صادرات ۱۰۰ هزار مترمربع فرش دستباف خراسان جنوبی به بازار‌های اروپایی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، دست‎‌هایش را که نگاه می‌کنی آنقدر از ابزار قالیبافی زخمی شده که دور تمامی انگشتانش را با پارچه‌ای سفید بسته و هر وقت که با شانه قالی بافی بر روی نخ‌ها و دار قالی می‌زد، پارچه سفید دور انگشتش پر از خون می‌شد و با وجود این مشکل باز هم به کار خود ادامه داده و در کنار بافت قالی با خود چیزهایی نیز زمزمه می‌کرد.

ساعاتی بعد دوستانش آمدند و کارگاه قالیبافی پر شد از دخترانی که صبح بعد از نماز خواندن و آب و جارو کردن منزل به کارگاه قالیبافی می‌آیند و با شور و اشتیاق فراوان به به بافت قالی مشغول می‌شوند.

زهرا بعد از دود کردن سپند و فرستادن صلوات، شعرها و مشق قالیبافی را می‌خواند و دوستانش تکرار می‌کنند، جابتا، تابجا، رنگ لاکی زیر سفید رو، هنگامی که دختران همزمان با هم دار قالی را شانه می‌زند صدایی زیبا ایجاد می‌شود.

انگار تار و پود قالی هم با دختران هم صدا می‌شد و قالی با تار و پود بدنشان عجین شده بود، اما امروز هنگامی که از کوچه پس کوچه‌های روستا عبور می‌کنی، صدای شانه زدن قالی کمتر به گوش می‌رسد و کارگاه‌های قالیبافی در سکوت مطلق رفته‌اند.

بافت قالی در روستاهای خراسان جنوبی و شهرستان‌های آن رواج دارد و از مناطق مهم که به قالیبافی و فرش دستباف مشغول هستند عبارتند از مود، درخش، گسک، چاج، آسابان، نوکند، سربیشه، القار، خوسف، باغستان، کوشکک، خسروآباد، شاخنات، فورجان، دره عباس، سرچاه و دیگر مناطقی که به این حرفه مشغول هستند.

فرش دستباف خراسان جنوبی با هزینه پایین تر از قیمت واقعی در دست دلالان

رضا دادی یکی از قالیبافان فرش دستبافت خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند، اظهار داشت: شغل من قالیبافی است و با بافتن قالی هزینه زندگی 4 نفر را باید تأمین کنم و این در حالی است که در چند سال گذشته بافت قالی با مشکلات زیادی روبه‌رو شده و من قدرت خرید کالای مرغوب مانند نخ مرغوب را ندارم و این سبب می‌شود فرشی که می‌بافم را دلالان هنگام خرید با ارزش پایین از من بخرند.

زهره رمضانی یکی دیگر از قالیبافان فرش دستباف نیز گفت: روستایی که ما در آن زندگی می‌کنیم تا شهر 120 کیلومتر فاصله دارد و هنگامی که من فرش می‌بافم، چون پدرم پیر است و وسیله نقلیه نداریم که قالی بافته شده را تا شهر برای فروش بیاوریم مجبور هستیم فرش بافته شده را به دلالانی که برای خرید به روستاها مراجعه می‌کنند، بفروشیم.

وی افزود: مجبور هستیم برای فروش هر قیمتی که آنها تعیین کنند فرش را به فروش برسانیم و این سبب می‌شود دلالان فرش را با قیمت پایین از ما بخزند و من مجبورم قیمت تعیین شده از سوی دلال را قبول کنم.

رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: در سال 93 تعداد 145 هزار متر مربع فرش دستباف در خراسان جنوبی بافته شد.

محمد حسن کامیابی مسک افزود: صادرات فرش دستباف خراسان جنوبی در سال 93 حدود 100 هزار متر مربع بود که این میزان به ارزش 14 میلیون دلار بود و نسبت به سال 92 حدود 10 درصد کاهش داشت.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر 50 هزار بافنده فرش در خراسان جنوبی مشغول به فعالیت هستند، اظهار داشت: از این تعداد حدود 5 هزار و 800 نفر بیمه هستند و این رقم 10 درصد از بافندگان را شامل می‌شود.

رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی با اشاره به مهم‌ترین مشکلات قالیبافان استان گفت: مهم‌ترین دغدغه قالیبافان در حال حاضر بحث بیمه است که چند ماهی است بیمه قالیبافان قطع شده است و مسئولان بیمه تأمین اجتماعی مدعی هستند چون دولت سهم بیمه را پرداخت نکرده است و در بیمه قالیبافی اگر بافنده یک روز حق بیمه را نپردازد، بیمه او قطع می‌شود و برقرار کردن دوباره بیمه مدت زیادی طول می‌کشد و در حال حاضر برقراری مجدد بیمه امکان پذیر نیست.

