بافق: پارک ساحلی زاینده رود در بافق، پارک شهدای زینعلی، تپه های شنی در روستای صادق آباد دامنه کوه بن لخت، تپه های شنی حسن آباد، چشمه پیروزی، چشمه آب مرغو، چنار 1000 ساله باجگان بافق، طبیعت روستای شادکام، طبیعت روستای قطرم، یا پیر قرم، طبیعت منطقه درند، منطقه حفاظت شده کوه بافق، منطقه ییلاقی و چنار کهن سال همسک، منطقه بیشه در، منطقه ارس باجگان، نخلستان های شهر بافق.
تفت: آبشار دره گاهان، تفرجگاه دره گاهان، دامنه کوه عقاب، چشمه تار مهر، چشمه نصیری، غار نباتی نصرآباد، طبیعت دامنه شیرکوه، طبیعت دره سیر – بیدکان.
ابرکوه: آب انبار ابرکوه، امام زاده سید احمد، امام زاده شهیدان، درخت سرو 4000 ساله، قلعه رباط، قلعه عزت آباد، مسجد جامع، مناره مسجد نظامیه، گنبد عالی، خانه آقازاده، یخچال خشتی.
اردکان: آب انبار قلعه، آتشکده شریف آباد، آتشکده احمد آباد، امام زاده میر سید محمد، امام زاده سید نورالدین، رباط شاه زاده، رباط خرگوشی، زیارتگاه پیر سبز، زیارتگاه پیر هریشت، زیارتگاه پیران زرتشتی، زیارتگاه پیر شاه اشتادا یزد، زیارتگاه پیرشاه مهر ایزد، زیارتگاه پیرشاه مراد، زیارتگاه پیرشاه فریدون، تکیه بازار نو، دخمه های شریف آباد، دخمه ترک آباد، حسینیه بازار نو، حمام سعدیا، خانقاه اردکان، کارگاه های ارده گیری، مقبره روح الله خاتمی، فرودگاه انگلیس ها، مسجد زیرده، مسجد جامع آب انبار دوراه، مسجد زردک موزه مردم شناسی.
بافق: ارگ عبدالرضا خان بافقی، امام زاده عبدالله بن موسی، باغ تیتو، باغ سرچشمه یا باغ سلوچ، باغ عمارات، باغ سر در صدرآباد، تپه های تاریخی قاضی میر جعفر، خانه وحشی بافقی، خانه قاضی میر جعفر، قلعه کافر، قلعه صادق آباد، قلعه شهرآباد، مدرسه علمیه، مسجد سر استخر، مسجد امام حسین (ع)، مسجد حاج حسین، مسجد چهارده معصوم (ع)، مسجد فاطمیه بافق، مسجد آهن شهر، مسجد صاحب الزمان (ع)، مسجد حاجی سید حسن، محله لرد، میدان خان.
تفت: آب انبار سرده، آب انبار برسه، آتشکده های زرتشتی، آسیاب و دژ پهلوان، بقعه سید گل گل سرخ توران پشت، بقعه پیر مراد توران پشت، بقعه چهل دختران توران پشت، بقعه شیخ جنید توران پشت، بقعه شاه خلیل ثانی حسینیه غیاث آباد، حسینیه شاه ولی، سنگ قبر صفی قلی بیک، سنگ قبر خانش بیگم، قدمگاه مرتضی علی، قلعه شواز، مسجد و حسینیه محله گرمسیر، مسجد شاه ولی، مسجد شاه یحیی، مسجد جامع بیدا خوید، مسجد شیخ علی بنیمان، مسجد توران پشت، مسجد اسلامیه یا فراشاه، مزار توران پشت، نقوش تخته سنگ کوه ارنان.
