تیشه به ریشه آموزش با اعطای مجوز انتشار به کتب کمک آموزشی بدون توجه به خط قرمزها

محمد ناصری در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم با اشاره به این‌که در اواخر دهه 70 آموزش و پرورش متوجه شد که بازاری در حوزه کتاب‌های کمک آموزشی به وجود آمد گه اگر هدایت و نظارت نشود سودجویی زیادی در آن ایجاد شده و به اهداف آموزشی خلل وارد کند، اظهار داشت: بر این اساس آموزش و پرورش با نگاه نظارتی و هدایتی جشنواره‌ کتاب‌های آموزشی و تربیتی مناسب را آغاز کرد.

وی افزود: چندین سال قبل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اسنادی را منتشر و تعریف خود را از یک کتاب کمک آموزشی مناسب در شاخه‌های مختلف بیان و آن را به ناشران و مولفان کتاب‌های کمک آموزشی ارائه کرد.

مدیرکل دفتر تکنولوژی آموزشی و انتشارات کمک آموزشی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: سال 79 از کتاب‌های کمک آموزشی موجود در بازار بهترین کتاب‌‌ها معرفی شدند. زمانی که کتاب‌های کمک آموزشی برای داوری و بررسی جمع‌آوری شدند، مشخص شد بیش از 80 درصد کتاب‌ها مغایر اهداف آموزش و پرورش بود به همین دلیل دفتر انتشارات کمک آموزشی از طرف وزارت آموزش و پرورش مأمور شد تا این روند را ادامه دهد و جشنواره‌های مختلف در طول سال‌های اخیر برگزار شد.

ناصری گفت: در سال 90 احساس کردیم که روند موجود مشکلاتی دارد یک بخش آن مربوط به افرادی است که متولیان آموزشی و پرورشی هستند. سازمان پژوهش از نظر قانونی مکانی است که باید آموزش رسمی را ارائه کند اگر در این آموزش رسمی نهادهای دیگر حتی از داخل آموزش و پرورش وارد شوند دچار آسیب می‌شویم به عنوان مثال اگر استان تهران برای خود اقدام به تولید کتاب کمک آموزشی کند این باعث ایجاد بی‌نظمی می‌شود چرا که وظیفه ما اجراست نه انتشار کتاب. بنابراین از داخل آموزش و پرورش مشکلات آغاز می‌شد و سایر نهادها مانند وزارت ارشاد و صدا و سیما نیز مشکلاتی را ایجاد کرده بودند.

وی ادامه داد: اگر کتاب کمک آموزشی نامناسب است باید جایی باشد که اعلام کند این کتاب مناسب است یا خیر. قانون‌گذار دفتر انتشارات کمک آموزشی را مسئول این موضوع تعیین کرده است بنابراین اگر اعلام کردیم که این کتاب نامناسب است اما معاون پرورشی این کتاب را خرید و به مدارس برد، نشانه ناهماهنگی داخلی در وزارت آموزش و پرورش است.

** اعطای مجوز به کتاب‌های کمک آموزشی نامناسب و تبلیغ آنها در صدا و سیما خلاف اهداف آموزشی است

مدیرکل دفتر تکنولوژی آموزشی و انتشارات کمک آموزشی وزارت آموزش و پرورش افزود: اگر کتاب‌های نامناسب توسط صدا و سیما به صورت فراوان تبلیغ شود خلاف اهداف آموزش و پرورش است. اگر وزارت ارشاد نیز وظیفه خود را در برابر کتاب‌های نامناسب به خوبی انجام دهد دیگر کتاب نامناسب به بازار نمی‌آید که بعد بخواهیم ساماندهی کنیم.

ناصری گفت:‌ سال 90 مصوبه‌ای در شورای عالی آموزش و پرورش تصویب شد که رئیس‌جمهور آن را به وزیر آموزش و پرورش ابلاغ کرد در این مصوبه تأکید شده است، تمام نهادهای فرهنگی موظفند در برابر توزیع، تبلیغ و ترویج مواد آموزشی که مغایر با اهداف آموزش و پرورش است موضع داشته باشند یعنی صدا و سیما نباید آن را تبلیغ کند و وزارت ارشاد هم باید تکالیف قانونی خود را انجام دهد همچنین در داخل آموزش و پرورش نباید بر اثر ناهماهنگی کتاب وارد مدارس شوند.

** 40 درصد کتاب‌های کمک آموزشی نامناسب هستند

وی اظهار داشت: این مصوبه سه سال است که ابلاغ شده و شاهدیم نسبت به دهه 80 روند خوب و امیدوارانه‌ای را در حوزه کتاب‌های کمک آموزشی طی کرده‌ایم اما همچنان این حکایت باقی است به این دلیل که در سال 79 بیش از 80 درصد کتاب‌های موجود در بازار نامناسب بود اما امروز حدود 60 درصد کتاب‌ها مناسب و 40 درصد نامناسب است یعنی حمایت و نظارت‌ها جواب داده است.

