نقش آموزش و پرورش در مولفههای قدرت ملی
خبرگزاری تسنیم: "درجامعه اسلامی مولفههای قدرت متنوع و متکثرند واز هر منظر که فهرست شوند، راهبری آنها به دست انسانهایی صورت میگیرد که از صلاحیتهای لازم برخوردار باشند."
به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم، سیدباقر پیشنماری ستون سرمقاله روزنامه رسالت را به مطلبی با عنوان«نقش آموزش و پرورش در مولفههای قدرت ملی»اختصاص داد که در ادامه میخوانید:
یکی از راهبردهای قرآن کریم در تامین امنیت مسلمانان، توسعه قدرت با هدف بازدارندگی است. برابر آنچه که در آیه 20 سوره انفال امر شده است، مسلمانان مکلفند همه مولفههای قدرت را شناسایی و در اختیار بگیرند تا هیچ دشمنی نتواند جامعه اسلامی را تهدید و یا مورد هجوم قرار دهد.
اگر کشور ما به جزیره امنی در دریای توفانی و امواج سهمگین حوادث منطقه تبدیل شده است محصول اهتمام نظام، به مولفههای قدرت است. آنچه که نظام را از جهت ساختاری در برابر انواع فتنههای داخلی وخارجی و توطئههای براندازی مقاوم و پایدار ساخته است، مدل حکومتی بدیع و بیبدیل آن است، و این مدیون فقاهت سیاسی بنیانگذار انقلاب اسلامی و ولایت و امامت فقیه است. یعنی در راس هرم حکومتی فقیهی قرار میگیرد که تسلیم خدا و حافظ دین او است و همچنین در مراقبت دائم از خود در برابر خواستههای نفس است.
امنیت یکی از دو موهبت بزرگ الهی است که در آیه چهار سوره قریش به عنوان "نعمت ویژه" از آن یاد شده است وبرابر آنچه که در آیه 112 سوره نحل ذکر گردیده است، یکی ازدوتهدیدخداوند درموارد ناسپاسی هم، "سلب امنیت" خواهدبودواین ازجمله دلایل اهمیت ونقش آن درسلامت وسعادت انسان است.
"احساس امنیت و آرامش" نیز بنابر آنچه که در آیه چهار سوره فتح آمده است از زمینههای رشد «ایمان» مومنان است، و لذا توجه به مولفههای قدرت با هدف تامین امنیت و آرامش جامعه اسلامی از اهمیت فوقالعادهای برخورار است و کسانی که به هر بهانه و یا هر "فتنه" ای امنیت و آرامش جامعه را برای قدرت طلبی و یا ثروت اندوزی ویازمینه سازی برای ورود دشمن یاعوامل تروریست اش، هدفگیری میکنند مصداق بارز "فساد کننده روی زمین" هستندوکسانی که میخواهندفتنه گران رادوباره به صحنه بیاورند نیزملحق به آنان اند.
درجامعه اسلامی مولفههای قدرت متنوع و متکثرند واز هر منظر که فهرست شوند، راهبری آنها به دست انسانهایی صورت میگیرد که از صلاحیتهای لازم برخوردار باشند.اماچنین انسانهایی چه صفاتی بایدداشته باشندودرکجا وبه دست چه کسانی باید پرورش یابند؟.
مقام معظم رهبری میفرمایند: آنچه که در درجه اول در ایجاد «قدرت ملی» مهم است به نظر من دو چیز است یکی علم است، یکی ایمان. (13/11/88)
بسیاری از مولفههای قدرت محصول "علم" هستند مثل فناوری در عرصه قدرت نظامی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و آنچه در برابر تهدید و فشار و ارعاب و جنگ روانی و "جنگ نرم" و سخت ، مقاومت و پایداری و حماسه را به ارمغان آورده است، "ایمان" است.
مومنان بدون علم، از افتادن به بیراهه و هدر رفت فرصتها درامان نیستند و دانشمندان بیایمان نیز، از لغزش و خیانت، و هم اینان به شهادت تاریخ بارها به پایگاههای فرهنگی و سیاسی و اجتماعی و ابزار نفوذ و "عوام فریبی" دشمنان تبدیل شدهاند.
بدون تردیدکادرسازی وتربیت نیروی انسانی درطرازانقلاب اسلامی "محوراصلی" مولفه های قدرت ملی است واین اولین ومهم ترین انتظارازنظام است.
مقام معظم رهبری: برای یک کشورنیروی انسانی "همه چیز" است. مااگرنیروی انسانی نداشته باشیم هیچ چیز نداریم....تولید "نیروی انسانی کارآ مد" برای اداره انقلاب، ازدبستانها وحتی تاحدودی ماقبل دبستانها شروع می شود.....(21/9/68).
