آل سعود چگونه به گسترش وهابیت کمک می کند؟

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، پس از آغاز و استمرار دعوتِ وهّابیان و استقرار حاکمیت آل‌سعود، بیش‌تر سرزمین‌های مردم مسلمان جزیرة العرب مانند شهرهای مکّه، مدینه، طائف، دمّام، نجران، بریدة، الکبار، هّفوف، جدّه، تبوک، ریاض (نجد)، قطیف، أحساء و مناطق دیگر به تصرف و اشغال حاکمان سعودی در آمد و با اجبار، آیین وهّابیان رسمیت یافت، ولی تعدادی از مسلمانان مناطق شرقی مانند قطیف، احساء، عسیر و نجران، که پیش‌تر شیعه اثنا عشری بودند، تسلیم نشدند و هنوز هم مراسم دینی و مذهبی را طبق اعتقاد خود برگزار می‌کنند، اگر چه از سوی امیران وهابی - سعودی اذیت و آزار و سخت گیری فراوانی بر آنها روا می شود.

وهّابیان نسبت به آیین‌ها و شعایر مذهبی بسیار سخت گیرند و با تعمیر و ساختن قبور پیامبران، زیارت قبور اموات، توسّل به اولیای الهی، نذر برای مردگان، طلب شفاعت و بزرگداشت آن ها، به طور جدّی، برخورد می‌کنند.! همه کتاب‌ها، مجلات و سخنان خطبا در مساجد، به ویژه مسجد الحرام و مسجد النبی (ص)، که چاپ، منتشر و ایراد می‌شود، درباره مباحث توحید و شرک، بدعت و نهی مردم در استفاده از دعا و توسّل و شفاعت است.

چاپ کتاب‌های پیشوایان سلفیه و وهّابیت مانند ابن‌تیمیه، ابن‌قیّم، محمدبن عبدالوهّاب و خاندان او و صدها کتاب (1) و مجله دیگر در عربستان و خارج از آن، بر ضد تشیّع، انقلاب اسلامی، رهبری و مردم ایران با به کارگیری جدیدترین فناوری تبلیغاتی و همچنین تربیت مبلّغان وهّابی و تأمین هزینه‌های مالی آن‌ها، ساختن مساجد متعدّد در سراسر جهان، کمک‌های بلاعوض و سرمایه‌گذاری‌های کلان در راه گسترش اسلام سعودی، گوشه‌ای از فعالیت‌های حاکمان وهابی به شمار می‌آید. خاندان آل‌سعود، که بیش از چهار هزار نفر هستند، عمده مشاغل و پست‌های کلیدی را در سراسر کشور پهناور عربستان در دست دارند. مذهب رسمی عربستان، سنّی حنبلی است که بر اساس تعالیم محمدبن عبدالوهّاب اداره می‌شود و اقلیّتی (15 درصد) در منطقه شرقی، قطیف، احساء، دمّام و ظهران شیعه هستند. خاندان محمدبن عبدالوهّاب که به «آل‌الشیخ» معروف شده‌اند، پست‌های مهم افتاء، ارشاد، تبلیغات، آموزش مذهب وهّابیت و مانند آن را در دست دارند.

