناک هم است، این معطل نشه

پهلوی: فردا جلسه دارم با نظامی‌ها، ولی خوب، این را من الآن تعقیب می‌کنم موضوع سنجابیو، اگر تأیید شد، خوب، قبول کنیم؟

امینی: والله به‌نظربنده مشکله قبول کردنش ولی این‌طور اصلاً دیگه اختیار در می‌آید از دست همه!

پهلوی: به‌کلی

امینی: بله، این دیگه صحیح نیست

پهلوی: پس دیگه نقشه نمی‌شه ریخت

امینی: نه دیگه هیچی، یه‌وقت می‌بینی اصلاً به‌کلی نمی‌شه

پهلوی: و در اونجا در اون بیمارستان پهلوی اونها گفته بودند که بله ما یک جمهوری توده‌ای می‌خواهیم مثل رومانی

امینی: صحیح، نه، من نشنیدم، آقا

پهلوی: توی خیابون‌ها هم که دیگه هر روز شعار و اینها

امینی: بله، یک عده هم طرفدار سخت‌گیری بودند و صبح مراجعه می‌کردند که بالاخره این شل‌کن سفت‌کن درست نیست.

پهلوی: خوب، مقرراتیه که هست، آیا صحیح نیست که مقررات اجرا بشه؟

امینی: خوب، مقررات که باید اجرا بشه اونکه چاره‌ای نداره، منتها یک‌وقتی تدبیری می‌خواهد، یک دسته مقررات اجرا نشه همه‌چی لق میشه، تقریباً همین طور هم شده دیگه، هم حکومت نظامی هست هم نیست ولی یک مقدار اسباب تجرّی عده‌ای شده و زندگی مردم واقعاً داره لنگ میشه.

پهلوی: اصلاً من نمی‌دونم مثلاً فردا چه میشه، یعنی اگر قانونو اجرا نکنیم

امینی: نه آقا، قانون باید اجرا بشه علی القاعده همه طرفدار اجرای قانون هستند دیگه، شکی نیست، اگر قانون اجرا نشد که هرج و مرجه

پهلوی: اصلاً نمیشه دیگه اصلاً هیچ چیزو پیش‌بینی کرد

امینی: نه خیر، واقعاً قابل پیش‌بینی نیست و در میره از هم، چون یک عده هم این وسط برای سخت‌گیری ادارات هم، یک عده‌ای تأیید می‌کردند که اگر گفتند که آقا کسی نباید بیرون، حد عمل را بکنند و یک عملی دنبال این حرف باشه

پهلوی: حالا من تحقیق می‌کنم راجع به سنجابی و اگر یک همچین حرفی زده باشه؟

امینی: خوب، دیگه چاره‌ای نیست باید جلوش گرفته بشه

پهلوی: بگیریمِش

امینی: بله، چون اینها یک مقداری دارن تلاش‌هایی می‌کنند برای اینکه مانع آمدن صدیقی بشن

پهلوی: الآن بله، فکر می‌کردن که میاد

امینی: بله، بله، یک مقدار دارن پیش‌گیری همین را شروع می‌کنن و همین‌طوره

پهلوی: در شهر هم فکر می‌کنم باید یک خورده جلوشو گرفت!

امینی: بله، بله، یک مقدار باید جلوش رو گرفت برای اینکه بدین ترتیب اسباب زحمت خواهد شد، خوب، مردم بیکار هم زیاد هستند، یک مقدار تماشاچی بیکار هم به اینها اضافه می‌شه و خوب، کافیه، مردم عصبانی میشن دیگه!

پهلوی: یک کسی هم روی بالکن وزارت فرهنگ اومده بود، همون جایی که تحصن کرده بودن، حالا تیر از کجا اومده خورده بهش، تلف شده، یکی از اون دکترا. حال، اینم فردا لابد می‌خوان پیراهن عثمون بکنن!

امینی: لابد دیگه، بعضی از این افراد اشخاصی‌ان که کارهایی رو می‌کنن، معلوم نیست که اصلاً کارهای ایرنسپونساب (غیرمسئولانه) است تقریباً، البته تو این یه میلیون تصمیم این چیزها پیش می‌آید خواه ناخواه

پهلوی: حتماً، از توی اتومبیل‌هام تیراندازی می‌کنن

امینی: عجب!

پهلوی: افراد معمولی میان از تو اتومبیل تیراندازی می‌کنن، چندین اتوبوس آتش زدند

امینی: نه خیر، یک مقدارش البته سخت‌گیری می‌خواد، خشونت و سخت‌گیری می‌خواد، چاره‌ای نیست والّا اصلاً در میره

پهلوی: در همین فکرم دیگه که اگر ما قانونو اجرا نکنیم

امینی: نه دیگه تو اجرای قانون کسی نمی‌توند ایراد بگیره، قانونو باید اجرا کرد

پهلوی: بله، (اگه قانون رو اجرا نکنیم) اصلاً رفتیم، بدون اینکه با آبرو هم رفته باشیم، مثل پیرزن‌ها، راجع به تبریز هم دستور داده‌ام، نمی‌دونم تماس گرفته با اون فرماندار نظامی یا نه؟

امینی: نه خیر، هنوز نرفته

پهلوی: هنوز نرفته؟

امینی: نه خیر

پهلوی: پس دیشب هم همین صحبتی کردیم که بالاخره قانون اجرا بشه

امینی: بله، خود آقای صدیقی موافق قانونه که حتماً باید اجرا بشه که خلاف قانون خوب نیست می‌خوان اجرا نشه، خوب، هیچی

پهلوی: حالا این عقب افتادن شما همان دلایلی که دادن دیروز همونو می‌بینید؟

امینی: بله، بله، یک‌قدری، یک عده‌ای صبح فرستادم پهلوی آقای صدیقی پنج‌شنبه همان استادانی که شرفیاب بودند پنج‌شنبه صبح ساعت هشت میرن که ایشان قدری تسریع بکنند که خواه و ناخواه که یک‌قدری زودتر جلو بیفتد، چون تأخیر زیادش هم صلاح نیست

پهلوی: ولی تا اون موقع باید نظم را حفظ بکنیم

امینی: بله، بله، چون غیر از این چاره‌ای نداریم، مردم واقعاً یک عده ایشان جداً ناراحتند. حالا اگه نظمی نباشد، اسباب زحمت همه است، نه خیر، این مدارس را بیخود اجازه دادند باز بشه، آخه به‌صلاح هم نبود، بیخود بود

پهلوی: بله کار بیخودی بود، این تحصن در دانشگاه که از اون هم بدتر است

امینی: بله خسته می‌شوند می‌آیند بیرون، اون خیلی مهم نیست

پهلوی: چرا! آنجا را مرکز دادند، تلفن دارن، مرکز دارن، همه چیز دارن، به پاریس تلفن می‌زنند، پیشخدمت دارند و ستاد عملیاتی‌شون شده!

امینی: هر جا تلفن میشه قطع می‌کنند

پهلوی: برق و تلفن و اینها را قطع کرده‌اند

امینی: بله

پهلوی: این که دیگه اشکال نداره

امینی: نه خیر، اشکالی نداره، بله، این جزو تدابیری است، خسته میشن میایند بیرون، برق و تلفن و ارتباط داشتن غلط است

پهلوی: خیلی خوب، اگر چیزی بود بعد به شما میگم

امینی: بله، سایه مبارک کم نشه.

منبع: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی

انتهای پیام/*