قالیبافان خراسان جنوبی قدرت خرید مواد مرغوب را ندارند

کامیابی مسک افزود: قالیبافان یکی از ضعیف ترین اقشار در جامعه هستند و به دلیل گران بودن مواد اولیه و مرغوب بافندگان قدرت خرید مواد اولیه مرغوب را ندارند و این عامل فرش دستباف خراسان جنوبی را تهدید می‌کند.

وی با اشاره به اینکه فرش دستباف خراسان جنوبی برند جهانی دارد، بیان کرد: استفاده از مواد اولیه نامرغوب تهدید بزرگی برای فرش خراسان جنوبی است و از دیگر مشکلات بافندگان بحث واسطه‌ها است.

وی بیان کرد: دلالان که قالی را از بافندگان می‌خرند هر قیمتی که خود تمایل دارند آن را می‌خرند و این سبب می‌شود سودی نصیب قالیباف نشود.

رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی گفـت: تحریم‌ها نیز سبب شده است صادرات فرش دستباف خراسان جنوبی با مشکلاتی رو به رو شود زیرا از مهرماه 89 کشور آمریکا صادرات فرش دستباف را تحریم کرده است و این درصورتی بود که یک چهارم از فرش دستباف خراسان جنوبی به کشور آمریکا صادر می‌شد.

کامیابی مسک با اشاره به برنامه‌های اتحادیه فرش دستباف استان در سال 94 افزود: در سال گذشته 4 طرح برای حل مشکلات قالیبافان پیشنهاد دادیم که عملیاتی نشد که امسال پیگیر هستیم این طرح‌ها را عملیاتی و اجرایی کنیم.

وی بیان کرد: در سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی مقرر شد این طرح‌ها عملیاتی شود که این طرح‌ها شامل تاسیس ایستگاه توزیع مواد اولیه مرغوب به قیمت مناسب، ایجاد نمایشگاه دائمی فرش دستباف، ایجاد فروشگاه اینترنتی برای سفارش پذیر فرش دستباف، ایجاد آموزشگاه جامع حرف فرش دستباف که متاسفانه از سال 86 به دلیل کمبود بودجه همچنان باقی مانده است.

وی افزود: اجرای این چهار طرح علاوه بر افزایش کیفیت، سبب ارتقاء بخشیدن قالیبافان، رضایت بازارهای خارجی از فرش دستباف خراسان جنوبی و سبب افزایش برند خوب می‌شود.

رئیس اتجادیه فرش دستباف خراسان جنوبی گفت: عمده صادرات فرش دستباف استان به کشورهای اروپایی، آلمان، ایتالیا و امارات است.

 موزه فرش در خراسان جنوبی ایجاد می‌شود

معاون برنامه‌ریزی و اشتغال استاندار خراسان جنوبی نیز در کارگروه احیای فرش خراسان جنوبی اظهار داشت: به دنبال احیای فرش دستباف خراسان جنوبی و ایجاد موزه فرش در استان هستیم.

علی رضایی با اشاره به اینکه به دنبال برندسازی فرش دستباف استان نیز هستیم، افزود: نهادینه کردن تولید فرش و حمایت از بافندگان فرش دستباف از جمله وظایف ما است و باید تعاونی‌ها را به سمت‌وسوی تولید فرش دستباف ببریم.

معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) خراسان جنوبی نیز در این کارگروه اظهار داشت: یکی از رویکردهای کمیته امداد امام خمینی(ره) خراسان جنوبی در زمینه تولید فرش دستباف است و در سال 93 مددجویان کمیته امداد امام خمینی(ره) خراسان جنوبی 12 هزارمتر مربع فرش دستباف بافتند.

مهدی خزاعی عرب افزود: مددجویان کمیته امداد امام خمینی(ره) خراسان جنوبی در سال 93 در زمینه تولید فرش دستباف در کشور مقام نخست را به دست آوردند.

معاون امور بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نیز اظهار داشت: فرش دستباف خراسان جنوبی شهرت 11 هزار ساله دارد و در شهرها و روستاهای استان بافندگان مشغول به فعالیت هستند.

مهدی ماهگلی افزود: فرش دستباف خراسان جنوبی و بافندگان آن نیاز به حمایت جدی دارند و باید خراسان جنوبی به عنوان قطب تولید فرش دستباف معرفی و اعتباری خاص در این زمینه در نظر گرفته شود.

وی اظهار داشت: برگزاری همایش سراسری دانش‌آموختگان دانشجویان فرش دستباف کشور در دانشگاه بیرجند گامی موثر در زمینه احیای فرش دستباف خراسان جنوبی و معرفی آن می‌شود.

امید است روزی برسد که باز صدای ابزارآلات قالیبافی از هر کوچه و خانه شهرمان بلند شود و بافندگان با دلی خوش و امیدوار تار و پود قالی را نقش زنند تا شهرت جهانی چندین هزار ساله فرش دستباف استان دوباره زنده شود.

گزارش از اعظم انصاری

انتهای پیام/ ر