در این نوشتار با نگاهی به ساختار مذهبی، فرهنگی و سیاسی عربستان سعودی به چگونگی تبلیغ وهّابی‌گری و عملکرد آن در داخل و خارج عربستان در دوره‌های اخیر، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس نظام ج. ا. ایران می‌پردازد. متذکر می شوم، این مقاله گرچه قبلاً منتشر شده بود ولی با توجه به اتفاقات سال های اخیر و پیدایش جریان های افراطی و تکفیری مانند جبهة النصرة، داعش و ... در سوریه و عراق و عملکرد ضد اسلامی و ضد انسانی آنها که دل هر انسانِ آزاده ای را می آزارد، با اصلاحات و اضافات مجدداً باز نشر می شود. الف) وزارت حج و اوقاف و ارشاد و شؤون اسلامی به دلیل اهمیتی که مسأله حج در بین مسلمانان جهان دارد و همه ساله میلیون‌ها زن و مرد مسلمانِ عاشق حضور در مراسم عبادی ـ سیاسی حج بیت الله الحرام و زیارت قبر مقدّس پیامبر گرامی (ص) و صحابه ایشان و بازدید از مکان‌های تاریخی، عازم عربستان می‌شوند، حاکمان سعودی وزارت‌خانه مستقلی به نام «حج» تشکیل داده‌اند که وظیفه اساسی آن، رسیدگی به مسائل حج و حجّاج است. همه علما و دانشمندان وهّابی، باید آمادگی کامل برای برگزاری مراسم را داشته باشند و احکام و پرسش‌های شرعی حاجیان را طبق مذهب وهّابیت پاسخ گویند.

اداره حرمین شریفین (مکّه و مدینه) از وظایف عمده وزارت حج و شؤونات اسلامی است. این وزارتخانه به طور منظّم، کتاب‌ها و مجلاتی را برای معرفی مکان‌های تاریخی و اعمال مذهبی مسلمانان طبق مذهب وهّابیت چاپ و منتشر می‌کند. (2) گفتنی است مؤسسات و نهادهای متعددی مانند «مجلس شورای الدعوة والإرشاد»، «المجلس الأعلی و الشؤون الإسلامیة»، «ریاسة شؤون الحرم المکّی والحرم المدنی»، «دور الحج فی نشرة الدعوة»، «هیئة الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر»، «الرسالة العالمیة لإدارة الهجرة العلمیة والاِفتاء»، «الجماعة الخیریة لتحفیظ القرآن الکریم» و «هیئة کبار العلماء» زیرنظر وزارت حج فعالیت می‌کنند که هر یک به سهم خود با برپایی جلسات، سخنرانی‌ها در داخل و خارج، تألیف کتب و چاپ نشریات و توزیع و اهدای آنان، به‌ ویژه در ایام حج (ماه‌های ذی‌القعدة و ذی‌الحجة)، به وظایف فرقه ای و ضد اسلامی و ضد شیعی خویش عمل می‌کند. ب) دانشگاه‌ها و مراکز علمی، مذهبی 1. جامعة ام‌القری بمکة المکرمة: این دانشگاه در سال 1369 هـ. ق ابتدا به صورت دانشکده «الشریعة» تأسیس شد و در سال 1401 هـ. ق با موافقت مجلس الوزراء به دانشگاه ام‌ّالقری تغییر نام داد. هدف از تأسیس این دانشگاه، آموزش زبان عربی و گسترش فرهنگ اسلامی برای برادران و خواهران است و در شهرهای جدّه و طائف نیز شعبه دارد. دانشکده‌های «کلیة الشریعة»، «مرکز البحوث العلمی»، «احیاء التراث الإسلامی»، «مرکز البحوث النفسیة والتربویة»، «مرکز ابحاث الحج»، «معهد تعلیم اللغة العربیة» و «المرکز العالمی للتعلیم الإسلامی» زیرنظر این دانشگاه فعالیت می‌کنند. این دانشگاه تاکنون کتاب‌ها و مجلات متعددی