پهپادها؛ مشکل جدید امنیتی صنعت هسته‌ای کشورها
خبرگزاری تسنیم: چشم‌انداز افزایش تعداد پهپادها و پر شدن آسمان‌ها از چنین دستگاه‌هایی، نگرانی‌های امنیتی فراوانی را برای زیرساخت‌های اساسی و بسیار مهم از جمله صنعت هسته‌ای به وجود آورده است.
به گزارش گروه سایر رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، اندیشکده انگلیسی «چتم هاوس» در یادداشتی به قلم «کارولین بایلون»، همکار پژوهشی در حوزه علوم، فنّاوری و امنیت سایبری بخش امنیت بین‌المللی این اندیشکده به بررسی خطرات و پیامدهای ناشی از گسترش فناوری پهپادی پرداخته است. وی در گزارش خود با اشاره به موضوع نفوذ پهپادها به حریم هوایی ممنوعه تأسیسات و نیروگاه‌های هسته‌ای فرانسه، این پهپادها را خطری بسیار جدی برای تأسیسات هسته‌ای کشورها می‌داند و معتقد است باید تدابیر و اقدامات امنیتی ویژه‌ای در جهت مقابله با تهدیدات ناشی از این پهپادها در تأسیسات هسته‌ای اتخاذ گردد.
مرکز رصد راهبردی اشراف بدون تایید محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه آن را صرفا جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ها هرگز مورد تأیید اشراف و همچنین خبرگزاری تسنیم نمی‌باشد.
فناوری پهپادی خطری بزرگ برای زیرساخت‌های اساسی از جمله صنعت هسته‌ای است
با افزایش چشمگیر استفاده از پهپادها، به تازگی طیف گسترده‌ای از پیامدهای مختلف این فنّاوری در حوزه امنیت هسته‌ای شناسایی شده است. در حال حاضر پهپادها در انواع و به منظور کاربردهای متفاوتی تولید و عرضه می‌شوند، از پهپادهای کوچک تجاری که کار تحویل سریع بسته‌های فوری را انجام می‌دهند گرفته تا پهپادهای نظامی که برای مقاصدی همچون حملات تروریستی مشکوک استفاده می‌شوند. بنابراین سال گذشته را باید سال تکثیر و گسترش استفاده از انواع پهپادها و هواپیماهای بدون سرنشین دانست. با این حال، چشم‌انداز افزایش تعداد پهپادها و پر شدن آسمان‌ها از چنین دستگاه‌هایی، نگرانی‌های امنیتی فراوانی را برای زیرساخت‌های اساسی و بسیار مهم از جمله صنعت هسته‌ای به وجود آورده است.
نفوذ پهپادها به حریم‌های ممنوعه در کشورهای اروپایی نظیر انگلیس و فرانسه
در همین هفته گذشته رسانه‌های خبری گزارش دادند که در ماه ژوئیه پهپادی تا فاصله 6 متری به هواپیمای در حالی فرودی در فرودگاه «هیترو» لندن نزدیک شده است. در ماه گذشته نیز مقامات فرانسوی اعلام کردند در فاصله زمانی بین اوایل ماه اکتبر و اواخر ماه نوامبر تعدادی پهپاد ناشناس توانستند به حریم هوایی 13 نیروگاه از کل 19 نیروگاه هسته‌ای فرانسه نفوذ پیدا کرده و وارد حریم ممنوعه این تأسیسات شوند. پهپادها دستگاه‌های غیرنظامی بسیار پیچیده و پیشرفته‌ای هستند که هزاران پوند ارزش مالی دارند و ظاهراً نفوذ و تجاوزات آنها به حریم‌های دیگر به صورت کاملاً هماهنگ و عمدتاً در شب رخ می‌دهد.
تأسیسات هسته‌ای فاقد سیستم دفاعی مناسب برای مقابله پهپادها هستند
با توجه به اینکه اکثر سیستم‌ها و اقدامات امنیتی در نیروگاه‌های هسته‌ای به زمانی پیش از ظهور فناوری پهپادها بازمی‌گردد، می‌توان گفت که پرواز این پهپادها بر فراز نیروگاه‌های هسته‌ای فرانسه نشان می‌دهد که این تأسیسات هسته‌ای فاقد سیستم‌های دفاعی مناسب و کافی در برابر تهدیدات ناشی از پهپادها هستند. دولت فرانسه در ظاهر به مردم اطمینان داده است که تمامی امکانات و اقدامات لازم برای حفاظت از تأسیسات هسته‌ای این کشور را فراهم و آماده نموده است اما در اصل مقامات این کشور برای یافتن راه‌حل مناسبی برای این مسئله همچنان در تقلا و تلاش‌اند. در حقیقت، پهپادها می‌توانند تأسیسات هسته‌ای را با مشکلات عدیده‌ای روبرو سازند.
