پیچ آهن ربای کبیر کوه ایلام از حرف تا واقعیت


خبرگزاری تسنیم: در دامنه ارتفاعات کبیرکوه در ۱۵ کیلومتری مسیر دره شهر - آبدانان در ایلام، محدوده ای گردشی وجود دارد که با توجه به یک ویژگی منحصر به فرد به پیچ آهن ربا یا مغناطیسی معروف شده است.

به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، شیب این قسمت از جاده به سمت جنوب و آبدانان به نظر می رسد که البته حرکت سیلاب های زمستانی و فصلی نیز آن را تایید می کند اما وسایل نقلیه در حالت توقف بر خلاف جهت شیب، یعنی خود به خود به شمال این نقطه حرکت می کنند.

این پدیده که سال های زیادی مشاهده شده و مورد آزمایش عملی تعداد زیادی از رانندگان و رهگذران نیز قرار گرفته است به عنوان یک واقعیت غیر طبیعی در ذهن و افکار مردم عادی شهرستان های آبدانان و دره شهر به یک حقیقت غیر قابل انکار و یک باور اجتماعی تبدیل شده است.

این نقطه موضوع کنجکاوی و محل نوعی تفنن و انجام آزمایش عملی برای مردم مناطق شده است در طول سال این محدوده جاده شاهد حضور و تجمع افرادی کنجکاو است که سعی می کنند ساز و کار این واقعه غیر معمول را مشاهده کرده یا کشف کنند.

افراد صاحب نظر محلی نظرهای متفاوتی در تحلیل این پدیده ارایه می کنند.

برخی کارشناسان علم فیزیک، این موضوع به ظاهر خارق العاده را حدس و گمان عمومی و خطای دید تلقی کرده و برای این رویداد، وجاهت علمی و حقیقی قایل نیستند.

اسدالله احمدی، کارشناس ارشد فیزیک و مدرس دانشگاه پیام نور استان ایلام در این زمینه گفت: به منظور رسیدن به یک باور متقن و علمی دو سال پیش به همراه جمعی از استادان دانشگاه و کارشناسان مجرب با استفاده از ابزارهای فنی و مهندسی، مانند شیلنگ تراز، عقربه های مغناطیسی و امکانات مغناطیس سنجی به بررسی این موضوع پرداختند که پس از تجزیه و تحلیل داده های علمی و تطبیق آن با معیارهای معتبر مهندسی به این نتیجه رسیدند که این باور اجتماعی دست مایه و تایید علمی ندارد و صرفا یک خطای دید است.

این استاد دانشگاه افزود: کاوش های دقیق هندسی و تفحص های خاص وضعیت سنجی، حاکی از این است که این نقطه دارای یک شیب 8 درجه ای به سمت شمال جاده بوده و بر خلاف باور اجتماعی شیب جاده به سمت جنوب نیست.

از سوی دیگر برخی قطعیت این باور اجتماعی را تایید و تحلیل علمی برای آن ارایه می کنند.

سید رحمان شفیعی از مهندسان زمین شناس نیز اظهار می دارد که میدان مغناطیسی زمین در یک نقطه ثابت وجود ندارد و بر حسب زمان تغییر می کند و این تحولات با زمان متناوب و طولانی در مقایسه با دوره های زمین شناسی قابل بررسی است.

وی افزود: می توان میدان مغناطیسی را به وسیله خواص مغناطیسی سنگ های قدیمی پژوهش کرد و میدان الکتریکی به وسیله جریان مغناطیس و حرکات مواد درونی و فعل و انفعالات شیمیایی و همچنین اختلافات درجه حرارت زمین کشف و تایید کرد.

این زمین شناس اضافه کرد: این پدیده در 2500 سال قبل توسط پژوهشگران چینی و یونانی مورد کاوش و تایید قرار گرفته است.

طبق این کاوش زمین شناسی، میدان مغناطیسی در دمای 850 درجه سانتی گراد خاصیت خود را از دست می دهد و با سرد شدن هوا دوباره اثرات ذاتی خود را به دست می آورد و در نواحی مرطوب به مواد هماتیت و لیمونیت تبدیل می شود.

شفیعی بیان کرد: پدیده پیچ آهن ربایی گردنه بزرگ کبیرکوه میی تواند ناشی از فعل و انفعالات درون زمین و برآیند وجود یک میدان مغناطیسی که بر خلاف مسیر حرکت زمین قرار دارد، باشد یا وجود توده ای از مواد معدنی دارای خاصیت آهن ربایی موجب این کنش و واکنش می شود.