مهریز: آرامگاه شیخ عبدالله، آرامگاه بها الدین، امام زاده پیر غیب، باغ پهلوان پور، برج و آسیاب پیر نورکی، دروازه مهریجرد، خانه سر یزد، قدمگاه حضرت علی (ع)، قلعه گبری، قلعه مهرپادین، قلعه خورمیز، قلعه سر یزد، قلعه هرفته، قلعه مروست، قلعه محمد باقری، قلعه ملکی، قنات حسن آباد، قنات شاه حسینی، قنات آب میری، قنات ارزاندازان، قنات بغداد آباد، مسجد باغ بهار، کاروانسرای مدور، کاروانسرای چهار ایوانی، کاروانسرای زین الدین، کاروانسرای کرمانشاه، کاروانسرای نو سر یزد، کاروانسرای شمس، کاروانسرای شاه عباسی، مسجد منگاباد، مسجد سرحوض، مسجد جامع مهرپادین، مسجد جامع باغ بهار، مسجد جامع منگاباد، مسجد جامع خورمیز، نقوش تخته سنگ ارنان.
میبد: آب انبار کلا، چاپارخانه، آب انبار حاج آقا احمد، آب انبار حاج ابوالحسن، آب انبار حاجی رضا، آب انبار حاجی محمد رضا، آب انبار دوشیزه، آب انبار محله بالا بفروئیه، آب انبار میانی حسن آباد، امام زاده خدیجه خاتون، امام زاده سید ابوالقاسم بیده، امام زاده میر شمس الحق، امام زاده سید صدرالدین قنبر، بافت تاریخی میبد، برج کبوتر خانه، بقعه شیخ ابوالقاسم بفروییه، برج و بارو و دروازه شارستان، بنای سلطان رشید، روستای تاریخی خرانق، قلعه نارین، قلعه بشنیغان، قلعه مهرجرد، مسجد جامع میبد، معبد چک چک، موزه زیلو، یخچال قدیمی.
یزد: آتشکده زرتشتیان، آب انبار شش بادگیر، آب انبار فهادان، آب انبار چهار سوق، آب انبار نصرآباد، آب و انبار وقت و ساعت، آب انبار کوشک نو، آب انبار جنگ، آب انبار خواجه دو دهنه، آب انبار دروازه مالمیر، آب انبار رستم گیو، آب انبار باغ گندم، آب انبار بوطیری– ابوالمعالی، آب انبار شهدای فهرج، بازار یزد، باغ دولت آباد، ، بقعه و مدرسه سید شمس الدین، بقعه زرندیان، بقعه سید پنهون، بقعه شاه سید رضا، دخمه زرتشتیان، حاشیه مسیل هنشک، حمام خان، خانقاه شیخ علی بنیمان، خانه لاری ها، خانه ملک التجار، کاروانسرای خان، کاروانسرای خان پنج، کاروانسرای علی آباد، مدرسه ضیائیه، حمام مسجد جامع، حمام گلشن یابزرگ گازرگاه، حمام خان، حمام خرمشاه، خانه ملک زاده، خانه محمودی، خانه مشروطه، عمارت آتش و بهرام، قبر پیر نارستانه، کاروانسرای زین الدین، مقبره شیخ زین العابدین علی خاموش، میدان خان، مسجد بزرگ پشت باغ، مسجد بیاق خان، مسجد چهل محراب، مسجد محله ابوالمعالی، مسجد جامع کبیر، مسجد جامع عتیق، مسجد سرپلک، مسجد شاه عبدالقیوم.شاید معرفی شش هزار و 500 جاذبه تاریخی و طبیعی یزد عملی نباشد اما در این گزارش تلاش شده تا بخشی از این زیبایی ها به نمایش درآید تا رهگذران از دیار قنات و قنوت و قناعت، دمی در این شهر کهن و باستانی بیاسایند و سیری در بناها و آثار تاریخی آن که یادگاران از قرن ها پیش است، داشته باشند.
بافت تاریخی یزد
در میان همه بناهای شگفت انگیز تاریخی، آنچه بیش از همه یزد را به شهرت رسانده، بافت تاریخی این شهر است، بافتی که یزد را به نخستین شهر خشتی جهان شهره کرده است.
