تعیین تکلیف «فیپای مختصر»: فیپای ۴۸ ساعته قطعاً متحول می‌شود


خبرگزاری تسنیم: سرپرست معاونت کتابخانه ملی از برگزاری جلسه کمیته فیپا در این کتابخانه و به نتیجه رسیدن آن خبر داد. به گفته وی، تحول فیپای ۴۸ ساعته قطعی است و در این طرح جدید احتمالاً برای برخی از کتاب‌ها مانند کمک‌‌درسی‌ها فیپا صادر نشود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، اجرای طرح فیپای مختصر از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در هفته‌های نهایی اسفندماه اعلام شد. در همان زمان غلامرضا امیرخانی، سرپرست معاونت کتابخانه ملی از اجرایی شدن این طرح از هفته‌ آخر اسفندماه خبر داد. طرح صدور فیپای مختصر که بنا به گفته مسئولان امر قرار است جایگزین طرح صدور فیپای 48 ساعته شود، واکنش‌های مختلفی را از سوی ناشران، کتابخانه‌ها و کتابداران به همراه داشت.

در واکنش‌های مختلف، برخی با این طرح مخالف بودند و حتی آن را شانه خالی کردن کتابخانه ملی از صدور فیپا و عدم رفع مشکلات موجود در این زمینه دانستند و برخی دیگر اجرای این طرح را «مضحک» خوانده بودند. پرسش اینجاست که طرح جدید چیست و چه مزیتی نسبت به طرح قبل که در آن ظرف 48 ساعت فیپای کتاب صادر می‌شد و رضایت ناشران را به جهت صرف کمترین زمان ممکن فراهم کرده بود، چیست؟

بعد از نخستین واکنش‌ها امیرخانی به تشریح مزایا و برنامه‌های جدید پرداخت. به گفته وی که چندی پیش در یکی از رسانه‌ها منتشر شده بود، «فیپا» یک خدمت و سرویسی است که نخستین‌بار کتابخانه کنگره امریکا از چهل سال پیش آن را آغاز کرد. کتابخانه ملی از سال 75 و 76  با تصویب هیئت وزیران این اطلاعات را در ابتدای کتاب عرضه و در خدمات کتابخانه‌ها قرار می‌داد، اما امروزه فهرست برگه ابتدای کتاب  اهمیت خود را از دست داده است و کتابخانه‌‌ها با نرم‌افزار از سایت کتابخانه ملی ایزو می‌گیرند و کاربرد فهرست‌نویسی پیش از انتشار منسوخ شده است و همین کار( فیپای مختصر) که کاربردی ندارد و شاید کاربردش کم باشد و خاصیتی هم ندارد زمانی تنها ابزار فهرست‌نویسی بود که الان نیست.

امیرخانی با تأکید بر اینکه به کیفیت فهرست‌نویسی کتابخانه ملی اعتراض دارند، ادامه داد: امروزه کتابخانه‌های روستایی نیز به شبکه اینترنت  وصل هستند. در کل باید بگویم فیپا سه ضلع دارد؛ کتابخانه‌ ملی، ناشر و کتابخانه.  فیپا برای ناشران زحمت شده و معطلی بیش از 10 روز را متحمل می‌شدند.  از چند سال پیش هم  گفته شده بود  که فیپا را 48 ساعته می‌دهیم، که در این میان  کتابخانه‌ها نیز نسبت به کیفیت فیپا معترض شدند  از سوی کتابخانه‌ها  فهرست‌نویسی کتابخانه ملی را وحی مُنزل نمی‌دانند و خودشان فهرست‌نویسی می‌کنند  و به کیفیت فهرست‌نویسی اعتراض دارند و البته که کتابخانه ملی معترض‌تر است.  قانونی به غلط برای صدور 48 ساعته فیپا  تصویب کرده بودند  که کیفیت نوشتن فیپا را  کاهش داده بود به دلیل این‌که صدور 48 ساعت فیپا معقول نیست و آشفتگی در بانک کتابخانه ملی را به وجود آورده است.

