هاآرتص: ایران پیشنهاد داد یکسوم سانتریفیوژهای کنونیاش را کم کند
خبرگزاری تسنیم: یک نشریه صهیونیستی به نقل از دیپلماتهای غربی مدعی شد ایران در مذاکرات هفته گذشته در ژنو پیشنهاد داده است که از یکسوم سانتریفیوژهای کنونیاش که در حال فعالیت هستند، صرفنظر کند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه هاآرتص اسرائیل به نقل از برخی دیپلماتهای غربی مدعی شد ایران در مذاکرات هفته گذشته دو پیشنهاد درباره آرایش سانتریفیوژها و نیز ذخیره اورانیوم غنی شده ارائه کرد که موجب پیشرفت مذاکرات شده است.
طرف ایرانی حاضر به صرف نظر کردن از یک سوم دستگاههای سانتریفیوژ خود شده و نیز از بخش اعظم ذخیره اورانیوم با غنای پایین چشمپوشی کرده است. این دیپلماتها در ادامه افزودهاند که با این همه بسیاری از موضوعات همچنان حل نشده باقی مانده و احتمال رسیدن به توافق درباره برنامه هسته ای ایران تا 30 مارس (10 فروردین) پایین است.
طی ماههای گذشته اخبار ضد و نقیض فراوانی درباره محتوای مذاکرات هستهای ایران و کشورهای 1+5 منتشر شده که مقامات مسئول همواره آنها را گمانهزنی رسانهای عنوان کردهاند.
پیشنهاد غربیها در مونیخ چه بود؟
دیپلماتهای غربی میگویند که در مذاکرات مونیخ که در ماه گذشته میلادی انجام شد، طرف 1+5 یک پیشنهاد جدید به ایران ارائه کرد که بر اساس آن در شش سال اول توافق ایران میتواند 5 هزار سانتریفیوژ از 9400 سانتریفیوژ خود را نگه دارد، در حالیکه 4400 سانتریفیوژ دیگر به گونهای از خط خارج خواهند شد که اتصال دوباره آنها زمان زیادی را طلب کند.
بر اساس پیشنهاد مونیخ، در چهار سال بعدی، ایران میتواند تعداد سانتریفیوژهایش را به 7800 عدد افزایش دهد و در پنج سال بعدی نیز به 9400 عدد. در این پیشنهاد همچنین درخواست شده بخش اعظمی از اورانیوم با غنای پایین ایران (در حدود 6 تن) به روسیه فرستاده شده و در آنها تبدیل به میله سوخت برای رآکتور بوشهر شود. در حدود 300 الی 350 کیلوگرم اورانیوم غنیشده به صورت نمادین در ایران باقی میماند.
دیپلماتها میگویند که بر اساس این پیشنهاد چینش سانتریفیوژهای ایران به شیوهای تغییر مییابد که مقادیر کمتری از اورانیوم غنیشده تولید کنند. این پیشنهاد همچنین شامل یک برنامه بازچینش گسترده تأسیسات غنیسازی در نطنز است، پیشنهادی که آمریکاییها ارائه کردهاند.
به گفته این دیپلماتها، ایرانیها در پایان مذاکرات اعلام کردند که پاسخشان را در دور بعدی مذاکارت که هفته گذشته در ژنو برگزار شد اعلام خواهند کرد.
پیشنهادهای متقابل ایران چه بودند؟
دیپلماتهای خارجی میگویند که علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی هستهای ایران، در مذاکرات قبلی اعلام کرد که دانشمندان هستهای ایران معتقدند اجرای پیشنهادات مونیخ بسیار پیچیده است بالاخص با نقشه بازچینش نطنز، بنابراین طرف ایرانی پیشنهاد خودش را ارائه کرد.
در این پیشنهاد برای اولین بار امتیازاتی درباره ذخایر اورانیوم غنیشده گنجانده شده بود، همچنین وعده داده شده بود که تعداد سانتریفیوژهای قدیمی نوع اول ایران نیز یکسوم کاهش یابد.
ایرانیها پیشنهاد دادند که در 10 سال اول توافق 6 هزار سانتریفیوژ از 9400 سانتریفیوژ، و نیز 500 کیلوگرم از اورانیوم غنیشده را نگه دارند یا به جای آن 6500 سانتریفیوژ به همراه 300 کیلوگرم اورانیوم با غنای پایین را حفظ کنند. ایرانیها پیشنهاد دادهاند که پس از ده سال، و در حالی که تنها پنج سال تا پایان توافق باقی مانده است، تعداد سانتریفیوژهای خود را به صورت تدریجی به تعداد کنونی برساند.
با این حال، در بین مسائل حل نشده درخواست ایران مبنی بر اینکه تمام تحریمها بلافاصله پس از انعقاد توافق لغو شوند قرار دارد. در حالی که آمریکا و سایرین خواهان برچیده شدن تدریجی تحریمها بر اساس پایبندی ایران به تعهداتش هستند.
یکی دیگر از موانع بزرگ اجتناب ایران از ارائه دسترسی بیقید و شرط و نامحدود بازرسان آژانس به برنامه هستهایاش است.
دیپلماتها میگویند که با توجه به تداوم بحثها تصور دستیابی به یک توافق تا 30 مارس سخت است. در صورت دستیابی به چنین توافقی، از آنجایی که ایران و آمریکا نیاز به نشان دادن پیشرفت دارند، یک سند کلی درباره اصول بوده و شامل جزئیات نخواهد بود.
انتهای پیام/