را چاپ و منتشر کرده است. (3) 2. الجامعة الإسلامیة بالمدینة المنوّرة: این دانشگاه در سال 1380 هـ. ق برای خدمت به جهان اسلام و کمک به آموزش و تربیت علما و خطبا و مبلّغان مذهبی در مدینه تأسیس شد و تاکنون فعالیت‌های مهمی در زمینه چاپ و نشر کتاب و مجله انجام داده است. 3. جامعة الإمام محمدبن سعود الإسلامیة: این دانشگاه در سال 1394 هـ. ق با هدف خدمت به جهان اسلام در زمینه بحث‌های اسلامی و گسترش و تبلیغ آن در کشورهای گوناگون تأسیس شد. دانشکده‌های مهم «کلیة اللغة العربیة»، «کلیة اصول الدین»، «کلیة العلوم الإجتماعیة»، «المعهد العالی للقضاء» و «مرکز البحوث» وابسته به آن هستند که کتاب‌ها و مجلّات گوناگونی در زمینه اهداف خود، چاپ و توزیع کرده‌اند. (4) 4. جامعة الملک سعود: این دانشگاه از سال 1398 هـ. ق در زمینه مباحث تربیتی، اقتصادی، ادبی، اداری، بیمارستانی و سایر علوم فنی مانند زراعت و هندسه بنیان نهاده شد و آثار و تألیفات گوناگونی به زبان‌های عربی و انگیسی منتشر کرده است. (5) 5. جامعة الملک عبدالعزیز: این دانشگاه از سال 1405 هـ. ق تأسیس شد و در زمینه مباحث اقتصادی و اداری و آداب و علوم انسانی و زمین شناسی، هندسه و مانند آن فعالیت می‌کند. از مهم‌ترین مراکز علمی این دانشگاه، «مرکز أبحاث الإقتصاد الإسلامی» است که تاکنون 207 کتاب و 20 نشریه مهم منتشر کرده و با «سازمان کنفرانس اسلامی» نیز همکاری دارد. (6) ج) رابطة العالم الاسلامی این مرکز در سال 1381ه‍. ق/ 1962 م توسط ملک سعود در مکّه گشایش یافت و تاکنون 38 سال از تأسیس آن می‌گذرد و از پرقدرت‌ترین سازمان‌های مذهبی در عربستان محسوب می‌شود. وظایف مهم این مرکز عبارتند از: آموزش‌های اسلامی، چاپ و توزیع قرآن و کتب‌های اسلامی، آموزش زبان عربی، کمک مالی به کشورها و اداره مؤسسه‌های خیریه در سراسر جهان. مجموعه‌ای از مجامع و ادارات دینی وابسته به این سازمان عبارتند از: 1. مجمع فقه اسلامی (7) ؛ 2. شورای عالی جهانی مساجد؛ 3. مؤتمر (کنفرانس) تربیت اسلامی؛ 4. جمعیت اسلامی جوانان. این سازمان، طی 10 سال گذشته قریب یک میلیارد ریال صرف ساختمان بناهای اسلامی و ترویج اسلام سعودی نموده و دولت عربستان مبلغ 35 میلیون ریال به سازمان‌های خیریه، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها در خارج از کشور، و20 میلیون ریال برای نشر و حفظ قرآن و ارشاد اسلامی کمک کرده است. امروزه بیش از یک هزار مسجد و صدها مرکز اسلامی در سراسر جهان زیر نظر این سازمان مشغول فعالیت هستند. کمک‌های این مرکز در کشورهای دیگر برای احداث 2 مؤسسه اسلامی، 1259 مسجد، 1069 مدرسه، 200 مؤسسه مذهبی، 134 دانشگاه، 41 درمانگاه، 76 بیمارستان و یک دانشکده جهان عرب در پاریس هزینه شده است. (8) د) رئاسة ادارات البحوث العلمیه والافتاء و الدعوة والارشاد(هیئة کبار العلماء): در سال 1391 هـ. ق به دستور ملک خالدبن عبدالعزیز، فرمانی خطاب به شیخ ابراهیم بن محمد آل‌الشیخ (از