آبیار: اثری که تبعات جنگ را نشان دهد، ضدجنگ نیست

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از رمان "شیار 143" نوشته نرگس آبیار عصر روز سه‌شنبه 23 دی ماه در فرهنگ‌سرای اندیشه با حضور نوروزی مدیر این فرهنگ‌سرا، محمدعلی باشه‌آهنگر کارگردان، نرگس آبیار نویسنده کتاب و کارگردان و محمدحسین قاسمی تهیه کننده فیلم "شیار 143"برگزار شد.

در ابتدای این مراسم نوروزی رئیس فرهنگ‌سرای اندیشه در ارتباط با ارزش کار نرگس آبیار، گفت: کاری که خانم آبیار در وجه تصویری انجام داده‌اند بسیار بزرگ است، ایشان فارغ از نگاه طبقاتی، روایتگر بخشی از هویت زخم‌هایی است که ما متحمل آن شدیم، این زخم‌ها برای ما هویت‌ساز بوده و به این دلیل از فیلم "شیار 143" استقبال شد که روایتگر روزگاری بود که مردم ما آن را پشت‌سر گذاشتند و خانم آبیار باظرافت هرچه تمامتر آن را بیان کردند.

وی با اشاره به همه‌گیر بودن مخاطب فیلم "شیار143" افزود: اگر به دایره مخاطبان فیلم "شیار143" نگاه کنیم، می‌بینیم که مخاطبان آن در قشر خاصی دسته‌بندی نمی‌شوند و توده مردم را به خود جذب کرده‌اند. به‌عنوان یک شهروند از خانم آبیار و آقای قاسمی به‌عنوان تهیه کننده تشکر می‌کنم که این گنجینه هویتی را مانا و پایدار کردند.

رئیس فرهنگ‌سرای اندیشه درپایان صحبت‌های خود گفت: امیدوارم بتوانیم راوی خوبی برای گذشته خود باشیم و تاریخ را بشناسیم. آنچه زیست ما را متمایز با فرهنگ‌های دیگر می‌کند، همین زخم‌های هویت‌ساز ما است.

در ادامه این مراسم محمدعلی باشه‌آهنگر کارگردان فیلم "ملکه" گفت: من به‌حرمت خانواده شهدا و کسی که این لحظات ناب عاطفی را از این خانواده‌ها تصویر کردند، آمدم و به خانم آبیار تبریک می‌گویم. سال 91 که برای فیلم آخرم (سرو زیر آب) تحقیق و پژوهش می‌کردم، متوجه شدم 10هزار خانواده شهدا به رحمت خدا رفتند و خیلی حال عجیبی ایجاد شد که این گنجینه‌ها از دست ما می‌روند و هیچ کس به فکر نیست.  نمی‌دانم چه‌کسی باید این خانواده‌ها را تصویر و شرایط آن را مهیا کند.

وی در ادامه با بیان خاطره‌ای افزود: به یاد می‌آورم که در جبهه آبادان در محاصره بودیم که جوانی شهید بود و هیچ شخصی نبود که این شهید را تشییع کند. اینکه کسی نبود، یک درد بود و اینکه نمی‌توانستم برای مادر شهید کاری انجام دهم یک درد دیگر. در نهایت 25 نفر را جمع کردیم که پیکر این جوان را تشییع کنند و در همان لحظه برق شادی را در چشم مادر شهید دیدم و خیلی خوشحال شدم که توانستم مادر شهیدی را متبسم ببینم و به خانم آبیار از این بابت غبطه می‌خورم.

باشه‌آهنگر در ادامه با ابراز گلایه عنوان کرد: سال‌ها خانم آبیار به‌دنبال تهیه کننده بود، به او بگویند اثرش ضدجنگ است. این درد را ما باید به کجا ببریم؟... شیار که ضد دفاع مقدس نیست. همه افرادی که ریالی به فیلم کمک نکردند، کنار فیلم عکس گرفتند و این اتفاق در بسیاری از مراکزی که متولی این حوزه هستند، می‌افتد. پول‌های زیادی آنجا هست و بودجه آنجا خرج نان و نگهبان و مأموریت می‌شود اما پولی به فیلم‌های این‌چنینی نمی‌دهند تا خانم آبیار به‌جای ساختن فیلم در بیجار آن را در کرمان بسازد.

وی در پایان صحبت‌های خود گفت: سختی‌هایی برای کار این هنرمندان وجود دارد اما تا خانواده شهدا و گنجینه‌ها زنده هستند، مسلمانان، کاری انجام دهید! و تصویری از گذشته ناب این خانواده‌های شهید را نمایش دهید!

در ادامه این مراسم توران ولی‌مراد مدیر شورای همکاری‌های زنان با تشکر از نرگس آبیار به‌خاطر مقاومت و ایستادگی برای به ثمر نشستن فیلم "شیار143" گفت: ما همکار یکدیگر بودیم و ایشان از ادبیات بالا آمدند. سال گذشته در همین زمان‌ها پیامی به من دادند که اجازه نمی‌دهند فیلم "شیار143" بالا بیاید و این خود در جشنواره فیلم فجر باعث ایجاد حرکت‌هایی شد. چرا باید هیئت انتخاب این طور باشد؟... من نامه دادم و سؤال کردم در طول این سه دهه زنان توانمندی داریم و چرا انحصارطلبی‌ها مردانه است. من این اشکال را امسال هم در جشنواره فیلم فجر می‌بینم. ما منتقد و صاحب نظر زن زیاد داریم و چرا باید زاویه نگاه‌ها این‌طور باشد. من در آن زمان معترض بودم "شیار143"راه خودش را باز می‌کند.