پهپادها می‌توانند آسیب‌های بسیار مخربی را به تأسیسات حساس و زیربنایی وارد آورند
دشمنان و بازیگران متخاصم می‌توانند از این پهپادها برای اهداف و مقاصدی مختلفی استفاده نمایند. به عنوان مثال، پرواز پهپادها در ارتفاع کم می‌تواند برای مقاصدی همچون شناسایی و یا جمع‌آوری عکس و فیلم از اقدامات دفاعی و همچنین شناسایی طرح و نقشه کلی تأسیسات مورد استفاده قرار گیرد. این اطلاعات می‌تواند در آمادگی بیشتر برای انجام حملات زمینی بسیار مؤثر و مفید باشد. در واقع پهپادها می‌توانند در صورت انجام حملات زمینی، پشتیبانی هوایی مناسبی را فراهم آورند. این پهپادها می‌توانند مواد منفجره را در این مناطق رها کرده، به شبکه‌های برق، انتقال نیرو و همچنین ارتباطاتی آسیب‌های بسیاری را وارد آورند و یا تسلیحات موردنیاز را به دست نیروها و افراد خودی در داخل این نیروگاه‌ها برسانند. همچنین این پهپادها می‌توانند حوضچه‌ها مخصوص مواد سوختی که در مقایسه با رآکتورهای هسته‌ای از حفاظت کمتری برخوردارند را نیز بمباران نمایند.
شناسایی و رهگیری پهپادها و عاملان حملات پهپادی بسیار دشوار است
این پهپادها می‌توانند عملیات‌های تخصیص، شناسایی و همچنین رهگیری را با آسیب‌پذیری و مشکلات عدیده‌ای روبرو سازند. شناسایی عاملان چنین اقداماتی تاکنون بسیار دشوار بوده است. کارشناسان امنیتی نیز در این مورد کاملاً سردرگم هستند و مجرمان و گروه‌های مختلفی را به عنوان عاملان بالقوه این اقدامات پیشنهاد داده‌اند. آنها معتقدند که علاقه‌مندان به حوزه پهپادها، گروه‌های ضد هسته‌ای، رقیبان تجاری، سازمان‌ها و گروه‌های تروریستی و همچنین دولت‌های ملی (کشورهای یک ملیتی متشکل از یک قوم و یا یک ملیت) می‌توانند از انگیزه‌های لازم برای انجام اقدامات این چنینی برخوردار باشند. دولت و مقامات فرانسه در تلاش برای شناسایی و ردیابی پهپادها، واحدها و مراکز امنیتی تخصصی در این زمینه را به دستگاه‌های رادیویی ویژه‌ای مجهز ساخته‌اند که قادرند منشأ این امواج و سیگنال‌های رادیویی را شناسایی و ردیابی کنند. با اینکه اکنون بیش از دو ماه از تحقیق و بررسی رسمی دولت فرانسه در این زمینه می‌گذرد اما با این حال هیچ‌گونه پاسخ مشخصی برای این موضوع پیدا نشده است.
نفوذ آسان پهپادهای کوچک به حریم‌های هوایی و مناطق ممنوعه
نفوذ آسان به حریم‌های هوایی و مناطق ممنوعه و محرمانه نیز به اندازه موضوعات پیشین نگران‌کننده است. اکثر رادارها (از جمله رادارهایی که در نیروگاه‌های هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند) نمی‌توانند پهپادهای کوچکی که در ارتفاعات پایین پرواز می‌کنند را شناسایی نمایند. اکثر پهپادها کمتر از 50 سانتی‌متر عرض دارند و تنها در فاصله چند متری از سطح زمین پرواز می‌کنند. این امر در مورد پهپادهای بزرگ‌تر نیز صادق است و قابلیت‌های شناسایی رادارها توانایی شناسایی و یا ردیابی پهپادهایی با عرض 2 متر را ندارند. در حقیقت، تاکنون تنها نیروهای حفاظتی و نگهبانان تیزبین مراکز و تأسیسات هسته‌ای بودند که توانستند پرواز پهپادها در ارتفاعات کم را شناسایی نمایند. ارتش فرانسه نیز به منظور مقابله با این اقدامات رادار «علاءالدین» را(به عنوان تنها راداری که قابلیت تشخیص اشیاء بسیار کوچک را دارد)در نیروگاه‌های هسته‌ای این کشور مستقر ساخت. تصور بر این است که این رادار توانسته میزان پرواز پهپادها در هفته‌های اخیر را کاهش دهد.