کوچه‌های آشتی کنان با دیوارهای کاهگلی، ساباط ها، درب های چوبی، خانه های قدیمی و تاریخی، سنگ فرش های قدیمی، بادگیرهایی که از بام خانه سر به آسمان کشیده اند و ... همه یادگارانی از زندگی در قرن ها پیش است که امروز دست به دست به یادگار مانده و میراثی گرانبها به شمار می رود.
بافت تاریخی یزد یکی از زیباتری بافت های تاریخی دنیاست و ویژگی آن زندگی و پویایی این بافت است زیرا هنوز مردم در این بافت سکونت دارند.
گذر بر بافت تاریخی یزد به طور یکی از خاطره انگیز ترین روزهای سفر به یزد خواهد بود زیرا همه شگفتی های معماری و زیبایی های زندگی گذشتگان در مسیری چند کیلومتری قابل مشاهده است.
بافت تاریخی یزد بیش از 700 هکتار وسعت دارد و در آن همه عناصر زندگی از جمله خانه های قدیمی و تاریخی، بازار، حمام، مسجد و ... وجود دارد.
در بافت تاریخی یزد خانه های دوره ایلخانی تا قاجار همچنان پابرجاست و اغلب مسکونی هستند و عطر دل انگیز کاهگل و نارنج و شمعدانی هنوز هم در این بافت دلنوازی می کند.
مسجد حظیره
بنای اولیه مسجد حظیره یا روضه محمدیه، در سال 843 هجری قمری توسط حاج شمس الدین محمد بن زین الدین علیشاه میبدی در محله ابرو مبارکه برای عبادت و اسکان فقرا ساخته شد.
در حال حاضر بنای این مسجد نوساز است و آرامگاه سومین شهید محراب، آیت الله صدوقی نیز در این مسجد واقع شده است.
بیشتر مبارزات دوران انقلاب نیز به رهبری آیت الله صدوقی در این مسجد برنامه ریزی می شد و در واقع حظیره را به عنوان پایگاه انقلاب می شناسند.
قبرستان تاریخی توران پشت
روستای توران پشت در فاصله 60 کیلومتری شهرستان تفت قرار دارد و قدمت این روستا به توران دخت ساسانی نسبت داده شده است.
بر سر تپه‌های مشرف به روستا، چهار بقعه گنبدواره به نام های شیخ جنید، چهل دختران، سید گل سرخ و پیرمراد بر پا بوده که در حال حاضر تنها بقعه های شیخ جنید و چهل دختران پا برجا هستند.
علاوه بر این بقعه شیخ جنید که در واقع آرامگاه ابن ابی طاهر است و این موضوع بر کتیبه ای تاریخی در آن نصب شده است، قبرستان اطراف این گنبدها نیز از قدمت تاریخی بسیار بالایی برخوردار است به نحوی که بسیاری از سنگ های قبر موجود به خط کوفی نوشته شده است.
قبرهای باستانی و داستانهایی از نحوه دفن اموات در این قبرستان بر جذابیت آن افزوده است.
موزه مردم شناسی حیدرزاده
یزد در اغلب شهرهای خود دارای موزه های مردم شناسی است که هر یک از آنها در نوع خود بی نظیر است اما یکی از موزه ها که در دل بافت تاریخی یزد واقع شده و موسس آن اکنون در قید حیات است و همچنان به تکمیل این موزه می پردازد، موزه حیدرزاده است که پیش تر از آن به عنوان موزه سکه و مردم شناسی یاد می شد.
در این موزه سکه های تاریخی مربوط به دوره های مختلف تاریخی، سنگ های ارزشمند، مهر، تسبیح و ... به نمایش گذاشته شده است.
در بخش دیگری از این موزه نیز بخشی از آداب و سنن زندگی های قدیم در یزد به نمایش گذاشته شده است.
علاوه بر این موزه، در شهر یزد موزه آب، موزه آیینه و روشنایی و چند موزه دیگر نیز وجود دارد که تماشای آنها خالی از لطف نیست.
گنبد عالی
گنبد عالی یکی از برج‌های آرامگاهی سنگی در دوره دیلمیان است و نخستین اثر ثبت شده تاریخی در استان یزد به شمار می رود.
این گنبد که متعلق به قرن پنجم هجری قمری است، بر بالای تپه ای واقع شده و بنای آن تمام سنگی و هشت ضلعی است.
سردابی میان این بنا واقع است که در آن آرامگاهی نیز وجود دارد که این آرامگاه ها با استناد به کتیبه نصب شده در آرامگاه، مربوط به امیر عمیدالدین شمن الدوله دیلمی و مادرش، بانویی از طایفه هزار اسب بوده است.
این بنا در شهرستان ابرکوه واقع شده که از ورودی ابرکوه از سمت یزد به خوبی نمایان و قابل مشاهده است.
آب انبار شش بادگیری
آب انبار شش بادگیری آب انباری قدیمی است که در محله تل قرار گرفته است و دارای 55 پله است که بین پله های 25 و 26 آن، یک هشتی با سنگ فرش آجری قرار دارد.
طاق ضربی خشتی با نمای آجری و سقف بزرگ مخزن آب از ویژگی های مهم این آب انبار است که در سال 1379 هجری قمری با تلاش حاج حسین میرالله ساخته شده است.
قلعه سریزد
قلعه سریزد قلعه ای بی نظیر و دست نخورده متعلق به اواخر دوره سامانی است و دارای برج های سه طبقه، فضای مرکزی و اصلی، در ورودی با قابلیت باز و بسته شدن به شکل عمودی، آب انبار و ... است.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، قلعه سریزد نمونه کوچکی از ارگ قدیم بم است که تا حدود 15 سال پیش نیز مورد بهره برداری قرار می گرفته است.
این قلعه اکنون با بهره مندی از رستوران، سایت شترسواری، رصد ستارگان و ... به یک مجتمع گردشگری تبدیل شده است.
خانه آقازاده ابرکوه
خانه آقازاده در شهرستان ابرکوه یکی از زیباترین خانه های تاریخی کشور است که با مساحتی بالغ بر 851 مترمربع در بافت تاریخی ابرکوه واقع شده است.
گچ بری های زیبا ظریف، مقرنس های گچی، شیشه های رنگی، حوض بزرگ، حیاط دارای گل های رنگی و درختان انار و نارنج و ... بر زیبایی های این خانه تاریخی افزوده است.
یکی از مهمترین ویژگی های این خانه تاریخی، بادگیر دو طبقه و کلاه فرهنگی آن است که ارتفاع بادگیر 18 متر و مساحت آن نیز 18 مترمربع است و در دهانه بادگیر 19 دریچه تنظیم هوا وجود دارد که با بادگیر دوم هماهنگی و ارتباط دارد.
این خانه تاریخی متعلق به دوران قاجاریه است و به لحاظ معماری یکی از زیباترین و تحسین برانگیزترین بناهای موجود در کشور به شمار می رود.
کارگاه های سفال و سرامیک میبد
سفال سازی یکی از هنرهای با قدمت بسیار بالا در شهرستان میبد به شمار می رود و سفال یکی از صنایع دستی مشهور شهرستان میبد است.
در قسمتی از شهر میبد، کارگاه های در کنار یکدیگر بنا شده اند و به شکل سنتی ظروف سفالی تولید می کنند و فروشگاه های آنها نیز درست در کنار کارگاه ها واقع شده و علاقمندان به این هنر می توانند علاوه بر بازدید از فروشگاه ها، از کارگاه های سفال نیز بازدید کنند و با مراحل مختلف تهیه ظروف سفالی از قرار گرفتن بر روی چرخ سفالگری تا طراحی و لعاب و پخت، آشنا شوند.
منابع: ایران / مهر
انتهای پیام/