وی با اشاره به جایگاه زن در جامعه ایران عنوان کرد: در جامعه ما زن جایگاه ویژه‌ای دارد، زن ایرانی ساکت و پرتلاش می‌ایستد و باعث رشد جامعه می‌شود و به‌ویژه اگر نقش یک مادر منتظر را داشته باشد، اهمیت بیشتری دارد. شما در "شیار143" از بستر یک زندگی انتظار کشیدن یک مادر را می‌بینید. ما در طول فیلم رشد یک مادر را در عین انتظار فرزند می‌بینیم و وقتی با پسرش مواجه می‌شویم، می‌بینیم که از لحاظ شخصیت این مادر به تکامل رسیده است و این تکامل با تمام شدن و بریدن قالی نمایش داده می‌شود، این فیلم حتی با برداشتن دیالوگ‌ها نیز جهانی است.

مدیر شورای همکاری‌های زنان درباره دلیل فراگیری جا افتادن "شیار143" بین مردم گفت: بیش از سه دهه است که جامعه ایرانی منتظر به تصویر کشیدن زن و مادر ایرانی هستند. سینمای ما مردانه و غصه‌ها برای آقایان است که زنان در واقع کنارشان هستند. "شیار143" از زاویه نگاه یک خانم به یک مادر نگاه می‌کند، ما باید داستان مادران، خواهران را از زاویه نگاه زنان داشته باشیم و نه دیدگاه مردان. این راه باید برای زنان باز شود.

وی در پایان صحبت‌های خود گفت: متأسفانه طرز فکر بسته‌ای وجود دارد که خانم‌ها معمولاً به پست‌های بالا کمتر دسترسی دارند و بیشتر بده‌بستان‌ها بین مردان است. از آقای رضاداد و رئیس جمهور می‌خواهم تا راه را برای خانم‌ها باز کنند تا ببینند خانم‌ها چگونه می‌درخشند.

در پایان این مراسم نرگس آبیار نویسنده رمان "شیار143"درباره مراحل نوشتن آن گفت: سال 81 تحقیقات کتاب را برای نوشتن انجام دادم و سال 85 نیز نسخه‌ای از آن چاپ شد. الآن دوباره این رمان به‌نام شیار 143 چاپ شده و ماجرای 13 رزمنده نوجوان است که به جنگ می‌روند، اما مادر یکی از آنها برایم شخصیت جالبی بود که آن را در قصه پررنگ کردم. در رمان به‌دلیل عملیات والفجر مقدماتی فضاهای مردانه بیشتر است. ماجرای خود این مادر و زنانگی و مادرانگی هم در رمان و هم در فیلم به چشم می‌خورد و من یکی از راویان اصلی خودم را به‌خاطر شناختی که از شخصیت خانم‌ها دارم یک زن قرار دادم.

وی ادامه داد: این زنان از آن دست زنانی هستند که به‌معنای واقعی مادرند و چشم به راه و از لحظه شکل گرفتن جنین تا لحظه مرگ نسبت به فرزندشان احساس مسئولیت داشتند و دوست داشتند به این شخصیت بپردازند. من در اطراف خودم در کوچه و خیابان مادران چشم‌انتظار جنگ را بسیار دیدم و سعی کردم به شخصیتی بپردازم که شناخت درستی از آن دارم.

آبیار در ادامه در رابطه با صحبت‌های باشه‌آهنگر عنوان کرد: کاش در کشورمان تعریف درستی از سینما یا اثر داستانی ضد جنگ وجود داشته باشد تا هر اثری که به تبعات جنگ می‌پردازد ضد جنگ تلقی نشود. به همین دلیل باید به دنیا نشان دهیم این هشت سال چه اتفاقی افتاده و لزوماً اثری که تبعات جنگ را نشان می‌دهد، ضد جنگ نیست و باید تعریف درستی از اثر ضدجنگ داشته باشیم. اثری که تبعات جنگ را همراه با رنج‌ها، دشواری‌ها و مصائب همه آدم‌ها نشان دهد و در پایان بیننده را ویران نکند، ضد جنگ نیست.

این کارگردان افزود: ما به‌عنوان هنرمند وظیفه داریم چه در آثار سینمایی و چه در آثار مکتوب به سینمای جنگ بپردازیم، بهترین و عجیب‌ترین اتفاقات این ملت در دوران جنگ رخ داده است. هشت سال جنگ طولانی‌ترین جنگ تاریخ مملکت ما حتی در دنیا است. همیشه جنگ آدم‌ها را پخته می‌کند، چون اتفاقات دراماتیک عجیب در آن می‌افتد و آدم‌ها با مسئله مرگ و شهادت روبه‌رو هستند و چشمشان به زاویه دیگری از زندگی می‌افتد که گسترده‌تر و عجیب‌تر است.

آبیار در پایان گفت: ما شخصیت‌های بسیاری در جنگ داریم که هنوز کاری برایشان انجام ندادیم و جا دارد به آنها بپردازیم. دوست دارم این مسیر را ادامه دهم و در عین حال فیلم در ژانرهای مختلف اجتماعی و یا حتی کودک نیز بسازم.

انتهای پیام/*