اقدامات برای مقابله با تهدیدات ناشی از پهپادها در تأسیسات هسته‌ای
نگرانی دیگری که در این موضوع وجود دارد این است که پرواز این پهپادها به مدت دو ماه بر فراز تأسیسات فرانسه در حالی ادامه داشته است که نیروهای حفاظتی و یا نیروهای هوایی فرانسه در این مدت حتی نتوانسته‌اند یکی از این پهپادها را غیرفعال کرده و یا آن به دست بیاورند. قانون فرانسه صراحتاً پرواز هرگونه پهپادی را بر فراز تأسیسات هسته‌ای این کشور ممنوع کرده است اما با این حال ظرفیت‌های این کشور برای اجرای این قانون بسیار محدود است. مقامات فرانسه اخیراً به واحدهای امنیتی این کشور اجازه داده‌اند تا در صورت برخورد با هر پهپادی به آن شلیک کنند اما این امر نیز مستلزم توانایی بسیار بالا و دقیقی در امر شلیک و تیراندازی است. علاوه بر این، این نیروها اجازه ندارند در مسیر و یا بر فراز نیروگاه‌های هسته‌ای به این پهپادها شلیک کنند. از سوی دیگر، تلاش برای ایجاد اختلال و فرستادن پارازیت بر روی سیگنال‌های رادیویی فرمان‌دهنده به این پهپادها نشان داده است که این امر می‌تواند انجام عملیات‌های نیروگاه را مختل و آنها را به خطر بیندازد.
حفاظت از بخش‌های زمینی آسیب‌پذیر تأسیسات هسته‌ای در مقابل پهپادها
گذشته از تمامی این موارد، چنین تاکتیک‌ها و اقداماتی برای آن دسته از پهپادهایی که مسیرهای پروازی آنها از پیش برنامه‌ریزی و تعیین شده است کاملاً بی‌اثر هستند. در واقع موفق‌ترین تاکتیک در این زمینه استفاده از بالگرد برای تعقیب پهپادهای متجاوز بوده است، که این تاکتیک نیز عمدتاً به واسطه اخطار و هشدارهایی صادر شده از سوی رادار «علاءالدین» موفقیت‌آمیز بوده است. این پهپادها آسیب‌پذیری‌های بسیاری را نیز در سطح زمین ایجاد می‌نمایند. به عنوان مثال، حوضچه‌ها مخصوص مواد سوختی اغلب پوشش محافظی ندارند و یا در برخی موارد توسط سقف‌های بسیار نازکی از قلع پوشیده و محافظت می‌شوند. در پی فاجعه فوکوشیما در ژاپن، رگلاتور هسته‌ای فرانسه اعلام کرده که نیازمند طرح «ایجاد روکش مقاوم» یا یک پوشش حفاظتی بتونی بسیار مستحکم برای این حوضچه‌ها است. با این حال، این طرح تنها در چند مورد پیاده‌سازی و اجرا شده است.
تهدیدات ناشی از فناوری پهپادی در حال افزایش است
از آنجایی که ممکن است چنین حوادث مشابهی در جاهای دیگر و در آینده‌ای بسیار نزدیک رخ دهد، لذا به نظر می‌رسد انگلیس و سایر کشورها می‌توانند درس‌های بسیاری را از واکنش و عکس‌العمل‌های دولت فرانسه در این موضوع بیاموزند. علاوه بر این، قیمت پهپادها در حال کاهش و قابلیت‌های آنها در حال افزایش است و این بدان معنی است که تهدیدات ناشی از این فناوری همچنان افزایش خواهند یافت. در حال حاضر، فرانسه مرکز پژوهش‌های علمی این کشور را موظف ساخته تا تحقیق و پژوهش‌هایی را در این زمینه انجام داده و گزینه‌های بیشتری را به منظور بهبود شیوه‌های شناسایی و رهگیری پهپادها بیابند. مقامات فرانسه نیز اعلام کرده‌اند که یافته‌های خود را با دیگر کشورهای اروپایی به اشتراک خواهند گذاشت.
لزوم انجام اقدامات امنیتی بسیار قوی‌تر به منظور محافظت از حریم تأسیسات هسته‌ای
اپراتورها و گردانندگان نیروگاه‌های هسته‌ای باید پارامترها و عملکردهای امنیتی خود را با فنّاوری پهپادی در جوامع غیرنظامی وفق دهند. این امر نیز مستلزم آن است که اقدامات امنیتی بسیار قوی‌تری به منظور محافظت از حریم هوایی و زمینی نیروگاه‌های هسته‌ای صورت بپذیرد. گسترش فناوری پهپادی مستلزم افزایش هوشیاری و مراقبت‌های بسیار دقیق در تأسیسات هسته‌ای است و طراحان و برنامه‌ریزان در این حوزه باید تکنولوژی‌های جدید و همچنین کاربرد و ارتباط آنها را با امنیت هسته‌ای و مقررات ایمنی در نظر داشته باشند.
منبع: اشراف
انتهای پیام/