نقش نظام تعلیم وتربیت به همین دلیل بیش از پیش اهمیت می یابد. «آموزش» و «پرورش» دو بال برای یکی پروازاند و از منظری یک موضوع است که از دو «نیم» علم و ایمان تشکیل شده است. مسئولیت تربیت به عنوان مهمترین و اصلیترین محور شکلگیری و راهبری مولفههای قدرت که همان "انسان عالم و با ایمان" است به عهده وزارت آموزش و پرورش گذاشته شده است. وزیر و مدیران آموزش و پرورش با پذیرش مسئولیت در این دستگاه استراتژیک، «بار امانت» بزرگی را بر عهده گرفتهاند و اگر این «امانتپذیری» آگاهانه و مسئولانه صورت گرفته باشد، فرض بر این خواهد بود که همه ظرفیتها و فرصتها را برای به مقصد رساندن آن، به کار گرفته و راهبری خواهند کرد.
وزارت آموزش و پرورش در برنامه عملیاتی سال 93 خود، از 131 راهکار ارائه شده در سند تحول، 40 راهکار که شرایط هموارتری برای تحقق آن وجود داشته است را انتخاب و برای اجرای آن 99 برنامه تعریف کرده است و دولت محترم نیز برای همین منظور 250 میلیارد تومان در سال جاری مصوب و برای سال آینده 300 میلیارد تومان پیشنهاد کرده است.
یکی از 99 برنامه اعلام شده، براساس راهکار1 -7سند تحول: طراحی و تدوین «برنامه جامع تربیت» و فعالیت پرورشی با استفاده از ظرفیت «قانون احیاء معاونت پرورشی و تربیت بدنی» است.
اکنون که بیش از 80% فرصت سال 93 سپری شده است نه تنها برنامه جامع تربیت ارائه نشده که هیچ اقدامی (حداقل) در جهت اصلاح ساختار تشکیلاتی معاونت پرورشی براساس قانون احیاء صورت نگرفته است و همچنان برخلاف قانون یاد شده تربیت بدنی در معاونتی جداگانه به فعالیت خود ادامه میدهد!
در سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری به وزارت آموزش و پرورش نیز تربیت بدنی ذیل حوزه تربیت و پرورش تعریف شده است. در سرفصل 5 آمده است: اهتمام به تربیت و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی و در بند 5-5 (ذیل آن) توسعه تربیت بدنی و ورزش مدارس ذکر شده است.
اگر عزم جدی برای اجرای سند وجود داشت حداقل گامهای اول تغییر در این حوزه تاکنون میبایست برداشته میشد و یا علائمی مبنی بر وجود اراده برای تحقق آن مشاهده میشد.
از لوازم و ارکان "برنامه جامع تربیت"، ارائه راهکار برای فرصتهای درون مدرسهای و برون مدرسهای دانشآموزان وارائه راهکار برای تحقق همه ساحت های تربیت است. وچون مرجعیت تربیتی مدرسه در محله و ایفای نقش اجتماعی در فرآیند توسعه وتولید سرمایه انسانی و کاهش آسیبهای اجتماعی و فرهنگی کشور در برنامه شماره 50 و 51 طرحهای عملیاتی سال 93 وزارت آموزش و پرورش پذیرفته شده است،لازم است وزیر محترم پس از کسب موفقیت برای به صحنه آوردن ظرفیتهای وزارت تحت مسئولیت خود، نسبت به بهرهبرداری از همه ظرفیتهای حکومتی و غیرحکومتی درجهت پیشبرد هر چه بهتر امر تحول درنظام تعلیم وتربیت اهتمام نمایند همانگونه که در بند الف و دال فصل هشتم سند تحول مورد تاکید قرار گرفته است.
یکی از این ظرفیتهای بسیار مهم که مورد غفلت واقع شده است "فرصتهای برون مدرسهای" بیش از 12 میلیون دانشآموز است که اگر مدیریت شود به عنوان یک ظرفیت ارزشمند میتواند گرهگشای بسیاری از مسائل نظام تعلیم و تربیت گردد. "انرژی عظیم" وکم نظیری که اگر تدبیر و برنامهریزی شود،
نه تنها دانشآموزان برای آن هزینهای مطالبه نمیکنند که با استقبال و مشارکت خانوادهها مواجه میگردد. واگر مورد غفلت و یا تغافل واقع شود میتواند به تهدیدی پنهان تبدیل شود که در گام اول گریبان وزارت آموزش و پرورش را خواهد گرفت، نمونه آن بعضی رویدادهای رسانه ای شده تلخ و بیسابقه اخلاقی وخشونت آمیزچند ماه اخیر درمدارس پایتخت و بعضی از استانها بود، که این سئوال را علنی کرد: پس آموزش و پرورش چه میکند؟!