نوادگان شیخ محمدبن عبدالوهّاب) صادر و قرار شد گروهی از علما و دانشمندان وهّابی عربستان گرد هم آیند تا ضمن بحث و بررسی (به صورت گروهی) و بدون توجه به مذاهب فقهی مشهور اهل سنّت (حنبلی، شافعی، حنفی و مالکی) فتواهای لازم برای احکام شرعی را صادر کنند و مردم نیز موظّف به پیروی باشند. در سال 1395 هـ. ق پس از مرگ شیخ ابراهیم بن محمد آل‌الشیخ، ریاست این اداره به شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز (آل‌ الشیخ) واگذار شد. شیخ عبدالعزیز بن عبدالله بن باز در سال 1330ه‍. ق در شهر ریاض متولد شد. دروس دینی و اسلامی را از استادانی مانند الشیخ محمد بن عبداللطیف بن عبد الرحمان آل الشیخ و الشیخ محمدبن ابراهیم آل الشیخ فرا گرفت. سپس سال‌ها امور قضا، تدریس، سخنرانی و ریاست دانشگاه اسلامی در مدینه را عهده دار بود. بن باز در سال 1346 هـ. ق در اثر بیماری از دو چشم نابینا شد، ولی مشکل کوری نتوانست او را از فعالیت علمی و سیاسی باز دارد. هـ )سایر مراکز و مؤسسات مذهبی: مؤسسات و سازمان‌های دیگری که در عربستان، به فعالیت‌های مذهبی ـ دینی و خیریه می‌پردازند، عبارتند از: 1.«هیئة الأمر بالمعروف والنهی عن المنکر»؛ 2.«الجماعة الخیریة لتحفیظ القرآن الکریم»؛ 3.«مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف»؛ 4.«الندوة العالمیة للشباب الإسلامی»؛ 5.«المجلس الأعلی للشؤون الإسلامیة»؛ روشن است به دلیل این که عربستان از قدیم یک کشور تاریخی، اسلامی و مذهبی بوده، همواره فرهنگی آمیخته به دین و آداب و رسوم مذهبی داشته و مردمان این کشور نیز پای بندی فراوانی به انجام فرایض دینی، آداب و سنن مربوط به مذهب دارند. البته در کنار فرهنگ دینی، فرهنگ و آداب و رسوم قبیله‌ای و نژادی نیز در مردم تأثیر داشته است. (9) و) حوزه‌های علمیه و مراکز آموزشی ـ دینی: در عربستان، مرکزی به نام حوزه‌های علمیه، آن گونه که در کشورهای شیعه نشین مرسوم بوده و هست، وجود ندارد. پس از استقرار دولت عربستان سعودی (به ویژه در مرحله سوم آن به دست ملک عبدالعزیز بن سعود در سال 1353 هـ. ق) دولت تلاش بسیاری کرد تا غیر از مراکز دانشگاهی، مرکزیتی به عنوان حوزه‌های علمی مانند حوزه‌های علمی شیعه و یا مدارس امام خطیب (الجامعات الإسلامیة در عثمانی و جامعة الأزهر در مصر) به وجود نیاید. در واقع، حوزه‌های علمی ـ دینی عربستان، شکل دانشگاهی تکامل یافته است، به گونه‌ای که مروّج آیین و مذهب رسمی وهّابیت هم هستند. از گذشته‌های دور تاکنون، از داخل و خارج عربستان علاقه‌مندان به تحصیل در رشته‌های دینی مانند قرآن، تفسیر، حدیث، تاریخ اسلام و فقه، جذب دانشگاه‌های این کشور مانند «جامعة ام‌ّالقری»، «جامعة الملک سعود»، «جامعة الملک عبدالعزیز» و «جامعة الإسلامیة فی المدینة» می‌شوند. برای نمونه، دانشگاه اسلامی در مدینه (تأسیس در سال 1381 هـ. ق) با پنج دانشکده تخصصی و بخش‌های گوناگون وابسته، به آموزش دانش جویان در شریعت