تحلیل این کارشناس زمین شناس این است که خطوط میدان مغناطیس زمین معمولا همسو با ناهمواری های سطح زمین نیستند به این معنی که القای مغناطیسی میدان زمین در سطح افقی که از نقطه داده شده می گذرد قرار دارد و زاویه معینی با این سطح نشان می دهد و شیب مغناطیسی برخلاف جهت شیب ظاهری به وجود می آورد.

مسوول اداره راه و شهرسازی شهرستان آبدانان نیز در این خصوص گفت: از نظر عامه مردم و با توجه به نگاه اولیه، شیب این نقطه به سمت جنوب و به طرف آبدانان قرار دارد اما در نگاه عملی وسایل نقلیه در حالت مکانیکی در مسیر عکس آنچه شیب و سرازیری جاده است حرکت می کنند.

حسین میرزایی اظهار کرد: اثبات این قضیه و تایید یا رد آن، مستلزم اقدام های خاص مهندسی و بکارگیری ابزارهای فنی است که در آینده نزدیک از طریق اداره راه و شهر سازی، این موضوع مهم اجتماعی مورد مطالعه دقیق علمی و مهندسی و پدیدهای زمین شناسی قرار می گیرد.

به هر روی تا آنجا که به مردم مربوط است این پیچ برخلاف بقیه مسیرها و گردنه هایی که در دامنه سخت گذر کبیرکوه وجود دارد بیشتر از اینکه محل نگرانی و شاهد سوانح رانندگی باشد موضوعی برای بحث و کنجکاوی خوشایند است.

مسیر سخت گذر ایلام - دره شهر - آبدانان در دامنه مرتفع کبیرکوه دارای تعداد 165 پیچ تند و خطرناک و حادثه خیز است که با توجه به تعداد زیاد سفرها و افزایش تراکم تردد خودرویی گاه و بی گاه شاهد سوانح رانندگی مختلف است.

دو جاده ایلام - دره شهر در شمال و جاده دره شهر - آبدانان که مرز شرقی منطقه را تشکیل می دهد در دامنه کبیرکوه قرار دارند.

از این مسیر، راه های فرعی دیگری که مهمترین آنها عبارتند از جاده فرعی (آسفالته) آبهر پایین - امامزاده پیرمحمد (پشته لارت)، جاده خاکی شهرک ولیعصر - پشته ارشت (شمال غرب منطقه) و جاده های فرعی دیگری مانند پشته زید، فرهادآباد، زرانگوش، سیکان و ... که از مرز شمال وارد منطقه می شوند، وجود دارد.

در قسمت جنوب منطقه حفاظت شده کبیرکوه و در مسیر جاده ملکشاهی - میمه در منطقه مله خان کشته جاده خاکی وجود دارد که به ارتفاعات جنوبی کبیرکوه متصل می شود و قسمت هایی از آن در سال های گذشته تخریب شده است.

کبیرکوه به عنوان مهمترین و بزرگترین رشته کوه استان ایلام که در گویش محلی به نام «کَوِر» معروف است به طول 160 کیلومتر در جهت شمال غربی ـ جنوب شرقی به صورت دیواری منظم امتداد دارد.

کبیرکوه تنها برای پیچ شگفت انگیز خود محل رجوع علاقه مندان نیست از دیر باز تاکنون دامنه های جنگلی و کوهستانی کبیرکوه به عنوان زیستگاه جانوری و گیاهی منحصر بفرد محل گردشگران طبیعی و در دوره های مختلف علاقه مندان به شکار بوده است که مورد اخیر منجر به ثبت آن به عنوان منطقه حفاظت شده طبیعی شده است.

منطقه حفاظت شده کبیرکوه در گستره یک هزار و 665 هکتار زیستگاه گونه های مختلف گیاهی و جانوری است که حیات وحش این منطقه می توان از کل و بز، خرس و پلنگ و در زیستگاههای جنوبی و نواحی دشتی و تپه ماهورها حیواناتی نظیر قوچ، میش و آهو نام برد.

بلندترین قله کبیرکوه «کان صیفی» نام دارد که در ناحیه «ورزین یا ورزرین» واقع شده است این قله 3050 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

شهرستانهای ملکشاهی، مهران، آبدانان در غرب کبیرکوه قرار دارند و دره شهر در شرق این رشته واقع است.

منبع: ایرنا /گزارش سید حرمت موسوی مقدم

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها