روایت آیت‌الله حیدری از واقعه «جهاد عشایر عرب خوزستان» در برابر متجاوزان انگلیسی
خبرگزاری تسنیم: نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگویی با تسنیم همه آنچه را در واقعه «جهاد عشایر عرب خوزستان» در برابر متجاوزان انگلیسی رخ داد، روایت کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، یازدهم اسفندماه امسال یک‌صدمین سال پس از جهاد مقدس عشایر عرب خوزستان در برابر قوای متجاوز انگلیس است، جهادی که با فتوای مرجعیت شیعه در نجف انجام شد و سرافرازی آن برای اعراب منطقه خوزستان تا امروز مانده و خاطره‌ای شیرین از پیوند شیعیان با مرجعیت و روحانیت را دز ذهن‌ها جای داده است.
مردم عرب خوزستان البته پس از آن بارها این واقعیت را به اثبات رساندند تا هویت شیعی و ایرانی خود را در قالب اسلام ناب محمدی(ص) حفظ کنند و قله آن نیز حضور فرماندهان و رزمندگان این قوم کنار سایر اقوام ایرانی در دفاع مقدس بود.
برای بازشناسی و واکاوی واقعه جهاد عشایر عرب خوزستان علیه انگلیسی‌های متجاوز، با آیت‌الله حیدری نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری به گفت‌وگو نشستیم، آیت‌الله حیدری کتابی نیز تحت عنوان «مقاومت اسلامی جهاد عشایر خوزستان» دارد که در آن این واقعه را به‌صورت کامل تشریح کرده است.
تسنیم: در ابتدا با توجه به اینکه این حادثه مهم تاریخی خیلی برای مردم شناخته شده نیست لطفاً درباره جهاد عشایر توضیح مقدماتی را بفرمائید.
آیت‌الله حیدری: در ایام جنگ جهانی اول «انگلیسی»ها برای دفاع از منافع خود در کشورهای دیگر، تجزیه عثمانی و تحمیل سلطه بر ایران بخش‌های مهمی از خوزستان را اشغال کردند. البته قبل از این به کشور عراق لشکرکشی و بصره و فاو را از این کشور اشغال کرده بودند.
به‌دنبال این حرکت آیت‌الله سید محمدکاظم یزدی فتوای جهاد علیه انگلیسی‌ها را صادر کرد و این فتوا از طریق هیئتی به‌سرپرستی فرزندش مرحوم سید محمد یزدی به سران عشایر عرب خوزستان ابلاغ شد.
عرب‌های خوزستان پس از لبیک گفتن به ندای مرجعیت خود علیه انگلیسی‌ها قیام کردند و در مرحله نخست که یازدهم اسفند سال 1293 بود عشایر عرب در 10کیلومتری غرب اهواز به جنگ با انگلیسی‌ها پرداختند و توانستند شکست سختی بر آنها تحمیل کنند.
هم‌زمان با مرحله نخست جنگ عشایر عرب شمال اهواز با عملیات‌های مختلف تأسیسات نفتی انگلیسی‌ها را منفجر کردند و در شادگان نیز مردم آن منطقه به‌رهبری «سید جابر» که روحانی بود علیه انگلیسی‌ها قیام و آن مناطق را از دست نیروهای استعمار آزاد کردند.
در این مرحله از جنگ، نزدیک به 500 نفر از عشایر عرب خوزستان به شهادت رسیدند اما به پیروزی‌های مهمی دست یافتند. این پیروزی‌ها در شرایطی بود که دولت مرکزی اعلام بی‌طرفی کرده و «امیر حاکم بر خوزستان» خائن و همراه انگلیسی‌ها بود.
در جهاد عشایر معروف به «جنگ جهاد» چون فاصله عشایر و اقوام مختلف ایران با هم زیاد بود و فقط می‌توانستند از طریق تلگراف همدیگر را مطلع کنند غیر از عشایر عرب کسی شرکت نکرد چرا که تلگراف فقط مختص دولتی‌ها بود.
تسنیم: مرحله دوم جنگ جهاد چگونه آغاز شد؟
آیت‌الله حیدری: پس از شکست انگلیسی‌ها در مرحله نخست جنگ به‌فرماندهی ژنرال ویلسون، ژنرال روبینگ با 9هزار سرباز به خوزستان لشکرکشی کرد. لشکر انگلیسی‌ها برای مرحله دوم جنگ با عشایر عرب توپخانه‌های زیادی به‌همراه خود آوردند.
لشکر انگلیسی‌ها در این مرحله انتقام سختی از عشایر عرب خوزستان گرفت. در این مرحله آنها شهر سوسنگرد را به توپ بستند و 400 نفر از شهروندان این منطقه را به شهادت رساندند، در شادگان و منطقه «زرگان» شمال اهواز هم این‌گونه رفتار کردند و چون عشایر عرب تجهیزاتی در برابر این اسلحه‌ها نداشتند، شکست خوردند.
تسنیم: این نبرد چه آثار سیاسی و فرهنگی در جامعه و به‌ویژه منطقه جهاد ایجاد کرد؟
آیت‌الله حیدری: این جنگ سبب تجلی وفاق ملی بود. سران عشایر عرب پس از این جنگ با سفر به نقاط مختلف عشایری کشور به روشنگری پرداختند که نتیجه آن اعلام همبستگی عشایر نقاط مختلف بود و اینکه 20هزار نفر زیر نظر آیت‌الله آقا نورالله نجفی اصفهانی برای جنگ اعلام آمادگی کردند.
هرچند جاسوس‌های انگلیسی با فتنه‌گری نگذاشتند این وفاق و همدلی به‌صورت کامل شکل بگیرد و همه عشایر وارد این جنگ بشوند، اما این همدلی سبب شد که انگلیس چشم از خوزستان بدوزد و برای سرکوب دلیران تنگستان به بوشهر برود.
این را هم باید مورد توجه قرار بدهیم که این حرکت نوعی انقلابی‌گری و بیداری اسلامی زیر نظر مرجعیت تقلید شیعه بود. نسل‌های بعدی این عشایر هم در خدمت امام خمینی(ره) بودند.
اگر توجه کنید تنها گروه‌هایی که عملیات نظامی علیه شاه انجام می‌دادند و در خط امام خمینی(ره) گام برمی‌داشتند، گروه‌های «منصورون» و «موحدون» بود که جوانان عرب خوزستان این گروه‌ها را تشکیل داده بودند.
تسنیم: چرا این حرکت بزرگ تاکنون به‌صورت کامل دیده نشده و مردم اطلاع کمی نسبت به این جنگ دارند؟
آیت‌الله حیدری:متأسفانه رژیم پهلوی در طول حاکمیت ننگین خود به‌صورت کامل این رخداد را سانسور خبری کرد و به هیچ کس اجازه انتشار این واقعه را نمی‌داد.
خوشبختانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی این موضوع مطرح شد و وقتی پرچم جنگ جهاد که مزین به «آیة الکرسی» و «لا اله الا الله، «محمد رسول الله و علی ولی الله» بود به امام خامنه‌ای تحویل داده شد، ایشان فرمودند این هدیه ارزشمندی است و دستور نگهداری از این پرچم در آستان قدس رضوی را صادر کردند.
تسنیم: به‌نظر شما این رخداد قابلیت این را دارد که در کتاب تاریخ مقاطع مختلف تحصیلی به اطلاع دانش آموزان برسد؟
آیت‌الله حیدری: «جنگ جهاد عشایر عرب» جزو افتخارات ملت ایران است و همان طور که دیگر قیام‌ها در کتاب‌های تاریخ مقاطع تحصیلی آمده، باید به اطلاع دانش آموزان برسد. این نبرد یکی از حلقه‌های مبارزات مردم ایران علیه استکبار است.
تسنیم: با گذشت صد سال از این واقعه به‌نظر شما این روحیه در عشایر عرب ایران همچنان وجود دارد؟
آیت‌الله حیدری: بله، این فرهنگ در 8 سال جنگ تحمیلی تجلی پیدا کرد و آن روحیه به‌شکل مقاومت مردم و عشایر و ایستادگی در برابر بعثی‌ها شکل گرفت.
شما ببینید صدام با شعار نجات عشایر عرب به جنگ با ایران پرداخت اما تعداد 12هزار شهید عرب از 23هزار شهید خوزستانی، نشان از خط‌مشی ولایی این مردم دارد.
تسنیم: لطفاً درباره کنگره بین‌المللی جهاد عشایر عرب خوزستان که در اهواز برگزار می‌شود و اهداف آن نیز توضیح بدهید؟
آیت‌الله حیدری: تجلیل از شهدای جهاد عشایر عرب تجلیل از یک قوم ایرانی است که به‌برکت ولایت و تربیت تحت نظر مکتب حسینی(ع) بصیرت و مقاومت خود را نشان دادند.
امروز محور مقاومت در برابر غربی‌ها و گروه‌های تکفیری وابسته به غرب ایستاده‌اند و این کنگره به‌منظور ائتلاف و همبستگی دوباره ملت‌ها با محوریت جهاد عشایر عرب شکل گرفته است.
این کنگره روزهای یازدهم و دوازدهم اسفندماه در محل یادمان شهدای جهاد عشایر عرب و با حضور شرکت کنندگانی از ایران و کشورهای خارجی برگزار می‌شود.
انتهای پیام/ج*