موفقیت حوثی‌ها در یمن به کابوس عربستان تبدیل خواهد شد


خبرگزاری تسنیم: یک اندیشکده آمریکایی بر این باور است که سرنگونی دولت یمن پیامدهای منطقه‌ای بسیاری با خود به‌همراه دارد و عربستان‌سعودی را بیش از سایر کشورهای منطقه درگیر خواهد کرد. موفقیت حوثی‌ها در یمن نوعی پیشرفت استراتژیک برای ایران قلمداد می‌شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از اشراف، یک اندیشکده آمریکایی بر این باور است که سرنگونی دولت یمن پیامدهای منطقه‌ای بسیاری با خود به‌همراه دارد و عربستان سعودی بیش از سایر کشورهای منطقه را درگیر خواهد کرد. موفقیت حوثی‌ها در یمن، نوعی پیشرفت استراتژیکی برای ایران قلمداد خواهد شد.

به گزارش اشراف، اندیشکده واشنگتن در یادداشتی به‌قلم «سایمن اندرسون»، مدیر برنامه سیاست انرژی و خلیج فارس در این مؤسسه به بررسی موضوع ناآرامی‌های چند روز گذشته در یمن و پیشروی‌های اخیر شبه‌نظامیان حوثی پرداخته است. نویسنده این گزارش بر این باور است که فروپاشی دولت یمن پیامدهای منطقه‌ای بسیاری با خود به‌همراه دارد و عربستان سعودی را بیش از سایر کشورهای منطقه درگیر خواهد کرد. عربستان از دیرباز از اتحاد یمن احساس نگرانی می‌کرده و آنچه در این میان بر ترس و نگرانی مقامات سعودی می‌افزاید این است که موفقیت حوثی‌ها در درگیری‌های اخیر یمن و پیشروی‌های آنها، نوعی پیشرفت استراتژیکی برای ایران قلمداد خواهد شد.

مرکز رصد راهبردی اشراف بدون تأیید محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه آن را صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ها هرگز مورد تأیید اشراف نمی‌باشد.

پیام فروپاشی دولت یمن

فروپاشی آشکار دولت یمن از طرفی دردسر بزرگی برای دولت ریاض است و از طرف دیگر نشان می‌دهد که استراتژی آمریکا در امر مبارزه با تروریسم با آینده بدی روبه‌رو خواهد شد. پس از آنکه شبه‌نظامیان حوثی کاخ ریاست‌جمهوری یمن را به کنترل خود درآوردند و منزل «منصور هادی»، رئیس‌جمهوری یمن و «خالد بحاح»، نخست‌وزیر این کشوررا به‌طور کامل محاصره کردند، هرج‌ومرج و اغتشاش بر «صنعا» پایتخت یمن حاکم شد. خودروی سفیر آمریکا در یمن نیز در این اغتشاشات هدف گلوله قرار گرفت و سی‌ان‌ان گزارش داد که دو کشتی جنگی نیروی دریایی آمریکا در دریای سرخ مستقر شده‌اند تا کارمندان و مقامات سفارت آمریکا را در صورت نیاز از یمن خارج کنند. تمامی این اتفاقات زمانی روی داد که تنها چند ساعت بیشتر به سخنرانی سالیانه باراک اوباما در کنگره آمریکا باقی نمانده بود، کمتر از دو هفته از عملیات تروریستی منتسب به یمن در پاریس گذشته بود و چهار ماه از زمانی می‌گذشت که رئیس‌جمهوری آمریکا کشور یمن را به‌عنوان نمونه موفقی از استراتژی مبارزه با تروریسم آمریکا معرفی کرد.

 

پیامدهای بحران داخلی یمن برای عربستان‌سعودی

اما پیامدهای منطقه‌ای این موضوع به‌طور یقین بسیار بزرگ‌تر از شرمساری برای واشنگتن است. عربستان سعودی برای چندین دهه از وضعیت همسایه فقیر و ضعیف خود یعنی کشور یمن بسیار عصبی و نگران بود، به‌عنوان مثال، بسیاری از ناظران و تحلیلگران معتقدند که آمارهای موجود از جمعیت عربستان سعودی اغلب نشان می‌دهد که کشور عربستان سعودی بسیار پرجمعیت‌تر از کشور یمن است، در نتیجه این موضوع میزان انتقام‌جویی یمن برای بازپس‌گیری سرزمین‌های تاریخی ازدست‌رفته‌اش را کاهش می‌دهد. در گزارش سالانه سازمان سیا که با استناد به اطلاعات و آمارهای منتشره سازمان‌های جهانی تنظیم می‌شود، میزان جمعیت عربستان سعودی 27.3 میلیون نفر (شامل چند میلیون مهاجر) و جمعیت کشور یمن نیز 26 میلیون نفر عنوان شده است.