آمایش وهدف گذاری وراهبری این انرژی عظیم ونحوه بهره گیری ازآن امری محتمل ومقدوراست ودرمجال دیگری نیازمند کالبد شکافی وبرنامه ریزی وارائه راهکاربرای اقدام استدراجی است.ازجمله اینکه سنین دانشآموزی، بیش از سایردورههای زندگی، زمان "تشخصطلبی" است و اگر اولیا و مربیان آن را دریابند و پاسخ مناسب و به موقع برای آن ارائه کنند ظرفیت عظیمی را به صحنه خواهند آورد که بدیلی نخواهد داشت. دانشآموزان اگر عرصههای منطقی برای ظهور خود و استعدادهایشان را پیدا کنند حاضرند باهر تلاش و فداکاری به مقصد برسندوهدف را تصرف نمایند.
فراموش نمیکنیم در عرصههای دفاع مقدس حضور همین انرژی عظیم چه حماسهها که خلق نکرد؟ 36000 شهید دانشآموز نماد فداکاری این ظرفیت عظیم است که پیامی آشکاربرای متصدیان نظام تعلیم وتربیت دارد.هرچند ابعاداین ظرفیت کم نظیربعد از سالهای دفاع مقدس، به تدریج مورد غفلت واقع شد. البته اکنون نیزاگر مورد توجه قرار گیرد دوباره به صحنه خواهد آمد ودردشوارترین عرصه های "مقاومت وپیشرفت" توفان بپا خواهد کرد. این یکی از مولفههای مهم قدرت ملی است که درحاشیه آموزش و پرورش قرار گرفته است.
اگر برای روزانه 5 ساعت فرصت برون مدرسهای دانشآموزان ریلگذاری شود سالانه بیش از20 میلیارد نفر ساعت قابل استحصال خواهد بود. این ظرفیت عظیم در طرح تعالی مدیریت مدرسه (برنامه شماره 50اجرای سنددر سال 93) تا عملیاتی شدن ساحتهای مختلف تربیت، از جمله "تربیت زیستی و اقتصادی" و امر سازندگی و مهارتآموزی و تمرین نقشهایی که قرار است در زندگی فردای خود به صورت رسمی ایفا کنند و کسب آمادگی و تجربه در عرصه "قدرت نرم" و رقابتهای علمی وکنشهای اجتماعی وفرهنگی و.... میتواند فعال شود.
اگر دشتهای حاصلخیز به کشاورزانی دلسوز و اهل سپرده شود، بهترین تدبیر را برای حداکثر بهرهگیری در کاشت و داشت و برداشت متناسب فصول مختلف سال خواهند داشت وهیچ فرصتی رابرای ثمره گیری ازدست نخواهندداد.امااگردشتهای حاصلخیز خودراآفت زده یافتیم وکشاورزان راسرگرم مسائلی دیگر! به معنای چه خواهد بود؟
اکنون توان و "فرصتهای برون مدرسهای" دانشآموزان جزمواردی بسیار محدودوناچیز،بدون متولی است و راهبری نمیشود ولذا به زمینه مناسبی برای سرایت و گسترش بعضی از آسیبها تبدیل شده است که زیر پوست شهر پنهان شده و هنوز جدی گرفته نمیشود! بیش از20 میلیارد نفر ساعت سالانهای که بخش عمده آن به رایگان در اختیار صیادان آشکار و پنهان فضای مجازی قرار گرفته است!
طرح این موضوع برای دستگاهی که درنیمه راه ساماندهی فرصتهای درون مدرسه ای به کندی حرکت میکندشاید مسئله ای دورازدسترس ودرحد "آرزو" تلقی شود، اما (فراهم آوردن زمینه تربیت پذیری دانش آموزان درتمام ساحتهای وجودی برای دستیابی به مراتبی از حیات طیبه) دربند1ازصفحه2 نامه وعده های وزیر محترم آموزش وپرورش به مجلس شورای اسلامی برای اخذ رای اعتمادآمده است.
برای بهرهگیری از توان وظرفیت و فرصت های برون مدرسه ای دانش آموزان راهکارهایی وجود دارد، کافی است به عنوان «یک مسئله مهم» روی میز قرار گیرد و مورد توجه و اعتنا واقع شود، در این صورت پنجرهای از "امید" به روی خانوادهها گشوده خواهد شد. نتیجه اینکه:
.... روزی فرا خواهدرسید که رئیس دولت توانمندترین وزیر کابینه خود را برای وزارت آموزش و پرورش انتخاب خواهد کرد و به او خواهد گفت فارغ از سهم خواهی دوستان جریانی و حزبی، برای مناصب و مسئولیتها، همه توان وزمان و بیشترین دغدغه خود را صرف تحول در نظام تعلیم و تربیت کشوروتربیت نیروی انسانی طراز انقلاب اسلامی نماید و به اعتدال و عدالت و صداقت و خدمت جامه عمل بپوشاند.... این تقاضا جدی تر از یک آرزو است.
انتهای پیام/