اسلامی، تبلیغ و ارشاد، اصول دین، قرآن و حدیث، حدیث و روایات شریفه، مطالعات اسلامی، زبان عربی و مانند آن می‌پردازد. فارغ التحصیلان این مراکز علمی به اقامه نماز جماعت در مساجد و تبلیغ مسائل شرعی و دینی در داخل و خارج عربستان مشغول می‌شوند. (10) در عربستان، هرگونه فعالیت مذهبی خارج از آیین وهّابیت ممنوع است و به شدت با آن برخورد می‌شود. البته در میان وهّابیان نیز گرایش‌های مختلف تندروی افراطی (متعصّب)، سنّت‌گرا، معتدل و میانه رو وجود دارد. وابستگی شدید سیاسی، نظامی و اقتصادی عربستان به امریکا، انگلستان، مسئله فلسطین، مسائل حج و برخورد با حجاج ایرانی در سال 1407 هـ./ 1366 ش، جنگ ایران و عراق، مسئله افغانستان، گروه «سپاه صحابه» و گروه «طالبان»، دخالت آمریکا در عراق و اشغال نظامی آن، راه اندازی و حمایت از گروه های تکفیری و تروریستی در سوریه و عراق (جبهة النصرة، داعش و ...) باعث اعتراض ها و شورش‌های متعددی در برخی از شهرهای و مناطق، به ویژه در مناطق شیعه نشین شده است. دولت عربستان سعودی در نصب مسئولان دینی، سیاسی و اقتصادی کشور دقت فراوانی می‌کند تا مبادا مخالفان سیاست‌های آل‌سعود میدان و فرصت فعالیت پیدا کنند. ز) مراکز انتشاراتی، رسانه ای و کتابخانه‌ها: حکام وهّابی آل‌سعود، همه امکاناتی را که از استخراج بی‌حدّ و حساب نفت به دست می‌آید، در راه تبلیغ حکومت استبدادی سعودی و آیین منحرف وهّابیت بهره می‌گیرند. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های مراکز فرهنگی و رسانه‌ای (رادیو، تلویزیون و مطبوعات) تلاش در معرفی نظام حکومتی آل‌سعود و آیین وهّابیت به عنوان بهترین تشکیلات اداری و مذهب مورد علاقه مردم و هماهنگ با قرآن و سنّت نبوی است. هرگونه تحقیق و پژوهشی که با این برنامه‌ها هم سو باشد، تهیه، تنظیم، منتشر، نگه‌داری و تبلیغ می‌شود و هرگونه تألیف و تحقیقی که موافق با مذاهب دیگر (به ویژه مذهب تشیّع دوازده امامی) باشد، انحراف از دین اسلام و بدعت و کفر معرفی و مردم را از نزدیک شدن به آن منع می‌کنند. برای نمونه، تعدادی از کتابخانه‌ها، مراکز انتشاراتی، آثار منتشر شده و رسانه‌های تبلیغاتی کشور عربستان در ذیل معرفی می‌شود. الف: کتابخانه‌ها 1- کتابخانه دانشگاه ملک سعود، در شهر ریاض دارای بیش از 11 میلیون جلد کتاب عربی و فارسی، 3000 نشریه ادواری، 8600 نشریه دولتی و منابع کمیاب خطی فراوان؛ 2ـ کتابخانه عمومی ملک عبدالعزیز، دارای 200000 جلد کتاب عربی، انگلیسی و مجموعه گسترده‌ای از نسخه‌های خطی کمیاب و نشریات ادواری در موضوعات گوناگون؛ 3ـ کتابخانه دانشگاه اسلامی مدینه منوّره، دارای 334000 جلد کتاب، نشریه، پایان نامه، اسلاید و میکرو فیلم در موضوعات گوناگون؛ 4ـ کتابخانه انجمن اداره عمومی، دارای بیش از 1770000 جلد کتاب عربی، انگلیسی و مجلات دوره‌ای و نشریات دولتی؛ 5ـ کتابخانه ملی ملک فیصل، دارای 37000 جلد کتاب به زبان عربی، انگلیسی و فرانسه؛ 6ـ کتابخانه ملی