به گفته سرپرست معاونت کتابخانه ملی، این کتابخانه برنامه دارد مشکل ناشر را حل کند. وقتی اضطرار دو روز (48 ساعت) برای صدور فیپا را نداریم، فیپای مختصر را صادر می‌کنیم و سپس آن را ظرف 20 روز در سایت کتابخانه ملی اطلاع‌رسانی می‌کنیم.

فیپای 48 ساعته قطعاً دچار تحول می‌شود

انتقادات و واکنش‌های مختلف، منجر شد تا سیدرضا صالحی امیری، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، اقدام به تشکیل کمیته‌ای با حضور فریبرز خسروی، غلامرضا امیرخانی، کامران فانی و حبیب‌الله عظیمی کرد. این کمیته عصر روز گذشته، 18 فروردین‌ماه، جلسه خود را تشکیل داد و در زمینه‌های مختلف به بحث و بررسی پرداخت. در این کمیته تصمیماتی راجع به فیپای مختصر، بررسی انتقادات، تغییر رویه برخی از مسائل در فیپای مختصر و ... گرفته شد. امیرخانی، سرپرست معاونت کتابخانه ملی، درباره آخرین وضعیت فیپای مختصر و نتیجه جلسه اخیر در گفت‌وگو با تسنیم، گفت: این کمیته عصر روز سه‌شنبه، 18 فروردین‌ماه، جلسه‌اش تشکیل شد و به زودی نتایج آن اعلام خواهد شد. بحث‌های مطرح شده و نقطه نظرات کتابداران و ناشران و ... بررسی شده و بررسی کلی درباره آنچه رخ داده است، انجام شد.

وی با بیان اینکه هرگاه صورت جلسه آن تنظیم شود، موارد به صورت کامل اعلام خواهد شد، ادامه داد: در برنامه جدید نظر بر این است که دغدغه ناشران، کتابخانه‌ها و کتابداران برطرف شود. بخشی از صحبت‌های انجام شده برداشت‌های اشتباه بوده که صورت گرفته، ولی مابقی که درست هم بوده قطعاً لحاظ خواهد شد.

وی با بیان اینکه طرح جدید اجرا خواهد شد، افزود: تحول در فیپا به نسبت به روند سالیان گذشته قطعی است، اما ممکن است در آن تغییراتی ایجاد شود، اما فیپای 48 ساعته قطعاً  دچار تحول می‌شود، البته تحولاتی داشتیم و بعد از جمع‌بندی اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.

اجرای طرح «اصلاح بانک کتابشناسی» در فیپای مختصر

امیرخانی در پاسخ به این پرسش که حجم قایل توجهی از فیپای کتاب‌ها در طرح 48 ساعته صادر شده و به قول شما امکان دارد که در آن اشکالاتی وجود داشته باشد و غیر اصولی و دقیق صادر شده باشد و این مشکلات بیان شده را برای کتابداران در پی خواهد داشت. آیا برنامه‌‌ای برای اصلاح و بازبینی فیپای این دسته از آثار دارید یا خیر، گفت: در طرح جدید بحث کلی‌ای تحت عنوان «اصلاح بانک کتابشناسی» که در آنجا احتمالاً این موارد هم بررسی خواهد شد.

احتمال حذف برخی از کتاب‌ها در روند صدور فیپا

وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا قرار است در طرح فیپای مختصر به برخی از آثار مانند کتاب‌های کمک آموزشی، چنان‌که در برخی از کشورها مرسوم است، تغییراتی ایجاد شود و فیپا برای آنها صادر نشود یا خیر، افزود: اتفاقاً این یکی از گزینه‌های مورد بحث در کمیته است و احتمال دارد که با چنین رویکردی اجرا شود.

انتهای پیام/