نگرانی عربستان‌سعودی از ایجاد اتحاد در یمن و حمایت از جریان تجزیه‌طلبی

علاوه بر این، ملک «عبدالعزیز» اولین پادشاه و بنیانگذار پادشاهی عربستان سعودی (ملقب به ابن‌سعود) نیز در بستر مرگ در مورد اتحاد کشور یمن (که آن زمان به دو بخش تقسیم شده بود) هشدار داد. اما این امر سرانجام در سال 1990 میلادی با وحدت دو یمن اتفاق افتاد و عربستان سعودی را بر آن داشت تا در سال 1994 از تجزیه‌طلبان جنوبی یمن و جریان تجزیه‌طلبی در این کشور حمایت و پشتیبانی کند. نیروهای «علی عبدالله صالح»، رئیس‌جمهوری یمن آن جریان را به‌طور کامل شکست دادند اما نتیجه‌ای جز تشدید بی‌اعتمادی‌های دوجانبه در پی نداشت. «علی عبدالله صالح» نیز در نهایت در سال 2010 میلادی و پس از وقوع «بهار عربی» به‌سبک یمن در این کشور از حکومت برکنار شد.

 

سکوت مقامات ارشد عربستان‌سعودی در برابر موضوع تشدید بحران داخلی در یمن

هرچند روزنامه‌های عربستان‌سعودی در چند روز گذشته از هرج‌ومرج و افزایش درگیری‌ها در یمن خبر می‌دادند اما با این حال مقامات عربستان نسبت به خشونت‌های اخیر یمن هیچ‌گونه واکنش رسمی نشان ندادند. اتحادیه عرب از تمام گروه‌ها و طرفین درگیر در یمن خواست دست از خشونت بردارند، اما این خواسته آن هم در کشوری که مردان بزرگسال آن طبق سنت همواره مسلح هستند، امید باطل و بیهوده‌ای است. گفته می‌شود مسائل مرتبط با بحران یمن و دستور کار آن مشترکاً به شاهزاده «محمد بن نایف»، وزیر کشور عربستان سعودی و مسئول مبارزه با تروریسم و همچنین وزارت دفاع این کشور تحت سرپرستی شاهزاده سلمان ولیعهد عربستان سعودی [پادشاه کنونی] واگذار شده است که مسئولیت نظارت بر پرداخت‌ها به قبایل مرزی را عهده‌دار است.

نگرانی عربستان‌سعودی از موفقیت حوثی‌ها در یمن

هنوز مشخص نیست که آنچه یمن در حال حاضر با آن روبه‌روست، هرج‌ومرج و آشوب است یا صرفاً خلأ قدرت. حوثی‌ها و مردان این قبیله از فرقه «زیدی» هستند که با مذهب شیعه در ارتباطند. آنها در ابتدا به‌خاطر برخی نارضایتی‌ها دست به اعتراض زدند اما اکنون ممکن است به‌دنبال قدرت باشند. «منصور هادی»، رئیس‌جمهوری یمن در سپتامبر گذشته ظاهراً از بیم آنکه به نقض حقوق بشر متهم شود، از پیشروی‌های اولیه این گروه به پایتخت جلوگیری نکرد اما هنوز مشخص نیست که این احتیاط همیشگی خود را کم خواهد کرد یا خیر. فرستاده سازمان ملل متحد که دیپلمات مراکشی است نیز تاکنون تأثیر چندانی نداشته است. آنچه در این میان بر ترس و هراس عربستان سعودی می‌افزاید این است که موفقیت حوثی‌ها، که پیش‌تر نیز از حمایت ایران برخوردار بودند، پیشرفت استراتژیکی برای ایران قلمداد خواهد شد.

 

ادامه بحران یمن شرایط دشواری را برای عربستان‌سعودی ایجاد می‌کند

حتی اگر بتوان آتش‌بس را در یمن برقرار کرد و «منصور هادی»، رئیس‌جمهوری این کشور هم بتواند علی‌رغم تمامی مشکلات شرایط را حفظ کند، باز هم بی‌ثباتی و ناآرامی‌های بعدی اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. از دیدگاه آمریکا، شرایط کنونی یمن شکست و وقفه بزرگی در راستای مقابله با گروه تروریستی القاعده محسوب می‌شود که مأمن و پناهگاهی در کشور یمن یافته‌اند. اگر جنوب یمن قصد جدایی داشت، می‌توانست تنگه استراتژیک «باب المندب» را به هرج‌ومرج بیشتری بکشاند؛ تنگه‌ای که دریای سرخ را به اقیانوس متصل می‌کند. حوادث و رخدادهای اخیر «صنعا» برای عربستان سعودی به این معناست که این کشور باید همزمان با دو جبهه روبه‌رو شود: اول، نیروهای سنی گروه تروریستی داعش در شمال و دوم، نیروهای شیعه حوثی در جنوب که از نظر عربستان عوامل نیابتی ایران محسوب می‌شوند.

انتهای پیام/*1