ملک فهد، در حال حاضر، بیش از 30 هزار مدرک و سند درباره تاریخ عربستان و توسعه کشور سعودی را نگه داری می‌کند. ب: مؤسسات انتشاراتی و چاپخانه‌ها و کتاب‌های منتشرشده ضد شیعه بیش از 117 مرکز انتشاراتی و چاپخانه در زمینه چاپ و انتشار کتاب و مجله در عربستان تأسیس شده که مهم‌ترین آن‌ها به شرح ذیل است: 1. دار ابن الجوزی، دمام؛ 2. مؤسسة اُسام، الریاض؛ 3. مکتبة الأوس، المدینة؛ 4. مکتبة الباز، مکّة؛ 5. دارالشروق للنشر والتوزیع، جدّة؛ و... . بخش مهمی از کتاب‌های منتشرشده به زبان‌های عربی، انگلیسی، فارسی و اردو در این چاپخانه‌ها غیر از کتب قدیمی پیشوایان سلفی‌گری مانند ابن تیمیه، ابن القیم، ابن کثیر و محمدبن عبدالوهّاب، اختصاص به ردّ عقاید مذهب شیعه و دشمنی و ضدیت با آن، به ویژه پس از انقلاب اسلامی ایران، دارد که ناشران با دستور حاکمان وهّابی با جدیّت بسیار، آن‌ها را چاپ و در داخل عربستان و خارج آن در میان مسلمانان و غیر مسلمانان (بیش‌تر به صورت اهدایی) توزیع می‌کنند. (11) یکی از مسائل مهمی که در بیش‌تر این کتاب‌ها به چشم می‌خورد و نویسندگان وهّابی آن را مطرح می‌کنند، اختصاصی دانستن تفسیر اسلام و سنّت نبوی (ص) به مرکز وحی (حرمین شریفین) و علما و ساکنان آن است و هر گونه عقیده و فکری را که خارج از محیط حرمین در سراسر جهان مطرح شود، باطل می‌دانند!؟. دانشمندان وهّابی خود را متولّیان و مفسّران جهان اسلام می‌دانند و ادعای رهبری آن را دارند؟!. آنان با فراخوانی متفکران و دانشمندان جهان اسلام و با در اختیار گذاشتن امکانات (کتابخانه و بودجه) در راه این هدف تلاش می‌کنند. بخش عمده آثار انتشار یافته (غیر از ضدیت با عقاید تشیّع و ایران اسلامی) درباره جنبش و دعوت سلفی‌گری و وهّابی‌گری مطابق با آثار ابن تیمیه، محمدبن عبدالوهّاب و مبارزه با هرگونه نوآوری و مخالفت با افکار پیشوایان سلفی است که برای نمونه می‌توان به انتشار کتابی با عنوان حوارٌ هادی مع محمد الغزالی، وقفات مع کتاب السنّة النبویة چاپ دارالوطن، الریاض تألیف سلمان بن فهد العودة اشاره کرد که در مخالفت با افکار نویسنده پرآوازه معاصر مصری (الشیخ محمد الغزّالی) نوشته شده است. نویسنده‌ای که به بحث‌های عقلی و علمی پرداخته و طرفدار نوآوری فرهنگی در جهان امروز، دفاع از انقلاب اسلامی ایران، افکار و اندیشه های امام خمینی (قدس سره) و مخالف وهّابیان است. (12) ج: مطبوعات و سائر رسانه ها 1.مطبوعات: در کشور عربستان، همه مطبوعات در داخل و خارج کشور به زبان‌های عربی و انگلیسی با شمارگان بالا، زیر نظر دولت (وزارت تبلیغات) و با بودجه دولتی فعالیت می‌کنند. در واقع، رسانه‌ها بازگوکننده خط فکری و سیاسی حاکم بر کشور هستند که دولت آن را ترسیم می‌کند. مهم‌ترین روزنامه‌ها و مجلات عربی و انگلیسی عبارتند از: الجزیرة، الریاض، المدینة المنوّرة، عُکاظ، الیوم، البلاد، الشرق الأوسط، الحیات، المجلة، المستقبل، الندوة، الدعوة، المجتمع، المسلمون، اخبار العالم الإسلامی، الیمامة و... . Saudi Business, Arabian sun, News from Saudi Avabia, Saudi Economic Surrey , Saudi Arabia Business Week. Arab News. 2.