** وزارت ارشاد در حوزه اعطای مجوز به کتاب‌های کمک آموزشی خط قرمز ندارد

مدیرکل دفتر تکنولوژی آموزشی و انتشارات کمک آموزشی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش بازار 40 درصد کتاب‌های کمک آموزشی نامناسب را چگونه کنترل خواهید کرد؟ گفت: در این زمینه یک کار بلند مدت داریم ولی در برخی موارد اگر هماهنگی‌ها بیش‌تر شود می‌توان این 40 درصد را نیز سریع‌تر جمع کرد اما نیاز داریم وزارت ارشاد که متولی مجوز دادن به کتاب‌هاست و در حوزه ادبیات و دین خط قرمزهایی دارد در حوزه آموزش و پرورش نیز خط قرمزهایی که آموزش و پرورش اعلام می‌کند رعایت کند و بر آن نظارت داشته باشد یعنی اگر یک کتاب که از نظر آموزش و پرورش نامناسب و خلاقیت کش است و به اسم کمک درسی تولید شده و  جواب مسئله را بدون تفکر و تمرین در اختیار دانش‌آموز قرار می‌‌‌دهد نباید مجوز انتشار بگیرد.

ناصری افزود: وزارت ارشاد باید به آموزش و پرورش کمک کند و کتاب‌های کمک درسی را که تاکنون مغفول واقع شده است را مورد توجه قرار دهد یعنی فرآیند اعطای مجوز به نشر کمک درسی یک بار دیگر بازتعریف شود اما وزارت ارشاد در این زمینه به وظایف خود عمل نکرده است.

وی ادامه داد: وزارت ارشاد اگر می‌خواهد مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش را عمل کند می‌تواند همانگونه که برخی از ناشران می‌گوید خلاف عرف و دین عمل می‌کنید در بخش کتاب‌های کمک درسی نیز کمک کند تا گروه کارشناسی که اهداف آموزش و پرورش را می‌دانند مستقر شده و بر روند اعطای مجوز بر این کتاب‌ها نظارت کنند. چرا باید برای اعطای مجوز به یک کتاب داستان خط قرمزها را رعایت کرد ولی برای انتشار کتاب‌های کمک درسی که به روند آموزش خلل وارد کرده و جواب مسائل را در اختیار دانش‌آموز قرار می‌دهد، نظارت نشود.

** اجازه ورود کتاب‌های کمک آموزشی نامناسب را به مدارس نمی‌دهیم

مدیرکل دفتر تکنولوژی آموزشی و انتشارات کمک آموزشی وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: هم‌اکنون بازار نابسامان و با سودجویی فراوان در عرصه کتاب‌های کمک آموزشی ایجاد شده است که وزارت ارشاد می‌تواند این موضوع را کنترل کند ولی این اتفاق نیفتاده است در شرایط کنونی آموزش و پرورش چه کار کرده است؟‌ اعلام کردیم حالا که وزارت ارشاد به آسانی مجوز انتشار کتاب‌های کمک آموزشی را صادر می‌کند و کتاب وارد بازار شده و در کتاب فروشی‌ها به فروش می‌رسد ما ما به عنوان آموزش و پرورش اجازه نخواهیم داد کتابی که به روند آموزش خلل وارد می‌کند به داخل مدارس ورود کند.

ناصری بیان کرد: اگر مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش می‌گوید که وزارت ارشاد و صدا و سیما به آموزش و پرورش کمک کنند چرا این اتفاق نیفتاده است. بنده بارها به مدیرکل بارزگانی وقت صدا و سیما گفته‌‌ام، کاری نداریم قرارداد شما با ناشران کتاب های کمک درسی چقدر است، اما اگر می‌خواهید کتاب‌ها را تبلیغ کنید نامه استعلام آن را از وزارت آموزش و پرورش داشته باشید تا مشخص شود کتاب‌‌ها استاندارد است یا خیر؟

وی بیان کرد: صدا و سمیما زمانی که  می‌خواهدکتاب‌های کمک درسی را تبلیغ کند،  اسعتلام آن را از سازمان پژوهش بگیرد، این کار سختی نیست. از مدیرکل وقت بازرگانی صدا و سیما در جلسه‌ای پرسیدم، چرا کتاب نامناسب در صدا و سیما تبلیغ می‌شود که در پاسخ عنوان شد حتما از یک بخش از آموزش و پرورش مجوز داریم، صحبت‌های وی اشتباه نیست ولی ما تاکید داریم که باید مجوز انتشار کتاب‌های کمک درسی را از سازمان پژوهش بگیرند و این سازمان می‌تواند بگوید که یک کتاب مناسب است یا خیر. مدیران کل آموزش و پرورش استان‌ها که نمی توانند بگویند که یک کتاب مناسب است یا خیر.

مدیرکل دفتر تکنولوژی آموزشی و انتشارات کمک آموزشی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش با توضیحات شما به نظر می‌رسد مشکل در آموزش و پرورش و عدم هماهنگی در  این وزارتخانه است، گفت: بارها صریحا اعلام کرده‌ایم که تنها سازمان پژوهش باید کتاب‌ها را تایید کند. صدا و سیما اسم جایی از آموزش و پرورش را که ادعا می‌کند مجوز را از آنجا دارد به ما اعلام نمی‌کند.

ناصری ادامه داد:‌نگرش ما این است اگر می‌خواهیم  جریان آموزشی صحیحی اتفاق بیفتد هماهنگی بیشتری را میان نهادهای تاثیرگذار احتیاج داریم چرا با وجود تاکید آموزش و پرورش مبنی بر اینکه برای تبلیغ کتاب‌های کمک درسی، صدا و سیما باید از سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی استعلام بگیرد اما تاکنون حتی یک نامه استعلام برای ما نیامده است؟ ‌هم‌اکنون نسبت به تبلیغات تلویزیونی مشکلاتی داریم که باید حل شود.

انتهای پیام/