خبرگزاری ها (داخلی و خارجی): خبرگزاری داخلی در سال1970م تأسیس شده است و با عنوان عربی «وکالة الأنباء السعودیة» و عنوان لاتین «S.P.A» فعالیت می‌کند. ـ خبرگزاری اسلامی «I.P.A»؛ ـ خبرگزاری خارجی رویتر و آسوشیتدپرس. 3.رادیو، تلویزیون و شبکه های ماهواره ای: رادیو و تلویزیون عربستان در سال 1967م راه‌اندازی شده است و زیرنظر دولت، به ویژه وزارت اطلاعات، قرار دارد و به زبان‌های عربی، انگلیسی، فارسی، فرانسوی، ترکی و اردو در جهت سیاست‌های فرهنگی، سیاسی کشور برنامه‌های درون‌مرزی و برون‌مرزی تهیه و پخش می‌کند. فعالیت فرهنگی، رادیویی و تلویزیونی (ماهواره ای) برای مردم آزاد نیست و تمام آن‌ها طی فرمانی از اظهارنظر مطبوعاتی و رسانه‌ای ممنوع شده‌اند. ورود نشریات خارجی به دلیل انتقاد از برنامه‌های حکومتی سعودی ممنوع است و اعضای حاکم بر کشور که همگی از خاندان سعودی و وابستگان آنان هستند، به شدت بر برنامه‌های رسانه‌ها نظارت دارند. شبکه های ماهواره ای سعودی و یا وابسته به افکار و سیاست های آل سعود و وهابیت در داخل و خارج کشور، در طول شبانه روز مشغول پخش و نشر افکار سلفیت و وهابیت و سخنان مسئولان دولتی عربستان و سخن پراکنی و تبلیغات بر ضد نظام جمهوری اسلامی و دشمنی با اندیشه ها و سیاست های ایران اسلامی (به ویژه سیاست حمایت از فلسطین و جبهه مقاومت در لبنان و فلسطین و ... ) می باشند. پی‌نوشت‌ها: 1-البته وهّابیان سعودی از چاپ قرآن کریم با زیباترین خط و کاغذ و اهدای آن به حاجیان و زائران مکّه و مدینه در ایام حج و در طول سال نیز غافل نیستند. 2-مؤلف کتاب تاریخ الجزیرة ‌العربیة فی عصر الشیخ محمدبن عبدالوهّاب، در ص 341 می‌گوید: «از شیخ شش فرزند پسر به نام‌های: ابراهیم، عبدالعزیز، عبدالله، حسن، حسین و علی و شش دختر به نام‌های سلمی، صفیه، فاطمه، سعدی، عایده و حبیبه باقی ماند». 3-فهد بن محمد الدرعان، النشر فی الجامعات السعودیة، دراسة تحلیلیة نقدیة، الریاض مطبوعات مکتبة فهد الوطنیة، 1423 هـ.؛ نویسنده در این کتاب آمار انتشارات این دانشگاه را بالغ بر 103 کتاب و 11 نشریه دانسته است. 4-آمار انتشارات این دانشگاه به 147 کتاب و 19 نشریه فصلی رسیده است. (النشر فی الجامعات السعودیة) ص 460. 5-همان، این کتاب، آمار انتشارات را افزون بر 288 کتاب و 31 نشریه برشمرده است. 6-همان، ص 466. 7-محل اصلی این مجمع در شهر جدّه عربستان می باشد و با هدف وحدت نظری و عملی اسلامی و حل مشکلات عقیدتی، اجتماعی فقهی در چارچوب شریعت اسلامی تشکیل شده است. 8-حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، شناخت عربستان، ص128. 9-همان، صص 130، 147 و 165. 10-همان. 11-همان. 12-همان.

منبع: ایران اسلامی

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها